Λύση σε 5 βήματα

Τάκης Μίχας, Κυρ. Ελευθεροτυπία, Δημοσιευμένο: 2008-04-06

Τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να καταρτιστεί ένα νέο σύνταγμα στην Κύπρο -το οποίο, με τη σειρά του, θα οδηγούσε σε λύση του προβλήματος στο νησί- αναζήτησαν, την Παρασκευή και το Σάββατο, στη Ζυρίχη γνωστοί Τούρκοι, Ελληνες, Τουρκοκύπριοι, Ελληνοκύπριοι και άλλοι πανεπιστημιακοί από την Ευρώπη και την Αμερική. Ολοι τους συμμετείχαν σε συνέδριο με θέμα «Πρόταση για μια Συντακτική Συνέλευση για την Κύπρο».

Την ώρα που άνοιγε η οδός Λήδρας, μετά την πρώτη συνάντηση μεταξύ Χριστόφια και Ταλάτ, πανεπιστημιακοί από Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο και απ’ όλο τον κόσμο συζητούσαν στη Ζυρίχη.

Κηρύσσοντας την έναρξη της συνάντησης, που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, η υπουργός Εξωτερικών της Ελβετίας Μισελίν Καλμί-Ρε τόνισε ότι η κυβέρνηση της χώρας της είναι έτοιμη να βοηθήσει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να υλοποιήσουν την ιδέα. Εχοντας, ωστόσο, στο μυαλό της την εμπειρία του σχεδίου Ανάν έσπευσε να σημειώσει: «Η λύση του Κυπριακού πρέπει να προέλθει από τον ίδιο τον κυπριακό λαό».

Συντακτική συνέλευση

Επίκεντρο της πρότασης είναι η δημιουργία μιας «Χάρτας» που θα οδηγήσει στη σύγκληση της Συντακτικής Συνέλευσης. Η Χάρτα, που θα διαμορφωθεί με την αρωγή της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Ηνωμένων Εθνών, θα περιέχει όλες τις ουσιαστικές και διαδικαστικές οδηγίες και τους κανόνες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην υιοθέτηση ενός νέου συντάγματος για την Κύπρο.

Το σχέδιο προβλέπει τα εξής στάδια:

1 Την πραγματοποίηση δημοψηφίσματος στις δύο κοινότητες για την έγκριση των προβλέψεων της Χάρτας.

Το δημοψήφισμα θα διενεργηθεί με την αιγίδα της Ε.Ε. και του ΟΗΕ, θα πραγματοποιηθεί την ίδια ημέρα στα ελεύθερα και στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας και για να υιοθετηθεί πρέπει να συγκεντρώσει πλειοψηφία και μεταξύ Ελληνοκυπρίων και μεταξύ Τουρκοκυπρίων.

2 Την εκλογή των μελών της Συντακτικής Συνέλευσης από τους ψηφοφόρους των δύο κοινοτήτων. Θα συμμετάσχουν συνολικά 80-100 μέλη και το ποσοστό της κάθε πλευράς θα έχει ήδη καθορισθεί στη Χάρτα.

Σύμφωνα με τους εισηγητές της πρότασης, ο αριθμός των εκπροσώπων της κάθε κοινότητας δεν έχει ιδιαίτερη σημασία στο βαθμό που το σύνταγμα το οποίο θα συνταχθεί από τη Συνέλευση θα πρέπει μετά να υπερψηφισθεί και από τις δύο κοινότητες.

Κίνητρα για συμβιβασμούς

Αυτό θα δημιουργήσει κίνητρα στους εκπροσώπους και των δύο κοινοτήτων να κάνουν συμβιβασμούς και να μην προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την τυχόν πλειοψηφία τους. Αν π.χ. η πλευρά των εκπροσώπων των Ελληνοκυπρίων με όπλο τον μεγαλύτερο αριθμό μελών προσπαθήσει να επιβάλει τις απόψεις της στη μειοψηφία, τότε θα είναι απίθανο να υιοθετήσουν το τελικό κείμενο οι Τουρκοκύπριοι, όταν αυτό θα ερχόταν προς έγκριση.

