Η ταυτότητα στην κρίση

Κώστας Κάρης, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2011-03-13

Η ταυτότητα της αριστερής απάντησης στη κρίση είναι ο αγώνας για την αύξηση - επιπλέον - του δημόσιου δανεισμού ή μήπως αριστερή ταυτότητα είναι κυρίως η ανακατανομή του κόστους της κρίσης και η διεκδίκηση μεγαλύτερου μεριδίου αμοιβής για την εργασία, εθνικά και διεθνώς;

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ είναι πραγματικό και προφανώς σημαντικό. Η επιλογή, η απάντηση προσδιορίζει την τρέχουσα πολιτική δράση, τη στάση απέναντι στις κυβερνητικές επιλογές και τη στρατηγική στόχευση. Η Ελλάδα έως το 2009 βάδιζε στη γραμμή της διόγκωσης – και της αναγκαστικής απόκρυψης – του κρατικού δανεισμού. Η πορεία αποδείχθηκε εξόχως επικίνδυνη. Θυμόμαστε βεβαίως ότι δεν την είχαν επιλέξει αριστερές κυβερνήσεις, άρα θα περίμενε κανείς οι αριστεροί πολιτικοί χώροι να είναι εξόχως επικριτικοί. Το ερώτημα όμως παραμένει αν οι αριστερές δυνάμεις της χώρας έχουν βγάλει συμπεράσματα από αυτή την πορεία ή έλκονται σήμερα από το παρελθόν του μεγάλου δανεισμού.

ΑΣ ΠΡΟΣΦYΓΟΥΜΕ στη λογική εξετάζοντας δύο σημαντικές πλευρές. Η επικρατούσα επιχειρηματολογία ότι δεν φταίνε οι εργαζόμενοι για τον δανεισμό είναι ορθή – αν την προσδιορίσουμε όμως. Μεμονωμένα ο καθένας εργαζόμενος και η καθεμία εργαζόμενη δεν πήραν κάποια απόφαση υπερδανεισμού του κράτους, έστω και αν διά της ψήφου εξουσιοδότησαν. Συλλογικά, όμως, οι πολιτικές κυρίως και δευτερευόντως οι συνδικαλιστικές ηγεσίες συμμετείχαν στην υλοποίηση και την ανοχή -τουλάχιστον- του καταστροφικού υπερδανεισμού. Δηλαδή, οι ηγεσίες που σήμερα επιμένουν και φωνάζουν ότι δεν φταίνε οι εργαζόμενοι για τη κρίση αποσιωπούν συγχρόνως τις δικές τους ευθύνες -είτε συνήργησαν είτε δεν αντέδρασαν- και επιχειρούν να ανανεώσουν (ή να διασώσουν) τον ρόλο τους ως εκπροσώπων των εργαζομένων.

Το μεγάλο ιστορικό στοίχημα, όμως, για τις αριστερές δυνάμεις είναι να μπορέσουν να εκφράσουν συλλογικά - και να συνδιαμορφώσουν τις αντιλήψεις για - τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των εργαζομένων. Άρα το ότι δεν φταίει ο κάθε εργαζόμενος για τον δανεισμό και την κρίση δεν αποτελεί ευθεία απάντηση στο ερώτημά μας για το τώρα και το μέλλον. Ίσως όμως ωθεί τη σκέψη μας προς την ορθή απάντηση. Επιχειρεί με όρους “ενοχής” να θέσει το μείζον θέμα της κατανομής του κόστους της κρίσης. Το πώς κατανέμεται το κόστος, το ποιος πληρώνει δεν έχει βεβαίως σχέση με το ποιος ευθύνεται για τις αποφάσεις: δεν υπάρχει δίκιο σε αυτά, αλλά μόνον ισχύς και δεύτερον οι πολιτικοί που πήραν τις αποφάσεις δεν έχουν τα χρήματα για να ξεχρεώσουν τη χώρα. Όμως υπάρχει θέμα με αν το το κύριο βάρος θα συνεχίσουν να το σηκώνουν οι δυνάμεις της εργασίας και αν το κεφάλαιο θα μετάσχει στο κόστος.

ΑΥΤO ΜΑΣ φέρνει στη δεύτερη πτυχή, τη διεθνή. Η επιμήκυνση της αποπληρωμής, το ψαλίδισμα κ.λπ. είναι μέτρα που αποτρέπουν μεν τη χρεωκοπία -διασφαλίζοντας τους πιστωτές από το χειρότερο-, δεν είναι όμως στην πραγματικότητα μέτρα συμμετοχής του κεφαλαίου στο κόστος της κρίσης, δηλαδή χρηματοδότησης με εύλογα διεθνή επιτόκια της ιδιωτικής κυρίως οικονομίας, που έχει ανάγκη η Ελλάδα. Και αυτή η πτυχή μάς ωθεί προς την καθαρή απόρριψη του πελατειακού μοντέλου του κρατικού υπερδανεισμού. Ποιος είναι ο στρατηγικός στόχος πια; Η επιστροφή στην ανάπτυξη ξανά μέσω μιάς φούσκας δανεισμού του δημοσίου, όπως ουσιαστικά υπόσχεται η κυβέρνηση με τις διαβεβαιώσεις για “επιστροφή στις αγορές”; Ή η χρηματοδότηση, και μέσω ευρωομολόγων αν είναι δυνατόν, της οικονομίας της χώρας;

ΕΠΙΜEΝΩ ότι στις επιλογές των αριστερών δυνάμεων κυριρχεί μια βαθύτερη άρνηση των επιπτώσεων της κρίσης στο κράτος και την οικονομία. Ο εύκολος δρόμος είναι να κάνουν πολιτική τη λαϊκή επιθυμία να ξαναγίνουν όλα όπως πριν. Το ξέρουμε όλοι ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει. Αλλά, και αν μπορούσε, θέλουμε να επιστρέψουμε στην ασυγκράτητη σπατάλη και την επιδεικτική κατανάλωση; Η χώρα έχει ανάγκη νέα διεύθυνση. Όχι για να βρει χρήματα να τα μοιράσει, αλλά για να αντιστρέψει την ύφεση και να ανατρέψει την κατάφωρη αδικία σε βάρος των μισθωτών και των συνταξιούχων μέσω της προσφοράς των υπηρεσιών του, ανασυντάσσοντας την κοινωνική αποστολή του κράτους.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×