Πρωτοβουλία για το ασφαλιστικό που βρίσκεται σε κατάρρευση
Ροβέρτος Σπυρόπουλος, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2017-04-08
Τα ιδιαιτέρως αρνητικά αποτελέσματα της λεγόμενης «μεταρρύθμισης» του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης (ΣΚΑ) από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είναι πλέον ορατά.
- Μεγάλη μείωση των εσόδων στις μηνιαίες εισφορές από εργαζομένους, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους, κατάρρευση εσόδων από τις ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών και την έκρηξη της μερικής απασχόλησης.
- Οργανωτικός και λειτουργικός τραγέλαφος στον ΕΦΚΑ μετά την ακατανόητη και αλαζονική απόφαση κατάργησης του ΙΚΑ και την ουσιαστική αποδιάρθρωση των υπηρεσιακών του λειτουργιών.
- Πρωτόγνωρες καθυστερήσεις υπολογισμού για τις νέες συντάξεις και πολλές αδυναμίες στην απόδοση παροχών υγείας σε είδος και σε χρήμα.
- Σημαντικές δυσλειτουργίες του λεγόμενου νέου Εθνικού Μητρώου Συνταξιούχων λόγω του ελλιπούς σχεδιασμού μετάπτωσης των επιμέρους μηχανογραφικών αρχείων των ενοποιημένων Ταμείων στο σύστημα του πρώην ΙΚΑ.
Χωρίς καμία απολύτως διάθεση αρνητικής αποτίμησης της σημερινής πραγματικότητας που δημιούργησε η επιχειρηθείσα «μεταρρύθμιση» στο ΣΚΑ, αντί θετικών αποτελεσμάτων διαπιστώνουμε την αποδιάρθωσή του και την οικονομική του ασφυξία.
Δυστυχώς, τα γενεσιουργά αίτια αυτής της εξέλιξης ενυπάρχουν στον βασικό πυρήνα των αλλαγών που επέφεραν οι ιδεολογικές αγκυλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και ο ελλιπής σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, και συγκεκριμένα:
- Η επιχειρηθείσα αύξηση των εισφορών, αντί για αύξηση των μηνιαίων εσόδων, επέφερε τη μείωσή τους.
- Η με λαϊκιστική σκοπιμότητα μείωση εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολουμένους με ετήσιο εισόδημα κάτω των 18.000 ευρώ και η παράλογη αύξηση των εισφορών για τους έχοντες ετήσιο εισόδημα από 18.000 έως 72.000 ευρώ είχαν ως τελικό αποτέλεσμα τη ραγδαία συνολική πτώση των εσόδων από εισφορές και τη συνακόλουθη παράλληλη πτώση των φορολογικών εσόδων.
- Οι δυσλειτουργίες αλλά και τα λάθη του νέου Εθνικού Μητρώου Συνταξιούχων του ΕΦΚΑ και η αποδιάρθρωση των υπηρεσιών του ΙΚΑ προκαλούν μεγάλες καθυστερήσεις στην απόδοση των συντάξεων και σε πολλές περιπτώσεις πλήρη αδυναμία απόδοσης προς τους ασφαλισμένους των παροχών υγείας που δικαιούνται σε είδος και σε χρήμα.
Δυστυχώς, χωρίς καμία υπερβολή, αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα του ΣΚΑ της χώρας μας.
Ας είμαστε όμως ειλικρινείς, οι ευθύνες δεν βαραίνουν μόνο την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, ευθύνες διαχέονται και στο σύνολο των κομμάτων.
Ας αναλογιστούμε τις αρνητικές και αμήχανες αντιδράσεις τους κάθε φορά που στην πολιτική επικαιρότητα κλήθηκαν να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους για αλλαγές και μεταρρυθμιστικές τομές του ΣΚΑ.
Η αντίδραση όλων σχεδόν των κομμάτων απέναντι στην πρόταση Γιαννίτση, το 2002, σε μια νομοθετική πρωτοβουλία σοβαρής μεταρρυθμιστικής αλλαγής του ΣΚΑ, είναι η πλέον χαρακτηριστική.
Με αίσθημα ευθύνης αποτολμώ να διατυπώσω ένα πλαίσιο προτάσεων και αλλαγών που αν απαλλαγούμε από κάποιες ιδεολογικές προκαταλήψεις, ίσως θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση ενωτικών πρωτοβουλιών μεταρρύθμισης του ΣΚΑ.
- Η αναγέννηση του ελληνικού Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης επιβάλλει την αύξηση των ετήσιων εσόδων του, η οποία μπορεί να επισυμβεί όχι με την αύξηση των μηνιαίων εισφορών, αλλά αντίθετα με τη γενναία μείωσή τους σε ποσοστό από 20% έως 30%.
Μόνο αυτή η επιλογή μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις αύξησης της δηλωμένης απασχόλησης, μείωσης της ανεργίας και συνακόλουθης αύξησης εσόδων.
