Καμία αποκατάσταση, κανένα μέτρο

Ασημίνα Ξηροτύρη, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2009-08-26

Την τελευταία εικοσαετία η Ελλάδα έχει βιώσει πολλαπλά κρούσματα καταστροφικών δασικών πυρκαγιών με αποκορύφωμα αυτές του καλοκαιριού του 2007, που ήταν πρωτοφανείς σε έκταση ώστε να κατατάσσονται ανάμεσα στις τρεις ή τέσσερις χειρότερες ανθρωπιστικές τραγωδίες από δασικές πυρκαγιές ανά τον κόσμο τα τελευταία 100 χρόνια. Ακολούθησαν το 2008 οι μεγάλες πυρκαγιές στη Ρόδο και για πολλοστή φορά στα δάση της Αττικής.

Αυτές τις μέρες, και μάλιστα την ίδια περίοδο, στα δάση της Αττικής μετρούμε με οδύνη απομεινάρια τους.

Η κατάρρευση κυριολεκτικά του συστήματος αντιπυρικής και περιβαλλοντικής προστασίας της χώρας και οι πρωτοφανείς περιβαλλοντικές κρίσεις που έλαβαν διαστάσεις εθνικής τραγωδίας, οι ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν, οι οικισμοί και οι τεράστιες αγροτικές και δασικές εκτάσεις, μεταξύ των οποίων και ο μοναδικός πνεύμονας της πνιγμένης στο καυσαέριο πρωτεύουσας, υπογραμμίζουν κατά τον πλέον οδυνηρό τρόπο τις εγκληματικές παραλείψεις των κυβερνήσεων, τα μεγάλα κενά (σκόπιμα κυρίως) του θεσμικού πλαισίου και τις χρόνιες αγκυλώσεις του κρατικού μηχανισμού να διαχειριστεί τις κρίσεις.

Καθιστούν παράλληλα αναγκαία τη συσπείρωση και τον αγώνα όλων μας προκειμένου να προωθηθούν εδώ και τώρα σημαντικές μεταρρυθμίσεις και να εφαρμοστούν αποτελεσματικότερες μέθοδοι και τρόποι παρέμβασης, ώστε να μην βιώσουμε ανάλογες καταστάσεις στο μέλλον.

Αυτά τα υπερτονίσαμε ως απόλυτη ανάγκη το 2007, προσθέτοντας ότι τα μηνύματα από την κλιματική αλλαγή - κρίση είναι εξαιρετικά δυσοίωνα και η θωράκιση της χώρας πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για την πολιτεία, τόσο για τη διατήρηση του οικολογικού αποθέματος όσο και για την στήριξη των κατοίκων των περιοχών που απειλούνται.

Στις εκλογές του 2007, εν μέσω της περιβαλλοντικής κρίσης, η Ν.Δ. υποσχέθηκε πολλά, προκειμένου να επιτύχει την επανεκλογή της, όπως υποσχέθηκε και την αποκατάσταση των περιοχών και του δασικού περιβάλλοντος.

Αντί αυτών ενισχύθηκαν αντί να ανατραπούν διατάξεις και πρακτικές που συσκοτίζουν την κατάσταση στις προστατευόμενες περιοχές και τις δασικές εκτάσεις (π.χ. Ρυθμιστικό, Αυτοκινητόδρομοι και αλλαγές καθεστώτος στον Υμηττό, άρσεις αναδασώσεων κ.ά.), ενθαρρύνουν τους καταπατητές (ή και τους εμπρηστές) και συντηρούν το έλλειμμα περιβαλλοντικής συνείδησης.

Η αποκατάσταση δεν έγινε. Καμία αλλαγή πολιτικής, κανένα θεσμικό ή διοικητικό, όπως και τεχνικό μέσο δεν λήφθηκε για να καλυφθούν οι ελλείψεις και ανεπάρκειες.

Μία ακόμη μεταξύ των άλλων πολιτική «εξαπάτηση», που δυστυχώς για όλους μας, και κυρίως τις επόμενες γενιές, αφήνει μη αναστρέψιμες βλάβες στο φυσικό περιβάλλον της χώρας.

Ποιες είναι οι "εγκληματικές" παραλείψεις των κυβερνήσεων της τελευταίας εικοσαετίας;

Ή και τι είναι αναγκαίο να διεκδικήσουμε ως ενεργοί πολίτες να γίνει έστω και τώρα:

* Την εφαρμογή του Συντάγματος

Το άρθρο 24 του Συντάγματος του 1975 ορίζει ότι: "Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή της το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας".

