Γερμανικές εκλογές: ένα καλό μάθημα για το ΠΑΣΟΚ και την Αριστερά
Στέλιος Κούλογλου, TVXS.gr, Δημοσιευμένο: 2009-09-28
Η Γερμανία αλλάζει και αυτό επηρεάζει τις ευρωπαικές εξελίξεις. Η κυρία Μέρκελ πρέπει να μεταμορφωθεί από «μαμά του έθνους» σε νεοφιλελεύθερη «σιδηρά κυρία», για να ικανοποιήσει τους Φιλελεύθερους με τους οποίους θα κυβερνήσει. Για τους Σοσιαλδημοκράτες που κατατροπώθηκαν, το Αριστερό Κόμμα και τους Πράσινους που ξεπέρασαν το 10%, τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Οι Πράσινοι πέτυχαν το καλύτερο εκλογικό ποσοστό της ιστορίας τους (μπήκαν για πρώτη φορά στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο το 1983 με ποσοστό 5,6%). Δεν είναι τόσο ευχαριστημένοι επειδή αντί για την τρίτη θέση και το ρόλο του ρυθμιστή των εξελίξεων που φιλοδοξούσαν να καταλάβουν ήρθαν τελικά πέμπτοι πίσω από τους Φιλελεύθερους και το Αριστερό κόμμα. Κατάφεραν όμως να περάσουν για πρώτη φορά το φράγμα του 10% θυμίζοντας ξανά ότι στην Ευρώπη η οικολογία απασχολεί την κοινή γνώμη και τα Πράσινα Κόμματα έχουν αέρα στα πανιά τους.
Για το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, πρόκειται για το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα από το 1953. Από το ήδη χαμηλό 34% στις εκλογές του 2005 πέφτει στο 23 % χάνοντας πάνω απο 10 μονάδες. Είναι το τίμημα για τη νεοφιλελεύθερη πολιτική του καγκελάριου Σρέντερ μέχρι το 2005 και τη συμμετοχή του Σοσιαλδμοκρατικού Κόμματος στη συντηρητική κυβέρνηση Μέρκελ τα επομενα 4 χρόνια και μέχρι σήμερα.
Ξηλώνοντας σταδιακά το κράτος πρόνοιας που οι ίδιοι είχαν χτίσει μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Σοσιαλδημοκράτες απαρνήθηκαν ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας τους αλλά και της εκλογικής και κοινωνικής τους βάσης. Πρόκειται για μια εξέλιξη που πλήττει όλα τα κεντροαριστερά-σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης που μέσα σε μερικά χρόνια έχουν χάσει την εξουσία στις περισσότερες χώρες.
Το καμπανάκι χτυπάει και για το ΠΑΣΟΚ, ανεξάρτητα από την επικείμενη νίκη του την ερχόμενη Δευτέρα και μάλιστα με ποσοστά πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα: Αντίπαλός του είναι μια από τις πιο ανίκανες κυβέρνησεις από την... Τουρκοκρατία και μετά. Η νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ δεν θα έχει μεγάλη περιοδο χάριτος, καθώς το εκλογικό σώμα δυσπιστεί εξ αιτίας της πολιτικής που ακολούθησε όταν ήταν στην κυβέρνηση. Και τα ποσοστά του ίσως δεν θα ήταν τόσο υψηλά αν η ελληνική αριστερά είχε ακολουθήσει πιο έξυπνη πολιτική, στα πρότυπα της γερμανικής.
Το Αριστερό Κόμμα της Γερμανίας είναι απο τους μεγάλους κερδισμένους των εκλογών. Ιδρύθηκε το 2007, από το πρώην κομμουνιστικό κόμμα («Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού») της Ανατολικης Γερμανίας και συνδικαλιστές της Δύσης με επικεφαλής τον Οσκαρ Λαφονταίν, πρώην γραμματέα των Σοσιαλδημοκρατών. Δύο μόλις χρόνια μετά την ίδρυσή του φτάνει το 12,5%, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο και από αυτό που είχαν οι «συνιστώσες» του το 2005.
