Το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

1.Η σύγκρουση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων θα συνεχιστεί για πολύ καιρό. Μόνο αν ο Νετανιάχου χάσει τις επόμενες εκλογές θα ήταν δυνατόν να βρεθεί μια λογική και ανθρώπινη λύση. Με την παρέμβαση, δηλαδή, των ΗΠΑ να ξεκινήσουν συνομιλίες για τη δημιουργία δύο κρατών. Για τη στιγμή, η αμερικανική στρατηγική δεν έχει καμιά πιθανότητα επιτυχίας. Αφού ο πρόεδρος Μπάιντεν πήρε αρχικά θέση υπέρ του Ισραήλ με το επιχείρημα πως οι Ισραηλινοί έχουν κάθε δικαίωμα να υπερασπιστούν τη χώρα τους. Αργότερα αντιλήφθηκε τον μονομερή χαρακτήρα της στάσης του και άλλαξε την αρχική δήλωσή του.

2. Τρία είναι τα βασικά επιχειρήματα που το Ισραήλ αναπτύσσει για να δικαιολογήσει την εγκατάστασή του σε μια περιοχή όπου από χρόνια ζούσαν όχι Εβραίοι αλλά μουσουλμάνοι.

- Κατά τους Ισραηλινούς, η περιοχή τους ανήκει, αφού εδώ και πάνω από 2.000 χρόνια ο χώρος ήταν η «χώρα της Βίβλου». Αρα, η δική τους χώρα.

- Δεύτερον, το Ισραήλ υποστηρίζει πως η γενοκτονία των Εβραίων από τους ναζί οδήγησε αναπόφευκτα στη δημιουργία του ισραηλινού κράτους. Το ότι δεν έφταιγαν οι παλαιστίνιοι κάτοικοι της περιοχής για τη ναζιστική θηριωδία, δεν τους αφορά. Απλώς δεν υπήρχε άλλη λύση από την εγκατάσταση και σταδιακή εκτόπιση όλων αυτών που ζούσαν στην περιοχή.

- Τέλος, η βίαιη αντίδραση των αραβικών κρατών στη δημιουργία του Ισραήλ οδήγησε στη συντριπτική τους ήττα. Συνεπώς, αυτό νομιμοποιεί ακόμα περισσότερο τη σημερινή κατάσταση.

3. Σε ό,τι αφορά τη στάση των ΗΠΑ, όπως έχω τονίσει σε ένα προηγούμενο άρθρο μου («ΤΑ ΝΕΑ», 23/3/2021), ο Μπάιντεν, παρʼ όλη την προοδευτική πολιτική του στο εσωτερικό της χώρας, έχει ξεκινήσει έναν ιδεολογικό πόλεμο εναντίον της Κίνας και της Ρωσίας (χώρες οι οποίες όντως καταπιέζουν βάναυσα τους πολίτες τους και αγνοούν τα πολιτικά δικαιώματά τους). Εδώ όμως τίθεται το εξής ερώτημα. Γιατί ο αμερικανός πρόεδρος παραβλέπει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων που σταδιακά ο ισραηλινός επεκτατισμός κατάργησε; Γιατί παραβλέπει πως οι Παλαιστίνιοι χάνουν συνεχώς τον περιορισμένο χώρο που ακόμα τους απομένει; Επιπλέον, γιατί ο Μπάιντεν δεν αναφέρεται στα δικαιώματα των Παλαιστινίων που ζουν εντός της ισραηλινής επικράτειας; Γιατί αυτοί αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας; Μια κατάσταση που, ως γνωστόν, έχει οδηγήσει σε ένα ιδιότυπο Απαρτχάιντ νοτιοαφρικανικού τύπου. Με βάση τα παραπάνω, γιατί ο αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε τον Πούτιν εγκληματία (που όντως είναι), αλλά όχι και τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν που έδωσε διαταγή να κατακρεουργηθεί ο Τζαμάλ Κασόγκι, ένας ήπιος ακτιβιστής; Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πρόκειται για τον πρίγκιπα διάδοχο που είναι φανατικός εχθρός των Παλαιστινίων και, εκτός απροόπτου, θα γίνει ο επόμενος βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας.

Πιο γενικά, ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν ασκεί καμιά κριτική σε συμμαχικές χώρες (π.χ. τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) που καταπατούν με τον πιο προφανή τρόπο τα ανθρώπινα δικαιώματα. Βέβαια, η αμερικανική απάντηση είναι πως οι εν λόγω υποχωρήσεις γίνονται λόγω της ανάγκης άσκησης μιας ρεαλιστικής πολιτικής στον διπλωματικό χώρο. Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό είναι αναγκαίο. Αλλά αν είναι, προκειμένου να αποφύγει τις κραυγαλέες αντιφάσεις στον λόγο του, ο αμερικανός πρόεδρος θα πρέπει να ξεχάσει την ιδεολογική εκστρατεία περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

4. Με την ισραηλινή - παλαιστινιακή σύγκρουση δεν κινδυνεύουν μόνο οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί. Κινδυνεύουν επίσης και οι γειτονικές χώρες. Μπορεί ακόμα να κινδυνεύσει η υφήλιος σε περίπτωση μιας πυρηνικής σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν (δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Ισραήλ προσπάθησε να καταστρέψει τις ιρανικές εγκαταστάσεις που στοχεύουν στη δημιουργία πυρηνικών όπλων). Μια τέτοια σύγκρουση θα έπειθε τους Ισραηλινούς πως η επʼ άπειρον διατήρηση του σημερινού status quo δεν είναι δυνατή. Αλλά όταν το αντιληφθούν μπορεί να είναι πολύ αργά.

Συμπέρασμα. Αν ο αμερικανός πρόεδρος αποφασίσει να συνεχίσει την επιθετική ρητορική εναντίον της καταπάτησης των δικαιωμάτων στην Κίνα και αλλού, θα πρέπει να πράξει το ίδιο και για τις μη δημοκρατικές χώρες που είναι σύμμαχοί του. Επειδή δεν πρόκειται να το κάνει, πρέπει άμεσα να ξεχάσει την ιδεολογική σταυροφορία του. Πρέπει επιτέλους να αντιληφθεί πως μόνο με συνεργασία με την αυταρχική Κίνα μπορούν να αντιμετωπιστούν μεγάλα παγκόσμια προβλήματα όπως αυτά της πανδημίας, της εντεινόμενης οικολογικής καταστροφής, του περιθωριοποιημένου τρίτου κόσμου, καθώς και της πιθανότητας ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου.