...Η άλλη Ευρώπη δεν θα προκύψει νομοτελειακά, αλλά με αγώνα. Κρίσιμος είναι εδώ ο ρόλος της αριστεράς. Η σοσιαλδημοκρατία, κορμός της ευρωπαϊκής αριστεράς, παρʼ όλο που εκλογικά και από άποψη κυβερνητικών συμμετοχών βρίσκεται μάλλον σε άνοδο, δεν έχει ακόμη συνέλθει από την περίοδο όπου ο αναγκαίος εκσυγχρονισμός της μετατράπηκε σε άκριτη υιοθέτηση πολιτικών της δεξιάς. Σήμερα, τα προγράμματα και οι προβληματισμοί της τείνουν να αποστασιοποιούνται από την μπλαιρική εκτροπή, αλλά η κυβερνητική πρακτική, βοηθούσης και της κρίσης, παραμένει συχνά δεξιά και απονευρωμένη. Η επεξεργασία και υιοθέτηση στην πράξη ρεαλιστικών αλλά αριστερών πολιτικών, διακριτών από αυτές της δεξιάς, αποτελεί όρο για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής αριστεράς, προς όφελος και της Ευρώπης.

Η εκπομπή του Γιάννη Πρετεντέρη στο MEGA την περασμένη Δευτέρα (2/12) για τη δημοσκόπηση της GPO, ανέδειξε τρία ενδιαφέροντα ευρήματα: την απελπισία και την απαισιοδοξία των πολιτών για την οικονομική κατάσταση, την απογοήτευση απέναντι στα πολιτικά κόμματα συνολικά και την ευνοϊκή αντίδραση των πολιτών στην ιδέα ενός ισχυρού κόμματος της κεντροαριστεράς. Όμως παράλληλα αποσιώπησε αρκετές ακόμη σημαντικές διαπιστώσεις που προκύπτουν από τη δημοσκόπηση, ενώ ερμήνευσε συχνά μονόπλευρα και όσες επέλεξε να αναδείξει. Ιδού ορισμένα σημεία που υποβαθμίστηκαν, ή και αποσιωπήθηκαν εντελώς

Πιστεύω πως σήμερα υπάρχει και πολιτικός χώρος και ανάγκη για ένα αξιόπιστο κεντροαριστερό κόμμα, σταθερά φιλοευρωπαϊκό, που να αντιπαλεύει τα Μνημόνια και τον σαμαρικό αυταρχισμό, ενώ ταυτόχρονα απορρίπτει τον λαϊκισμό και τα "όχι σε όλα" και εργάζεται για μεγάλες μεταρρυθμίσεις με προοδευτικό πρόσημο. Ο δρόμος της ΔΗΜ.ΑΡ. δεν είναι εύκολος στο πολωτικό κλίμα που επικρατεί. Θα ήταν όμως ακόμη πιο δύσκολος, αν το κόμμα παρέμενε όμηρος του κ. Σαμαρά, ακόμη και μετά τα γεγονότα του Ιουνίου.
Ο σημερινός προσανατολισμός της ΔΗΜ.ΑΡ. φαίνεται να συγκεντρώνει τη συναίνεση της μεγάλης πλειοψηφίας των μελών.

Η πρωτοβουλία των 58 είναι απολύτως σεβαστή. Σε δημοκρατία ζούμε. Ιδιαίτερα σεβαστά βεβαίως και τα άτομα που την ανέλαβαν και τη στηρίζουν, θεμιτό (αν και μαχητό) είναι επίσης η πληθωρική κάλυψη που λαμβάνει η πρωτοβουλία από τα MME να ερμηνεύεται ως , αποτέλεσμα της απήχησής της στην κοινωνία.

Συμμετέχω σ’ αυτή την εκδήλωση για να συμβάλω στον προβληματισμό για το μέλλον του τόπου. Συμμετέχω όμως και για να εκφράσω τη στήριξή μου στη ΔΗΜΑΡ. Χρειαζόμαστε έναν κεντροαριστερό, σοσιαλδημοκρατικό πόλο που θα αντιμάχεται την ασκούμενη πολιτική και τις φθαρμένες πολιτικές δυνάμεις που την υλοποιούν.

Αποχωρώντας από την κυβέρνηση μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ, η ΔΗΜΑΡ έπραξε το αυτονόητο. Ήταν η μόνη υπεύθυνη αριστερή στάση. Εξάλλου ο κ. Σαμαράς την ώθησε προς την έξοδο, προσφέροντάς της ως μόνη εναλλακτική λύση μιαν εξευτελιστική αποδοχή πραξικοπηματικών τετελεσμένων. Η ΔΗΜΑΡ επιβεβαίωσε ότι, σε αντίθεση με το βενιζελικό ΠΑΣΟΚ, και παρά τα όποια προβλήματά της, δεν έχει μεταλλαχθεί σε έναν μηχανισμό κατανομής υπουργικών και άλλων θέσεων, αλλά εξακολουθεί να έχει τις δημοκρατικές ευαισθησίες, αξιοπρέπεια και αντανακλαστικά που (πρέπει να) χαρακτηρίζουν την Αριστερά.