- Μετασχηματισμός από τη σημερινή άναρχη δομή του σε ένα ανταποδοτικό σύστημα, με δίκαιους συντελεστές αναδιανομής για την ενίσχυση των αδυνάμων, και τον καθορισμό των ετήσιων συντελεστών ανταπόδοσης των συντάξεων από εισφορές εργαζομένων - εργοδοτών και την οριζόντια απόδοση ενιαίας εθνικής σύνταξης με χρηματοδότηση από τα κρατικά ταμεία με ποσοστό 8%-10% του ΑΕΠ, στα σημερινά ποσοστά ανεργίας, με στόχο να μειωθούν γύρω στο 4%-5%, όταν τα ποσοστά ανεργίας πέσουν σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Νομοθέτηση φορολογικών κινήτρων για τη δημιουργία ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης, ως ΝΠΙΔ, για την απόδοση πρόσθετης σύνταξης, παροχών εφάπαξ, παροχών κοινωνικού τουρισμού, αναβαθμισμένων παροχών υγείας και απενοχοποίηση στον δημόσιο διάλογο της ιδιωτικής ασφάλισης.
- Εγκαθίδρυση ισχυρών μηχανισμών ελέγχου της εισφοροδιαφυγής και μιας Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής για εποπτεία όλων των δημόσιων και των επαγγελματικών ταμείων κοινωνικής ασφάλισης.
- Συμφωνία με τους θεσμούς για έναν νέο τρόπο διαχείρισης των κόκκινων ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με τη διαγραφή μεγάλου τμήματος των πρόσθετων επιβαρύνσεων, για τις βιώσιμες επιχειρήσεις, σε χρονικό βάθος 10 έως 15 ετών, με στόχο ετήσια έσοδα πάνω από 1 δισ. ευρώ.
- Δημιουργία Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης των αποθεματικών των δημόσιων ασφαλιστικών ταμείων και ενός αντίστοιχου φορέα αξιοποίησης και διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας τους.
- Ανάπτυξη υπερσύγχρονου μηχανογραφικού συστήματος έκδοσης των συντάξεων και άμεσης πληροφόρησης προς όλους τους ασφαλισμένους των θεμελιωμένων ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων αλλά και των υποχρεώσεών τους.
- Ορισμός διοικήσεων με σεβασμό της τριμερούς και ισότιμης συμμετοχής κράτους - εργαζομένων - εργοδοτών και τον απόλυτο απεγκλωβισμό από κομματικές σκοπιμότητες στην επιλογή των προσώπων.
Η ανάπτυξη ενός σοβαρού, υπεύθυνου και τολμηρού πολιτικού εθνικού διαλόγου για πραγματική μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης ΤΩΡΑ είναι μονόδρομη επιλογή όχι μόνο για τη σωτηρία των συντάξεων αλλά και για την ίδια την αναπτυξιακή αναγέννηση της εθνικής μας οικονομίας.
- Μεγάλη μείωση των εσόδων στις μηνιαίες εισφορές από εργαζομένους, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους, κατάρρευση εσόδων από τις ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών και την έκρηξη της μερικής απασχόλησης.
- Οργανωτικός και λειτουργικός τραγέλαφος στον ΕΦΚΑ μετά την ακατανόητη και αλαζονική απόφαση κατάργησης του ΙΚΑ και την ουσιαστική αποδιάρθρωση των υπηρεσιακών του λειτουργιών.
- Πρωτόγνωρες καθυστερήσεις υπολογισμού για τις νέες συντάξεις και πολλές αδυναμίες στην απόδοση παροχών υγείας σε είδος και σε χρήμα.
- Σημαντικές δυσλειτουργίες του λεγόμενου νέου Εθνικού Μητρώου Συνταξιούχων λόγω του ελλιπούς σχεδιασμού μετάπτωσης των επιμέρους μηχανογραφικών αρχείων των ενοποιημένων Ταμείων στο σύστημα του πρώην ΙΚΑ.
Χωρίς καμία απολύτως διάθεση αρνητικής αποτίμησης της σημερινής πραγματικότητας που δημιούργησε η επιχειρηθείσα «μεταρρύθμιση» στο ΣΚΑ, αντί θετικών αποτελεσμάτων διαπιστώνουμε την αποδιάρθωσή του και την οικονομική του ασφυξία.
Δυστυχώς, τα γενεσιουργά αίτια αυτής της εξέλιξης ενυπάρχουν στον βασικό πυρήνα των αλλαγών που επέφεραν οι ιδεολογικές αγκυλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και ο ελλιπής σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, και συγκεκριμένα:
- Η επιχειρηθείσα αύξηση των εισφορών, αντί για αύξηση των μηνιαίων εσόδων, επέφερε τη μείωσή τους.
- Η με λαϊκιστική σκοπιμότητα μείωση εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολουμένους με ετήσιο εισόδημα κάτω των 18.000 ευρώ και η παράλογη αύξηση των εισφορών για τους έχοντες ετήσιο εισόδημα από 18.000 έως 72.000 ευρώ είχαν ως τελικό αποτέλεσμα τη ραγδαία συνολική πτώση των εσόδων από εισφορές και τη συνακόλουθη παράλληλη πτώση των φορολογικών εσόδων.