3 Την εκπόνηση του νέου συντάγματος από τη Συντακτική Συνέλευση με μόνο περιορισμό στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου ότι θα πρέπει να βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με τις ευρωπαϊκές συνταγματικές αρχές με το διεθνές δίκαιο και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων .

4 Δημοψήφισμα για την υιοθέτηση του νέου συντάγματος, που θα απαιτεί την πλειοψηφία των μελών και των δύο κοινοτήτων. Μετά την ψήφιση του συντάγματος η Συντακτική Συνέλευση θα διαλυθεί, καθώς θα έχει ολοκληρώσει το έργο της.

5 Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχέδιο προβλέπει επίσης την αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων (τουρκικών και ελληνικών) καθώς και την κατάργηση των ξένων στρατιωτικών βάσεων που βρίσκονται σήμερα στο νησί. Μάλιστα, η παρουσία ξένων στρατευμάτων και βάσεων χαρακτηρίζεται από τους εκπονητές της πρότασης «κατάλοιπο της αποικιοκρατικής περιόδου» και «σοβαρός περιορισμός της κυριαρχίας του κυπριακού λαού».

*Την ώρα που στην Ελβετία αναπτυσσόταν ο προβληματισμός των εμπειρογνωμόνων για τα παραπάνω, τόσο σε τουρκικά όσο και σε ελληνοκυπριακά ΜΜΕ εμφανίσθηκαν δημοσιεύματα που αντιμετώπιζαν με δυσπιστία την ιδέα της Συντακτικής Συνέλευσης. Για τα πρώτα μια τέτοια διαδικασία θα οδηγούσε στην «υπονόμευση του τουρκοκυπριακού κράτους», ενώ για τα δεύτερα θα κατέληγε στη «νομιμοποίηση της κατοχής».

*«Και οι δύο απόψεις είναι ανόητες», μας λέει ο βασικός εισηγητής της πρότασης καθηγητής Α. Αουερ. «Στόχος μας είναι, απλώς, να μεταφέρουμε τις γνώσεις και τις ιδέες μας ως πανεπιστημιακών και δημοσιολόγων στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων που χρονίζουν, όπως το Κυπριακό».

*Οι έλληνες και ελληνοκύπριοι ομιλητές σε γενικές γραμμές έδειχναν, πάντως, μεγαλύτερη συμπάθεια στην πρόταση για τη σύγκληση Συντακτικής Συνέλευσης, σε αντίθεση με τους Τουρκοκύπριους και τους Τούρκους, των οποίων η στάση απέναντι στο σχέδιο ήταν πιο επιφυλακτική.

*«Οι συμφωνίες του Λονδίνου και της Ζυρίχης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Χ. Γιαλουρίδης, «δημιουργούσαν διαχωρισμούς και εμπόδιζαν την ενσωμάτωση των δύο κοινοτήτων σε ένα κοινό πολιτικό σώμα. Πιστεύω, λοιπόν, ότι η πρόταση για τη σύγκληση μιας Συντακτικής Συνέλευσης ξεπερνάει σε σημαντικό βαθμό αυτό το πρόβλημα και θέτει τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας κοινής πολιτικής κοινότητας και ταυτότητας».

Επιφυλάξεις για το σχέδιο

*Σε διαφορετικό τόνο ο τούρκος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Μεχμέτ Καρλί επισημαίνει ότι η πρόταση μπορεί να θέσει στο περιθώριο τους εκλεγμένους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. «Πρέπει να αναγνωρίσουμε», είπε, «ότι το κυπριακό πρόβλημα οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στο γεγονός ότι οι δύο κοινότητες έχουν διαφορετικούς στόχους και επιδιώξεις. Κατά συνέπεια η σύγκληση μιας Συντακτική Συνέλευσης δεν πρόκειται να αλλάξει αυτό το δεδομένο».