Τηρουμένων όλων των αναλογιών, η εκλογική εικόνα Σοσιαλδημοκρατών-Αριστερού Κόμματος θυμίζει την δημοσκοπική εικόνα στην Ελλάδα, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν σε διψήφια ποσοστά και το ΠΑΣΟΚ πίσω από τη ΝΔ. Όμως το Αριστερό Κόμμα δεν μπουρδουκλώθηκε σε κάποια ιδεολογική διαμάχη για το αν πρέπει ή όχι να συμμαχείς με ρεφορμιστές, Σοσιαλδημοκράτες κ.λπ. ή να συμμετέχεις γενικώς σε κυβέρνηση. Προώθησε ένα δικό του ριζοσπαστικό αλλά και ρεαλιστικό πρόγραμμα, υποχρέωσε το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα σε άμυνα και κέρδισε από αυτό ένα σημαντικό μέρος ψηφοφόρων που -όπως και στην Ελλάδα- φλέρταραν με την αριστερά.
Αντίθετα δηλαδή με την Ελλάδα, όπου το ΠΑΣΟΚ έκανε ανοίγματα και ο ΣΥΡΙΖΑ έδινε μαθήματα αλαζονείας ("καλώς τα παιδιά"), στη Γερμανία το Αριστερό Κόμμα πρότεινε συνεργασία στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Το τελευταίο τις αρνήθηκε συμμαχώντας με τη Μέρκελ απομακρύνοντας τους αριστερούς ψηφοφόρους του.
Από μια μικρή δύναμη, και μάλιστα περιθωριποιημένη λόγω του ανατολικογερμανικού του παρελθόντος, το Αριστερό Κόμμα μετατρέπεται πλέον σε σημαντικό παράγοντα των εξελίξεων. Πέρα από το υψηλό εθνικό του αποτέλεσμα, πέτυχε υψηλά ποσοστά και σε ομόσπονδες πολιτείες της Γερμανίας, σε ορισμένες από τις οποίες φιλοδοξεί να σχηματίσει τοπική κυβέρνηση σε συνεργασία με τους Πράσινους και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Αν τα καταφέρει, θα μπορέσει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του στην πράξη, βελτιώνοντας τη θέση των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων τις οποίες εκπροσωπεί. Γιατί αυτό είναι μια βασική αποστολή της σύγχρονης αριστεράς. Στην κατάληψη των χειμερινών Ανακτορών δεν πιστεύουν πια ούτε στον Περισσό...
Οι Πράσινοι πέτυχαν το καλύτερο εκλογικό ποσοστό της ιστορίας τους (μπήκαν για πρώτη φορά στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο το 1983 με ποσοστό 5,6%). Δεν είναι τόσο ευχαριστημένοι επειδή αντί για την τρίτη θέση και το ρόλο του ρυθμιστή των εξελίξεων που φιλοδοξούσαν να καταλάβουν ήρθαν τελικά πέμπτοι πίσω από τους Φιλελεύθερους και το Αριστερό κόμμα. Κατάφεραν όμως να περάσουν για πρώτη φορά το φράγμα του 10% θυμίζοντας ξανά ότι στην Ευρώπη η οικολογία απασχολεί την κοινή γνώμη και τα Πράσινα Κόμματα έχουν αέρα στα πανιά τους.
Για το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, πρόκειται για το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα από το 1953. Από το ήδη χαμηλό 34% στις εκλογές του 2005 πέφτει στο 23 % χάνοντας πάνω απο 10 μονάδες. Είναι το τίμημα για τη νεοφιλελεύθερη πολιτική του καγκελάριου Σρέντερ μέχρι το 2005 και τη συμμετοχή του Σοσιαλδμοκρατικού Κόμματος στη συντηρητική κυβέρνηση Μέρκελ τα επομενα 4 χρόνια και μέχρι σήμερα.
Ξηλώνοντας σταδιακά το κράτος πρόνοιας που οι ίδιοι είχαν χτίσει μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Σοσιαλδημοκράτες απαρνήθηκαν ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας τους αλλά και της εκλογικής και κοινωνικής τους βάσης. Πρόκειται για μια εξέλιξη που πλήττει όλα τα κεντροαριστερά-σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης που μέσα σε μερικά χρόνια έχουν χάσει την εξουσία στις περισσότερες χώρες.