Είναι προφανές ότι με το άρθρο 24 ο δασικός πλούτος της χώρας υπάγεται σε ιδιαίτερο προστατευτικό καθεστώς ώστε να διατηρείται στην κατά προορισμό χρήση του αλλά και να αναπτύσσεται και να διαφυλάσσεται η οικολογική ισορροπία του. Στο πλαίσιο αυτό, ο κοινός νομοθέτης και η Διοίκηση οφείλουν να θεσπίζουν και να λαμβάνουν όλα τα επιβαλλόμενα μέτρα για τη μη αλλοίωση της δασικής του μορφής.

Επιπλέον σύμφωνα με το άρθρο 117, παράγραφος 3 του Συντάγματος: «Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό».

Από το ως άνω άρθρο προκύπτει: Απαγόρευση κατ’ αρχήν της μεταβολής του προορισμού των δασών και δασικών εκτάσεων. Κήρυξη υποχρεωτικά ως αναδασωτέων των κατεστραμμένων ή αποψιλωμένων δασικών εκτάσεων και Δημιουργία καθεστώτος μείζονος προστασίας για τις αναδασωτέες εκτάσεις,

* Θεσμικά και διοικητικά μέτρα, όπως:

Η δημιουργία του Συντονιστικού Φορέα Δασοπροστασίας

Οι πυρκαγιές στον ελληνικό χώρο είναι ένα σύνθετο πρόβλημα που η εμφάνισή του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, η δασοπροστασία είναι ένα αντικείμενο στο οποίο εμπλέκονται πολλές υπηρεσίες και φορείς, με αντιπαλότητες και μικρή αποτελεσματικότητα.

Είναι ανάγκη γι’ αυτό να συσταθεί ο συντονιστικός φορέας δασοπροστασίας, στον οποίο θα μετέχουν όλοι οι συναρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες (Πυροσβεστικό Σώμα, Δασική Υπηρεσία, ΟΤΑ, εθελοντές δασοπυροσβέστες, ακόμα και οι ένοπλες δυνάμεις) και θα ασχολείται με τον σχεδιασμό, την πρόληψη, την καταστολή και την κινητοποίηση ανθρώπινων και υλικών «πόρων».

Υπενθυμίζεται, γι’ αυτό, ότι το ομόφωνο Πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής περιγράφει ένα βιώσιμο μοντέλο, που έπρεπε μετά την επικαιροποίησή του, κυρίως σε σχέση με την μετέπειτα συσταθείσα Γεν. Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, να αξιοποιηθεί από την πολιτεία.

Ο ενιαίος φορέας θα πρέπει να εξασφαλίσει:

Την ουσιαστική βελτίωση του συντονισμού και συνεργασίας των εμπλεκομένων υπηρεσιών και φορέων της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης. Ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών σε αρμοδιότητες, δυναμικό και πόρους και διασύνδεση αυτών με εξειδικευμένες μονάδες Δασοπυρόσβεσης.

Την εφαρμογή των συνταγματικών διατάξεων και τη θεσμοθέτηση των απαραίτητων εργαλείων στα οποία παραπέμπουν, δηλαδή οι δασικοί χάρτες, το δασολόγιο και το εθνικό κτηματολόγιο.

Την ανατροπή των διατάξεων και πρακτικών (εκτός σχεδίου δόμηση, ασάφεια ως προς τις δασικές εκτάσεις και τις χρήσεις γης), που επιβραβεύουν ή ενθαρρύνουν καταπατητές.

Τη συμβολή στη σύνταξη και υλοποίηση ενός Εθνικού Σχεδίου Αναδάσωσης.

Έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό με βάση την εμπειρία για την επικινδυνότητα του ελληνικού χώρου και μελέτες έργων αντιπυρικής οργάνωσης και προστασίας, αποκατάστασης καμένων περιοχών, υλοποίησης προγραμμάτων και έργων αναδάσωσης.

Την οργάνωση της πρόληψης, με την αρχή ότι αυτή είναι το σημαντικότερο στοιχείο για την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος.

Την οργανική ένταξη στον αντιπυρικό αγώνα της τοπικής κοινωνίας, των εθελοντών, των ενεργών πολιτών, για να συμβάλλουν και να διεκδικούν το καλύτερο σε όλα τα επίπεδα.

