Τα όρια της δημοκοπίας
Τάσος Παππάς, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2021-08-28
Με τις καταστροφικές πυρκαγιές, την επέλαση της πανδημίας και την κρίση στο Αφγανιστάν, το θέμα της αμυντικής συμφωνίας Τουρκίας - Βόρειας Μακεδονίας έμεινε χαμηλά στην ατζέντα της δημόσιας συζήτησης. Εβγαλε μια ανακοίνωση ο ΣΥΡΙΖΑ, ως όφειλε, και έκανε ένα διφορούμενο και αναιμικό σχόλιο ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος. Η συμφωνία δεν πρέπει να αιφνιδίασε την ελληνική κυβέρνηση. Ενδεχομένως να τη βολεύει, γιατί κερδίζει χρόνο. Οπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, η Τουρκία και η Βόρεια Μακεδονία είναι δύο χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ, συνεπώς η Αθήνα δεν θα μπορούσε να εμποδίσει τη σύναψη συμφωνίας. Και ανέφερε ότι η Ελλάδα έχει τη δική της αμυντική συνεργασία με τη Βόρεια Μακεδονία. Στην προσπάθειά του να ικανοποιήσει την ισχυρή εθνικιστική πτέρυγα του κόμματός του που θεωρεί τη Συμφωνία των Πρεσπών «προδοτική κίνηση», συμπλήρωσε ότι «αποδεικνύεται στην πράξη ότι είναι πολύ απλοϊκές οι απόψεις ότι η Συμφωνία των Πρεσπών θα αποτελούσε φράχτη στη συνεργασία Βόρειας Μακεδονίας - Τουρκίας».
Ο Γ. Οικονόμου δεν σχολίασε την ουσία της συμφωνίας, η οποία προβλέπει κατανομή κονδυλίων από την πλευρά της Τουρκίας σε ετήσιο επίπεδο, τα οποία θα χρησιμοποιήσει η Βόρεια Μακεδονία για τον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεών της. Απέφυγε επίσης να απαντήσει στην ερώτηση πότε θα φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή προς κύρωση τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, που είναι απόρροια της Συμφωνίας των Πρεσπών, το ένα εκ των οποίων αφορά την αμυντική συνεργασία Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας. Η εσκεμμένη καθυστέρηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη στην κύρωση των μνημονίων ήταν η αφορμή για αναζητήσει η ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας και άλλους συνομιλητές, προκειμένου να προχωρήσει στην ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της χώρας της.
Στο συγκεκριμένο θέμα υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα σ’ αυτό που αποκαλούμε εθνικό συμφέρον (ο όρος έτσι κι αλλιώς σηκώνει πολλή συζήτηση, γιατί δεν δίνουν το ίδιο περιεχόμενο οι πολιτικές δυνάμεις) και το κομματικό συμφέρον (αυτό είναι ευδιάκριτο). Η παράταξη που κυβερνά τον τόπο από τον Ιούλιο του 2019, την περίοδο που ήταν στο προσκήνιο η Συμφωνία των Πρεσπών, έκανε τα πάντα για να την απαξιώσει, δεν δίστασε να βουτήξει στον βούρκο της μισαλλοδοξίας (θυμήθηκε τον εμφυλιοπολεμικό εαυτό της) προκειμένου να αποκομίσει οφέλη και κατηγόρησε τους πολιτικούς αντιπάλους της ότι διαπράττουν εθνικό έγκλημα, το οποίο, όπως έλεγαν κορυφαία στελέχη της που σήμερα είναι πρωτοκλασάτοι υπουργοί, δεν θα μείνει ατιμώρητο. Υπόσχονταν και Ειδικά Δικαστήρια. Με τη ρητορική αυτή και ενθαρρύνοντας τραμπουκικές ενέργειες, μάζεψαν ψήφους από το ακροδεξιό ακροατήριο, αλλά από την επομένη της εκλογικής νίκης τους άρχισαν τις γυριστές. Μερικοί απ’ αυτούς που φωνασκούσαν στις πλατείες ότι η «Μακεδονία είναι μία και ελληνική», έχοντας δίπλα τους εκείνους που φορούσαν στολές Μακεδονομάχων και κρατούσαν μεγάλους σταυρούς, νέρωσαν το κρασί τους.
