Η Τουρκία ανάμεσα σε δύο εποχές

Βαγγέλης Αρεταίος, KReport, Δημοσιευμένο: 2023-05-13

Αύριο κρίνεται το μέλλον της Τουρκίας σε μια εκλογική αναμέτρηση το αποτέλεσμα της οποίας θα διαμορφώσει την Τουρκία αλλά και την εξωτερική της πολιτική για τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, είτε κερδίσει ο Ερντογάν είτε κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου, η επόμενη περίοδος για την Τουρκία θα χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα και ενδεχομένως και αστάθεια, ειδικά αν ο Ερντογαν αμφισβητήσει πιθανή ήττα του.

Ο αγώνας εξακολουθεί να θεωρείται αμφίρροπος, αν και οι έγκυρες δημοσκοπήσεις καταγράφουν συστηματικά πλέον προβάδισμα υπέρ του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, έστω και οριακό αλλά και την προοπτική η Εθνική Συμμαχία και η συμμαχία των κομμάτων γύρω από το HDP να έχουν μαζί αυτοδυναμία στην Εθνοσυνέλευση. Η απόσυρση του Μουχαρέμ Ιντζέ εκτιμάται ότι θα είναι υπέρ του Κιλιτσντάρογλου, που ίσως πια μπορέσει να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, και σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές, η αντιπολίτευση έχει πλέον βρει μια πολύ ισχυρή δυναμική.

Ο Ερντογάν και η επόμενη μέρα

Ωστόσο, το πρώτο βασικό ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν και οι οπαδοί του δεχθούν το ενδεχόμενο ήττας τους.

Όλα δείχνουν ότι δύσκολα θα το δεχθούν και ότι θα ασκηθεί πίεση και θεσμικά, μέσω του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου που ελέγχεται απόλυτα από τον Ερντογάν, αλλά και μέσα από τους δρόμους. Οι δηλώσεις του ίδιου του Ερντογάν αλλά και των ανθρώπων του δεν αφήνουν πολλά περιθώρια ελπίδας και αυτό προκαλεί μεγάλη ανησυχία στο εσωτερικό της Τουρκίας αλλά και μεγάλη νευρικότητα στις αγορές.

Πάντως, ορισμένες σοβαρές εκτιμήσεις συντείνουν ότι την ύστατη στιγμή ένα τουλάχιστον μέρος του κράτους θα λειτουργήσει με αντανακλαστικά επιβίωσης και δεν θα επιτρέψει στην κατάσταση να εκτροχιαστεί τελείως.

Το μεγάλο αγκάθι για Κιλιτσντάρογλου

Το άλλο μεγάλο ερώτημα είναι πως ο Κιλιτσντάρογλου και η αντιπολίτευση θα καταφέρουν να ελέγξουν μια διοίκηση που εδώ και εικοσιένα χρόνια έχει ταυτιστεί με τον Ερντογάν και το ΑΚΡ. Ειδικά αν η Λαϊκή Συμμαχία διατηρήσει την πλειοψηφία στη Εθνοσυνέλευση, η διοίκηση θεωρείται ότι θα αντισταθεί σθεναρά στον έλεγχο της από την αντιπολίτευση.

Ένα άλλο μεγάλο ερώτημα ζωτικής σημασίας, είναι πώς ο Κιλιτσντάρογλου θα μπορέσει να διαχειριστεί την τουρκική οικονομία; Εκτιμάται ότι οι αγορές, που προσδοκούν πλέον νίκη της αντιπολίτευσης, θα δώσουν περίοδο χάριτος στη νέα κυβέρνηση αλλά θα πρέπει να ληφθούν αυστηρά δημοσιονομικά μέτρα που σίγουρα δεν θα βοηθήσουν την δημοτικότητα των νέων κυβερνώντων.

