Πού πάει το Κυπριακό ο Νίκος Αναστασιάδης;

Κυριάκος Πιερίδης, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2021-08-29

Η απόφαση του Κύπριου προέδρου να αφαιρέσει τα διαβατήρια από τον Ερσίν Τατάρ και βασικά στελέχη της «κυβέρνησής» του γυρίζει το κλίμα του διχασμού στη μαύρη εποχή 1963-74 ● Παρά τις διαβεβαιώσεις Αναστασιάδη πως η κίνηση αυτή δεν θα επηρεάσει τους 90.000 Τουρκοκύπριους με διαβατήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας, η καχυποψία είναι διάχυτη στην Κοινότητα.

Τι στοχεύει η τελευταία κίνηση του προέδρου Ν. Αναστασιάδη να αφαιρέσει τα διαβατήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ και μερικά βασικά στελέχη της «κυβέρνησής» του; Το Προεδρικό διατείνεται ότι η σχετική απόφαση του υπουργικού συμβουλίου (23/8) συνιστά πράξη «συμβολισμού και ουσίας», μια απάντηση στην τουρκική πολιτική για το άνοιγμα των Βαρωσίων και τα «δυο κράτη». Η πραγματικότητα όμως δείχνει ότι η απόφαση αυτή ελάχιστα μετρά στον πραγματικό στίβο της διεθνούς πολιτικής. Πρόκειται για μια ενέργεια που λειτουργεί απωθητικά στον ΟΗΕ γιατί επιβαρύνει ακόμα περισσότερο το κλίμα στο νησί σε μια περίοδο που όλα βρίσκονται στο κενό. Αυτό που παρουσιάζεται ως τιμωρητικό μέτρο μάλλον ευνοεί τους διχοτομιστές στα κατεχόμενα, αφού εντείνει την καχυποψία σε μια περίοδο που η κατρακύλα του Κυπριακού γίνεται πιο επικίνδυνη.

Πραξικοπηματίες και Σύνταγμα του ’60

Η κυπριακή κυβέρνηση στήριξε την απόφασή της για ανάκληση διαβατηρίων στο αιτιολογικό ότι οι ενέργειες των 14 Τουρκοκύπριων (τα 10 είναι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης και τα μέλη της «κυβέρνησης» και τα άλλα 4 πρόσωπα που ανέλαβαν το project ανοίγματος των Βαρωσίων) «υποσκάπτουν την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας». Ακολούθησε σφοδρή δημόσια αντιπαράθεση ανάμεσα σε Αναστασιάδη και Τατάρ. Λες και ο Τουρκοκύπριος εθνικιστής ηγέτης ήταν έτοιμος από καιρό, διερωτήθηκε (24/6) γιατί δεν αφαιρέθηκαν τα διαβατήρια Ελληνοκύπριων που συμμετείχαν στο πραξικόπημα του ’74. Θυμήθηκε την ΕΟΚΑ, τις ομιλίες Αναστασιάδη ότι η Κύπρος είναι ελληνική… Ο Ν. Αναστασιάδης αντέδρασε κι αυτός με έντονο τρόπο, διατυπώνοντας αιφνιδιαστικά και πρόταση (25/6) προς τον Τατάρ να δεχτεί επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60!

Ενας καλός γνώστης του Κυπριακού εντοπίζει εύκολα τις σκοπιμότητες και τα προπαγανδιστικά παιχνίδια στην αντιπαράθεση αυτή. Ολα λέχθηκαν με τρόπο ώστε να ηχούν έντονα στα αυτιά του εσωτερικού ακροατηρίου και να το διεγείρουν. Επιχειρήματα με καθαρή στόχευση την εθνικιστική περιχαράκωση της κάθε Κοινότητας και την αναμόχλευση του φόβου και της διχόνοιας. Δεν είναι σπάνιο σε διεθνείς διενέξεις οι αντίπαλοι ηγέτες να βρίσκουν κοινή γλώσσα και να ανατροφοδοτούν ο ένας τον άλλο. Ωμά και κυνικά ο Αναστασιάδης και ο Τατάρ φάνηκε να συμπίπτουν στις πραγματικές επιδιώξεις τους.