- Οι δυσλειτουργίες αλλά και τα λάθη του νέου Εθνικού Μητρώου Συνταξιούχων του ΕΦΚΑ και η αποδιάρθρωση των υπηρεσιών του ΙΚΑ προκαλούν μεγάλες καθυστερήσεις στην απόδοση των συντάξεων και σε πολλές περιπτώσεις πλήρη αδυναμία απόδοσης προς τους ασφαλισμένους των παροχών υγείας που δικαιούνται σε είδος και σε χρήμα.
Δυστυχώς, χωρίς καμία υπερβολή, αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα του ΣΚΑ της χώρας μας.
Ας είμαστε όμως ειλικρινείς, οι ευθύνες δεν βαραίνουν μόνο την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, ευθύνες διαχέονται και στο σύνολο των κομμάτων.
Ας αναλογιστούμε τις αρνητικές και αμήχανες αντιδράσεις τους κάθε φορά που στην πολιτική επικαιρότητα κλήθηκαν να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους για αλλαγές και μεταρρυθμιστικές τομές του ΣΚΑ.
Η αντίδραση όλων σχεδόν των κομμάτων απέναντι στην πρόταση Γιαννίτση, το 2002, σε μια νομοθετική πρωτοβουλία σοβαρής μεταρρυθμιστικής αλλαγής του ΣΚΑ, είναι η πλέον χαρακτηριστική.
Με αίσθημα ευθύνης αποτολμώ να διατυπώσω ένα πλαίσιο προτάσεων και αλλαγών που αν απαλλαγούμε από κάποιες ιδεολογικές προκαταλήψεις, ίσως θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση ενωτικών πρωτοβουλιών μεταρρύθμισης του ΣΚΑ.
- Η αναγέννηση του ελληνικού Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης επιβάλλει την αύξηση των ετήσιων εσόδων του, η οποία μπορεί να επισυμβεί όχι με την αύξηση των μηνιαίων εισφορών, αλλά αντίθετα με τη γενναία μείωσή τους σε ποσοστό από 20% έως 30%.
Μόνο αυτή η επιλογή μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις αύξησης της δηλωμένης απασχόλησης, μείωσης της ανεργίας και συνακόλουθης αύξησης εσόδων.
- Μετασχηματισμός από τη σημερινή άναρχη δομή του σε ένα ανταποδοτικό σύστημα, με δίκαιους συντελεστές αναδιανομής για την ενίσχυση των αδυνάμων, και τον καθορισμό των ετήσιων συντελεστών ανταπόδοσης των συντάξεων από εισφορές εργαζομένων - εργοδοτών και την οριζόντια απόδοση ενιαίας εθνικής σύνταξης με χρηματοδότηση από τα κρατικά ταμεία με ποσοστό 8%-10% του ΑΕΠ, στα σημερινά ποσοστά ανεργίας, με στόχο να μειωθούν γύρω στο 4%-5%, όταν τα ποσοστά ανεργίας πέσουν σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Νομοθέτηση φορολογικών κινήτρων για τη δημιουργία ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης, ως ΝΠΙΔ, για την απόδοση πρόσθετης σύνταξης, παροχών εφάπαξ, παροχών κοινωνικού τουρισμού, αναβαθμισμένων παροχών υγείας και απενοχοποίηση στον δημόσιο διάλογο της ιδιωτικής ασφάλισης.
- Εγκαθίδρυση ισχυρών μηχανισμών ελέγχου της εισφοροδιαφυγής και μιας Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής για εποπτεία όλων των δημόσιων και των επαγγελματικών ταμείων κοινωνικής ασφάλισης.
- Συμφωνία με τους θεσμούς για έναν νέο τρόπο διαχείρισης των κόκκινων ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με τη διαγραφή μεγάλου τμήματος των πρόσθετων επιβαρύνσεων, για τις βιώσιμες επιχειρήσεις, σε χρονικό βάθος 10 έως 15 ετών, με στόχο ετήσια έσοδα πάνω από 1 δισ. ευρώ.
- Δημιουργία Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης των αποθεματικών των δημόσιων ασφαλιστικών ταμείων και ενός αντίστοιχου φορέα αξιοποίησης και διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας τους.
- Ανάπτυξη υπερσύγχρονου μηχανογραφικού συστήματος έκδοσης των συντάξεων και άμεσης πληροφόρησης προς όλους τους ασφαλισμένους των θεμελιωμένων ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων αλλά και των υποχρεώσεών τους.
- Ορισμός διοικήσεων με σεβασμό της τριμερούς και ισότιμης συμμετοχής κράτους - εργαζομένων - εργοδοτών και τον απόλυτο απεγκλωβισμό από κομματικές σκοπιμότητες στην επιλογή των προσώπων.
Η ανάπτυξη ενός σοβαρού, υπεύθυνου και τολμηρού πολιτικού εθνικού διαλόγου για πραγματική μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης ΤΩΡΑ είναι μονόδρομη επιλογή όχι μόνο για τη σωτηρία των συντάξεων αλλά και για την ίδια την αναπτυξιακή αναγέννηση της εθνικής μας οικονομίας.