Νίκη Κιλιτσντάρογλου και Ελλάδα

Τι θα σήμαινε για την ελληνική εξωτερική πολιτική μια νίκη Κιλιτσντάρογλου στις εκλογές;

Θα σήμαινε αρχικά ένα παράθυρο ευκαιρίας για την διαμόρφωση νέων σχέσεων με την Άγκυρα. Και αυτό διότι η νέα κυβέρνηση θα θελήσει τη επιστροφή του ορθολογισμού στη χώρα σε όλα τα μέτωπα, από την εξωτερική πολιτική και την οικονομία μέχρι την διακυβέρνηση και την εσωτερική πολιτική. Ο Κιλιτσντάρογλου έχει δηλώσεις πολλές φορές ότι θέλει να στρέψει την Τουρκία πάλι προς την ΕΕ και τις ΗΠΑ και η ευρύτερη ψυχολογία στα στελέχη της αντιπολίτευσης και της εκλογικής της βάσης συμφωνούν και επαυξάνουν.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, η Τουρκία θα προσπαθήσει να επανέλθει σε μια ομαλότητα στην εξωτερική της πολιτική, θα εφαρμόζει μια θεσμική εξωτερική πολιτική., δηλαδή βασισμένη σε θεσμούς όπως το υπουργείο Εξωτερικών και η Εθνοσυνέλευση, μακριά από την προσωποπαγή και ευμετάβλητη εξωτερική πολιτική του Ερντογάν. Θα προσπαθήσει, μέσα στο πλαίσιο αυτό, μια επανέναρξη με την ΕΕ και με τις ΗΠΑ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η Τουρκία θα ευθυγραμμιστεί απόλυτα μαζί τους αλλά ότι θα επιχειρήσει να ξαναγίνει εταίρος και σύμμαχος.

Συνεπώς, για την Ελλάδα και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις θα ανοίξει μια πόρτα ευκαιρίας καθώς η νέα κυβέρνηση θα παραμείνει μακριά από απειλές και προκλήσεις και θα προσπαθήσει να κρατήσει ήπιους τόνους και να βρει διαύλους επικοινωνίας και συνεννόησης. Χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι θα αλλάξουν οι διαχρονικές, πάγιες θέσεις της Άγκυρας. Η εμπειρία όμως έχει δείξει ότι μια σοβαρή και συνεπής αλλαγή κλίματος είναι πάντα προς όφελος της ηρεμίας και της συνεργασίας ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα.

Η μεγάλη αλλαγή στους «Κεμαλιστές»

Η άποψη ότι «οι κεμαλιστές είναι χειρότεροι από τον Ερντογάν» δεν φαίνεται να στηρίζεται σε στοιχεία και δεδομένα αλλά σε εικασίες και μια εντελώς στατική θεώρηση των πραγμάτων και της τουρκικής κοινωνίας.

Ο όρος «κεμαλιστές» δεν ανταποκρίνεται πλέον στην πραγματικότητα καθώς η ιδεολογία αυτή έχει μεταλλαχθεί σε μια δυναμική ορθολογισμού με ορισμένα εντελώς καινούργια χαρακτηριστικά όπως ένας διαφορετικός εθνικισμός, μια άλλη σχέση με τον εκδημοκρατισμό και με μια ανοιχτή προσέγγιση πολλών θεμάτων που μέχρι πρότινος ήταν ανάθεμα, όπως οι Κούρδοι. Στην Τουρκία και την διεθνή ακαδημαϊκή σκηνή γίνεται πλέον λόγος για «μετακεμαλισμό». Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το φιλοκουρδικό HDP στηρίζει με σθένος τον Κιλιτσντάρογλου, όχι μόνο εναντίον του Ερντογάν αλλά διότι οι Κούρδοι έχουν δει ότι μια κυβέρνηση της αντιπολίτευσης θα είναι και για αυτούς ένα παράθυρο ευκαιρίας.