Κομματικά παιχνίδια

Ο Ν. Αναστασιάδης παρουσίασε την ιδέα για αφαίρεση διαβατηρίων από τους Τουρκοκύπριους στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου τον Ιούλιο (21/7), όταν ήρθε στην Κύπρο ο Ταγίπ Ερντογάν. Τέτοιου είδους ενέργειες ήταν ανέκαθεν περιθωριακές και ποτέ στο παρελθόν δεν απασχόλησαν σοβαρά την ελληνοκυπριακή ηγεσία. Πρόσφατα τις υιοθετούσε μόνο το ΕΛΑΜ (η κυπριακή Χρυσή Αυγή) και δευτερευόντως η ΕΔΕΚ. Τώρα, με πρωτοβουλία της κυβέρνησης Αναστασιάδη, τις έχουν αφομοιώσει ως «τιμωρητικά μέτρα» και άλλες δυνάμεις όπως το ΔΗΚΟ, η ΔΗΠΑ, ακόμα και οι Οικολόγοι. Ετσι ο Ν. Αναστασιάδης χτίζει ιδιότυπη εσωτερική συμμαχία, αφήνοντας το ΑΚΕΛ να είναι μόνο του να του ασκεί κριτική επί της ουσίας για τη συνεχή επιδείνωση του Κυπριακού. Ο ΔΗΣΥ σχεδόν καθηκόντως στηρίζει τις επιλογές Αναστασιάδη πότε διά της αποχής, πότε με καθυστέρηση και υποτονικότητα. Φανερά πλέον ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου άφησε κατά μέρος τις προειδοποιήσεις για «τσουνάμι» γιατί δεν επιθυμεί να βρίσκεται σε σύγκρουση με τον Ν. Αναστασιάδη σε μια περίοδο «διαδοχής» εν όψει των προεδρικών εκλογών. Ακριβώς, αυτό έχει υπ’ όψιν του και ο Ν. Αναστασιάδης, γι’ αυτό οι αποφάσεις για το Κυπριακό λαμβάνονται από τον δικό του στενό κύκλο και σε αυτές συνηγορεί ο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδης.

Οι αντιδράσεις των Τουρκοκύπριων

Πέρα από την αντιπαράθεση με τον Ε. Τατάρ, η απόφαση Αναστασιάδη αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη καχυποψία και από την πλευρά των προοδευτικών Τουρκοκύπριων. Παρά τις διαβεβαιώσεις του Κύπριου προέδρου ότι δεν επηρεάζονται οι 90 και πλέον χιλιάδες των Τουρκοκύπριων που διατηρούν το διαβατήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κανένας από τα βασικά κεντροαριστερά κόμματα, το περιβάλλον του τέως Τουρκοκύπριου ηγέτη Μ. Ακιντζί και ο ίδιος ο πρώην ηγέτης Μ. Α. Ταλάτ δεν υιοθετούν τη σκοπιμότητα μιας τέτοιας ενέργειας. Τη βλέπουν ως απειλή για τα ατομικά δικαιώματά τους και απορρίπτουν την εργαλειοποίησή τους από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η θέση Αναστασιάδη για…επιστροφή στο ’60 επέτεινε τις αντιδράσεις των Τουρκοκύπριων. Τους υπενθύμισε την άστοχη πολιτική των Ελληνοκύπριων την περίοδο 1963-74, κάτι που έσπευσε να εκμεταλλευτεί ο Τατάρ. Προφανώς ο Ν. Αναστασιάδης αδιαφόρησε για τον αντίκτυπο που έχουν οι πρωτοβουλίες του στην τουρκοκυπριακή Κοινότητα. Γνωρίζει πολύ καλά ότι οι Τουρκοκύπριοι διεκδικούν τα συλλογικά δικαιώματα της Κοινότητάς τους μόνο στο πλαίσιο μιας Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, αλλά δεν δίστασε να τους σπρώξει πιο κοντά στον Τατάρ. Αυτή η στάση του καταγράφεται και από τον ΟΗΕ, που διατηρεί από καιρό επιφυλάξεις για το τι λέει, τι εννοεί και τι πραγματικά υιοθετεί στις συνομιλίες.

Το οξύμωρο είναι ότι μέσα σε μια τέτοια ατμόσφαιρα, ο Ν. Αναστασιάδης και ο Ε. Τατάρ προσβλέπουν να λάβουν προσκλήσεις και να έχουν τριμερή συνάντηση με τον γενικό γραμματέα τέλη Σεπτεμβρίου. Ο Ερσίν Τατάρ έχει κάθε λόγο να θέλει να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη για να θέσει ξανά στο τραπέζι την απαίτησή του για «κυριαρχική ισότητα». Ο δε πρόεδρος Αναστασιάδης επιθυμεί διακαώς άλλον έναν γύρο διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Ασχέτως αν χτίζουν καθημερινά όσο πιο ψηλά ψυχολογικά τείχη γίνεται για τη διχοτόμηση στο νησί.

