Πανδημίες και εξοπλισμοί

Νίκος Μουζέλης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2021-08-21

nmouzelis

1.Η αντιμετώπιση της πανδημίας δεν θα είναι ποτέ αποτελεσματική αν συνεχιστεί η σημερινή διαχείριση. Ούτε οι G7, ούτε οι G20, ούτε οι διάφοροι διεθνείς οργανισμοί δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα. Το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω προσπαθειών είναι αποκαρδιωτικό. Οδηγεί στην ένταση του χάσματος μεταξύ των ανεπτυγμένων/πλούσιων χωρών όπου οι εμβολιασμοί οδηγούν στην ανοσία της αγέλης και των φτωχών χωρών του τρίτου κόσμου όπου τα εμβόλια είναι λίγα και τα κρούσματα αναρίθμητα, κρούσματα που συχνά οδηγούν στον θάνατο.

2. Επειδή το πρόβλημα είναι παγκόσμιο, ο μόνος τρόπος να λυθεί είναι από φορείς δράσης που έχουν την πολιτική και οικονομική ισχύ να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ του πρώτου και του τρίτου κόσμου. Τρεις είναι αυτές οι δυνάμεις. Πρόκειται για δυνάμεις που ξοδεύουν αμύθητα ποσά για πυρηνικούς εξοπλισμούς σε μια ξέφρενη κούρσα που δεν έχει τέλος. Πρόκειται βέβαια για τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία. Αν και οι τρεις παραπάνω δυνάμεις αποφάσιζαν συγχρόνως να μειώσουν κατά 0,01% τους πόρους που κατευθύνονται σε νέους τρόπους καταστροφής του πλανήτη θα λυνόταν το πρόβλημα του εμβολιασμού όλων - αναπτυγμένων, αναπτυσσόμενων και των φτωχών χωρών της παγκόσμιας περιφέρειας.

Βέβαια, για πολλούς η παραπάνω πρόταση είναι ουτοπική. Και οι τρεις υπερδυνάμεις έχουν διαφορετικά συμφέροντα και στόχους. Η καθεμιά προσπαθεί όχι μόνο να διατηρήσει την ισορροπία τρόμου, αλλά και να ηγεμονεύσει σε αυτόν τον χώρο. Αναμφίβολα, το πώς θα εξελιχθεί αυτός ο παράλογος αγώνας δρόμου εξαρτάται όχι μόνο από τις πολιτικές ελίτ των εν λόγω υπερδυνάμεων, αλλά και από τα οικονομικά και στρατιωτικά συμφέροντα με τα οποία συνδέονται. Και στις τρεις περιπτώσεις υπάρχει ένα πλέγμα το οποίο αποτελεί αυτό που C. Wright Mills ονόμασε «the rulling class» (η κυβερνώσα τάξη), η οποία αποτελείται από την κυβέρνηση, τους μεγάλους επιχειρηματίες και τις στρατιωτικές ηγεσίες. Βέβαια, ο Mills αναφερόταν κυρίως στις ΗΠΑ αλλά επειδή σήμερα ο καπιταλισμός κυριαρχεί με ελάχιστες εξαιρέσεις παντού, το τρίπτυχο του αμερικανού στοχαστή το βλέπουμε και στις τρεις υπερδυνάμεις.

3. Είναι παράλογη και ουτοπική η προτεινόμενη λύση; Ισως λιγότερο από ό,τι φαίνεται αρχικά. Γιατί πρόκειται για μια αμοιβαία επωφελή λύση (win-win). Δηλαδή κανένας από τους τρεις παγκόσμιους παίκτες δεν θα βγει χαμένος. Η ισορροπία τρόμου δεν θα αλλάξει. Αυτό που θα αλλάξει είναι πως και οι τρεις παίκτες θα κερδίσουν ένα σημαντικό «παράσημο». Δηλαδή και η Ρωσία και η Κίνα και οι ΗΠΑ θα αυξήσουν αυτό που ο Bourdieu ονομάζει πολιτισμικό κεφάλαιο. Γιατί και οι τρεις θα συμβάλουν καθοριστικά στη λύση της τωρινής πανδημίας και των επόμενων πανδημιών που σίγουρα θα ακολουθήσουν.

4. Σε αυτό το όραμα ένας άλλος παίκτης μπορεί να συμβάλει θετικά. Είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση. Προφανώς δεν είναι σημαντική πυρηνική δύναμη. Αλλά στη σημερινή συγκυρία ακολουθεί μια «πολιτική αυτονομίας». Με την έννοια αυτή προσπαθεί, αντίθετα με τον αμερικανό πρόεδρο, να έχει καλές σχέσεις όχι μόνο με τις δυτικού τύπου δημοκρατίες αλλά επίσης με την Κίνα και τη Ρωσία. Με άλλα λόγια, η ΕΕ μπορεί να παίξει έναν σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο που θα βοηθούσε στην υλοποίηση της πρότασης διασύνδεσης της πανδημίας με την, έστω μικρή, μείωση των πυρηνικών εξοπλισμών.