Η δημιουργία ενός Εθνικού - ενιαίου - Φορέα αποκατάστασης και ανασυγκρότησης από φυσικές καταστροφές

Οι επαναλαμβανόμενες μεγάλες πυρκαγιές στη χώρα μας και οι άλλες φυσικές καταστροφές ή επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με τη διαπίστωση για τη σεισμογενή χώρα μας ότι το φαινόμενο ενός καταστροφικού σεισμού επαναλαμβάνεται σχεδόν ανά διετία σε κάποια περιοχή της καθιστούν αναγκαία τη σύσταση ενός Εθνικού - Ενιαίου Φορέα αποκατάστασης και ανασυγκρότησης από φυσικές καταστροφές, που θα τεθεί επί κεφαλής και θα κινητοποιήσει τους επί μέρους φορείς και υπηρεσίες της Κεντρικής Διοίκησης, της Περιφέρειας και της Αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση ολοκληρωμένων κατά περίπτωση προγραμμάτων Πρόληψης - Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης.

Ο Φορέας αυτός, μετά την εκτίμηση της έκτασης της καταστροφής και των άμεσων αναγκών που πρέπει να καλυφθούν, θα αντιμετωπίσει:

* Την αναζωογόνηση και την αποκατάσταση της ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος και ιδιαίτερα των δασικών οικοσυστημάτων και των προστατευόμενων περιοχών.

* Την αποκατάσταση του φυσικού κεφαλαίου και ειδικότερα της αγροτικής γης.

* Την αποκατάσταση του οικιστικού περιβάλλοντος.

* Την αποκατάσταση και ενίσχυση των δικτύων των υποδομών.

* Τον σχεδιασμό, τη μέριμνα για τη χρηματοδότηση και την παρακολούθηση της υλοποίησης ενός συνεκτικού σχεδίου ανασυγκρότησης των περιοχών που έχουν πληγεί, τόσο για την αποκατάσταση του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού τους, όσο και για την παραπέρα ανάπτυξή τους.

* Την εκπόνηση σχεδίων διακινδύνευσης και ειδικότερα σχεδίων αντιμετώπισης κινδύνων από φυσικές καταστροφές.

* Την ενημέρωση των πολιτών για τους τρόπους πρόληψης, οργάνωσης της αντιμετώπισης και της αποκατάστασης των ζημιών.

* Την προώθηση χωροταξικών και πολεοδομικών ρυθμίσεων, κατευθύνσεων για χωροταξικές και αναπτυξιακές πολιτικές και τη σύνταξη ενός συνεκτικού προγράμματος υλοποίησης από τα αρμόδια υπουργεία, Περιφέρειες και Αυτοδιοίκηση, των έργων υποδομής, αντιπλημμυρικής και έναντι κατολισθήσεων προστασίας, αντιπυρικής και αντισεισμικής θωράκισης.

Ο Φορέας θα πρέπει να συνδέεται οργανικά και λειτουργικά με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και τους Οργανισμούς και Υπηρεσίες που έχουν συναφές αντικείμενο.

* Αποτελούν, μεταξύ των άλλων, και προτάσεις της επιτροπής "Παρατηρητηρίου Ανασυγκρότησης Πυρόπληκτων περιοχών" του διεπιστημονικού Οργάνου των ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, Ολομ. Δικηγορικών Συλλόγων κ.λπ., στην οποία η γράφουσα είχε τον συντονισμό.

Άμεσες ρυθμίσεις και μέτρα

Να κηρυχθούν τα καμένα δάση αμέσως αναδασωτέα, χωρίς παρεκκλίσεις ή εξαιρέσεις.

Να προχωρήσουν επί τέλους οι αναδασώσεις και να γίνει Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης. Υπογραμμίζεται ότι οι αναδασώσεις στη χώρα το 2007 ήταν μόνο 10.920 στρέμματα, το 1992 ήταν 45.918 στρεμ. και το 1975, που δεν είχαμε τις σημερινές καταστροφές, ήταν 30.908 στρέμ. Στην Αττική η κατάσταση δεν αλλάζει, αφού και το 2007 οι αναδασώσεις ήταν μόνο 2.177 στρέμματα, με καταστραφέντα στην Αττική περισσότερα από 50.000 στρέμματα (Πάρνηθα, Πεντέλη, Υμηττό).

Να εκπονηθούν ή να προσαρμοσθούν οι εγκεκριμένες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες για τις περιοχές του δικτύου Natura που καταστράφηκαν.

Να κυρωθούν οι δασικοί χάρτες που έχουν ήδη συνταχθεί στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου μέσα στο 2008.

Να αναπτυχθούν και να εγκατασταθούν ηλεκτρονικά συστήματα άμεσου εντοπισμού δασικών πυρκαγιών.