Θέματα επικαιρότητας: Κυπριακό

Θόδωρος Τσίκας

50 χρόνια: Αναζητείται πολιτική βούληση για λύση του Κυπριακού

Θόδωρος Τσίκας, 2024-07-20

Το τελευταίο διάστημα φάνηκε ότι αναθερμαίνονται οι διεργασίες...

Περισσότερα

Το κενό της παγωμένης διένεξης

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-01-28

Από το βήμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου...

Περισσότερα

Νέα πρωτοβουλία με αμυδρές ελπίδες

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-12-23

Το 2023 κλείνει με αμυδρές ελπίδες για το Κυπριακό. Κατά το...

Περισσότερα

Πού βαδίζει ο Χριστοδουλίδης με το Κυπριακό;

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-05-27

Στους τρεις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία, ο νέος πρόεδρος...

Περισσότερα

Η δύναμη των πολιτών στη μοιρασμένη Κύπρο

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-04-15

Αυτές τις ημέρες του Πάσχα, πριν από 20 χρόνια, άνοιξε το...

Περισσότερα

Το Κυπριακό από την οπτική των Ευρωπαίων

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-03-25

Στις Βρυξέλλες κυκλοφορούν δύο παράλληλες αναγνώσεις γύρω...

Περισσότερα

Τι θα κάνει με το Κυπριακό ο νέος Κύπριος πρόεδρος;

Κυριάκος Πιερίδης, 2022-10-23

Η ανάληψη πρωτοβουλίας για επιστροφή στο τραπέζι του ΟΗΕ...

Περισσότερα

Η λύση του Κυπριακού ξεθωριάζει

Κυριάκος Πιερίδης, 2022-10-02

Οι σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας οξύνονται συνεχώς και πλέον...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Bing bang στην Κεντροαριστερά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-10-06

...Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να συμμετέχει...

Ζητούμενο η ποιότητα  της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ζητούμενο η ποιότητα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

2024-09-28

Αν την ευθύνη για την χρεοκοπία και την πολυεπίπεδη κρίση...

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

2024-09-26

Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία χρειάζεται έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ...

Θόδωρος Τσίκας

Κρίσιμο όριο ο χειμώνας για το ουκρανικό μέτωπο

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-29

Ο χειμώνας αλλάζει τις συνθήκες του πολέμου στην περιοχή...

Γεράσιμος Μοσχονάς

Λάμψη, ταλέντο και μετά κενό

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2024-09-22

Εν αρχή ην το γνωστικό κενό. Η μη καλή γνώση της χώρας, του...

Γιάννης Δρόσος

Η καθαίρεση

Γιάννης Δρόσος, 2024-09-16

Για ζητήματα κρίνει αποφασιστικά το ίδιο το κόμμα, μέσω...

Στέργιος Καλπάκης

3 σημεία για την επόμενη ημέρα στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Στέργιος Καλπάκης, 2024-09-12

Η διχαστική ομιλία Κασσελάκη στην έναρξη των εργασιών της...

Ελληνοτουρκικά, εξαΰλωση του ρεαλισμού

Κώστας Κωστής, 2024-09-22

Δεν είμαι ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, πολύ περισσότερο...

Καταστατικό ΣΥΡΙΖΑ: Από την άγνοια, στη διαστρέβλωσή του

Τρύφων Αλεξιάδης, 2024-09-14

Οι πρόσφατες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, έφεραν ξανά στη δημοσιότητα...

Μαρία Ρεπούση

Η μεγάλη περιπέτεια του ΣΥΡΙΖΑ

Μαρία Ρεπούση, 2024-09-14

Μετά τη διπλή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στις...

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

H δημοκρατία έχει κανόνες, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προχωρά μπροστά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-09-11

Πριν από περίπου έναν χρόνο εκλέχθηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική...

Κώστας Καλλίτσης

Καθημερινότητα και μεταρρυθμίσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-08

Μεταρρυθμίσεις ή φροντίδα για την καθημερινότητα; Συνήθως...

×
×