Ο κ. Μητσοτάκης, όπως έχει αποδειχτεί και σε άλλες περιπτώσεις, είναι βίαιος στα λόγια αλλά δειλός στις πράξεις. Συνειδητοποιώντας ότι και η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι ΗΠΑ στηρίζουν με θέρμη τη Συμφωνία των Πρεσπών και επειδή δεν θα ήθελε να τα χαλάσει με τους συμμάχους μας, εγκατάλειψε τις εθνικιστικές κορόνες, αναγνώρισε τη σημασία της Συνθήκης των Πρεσπών, δήλωσε ότι πρέπει να γίνει σεβαστή, δεν έκρυψε τη δυσφορία του όταν η Γαλλία μπλόκαρε τις συζητήσεις για την ένταξη της Β. Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, συναντήθηκε τρεις φορές με τον ομόλογό του, Ζόραν Ζάεφ, και γευμάτισε μαζί του με φόντο την Ακρόπολη. Μια κυβίστηση που θα ζήλευαν οι καλύτεροι αθλητές του αγωνίσματος.
Ωστόσο, κάποιες φορές, ακόμη και οι οπορτουνιστές πλήρους απασχόλησης δυσκολεύονται. Είναι υποχρεωμένος ο κ. Μητσοτάκης να φέρει στη Βουλή προς κύρωση τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία. Ξέρει όμως ότι δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση. Ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να δώσει θετική ψήφο. Το ίδιο έχει διαμηνύσει και ο Κώστας Καραμανλής. Οι δυο πολιτικοί δεν είναι μόνοι τους. Επηρεάζουν αρκετά μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας. Πρόβλημα θα έχουν και οι βουλευτές που εκλέγονται στη Βόρεια Ελλάδα. Θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους ψηφοφόρους τους, στους οποίους είχαν υποσχεθεί ότι θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να ακυρωθεί η «επονείδιστη συμφωνία». Με τους βουλευτές μπορεί να βρεθούν λύσεις. Μια θέση στην κυβέρνηση για τους πιο επικίνδυνους, κονδύλια για τις περιφέρειές τους και βόλεμα ανθρώπων τους στο κράτος για τους ευένδοτους.
Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί, όμως, δεν θα τσιμπήσουν με καθρεφτάκια. Θα τους αγνοήσει ο πρωθυπουργός; Δεν μας έχει συνηθίσει σε τόσο ηρωικές ενέργειες. Τους έχει ανάγκη για να μην κλονιστεί η κυβέρνησή του. Θα επικαλεστεί το φόβητρο του ΣΥΡΙΖΑ, για να τους συνετίσει; Μπαγιάτικο επιχείρημα. Θα επιχειρήσει να τους πείσει να επιλέξουν τη λιγότερο επώδυνη για την κυβέρνηση στάση, δηλαδή μια… δικαιολογημένη απουσία από τη Βουλή; Και αυτός θα τσαλακωθεί και εκείνοι θα εκτεθούν. Σάπιος συμβιβασμός. Το καλύτερο που μπορεί να πετύχει.
Ο Γ. Οικονόμου δεν σχολίασε την ουσία της συμφωνίας, η οποία προβλέπει κατανομή κονδυλίων από την πλευρά της Τουρκίας σε ετήσιο επίπεδο, τα οποία θα χρησιμοποιήσει η Βόρεια Μακεδονία για τον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεών της. Απέφυγε επίσης να απαντήσει στην ερώτηση πότε θα φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή προς κύρωση τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, που είναι απόρροια της Συμφωνίας των Πρεσπών, το ένα εκ των οποίων αφορά την αμυντική συνεργασία Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας. Η εσκεμμένη καθυστέρηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη στην κύρωση των μνημονίων ήταν η αφορμή για αναζητήσει η ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας και άλλους συνομιλητές, προκειμένου να προχωρήσει στην ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της χώρας της.