5. Η παραπάνω προτεινόμενη λύση θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλα πεδία συμβάλλοντας στην αλλαγή του σημερινού, αδιέξοδου τοπίου. Για παράδειγμα, σε αυτό της κλιματικής αλλαγής. Ολοι σχεδόν οι ειδικοί πιστεύουν πως οι στόχοι των μεγάλων χωρών για την απεξάρτηση από τον άνθρακα (decarbonization) δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν λόγω έλλειψης πόρων. Οι τρεις πυρηνικές δυνάμεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν οικονομικά σε ό,τι αφορά αυτό το πρόβλημα χωρίς να αλλάξουν την ισορροπία δύναμης που αυτή τη στιγμή υπάρχει μεταξύ τους.

Είναι θέμα βούλησης. Τα σημερινά προβλήματα είναι πιο παγκόσμια παρά ποτέ. Τόσο η αλλαγή του κλίματος που φέτος το καλοκαίρι έδειξε το ζοφερό μέλλον που μας περιμένει, όσο και η πανδημία που καλά κρατεί δεν πρόκειται να λυθούν χωρίς παγκόσμια συσπείρωση. Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις, και η Ευρώπη στο μερίδιο που της αναλογεί, κρατούν τα κλειδιά της λύσης στα χέρια τους. Η, ίσως ουτοπική για πολλούς, παραπάνω πρόταση θα μπορούσε να αποτελέσει μια παραδειγματική αλλαγή διεξόδου από τον αδιέξοδο κλοιό που σφίγγει γύρω μας.

Θέματα επικαιρότητας: Πανδημία

Γιώργος Παυλάκης

Πολύ δύσκολο να σταματήσεις το τσουνάμι τελευταία στιγμή

Γιώργος Παυλάκης, 2022-09-12

Η Ελλάδα τα πήγε εξαιρετικά καλά την πρώτη περίοδο της πανδημίας,...

Περισσότερα

Το δις εξαμαρτείν

Παύλος Τσίμας, 2022-07-16

Ο καγκελάριος της Αυστρίας το είπε καλύτερα απ’ όλους....

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Τι μας διδάσκει η πανδημία

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2022-01-22

Επειδή με τον Covid δεν έχουμε ξεμπερδέψει ακόμα, οποιαδήποτε...

Περισσότερα

Ημερήσια εκατόμβη

Παντελής Μπουκάλας, 2022-01-20

Να μειωθούν οι θάνατοι. Να μηδενιστούν. Αυτό θέλουμε όλοι....

Περισσότερα
Αλκιβιάδης Βατόπουλος

Η πανδημία έχει αναδείξει την ανάγκη για ισχυρό σύστημα Υγείας

Αλκιβιάδης Βατόπουλος, 2022-01-16

«Είναι πάρα πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητή η επίδραση...

Περισσότερα
Γρηγόρης Γεροτζιάφας

Ανοσοκατεσταλμένοι, η Covid-19 και το παράδειγμα της Γαλλίας

Γρηγόρης Γεροτζιάφας, 2022-01-15

Σε μια ανάρτηση στην προσωπική της σελίδα στο Facebook στις...

Περισσότερα

Τα μετά την πανδημία

Παύλος Τσίμας, 2022-01-15

Το 1832, μια μεγάλη πανδημία χολέρας χτύπησε το Παρίσι. Μέσα...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Ανατιμήσεις και κατώτατος μισθός

Κώστας Καλλίτσης, 2022-01-09

Οι προβλέψεις των ειδικών επί της πανδημίας δείχνουν κάποιο...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Σωκράτης Φάμελλος

Στη Γάζα συντελείται γενοκτονία, αρνούμαστε να κλείσουμε τα μάτια και να σιωπήσουμε

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-05-22

Στη Γάζα συντελείται μια γενοκτονία τόσο κοντά σε εμάς....

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

Σωτήρης Βαλντέν

Είναι ντροπή να μένουμε απαθείς μπροστά στη γενοκτονία στη Γάζα!

Σωτήρης Βαλντέν, 2025-05-20

Πού είναι τα δημοκρατικά κόμματα και πολιτικοί της αντιπολίτευσης...

Κώστας Καλλίτσης

Η συμμετοχή του πολίτη

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-18

Η είδηση ήρθε από τη Νορβηγία, όπου η εθνική διαβούλευσή...

×
×