Σιωπή και αδράνεια για τον πληθωρισμό

Υπάρχουν περιθώρια μείωσης του τιμαρίθμου. Όχι λόγω των μέτρων της κυβέρνησης- τρόικας αλλά, λόγω των περιθωρίων που προϋπήρχαν των μέτρων. Εφόσον κυβέρνηση και κρατικός μηχανισμός δεν σφυρίζουν αδιάφορα, αλλά παίρνουν μέτρα στους κρίσιμους τομείς.

Τι συμβαίνει και υπάρχει αυτή η πρωτοφανής κυβερνητική σιωπή αδράνεια για την αύξηση του τιμαρίθμου ; Τι είδους συζήτηση διεξάγεται στην κυβέρνηση για κοινωνικά μέτρα χωρίς να υπάρχει αναφορά σε μέτρα για την ακρίβεια;

Δεν είναι μόνον οι γνωστές επιπτώσεις του πληθωρισμού - πλήγμα στα λαϊκά εισοδήματα, αστάθεια επιχειρηματικού περιβάλλοντος, κόστος χρήματος - που επιβάλλουν άλλη στάση. Είναι η απειλή του στασιμοπληθωρισμού σε μια υπερχρεωμένη χώρα. Ας επαναλάβουμε ότι λόγω του πληθωρισμού το ΑΕΠ του 2010 σε τρέχουσες τιμές θα είναι ελαφρά αυξημένο σε σχέση με το 2009- προς το 1%! Η μείωση σε σταθερές τιμές αναμένεται να πλησιάσει το 4%, ενώ ο πληθωρισμός το 4,75%. Η τάση αυτή, σε συνδυασμό με τα μέτρα που έχουν ληφθεί, προδιαγράφει με σαφήνεια τη γενική εικόνα της αδικίας: σημαντική μείωση της πραγματικής αμοιβής της εργασίας και διατήρηση, ίσως και αύξηση, της αμοιβής του κεφαλαίου.

Αντί αποπληθωρισμού που θα οδηγήσει σε νέο αναπτυξιακό κύκλο όπως προδιέγραφαν οι διεθνείς παντογνώστες, η Ελλάδα ακολούθησε τον αντίστροφο δρόμο : όσο αυξάνονται οι έμμεσοι φόροι ανεβαίνουν και με το παραπάνω οι τιμές. Εκπρόσωποι της τρόικας και κυβέρνηση αρκέστηκαν να σημειώσουν το θέμα στο νέο Μνημόνιο, να γράψουν ότι επικρατούν ολιγοπωλιακές και μονοπωλιακές καταστάσεις στην ελληνική αγορά και πέραν τούτου ουδέν. Ούτε σε ποιους κλάδους, ούτε αν υπάρχει ευθύνη των μεγάλων επιχειρήσεων. Ούτε τι πρέπει να γίνει. Ο πρωθυπουργός δεν ασχολήθηκε με το θέμα στις προχθεσινές δηλώσεις του και βεβαίως δεν αναφέρεται και ο υπουργός Οικονομικών.

Την οικονομική και κοινωνική ανάγκη καταπολέμησης του πληθωρισμού - σε συνδυασμό με τον πόλεμο κατά της φοροδιαφυγής - επανέλαβε προχθές η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, το μόνο κόμμα της αντιπολίτευσης που η κριτική του στην κυβέρνηση οδηγεί και σε συγκεκριμένες θέσεις- πολιτικούς στόχους για το σήμερα. Φαίνεται ότι η επικέντρωση όλης της πολιτικής των άλλων αριστερών κομμάτων στην καταγγελία του Μνημονίου δίνει μεν ένα εύκολο γενικό σχήμα, οδηγεί, όμως, στην υποτίμηση επιπτώσεων του.

Οι λόγοι της κυβερνητικής αδράνειας και ανοχής απέναντι στην ακρίβεια είναι σύνθετοι. Την άνοιξη είναι αλήθεια ο υπουργός Οικονομικών έθεσε το θέμα ζητώντας παρεμβάσεις από τον άλλο πόλο, το υπουργείο Οικονομίας. Η απάντηση ήταν ότι φταίνε οι φόροι. Πράγματι μοιάζει μια φιλολαϊκή απάντηση όταν σχολιάζουμε - τελικά, όμως, οδήγησε στην αποδοχή της πολιτικής της αδράνειας. Μάλιστα εκπονήθηκε και σχετική μελέτη από το υπουργείο Οικονομίας που συνέκρινε τιμές πριν και μετά τα φορολογικά μέτρα και έδειξε ότι οι φόροι ευθύνονται για το 4% του πληθωρισμού, από το 5,5%, του Ιουλίου.

Η αύξηση των έμμεσων φόρων (ειδικοί και ΦΠΑ δύο φορές) έδρασε στην αγορά ως σήμα αυξήσεων και δεν συνδυάστηκε με δραστικά και εκτεταμένα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας. Συνεχίστηκε στους περισσότερους τομείς από μεγάλες επιχειρήσεις και κλάδους η προηγούμενη πρακτική: καμία μείωση του κέρδους, οι φόροι επιρρίπτονται κυρίως στην κατανάλωση. Έγινε στα καύσιμα. Το κάνουν συστηματικά οι πολυεθνικές επιχειρήσεις ειδών λιανικής. Το ετοιμάζουν οι αλευροβιομηχανίες.

Στα άλευρα, τις αυξήσεις που εξηγγέλθησαν η κυβερνητική αδράνεια είναι παροιμιώδης. Το αρμόδιο υπουργείο Οικονομίας τα μόνα που έχει κάνει - και αυτό με καθυστέρηση - είναι μια σύσκεψη και μια επιστολή προς την Επιτροπή Ανταγωνισμού να κάνει έρευνα - έρευνα που ήδη είχε ξεκινήσει η Επιτροπή από μόνη της. Ούτε μια επίσημη ανακοίνωση της υπουργού δεν υπάρχει για το θέμα. Το πιο σημαντικό είναι ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού αυτή δεν κάνει πρωτογενείς ελέγχους στην αγορά, αλλά ... ρωτά συνδέσμους και εταιρείες για τις ανακοινώσεις και τις τιμές τους ... Μπορεί να βγάλει άκρη μόνον αν έχει καταγγελίες. Αλλά δεν υπάρχουν, και οι υπηρεσίες του υπουργείου δεν έχουν εντοπίσει κανένα σχετικό στοιχείο εκτός από τις ... ανακοινώσεις που ξέρουμε όλοι ! Είναι φανερή η έλλειψη πολιτικής βούλησης που μπορεί να οφείλεται σε πελατειακές σχέσεις με τις ισχυρές επιχειρήσεις. Σε κάθε περίπτωση είναι ακραία συνέπεια της κυβερνητικής σιωπής για την ακρίβεια. Και εδώ θα κριθεί η συνέχιση της πολιτικής της ανοχής απέναντι στις αυξήσεις τιμών και στην κερδοσκοπία.

Είναι βέβαιο ότι υπάρχουν περιθώρια μείωσης του τιμαρίθμου. Όχι λόγω των μέτρων της κυβέρνησης- τρόικας. Αλλά λόγω των περιθωρίων που προϋπήρχαν των μέτρων. Εφόσον κυβέρνηση και κρατικός μηχανισμός δεν σφυρίζουν αδιάφορα, αλλά παίρνουν μέτρα στους κρίσιμους τομείς κατά των ολιγοπωλιακών καταστάσεων. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι μπορεί να απαλλαγεί από την ευθύνη τα μόνα μέτρα που εφαρμόζονται να είναι σε βάρος συνταξιούχων και μισθωτών του δημοσίου;