Να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατές πηγές χρηματοδότησης από την Ε.Ε.: Ταμείο Αλληλεγγύης, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το ΕΣΠΑ, Εθνικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 κ.ά.

* Η Ασημίνα Ξηροτύρη - Αικατερινάρη είναι πρ. βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, υπεύθυνη του Τμήματος Περιφ. Ανάπτυξης - Χωροταξίας και Δημ. Έργων του ΣΥΝ.

Θέματα επικαιρότητας: Πυρκαϊές 2009

Θανάσης Λεβέντης

Η πυρκαγιά του Κιθαιρώνα

Θανάσης Λεβέντης, 2009-08-30

Ο Κιθαιρώνας, ύψους 1409 μέτρων (Πάρνηθα 1413 μ.), αποτελεί τα...

Περισσότερα
Σάκης Κουρουζίδης

Εμπρηστές από βαριά αμέλεια ή συγγνωστή άγνοια!

Σάκης Κουρουζίδης, 2009-08-30

Τι ακριβώς συμβαίνει όταν καεί μια δασική έκταση; Ένας επίδοξος...

Περισσότερα
Ασημίνα Ξηροτύρη

Καμία αποκατάσταση, κανένα μέτρο

Ασημίνα Ξηροτύρη, 2009-08-26

Την τελευταία εικοσαετία η Ελλάδα έχει βιώσει πολλαπλά...

Περισσότερα

Έλλειψη πρόληψης, αποσπασματική καταστολή και μη έγκαιρη επέμβαση στο αρχικό στάδιο

Νίκος Χλύκας, 2009-08-25

Είναι πολύ δύσκολο να γράψει κανείς ένα κομμάτι που αφορά...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Υπαρξιακό δίλημμα

Γιώργος Καπόπουλος, 2024-04-15

Μέχρι την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ τις πρώτες πρωινές...

Θόδωρος Τσίκας

Ιράν-Ισραήλ: Γόητρο, προσχήματα και ισορροπίες

Θόδωρος Τσίκας, 2024-04-14

Είναι γνωστό ότι το καθεστώς των φανατικών μουλάδων του...

Το δίλημμα της Τεχεράνης

Γιώργος Καπόπουλος, 2024-04-08

H ηγεσία της Ισλαμικής Δημοκρατίας βρίσκεται σε ένα άβολο...

Πώς απαντούν στην Ακροδεξιά τα άλλα κόμματα

Ξένια Κουναλάκη, 2024-04-04

Aπό την εποχή της ανόδου της Χρυσής Αυγής τα συστημικά κόμματα...

Η ατιμωρησία των ελίτ

Τάσος Παππάς, 2024-04-01

Αντιγράφω από τη στήλη «ΕΝΑ ΒΛΕΜΜΑ» στις Νησίδες της «Εφημερίδας...

Το νέο τουρκικό παζλ

Βαγγέλης Αρεταίος, 2024-04-01

Η «έκπληξη του CHP», όπως λένε από χθες το βράδυ Τούρκοι αναλυτές,...

Θόδωρος Τσίκας

Τουρκία: διαμαρτυρία για οικονομία και φθορά εξουσίας

Θόδωρος Τσίκας, 2024-04-01

Ακόμα μια φορά, η οικονομία έπαιξε ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις....

Διονύσης Τεμπονέρας

Άνθρακες ο θησαυρός της αύξησης του κατώτατου μισθού

Διονύσης Τεμπονέρας, 2024-03-28

Ανακοινώνεται στο υπουργικό συμβούλιο η αύξηση του κατώτατου...

Κουράστηκαν να λιβανίζουν

Τάσος Παππάς, 2024-03-26

Οταν τα μέσα ενημέρωσης όλων των κατηγοριών είναι ιμάντες...

Κώστας Καλλίτσης

Η κυριαρχία της Ν.Δ

Κώστας Καλλίτσης, 2024-03-23

Κάτι, αλήθεια, συμβαίνει εδώ; Μια πρόχειρη απάντηση θα ήταν...

Μερικές σκέψεις για τον «νέο κύκλο» του ΣΥΡΙΖΑ

Θανάσης Καρτερός, 2024-03-17

Για να πούμε την αλήθεια, δεν είναι εύκολο να συνηθίσει...

Πανηγυρίζοντας επί των ερειπίων του ΕΣΥ

Παντελής Μπουκάλας, 2024-03-17

Σημείο πρώτο: Με τις λέξεις μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε:...

×
×