Παρηγοριά στον άρρωστο

Γιώργος Μπράμος, ΑΥΓΗ/ Συναντήσεις, Δημοσιευμένο: 2010-05-15

Ποιοι και πώς μας έφεραν ώς εδώ; Υπήρχε εναλλακτική λύση ή όλα ήταν, εκ των πραγμάτων, δρομολογημένα; Οι Έλληνες είναι πράγματι τα τσογλάνια με τα πούρα και τις Cayenne; Η ωραία μας χώρα βρίσκεται στο στόχαστρο σκοτεινών κύκλων; Οι δημόσιοι υπάλληλοι πεθαίνουν από ανία; Όλα οφείλονται στη νεοφιλελεύθερη Ευρώπη, στις μυωπικές και δογματικές πολιτικές της; Και, κυρίως, τελείωσε η μεταπολίτευση και τι ήταν η μεταπολίτευση που τέλειωσε και τι άλλο θα έρθει στη θέση της;

Θα ήθελα να ακούσω επιχειρήματα και αναλύσεις, διψάω για απόψεις και τοποθετήσεις. Την ίδια στιγμή όλα μου φαίνονται πως ακολουθούν τη λαϊκή ρήση: «Παρηγοριά στον άρρωστο μέχρι να βγει η ψυχή του». Τα επιχειρήματα και οι αναλύσεις, οι απόψεις και οι τοποθετήσεις μοιάζουν, τουλάχιστον σε μένα, να ανήκουν σε ένα χθες που δημιουργήθηκε ξαφνικά και απρόσμενα, πριν ακόμα ανατείλει η νέα μέρα, πριν ξημερώσει το σήμερα.

Να το πάω και από άλλο δρόμο: Ακόμα και οι πιο ενδελεχείς αναγνώσεις της σημερινής αγωνίας φθάνουν για να ανοίξουν ένα παράθυρο ελπίδας; Η Ελλάδα και γενικά όλος ο κόσμος παντού και πάντα περνάει και ένα στάδιο υποχώρησης και δυστυχίας. Η δική μας μεταπολεμική γενιά δεν γνώρισε κατοχή και εμφύλιο, δοκιμάστηκε (όσοι, βέβαια, είχαν το σθένος να δοκιμαστούν) στη χούντα, γεύθηκε μέθη και οίηση, μετά αλλοτριώθηκε, όπως κατά συνθήκη αλλοτριώνονται οι άνθρωποι που, στο κάτω-κάτω, την ευζωΐα τους διεκδικούν. Τώρα τι γυρνάμε προς τα πίσω, αν δεν έχουμε το κουράγιο μιας αυτοκριτικής για τα λάθη και τις παραλείψεις μας, τα βολέματα και τις υποχωρήσεις μας. Για να τα φορτώνουμε όλα στον ξένο παράγοντα;

Το πρωί, όταν πηγαίνω χαράματα τα παιδιά στο σχολείο, ακούω έναν λεβέντη δημοσιογράφο που τα ρίχνει όλα στους δημοσίους υπαλλήλους. Μετά έχω να κάνω με σοφούς, φίλα προσκείμενους στο κυβερνών κόμμα, που τα βρίσκουν όλα δικαιολογημένα. Στη συνέχεια κάτι δικοί μας αυστηροί και βαθύτατοι, χλευάζουν, για να μην πω τίποτα χειρότερο, όσους δεν γνωρίζουν πως το παγκόσμιο σύστημα, όπου να είναι, καταρρέει.

Ποιο είναι το κοινό τους στοιχείο; Πως για όλα φταίνε οι άλλοι: οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι προηγούμενοι κι όχι οι τωρινοί κυβερνήτες, ο καπιταλισμός, που παρότι γκρεμοτσακίζεται δεν θέλει να καταλάβει πως το βάθος του ουρανού είναι κόκκινο. Ποιο είναι και το σημείο στο οποίο αποκλίνουν; Στη συνταγολογία. Απολύσεις ζητάει ο ένας, τιμωρία οι άλλοι, ανυπακοή, αντίσταση κι αγώνα οι δικοί μας. Θα μπορούσε να ήταν μια εκδοχή του πλουραλισμού των απόψεων, δικαιολογημένη και νομιμοποιημένη στις σύγχρονες δημοκρατίες. Αλλά νομίζω πως είναι, όσο κι αν δεν το διεκδικούν, παρηγοριές.

Τι μου λείπει από αναλυτές και πολιτικούς, τους επαγγελματίες που, υποτίθεται, πρέπει να οικοδομούν το αύριο, αλλά στην πραγματικότητα γυροφέρνουν στα περσινά ξινά σταφύλια; Να μου πουν τι μπορούμε να κάνουμε με τη νεωτερικότητα, την παιδεία, την τεχνολογία, πώς θα συνδεθεί η εργασία με τη δημιουργικότητα, πώς η ελευθερία με τον σεβασμό της ζωής, πώς η μαχητικότητα με τον διάλογο. Λέω ελάχιστα και αυτονόητα, αλλά μπορεί και να μην είμαι ο μόνος που απηύδησε με τη ρηχότητα και την παρωχημένη αντίληψη που διατρέχει σχεδόν όλους.

Αυτή η εποχή το μόνο που δεν έχει ανάγκη είναι οι βεβαιότητες. Και το μόνο που έχει ανάγκη είναι μια καινούργια αισιοδοξία, που θα αποκλίνει ακριβώς από τις σιγουριές, θα δίνει νέο περιεχόμενο στην ανθρώπινη καθημερινότητα. Δεν νομίζω πως, ντε και καλά, πρέπει να επιστρέψουμε στον συντηρητισμό του υποταγμένου και δεν πάει να κλαίμε άλλο για την κατανάλωση που θα στερηθούμε.

Αν υπάρχει κάτι για το οποίο όλοι πρέπει να ντρεπόμαστε είναι γιατί επιτρέψαμε να πληρώσουν τη νύφη της συνολικής μας παρεκτροπής οι συνταξιούχοι. Και είναι κατάντια η κυβέρνηση να επαίρεται γιατί, λέει, αποκάλυψε τη φοροδιαφυγή κάποιων αλιτήριων μεγαλογιατρών. Αυτή είναι η δουλειά της και δεν μπορεί το καθήκον να μετονομάζεται σε επίτευγμα. Κατά τα άλλα, ακόμα και ένας πρόεδρος της Βουλής, που μόλις πρόσφατα μάλωνε την Γερμανία για τις μαλακίες του Focus, δεν κοκκινίζει να βγαίνει στα κανάλια και να υποστηρίζει πως οι υπάλληλοι του Κοινοβουλίου δικαιούνται όλους τους 16 μισθούς τους, γιατί δουλεύουν, λέει, περισσότερο. Με τέτοια και με τʼ άλλα, όλοι θα μείνουμε καθηλωμένοι στις διεκδικήσεις ενός χθες που έφυγε, προσωπικά ελπίζω, για πάντα.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×