Στο συγκεκριμένο θέμα υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα σ’ αυτό που αποκαλούμε εθνικό συμφέρον (ο όρος έτσι κι αλλιώς σηκώνει πολλή συζήτηση, γιατί δεν δίνουν το ίδιο περιεχόμενο οι πολιτικές δυνάμεις) και το κομματικό συμφέρον (αυτό είναι ευδιάκριτο). Η παράταξη που κυβερνά τον τόπο από τον Ιούλιο του 2019, την περίοδο που ήταν στο προσκήνιο η Συμφωνία των Πρεσπών, έκανε τα πάντα για να την απαξιώσει, δεν δίστασε να βουτήξει στον βούρκο της μισαλλοδοξίας (θυμήθηκε τον εμφυλιοπολεμικό εαυτό της) προκειμένου να αποκομίσει οφέλη και κατηγόρησε τους πολιτικούς αντιπάλους της ότι διαπράττουν εθνικό έγκλημα, το οποίο, όπως έλεγαν κορυφαία στελέχη της που σήμερα είναι πρωτοκλασάτοι υπουργοί, δεν θα μείνει ατιμώρητο. Υπόσχονταν και Ειδικά Δικαστήρια. Με τη ρητορική αυτή και ενθαρρύνοντας τραμπουκικές ενέργειες, μάζεψαν ψήφους από το ακροδεξιό ακροατήριο, αλλά από την επομένη της εκλογικής νίκης τους άρχισαν τις γυριστές. Μερικοί απ’ αυτούς που φωνασκούσαν στις πλατείες ότι η «Μακεδονία είναι μία και ελληνική», έχοντας δίπλα τους εκείνους που φορούσαν στολές Μακεδονομάχων και κρατούσαν μεγάλους σταυρούς, νέρωσαν το κρασί τους.
Ο κ. Μητσοτάκης, όπως έχει αποδειχτεί και σε άλλες περιπτώσεις, είναι βίαιος στα λόγια αλλά δειλός στις πράξεις. Συνειδητοποιώντας ότι και η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι ΗΠΑ στηρίζουν με θέρμη τη Συμφωνία των Πρεσπών και επειδή δεν θα ήθελε να τα χαλάσει με τους συμμάχους μας, εγκατάλειψε τις εθνικιστικές κορόνες, αναγνώρισε τη σημασία της Συνθήκης των Πρεσπών, δήλωσε ότι πρέπει να γίνει σεβαστή, δεν έκρυψε τη δυσφορία του όταν η Γαλλία μπλόκαρε τις συζητήσεις για την ένταξη της Β. Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, συναντήθηκε τρεις φορές με τον ομόλογό του, Ζόραν Ζάεφ, και γευμάτισε μαζί του με φόντο την Ακρόπολη. Μια κυβίστηση που θα ζήλευαν οι καλύτεροι αθλητές του αγωνίσματος.
Ωστόσο, κάποιες φορές, ακόμη και οι οπορτουνιστές πλήρους απασχόλησης δυσκολεύονται. Είναι υποχρεωμένος ο κ. Μητσοτάκης να φέρει στη Βουλή προς κύρωση τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία. Ξέρει όμως ότι δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση. Ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να δώσει θετική ψήφο. Το ίδιο έχει διαμηνύσει και ο Κώστας Καραμανλής. Οι δυο πολιτικοί δεν είναι μόνοι τους. Επηρεάζουν αρκετά μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας. Πρόβλημα θα έχουν και οι βουλευτές που εκλέγονται στη Βόρεια Ελλάδα. Θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους ψηφοφόρους τους, στους οποίους είχαν υποσχεθεί ότι θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να ακυρωθεί η «επονείδιστη συμφωνία». Με τους βουλευτές μπορεί να βρεθούν λύσεις. Μια θέση στην κυβέρνηση για τους πιο επικίνδυνους, κονδύλια για τις περιφέρειές τους και βόλεμα ανθρώπων τους στο κράτος για τους ευένδοτους.
Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί, όμως, δεν θα τσιμπήσουν με καθρεφτάκια. Θα τους αγνοήσει ο πρωθυπουργός; Δεν μας έχει συνηθίσει σε τόσο ηρωικές ενέργειες. Τους έχει ανάγκη για να μην κλονιστεί η κυβέρνησή του. Θα επικαλεστεί το φόβητρο του ΣΥΡΙΖΑ, για να τους συνετίσει; Μπαγιάτικο επιχείρημα. Θα επιχειρήσει να τους πείσει να επιλέξουν τη λιγότερο επώδυνη για την κυβέρνηση στάση, δηλαδή μια… δικαιολογημένη απουσία από τη Βουλή; Και αυτός θα τσαλακωθεί και εκείνοι θα εκτεθούν. Σάπιος συμβιβασμός. Το καλύτερο που μπορεί να πετύχει.