Χαοτική πολιτική μέχρι τέλους

Το τελευταίο επεισόδιο με τα διαβατήρια των Τουρκοκύπριων δεν είναι μεμονωμένο. Συνδέεται με μια αλληλουχία γεγονότων που εγείρουν το καίριο ερώτημα: τι πραγματικά έχει στο μυαλό του ο Ν. Αναστασιάδης; Κατά την πρώτη θητεία του (2013- 2017) διαπραγματεύτηκε τη Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία. Συμφώνησε σε όλο το φάσμα των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν από τους προκατόχους του (Χριστόφιας - Ταλάτ). Ακολούθως με τον Μουσταφά Ακιντζί έφτασαν στο πλέον προωθημένο στάδιο επίλυσης – τα έξι σημεία του Πλαισίου Γκουτέρες (Κραντ Μοντανά 2017). Μόλις διαφάνηκε η «ιστορική ευκαιρία» για τη λύση -ακριβώς έτσι την καταγράφει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ- ο Ν. Αναστασιάδης ανέκρουσε πρύμναν. Σε συνέντευξή του στον «Πολίτη» ο διαπραγματευτής Α. Μαυρογιάννης έκανε λόγο για «ιδεοθύελλα για δυο κράτη». Με αρκετούς παράγοντες στην Κύπρο ο Ν. Αναστασιάδης έκανε τέτοιου είδους «εμπιστευτικές» συζητήσεις. Ενας από αυτούς, ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, μίλησε ανοιχτά και αποκάλυψε ότι ο Ν. Αναστασιάδης τον βολιδοσκόπησε για δυο κράτη. Κατά τις μυστικές συναντήσεις με τον Τσαβούσογλου ο Τούρκος ΥΠΕΞ ισχυρίστηκε και επιμένει ότι συζήτησαν τα δυο κράτη και μετά τη Συνομοσπονδία. Εσχάτως ο Ν. Αναστασιάδης άρχισε να μιλά για αποκεντρωμένη Ομοσπονδία. Κανείς στον ΟΗΕ μέχρι σήμερα δεν ξέρει το περιεχόμενό της και ας πέρασαν 3 χρόνια. Τώρα, με αφορμή την αντιπαράθεση για τα διαβατήρια, ο Ν. Αναστασιάδης απεύθυνε δημόσια πρόταση προς τον Τατάρ για επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60. Μάλλον ο Ν. Αναστασιάδης ξέρει πολύ καλά τι δεν θέλει: «καμία λύση» κι ας είναι η Κύπρος στα πρόθυρα της διχοτόμησης…

Θέματα επικαιρότητας: Κυπριακό

Νίκος Μπίστης

Γιά ένα νέο Μέτωπο Λογικής στην εεξωτερική πολιτική

Νίκος Μπίστης, 2024-12-02

Πριν μια βδομάδα η Εποχή είχε φιλοξενήσει άρθρο μου για...

Περισσότερα

Δειλά βήματα στο Κυπριακό

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-10-20

Η «διευρυμένη συνάντηση» που προανήγγειλε ο Γκουτέρες...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

50 χρόνια: Αναζητείται πολιτική βούληση για λύση του Κυπριακού

Θόδωρος Τσίκας, 2024-07-20

Το τελευταίο διάστημα φάνηκε ότι αναθερμαίνονται οι διεργασίες...

Περισσότερα

Το κενό της παγωμένης διένεξης

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-01-28

Από το βήμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου...

Περισσότερα

Νέα πρωτοβουλία με αμυδρές ελπίδες

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-12-23

Το 2023 κλείνει με αμυδρές ελπίδες για το Κυπριακό. Κατά το...

Περισσότερα

Πού βαδίζει ο Χριστοδουλίδης με το Κυπριακό;

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-05-27

Στους τρεις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία, ο νέος πρόεδρος...

Περισσότερα

Η δύναμη των πολιτών στη μοιρασμένη Κύπρο

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-04-15

Αυτές τις ημέρες του Πάσχα, πριν από 20 χρόνια, άνοιξε το...

Περισσότερα

Το Κυπριακό από την οπτική των Ευρωπαίων

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-03-25

Στις Βρυξέλλες κυκλοφορούν δύο παράλληλες αναγνώσεις γύρω...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Κώστας Καλλίτσης

Και η αντιπολίτευση;..

Κώστας Καλλίτσης, 2025-02-09

Η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης είναι πολύ κακή, κακή...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

×
×