Τους τελευταίους μήνες εκδηλώνονται πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση μιας κεντροαριστεράς που «θα καλύπτει το κενό ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ». Πρωτοστατούν σ’ αυτές στελέχη και ομάδες που προέρχονται κυρίως από το μνημονιακό ΠΑΣΟΚ, καθώς και από τον προσκείμενο στη ΔΗΜΑΡ (εντός και εκτός της) «μεταρρυθμιστικό» χώρο. Το «υπόλοιπον» ΠΑΣΟΚ του Β. Βενιζέλου, εκδηλώνει κι αυτό έντονο ενδιαφέρον για τις κινήσεις αυτές, σε μια προσπάθεια να ανακόψει τη δική του διαλυτική πορεία. Αντίθετα, η ΔΗΜΑΡ φαίνεται να χάνει το ενδιαφέρον της, ίσως επειδή δεν επιθυμεί να δώσει σανίδα σωτηρίας στο ΠΑΣΟΚ, από το οποίο αντλεί και τον όγκο των οπαδών της.

Οι αλλαγές στην Ευρώπη πραγματοποιούνται βαθμιαία, μέσα από συμβιβασμούς και με οικοδόμηση συμμαχιών. Η ευρωπαϊκή συμμαχία που μπορεί να υπερβεί τη φιλοσοφία και πολιτική της ακραίας λιτότητας και των μνημονίων περιλαμβάνει την αριστερά, με επίκεντρο τη σοσιαλδημοκρατία, τους πράσινους, αλλά και άλλες ευρύτερες φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, καθώς και πολλούς από αυτούς που αντιτίθενται σε μια γερμανική ηγεμονία, καθώς φυσικά και τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Η συρρίκνωση του δυνητικά νικηφόρου αυτού συνασπισμού σε μια συμμαχία μόνο με την πέραν των σοσιαλιστών αριστερά και τη ριζοσπαστική κοινωνία των πολιτών, κατά τη γνώμη μου αποδυναμώνει καίρια τη διαπραγματευτική μας δύναμη.

Στην ομιλία του στην Εθνική Συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ ο Ευάγγελος Βενιζέλος επιτέθηκε, μεταξύ άλλων, και εναντίον όσων «θέλουν να τα έχουν καλά με όλους», λέγοντας «ναι» στο ευρώ και ταυτόχρονα «όχι» στα μνημόνια. Προφανώς, ένας τουλάχιστον από τους αποδέκτες της κατηγορίας αυτής είναι ο Φώτης Κουβέλης και η δημοκρατική φιλοευρωπαϊκή αριστερά.

Ας αφήσουμε κατά μέρος το πρόβλημα αξιοπιστίας των ηγετών του ΠΑΣΟΚ που καθιστά σουρεαλιστικές τις δηλώσεις και τις εσωτερικές τους διαμάχες: χάνει κανείς το λογαριασμό πότε είπε ποιος τι και το αντίθετό του, με χαρακτηριστική περίπτωση τις αντιμνημονιακές κορώνες του Χρήστου Παπουτσή που ταυτόχρονα εγκωμίασε τον Γιώργο Παπανδρέου και το «έργο» της κυβέρνησής του!

(ανταπάντηση στο κείμενο του Μάνου Ματσαγγάνη «Αριστεροί, ευρωπαϊστές, μεταρρυθμιστές» 3/3/2012)

Η πολεμική που άσκησα στο άρθρο μου («Η άλλη Ευρώπη ενεργοποιείται») δεν στρέφεται εναντίον κειμένων όπως αυτό του φίλου Μάνου. Με το τελευταίο σε λίγα διαφωνώ, και ειδικότερα συμφωνώ με την ανάγκη οι αριστεροί μεταρρυθμιστές να διαμορφώσουμε μιαν αρθρωμένη στρατηγική και προτάσεις.

Την περασμένη εβδομάδα, παράλληλα με τις λοιδορίες κατά της χώρας μας του κ.Σόιμπλε και των συμμάχων του από τις χώρες-δορυφόρους, υπήρξε μια νέα, ελπιδοφόρα για την Ελλάδα, εξέλιξη. Για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση, σημαντικές ευρωπαϊκές προσωπικότητες από ένα πλατύτατο φάσμα πολιτικών δυνάμεω, εκφράστηκαν με σαφήνεια κατά της ασκούμενης έναντι της Ελλάδας πολιτικής. Στο ευρωκοινοβούλιο και αλλού, Σουλτς, Σβόμποντα, Κον-Μπεντίτ, Φερχόιγκεν, αλλά και Φερχόφσταντ, Μόντι και Λεβί, προσέθεσαν τις φωνές τους σ’ αυτές των Σμιτ, Ολλάντ, Ντελόρ και αρκετών άλλων, για να καταγγείλουν τόσο την ουσία της πολιτικής της τρόικας

Πού πάει η Ευρώπη» είναι ο τίτλος της εκδήλωσης. Η απάντηση, πολύ φοβάμαι, είναι πως δεν γνωρίζουμε. Η αβεβαιότητα για το μέλλον έχει αυξηθεί στο έπακρο, καθώς οι εξελίξεις φαίνονται να καθορίζονται όλο και περισσότερο από τυφλές δυνάμεις, προϊόντα μεν της ανθρώπινης δράσης, αλλά μη υπαγόμενα σε συλλογικές βουλήσεις και αποφάσεις, καθώς οι τελευταίες αδυνατούν να διαμορφωθούν.
Η Ευρώπη φαίνεται σήμερα ακυβέρνητο πλοίο που κατευθύνεται προς την βραχώδη ακτή, ενώ κάποιοι προσπαθούν να το σώσουν επιταχύνοντας τον πλου προς τα βράχια (πάει πια η εποχή όπου μας έλεγαν ότι το πλοίο, ακυβέρνητο, κάνει κρουαζιέρες στην Καραϊβική).