Το καμπανάκι χτυπάει και για το ΠΑΣΟΚ, ανεξάρτητα από την επικείμενη νίκη του την ερχόμενη Δευτέρα και μάλιστα με ποσοστά πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα: Αντίπαλός του είναι μια από τις πιο ανίκανες κυβέρνησεις από την... Τουρκοκρατία και μετά. Η νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ δεν θα έχει μεγάλη περιοδο χάριτος, καθώς το εκλογικό σώμα δυσπιστεί εξ αιτίας της πολιτικής που ακολούθησε όταν ήταν στην κυβέρνηση. Και τα ποσοστά του ίσως δεν θα ήταν τόσο υψηλά αν η ελληνική αριστερά είχε ακολουθήσει πιο έξυπνη πολιτική, στα πρότυπα της γερμανικής.
Το Αριστερό Κόμμα της Γερμανίας είναι απο τους μεγάλους κερδισμένους των εκλογών. Ιδρύθηκε το 2007, από το πρώην κομμουνιστικό κόμμα («Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού») της Ανατολικης Γερμανίας και συνδικαλιστές της Δύσης με επικεφαλής τον Οσκαρ Λαφονταίν, πρώην γραμματέα των Σοσιαλδημοκρατών. Δύο μόλις χρόνια μετά την ίδρυσή του φτάνει το 12,5%, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο και από αυτό που είχαν οι «συνιστώσες» του το 2005.
Τηρουμένων όλων των αναλογιών, η εκλογική εικόνα Σοσιαλδημοκρατών-Αριστερού Κόμματος θυμίζει την δημοσκοπική εικόνα στην Ελλάδα, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν σε διψήφια ποσοστά και το ΠΑΣΟΚ πίσω από τη ΝΔ. Όμως το Αριστερό Κόμμα δεν μπουρδουκλώθηκε σε κάποια ιδεολογική διαμάχη για το αν πρέπει ή όχι να συμμαχείς με ρεφορμιστές, Σοσιαλδημοκράτες κ.λπ. ή να συμμετέχεις γενικώς σε κυβέρνηση. Προώθησε ένα δικό του ριζοσπαστικό αλλά και ρεαλιστικό πρόγραμμα, υποχρέωσε το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα σε άμυνα και κέρδισε από αυτό ένα σημαντικό μέρος ψηφοφόρων που -όπως και στην Ελλάδα- φλέρταραν με την αριστερά.
Αντίθετα δηλαδή με την Ελλάδα, όπου το ΠΑΣΟΚ έκανε ανοίγματα και ο ΣΥΡΙΖΑ έδινε μαθήματα αλαζονείας ("καλώς τα παιδιά"), στη Γερμανία το Αριστερό Κόμμα πρότεινε συνεργασία στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Το τελευταίο τις αρνήθηκε συμμαχώντας με τη Μέρκελ απομακρύνοντας τους αριστερούς ψηφοφόρους του.
Από μια μικρή δύναμη, και μάλιστα περιθωριποιημένη λόγω του ανατολικογερμανικού του παρελθόντος, το Αριστερό Κόμμα μετατρέπεται πλέον σε σημαντικό παράγοντα των εξελίξεων. Πέρα από το υψηλό εθνικό του αποτέλεσμα, πέτυχε υψηλά ποσοστά και σε ομόσπονδες πολιτείες της Γερμανίας, σε ορισμένες από τις οποίες φιλοδοξεί να σχηματίσει τοπική κυβέρνηση σε συνεργασία με τους Πράσινους και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Αν τα καταφέρει, θα μπορέσει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του στην πράξη, βελτιώνοντας τη θέση των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων τις οποίες εκπροσωπεί. Γιατί αυτό είναι μια βασική αποστολή της σύγχρονης αριστεράς. Στην κατάληψη των χειμερινών Ανακτορών δεν πιστεύουν πια ούτε στον Περισσό...
