Η πρόοδος δεν βρίσκεται στη μεγέθυνση των εταιρειών ή στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, αλλά στη δικαιοσύνη, στην ισότητα και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Η τεχνολογική πρόοδος δεν σημαίνει τίποτα αν εγκαταλείπει ανθρώπους πίσω. Εταιρείες από τη Σίλικον Βάλεϊ έως τη Σεντσέν υποτιμούν τη σημασία της διαφορετικότητας, τις ζημιές που προκαλούν, την αξία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Αλλά πρόοδος υπάρχει όταν κατευθυνόμαστε σε ένα μέλλον δικαιοσύνης και ισότητας, όχι όταν φτιάχνουμε αστραφτερά καινούργια πραγματάκια. Και μετριέται με τη βελτίωση της κατάστασης αυτών που είναι στον πάτο, όχι αυτών που είναι στην κορυφή.

Ενδιαφέρεται, πρακτικά, η Ευρώπη για τη θέση της στην παγκόσμια οικονομία ή όλο το ενδιαφέρον επικεντρώνεται αποκλειστικά στην αναδιανομή ισχύος και πλούτου στο εσωτερικό της;

Οσον αφορά το δεύτερο, η αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας και των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις επιτρέπουν σε όσα κράτη έχουν λεφτά να ενισχύουν με φρέσκα κεφάλαια τις επιχειρήσεις τους. Αυτό συμβαίνει σε μεγάλη κλίμακα σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία. Οσα κράτη δεν έχουν λεφτά ή/και είναι καταχρεωμένα, είτε ενισχύουν τις επιχειρήσεις τους πολύ λιγότερο είτε ενισχύουν πολύ (έως πάρα πολύ) λιγότερες από αυτές.

Η Τζάνετ Γέλεν είπε ότι είναι παράλογο και άδικο: Ο μισθωτός που ζει και εργάζεται στις ΗΠΑ φορολογείται με την κλίμακα φόρου εισοδήματος που ισχύει στις ΗΠΑ, δεν μπορεί να επιλέξει να υπαχθεί στο φορολογικό καθεστώς μιας άλλης χώρας, με μικρότερους φορολογικούς συντελεστές και μεγαλύτερες φοροεκπτώσεις. Δεν ίσχυε το ίδιο για τις αμερικανικές πολυεθνικές. Μπορούσαν να επιλέγουν χώρα (π.χ. Ιρλανδία…) όπου θα φορολογούνται τα κέρδη τους.

Στο 12μηνο από το ξέσπασμα της πανδημίας, το αμερικανικό κράτος έχει διαθέσει σχεδόν 6 τρισ. δολ. για να στηρίξει νοικοκυριά, κοινωνικές δομές, επιχειρήσεις. Από αυτά, τα 900 δισ. τον Δεκέμβριο και το 1,9 τρισ. του πακέτο Μπάιντεν, συνολικά 2,8 τρισ. (ίσα με το 14% του αμερικανικού ΑΕΠ…) είναι η ένεση που θα τονώσει την αμερικανική οικονομία φέτος. Σε αντίστιξη, η συνολική ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και εθνικά προγράμματα μαζί…) υπολογίζεται ότι το 2021 δεν θα υπερβεί το 7% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δημιουργήθηκε το 2010 για να προστατεύει το δημόσιο συμφέρον στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Δυστυχώς, παρά τις ορισμένες φιλότιμες κατά καιρούς προσπάθειες, δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί σε αυτό το καθήκον. Όχι ότι ήταν εύκολο, κάθε άλλο.

Το δωδεκάμηνο από πέρυσι –όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα άρχισε να επαναγοράζει ομόλογα με βάση το έκτακτο πρόγραμμα (ΡΕΡΡ) στο οποίο συμπεριέλαβε και την Ελλάδα παρά τη χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας μας– μέχρι την περασμένη Τετάρτη, είχαμε δανειστεί από τις αγορές 15,5 δισ. ευρώ. Το ίδιο δωδεκάμηνο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είχε αγοράσει από τη δευτερογενή αγορά ελληνικά ομόλογα συνολικής αξίας σχεδόν 18 δισ.

Από τι κινδυνεύει η οικονομία; Οι δυσκολίες είναι πολλές. Το κόστος των μέτρων στήριξης που φέτος προϋπολογιζόταν σε 7,5 δισ. έχει ήδη ξεφύγει στα 13 δισ. (ίσως αποδειχθεί μεγαλύτερο από το κόστος που θα είχε το μοντέλο της Νέας Ζηλανδίας, το οποίο θα έσωζε ζωές…) και μεγαλώνει καθώς η στήριξη παρέχεται χωρίς αυστηρά κριτήρια σε ό,τι κινείται στην επικράτεια – και σε ζόμπι.

Ο αρχικός κυβερνητικός σχεδιασμός ήταν να αρχίσει η απόσυρση των μέτρων στήριξης σταδιακά από τον Απρίλιο, αλλά η εξέλιξη της πανδημίας δεν διευκολύνει κάτι τέτοιο· η έναρξη της απόσυρσης των μέτρων μετατίθεται αρκετές εβδομάδες, από Μάιο, με την προσδοκία και μιας μερικής αντιστάθμισης των αρνητικών συνεπειών της από τα έσοδα της τουριστικής κίνησης, που επίσης μετατίθεται.