Η βαθιές αλλαγές στους κόλπους της «κεμαλικής» αντιπολίτευσης αλλά και της εκλογικής της βάσης αναδεικνύονται και από δυο έγκριτες πρόσφατες μελέτες που καταγράφουν ότι οι ψηφοφόροι του ΑΚΡ είναι σαφώς πιο εθνικιστές από τους ψηφοφόρους των κομμάτων της αντιπολίτευσης και για τα ελληνοτουρκικά.

Συνεπώς, η αντιπολίτευση θα ακολουθήσει μια εξωτερική πολιτική η οποία θα συνάδει με τις απόψεις αλλά και με τις προσδοκίες του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας για εξομάλυνση, ορθολογισμό και ηρεμία.

Θέματα επικαιρότητας: Τουρκία

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

Περισσότερα

ΤΟΥΡΚΙΑ, Από την υβριδική δημοκρατία, στον αυταρχισμό

Βαγγέλης Αρεταίος, 2025-03-20

Στην τελική ευθεία για ένα σαφώς αυταρχικό καθεστώς εισήλθε...

Περισσότερα

Το νέο τουρκικό παζλ

Βαγγέλης Αρεταίος, 2024-04-01

Η «έκπληξη του CHP», όπως λένε από χθες το βράδυ Τούρκοι αναλυτές,...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

Τουρκία: διαμαρτυρία για οικονομία και φθορά εξουσίας

Θόδωρος Τσίκας, 2024-04-01

Ακόμα μια φορά, η οικονομία έπαιξε ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις....

Περισσότερα

Επιστρέφει η Τουρκία του Ερντογάν στη Δύση;

Γιώργος Καπόπουλος, 2023-09-06

Η επιστροφή στις παλιότερες ευτυχισμένες στιγμές της συμμαχίας...

Περισσότερα

Στρατηγική επιλογή ή τακτική κίνηση;

Σωτήρης Ντάλης, 2023-07-15

Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας είναι ένα δύσκολο ταξίδι...

Περισσότερα

Η δύναμη του τουρκικού προξενείου

Διονύσης Γουσέτης, 2023-06-21

Το ζήτημα της μειονότητας της Θράκης δεσπόζει ακόμη στις...

Περισσότερα
Συμπεράσματα από τις εκλογές στην Τουρκία

Συμπεράσματα από τις εκλογές στην Τουρκία

2023-05-29

1. Παρά την φθορά 20 χρόνων εξουσίας, ο Ερντογάν συνεχίζει...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Στη Γάζα συντελείται γενοκτονία, αρνούμαστε να κλείσουμε τα μάτια και να σιωπήσουμε

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-05-22

Στη Γάζα συντελείται μια γενοκτονία τόσο κοντά σε εμάς....

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Ενιαίος λόγος, όχι συνεχείς παραφωνίες και ομαδοποιήσεις

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2025-05-17

Η«Ομάδα Αλήθειας» και η Νέα Δημοκρατία, η κομματική λειτουργία...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

Σωτήρης Βαλντέν

Είναι ντροπή να μένουμε απαθείς μπροστά στη γενοκτονία στη Γάζα!

Σωτήρης Βαλντέν, 2025-05-20

Πού είναι τα δημοκρατικά κόμματα και πολιτικοί της αντιπολίτευσης...

Κώστας Καλλίτσης

Η συμμετοχή του πολίτη

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-18

Η είδηση ήρθε από τη Νορβηγία, όπου η εθνική διαβούλευσή...

Να σοβαρευτούμε

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-05-14

Τα μεγέθη και οι συμμετρίες έχουν αλλάξει στην περιοχή...

Να μαζευτούν οι χαρτογιακάδες των Βρυξελλών

Παντελής Μπουκάλας, 2025-05-13

Δύο τινά, αλληλοαποκλειόμενα, σημαίνει η «βόλτα» πολιτικών...

Ολο νόμοι κι αστυνόμοι…

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-05-11

Πάνω από 8.300 λέξεις είχαν οι διατάξεις του πρώτου νόμου...

Το κύμα

Παύλος Τσίμας, 2025-05-10

Από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο κι...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

×
×