Παγκόσμια απειλή ο πληθωρισμός
Ελίζα Παπαδάκη, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2008-04-20
Το νέο ρεκόρ 3,6% του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη το Μάρτιο οφείλεται κυρίως στις μεγάλες ανατιμήσεις της ενέργειας και των τροφίμων. Ήδη όμως στο πρώτο μισό του Απριλίου το πετρέλαιο ξεπέρασε και τα 115 δολάρια το βαρέλι ενώ βασικά τρόφιμα συνεχίζουν να αντιμώνται ραγδαία στις διεθνείς αγορές. Ενδείξεις για κάποια συγκράτηση της διαρκούς ανόδου των τιμών δεν διακρίνονται στον ορίζοντα.
Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή που καταρτίζει η Eurostat έφθασε έτσι μιαν ετήσια άνοδο 3,6% το Μάρτιο από 3,3% το Φεβρουάριο, αλλά χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα ο ρυθμός περιορίζεται σε ένα 2%, που θεωρείται γενικά ανεκτό. Το γεγονός πάντως ότι και αυτός ο δείκτης, χωρίς ενέργεια και τρόφιμα, είχε ετήσια άνοδο 2% το Μάρτιο από μόνο 1,8% το Φεβρουάριο και 1,7% τον Ιανουάριο, ίσως να δείχνει ότι οι ανατιμήσεις αρχίζουν να περνούν στην υπόλοιπη οικονομία. Καθοριστικό ωστόσο για την άνοδο των τιμών από μήνα σε μήνα στην Ευρωζώνη παραμένει το πετρέλαιο: Το Μάρτιο το πετρέλαιο θέρμανσης ήταν 6,3% ακριβότερο από το Φεβρουάριο, βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης ήταν 3,5% ακριβότερα, 5,2% ανέβηκαν τα αεροπορικά εισιτήρια.
Παρά την έκρηξη των τιμών, η κατανάλωση πετρελαίου δεν επιβραδύνεται στις πλούσιες χώρες, σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), ενώ στον υπόλοιπο κόσμο εξακολουθεί να επιταχύνεται. Αλλά χωρίς κάμψη της ζήτησης για το πετρέλαιο, οι τιμές του δεν πρόκειται να υποχωρήσουν, εξηγούσε προχθές στην Le Monde ο διευθυντής της επιθεώρησης "Geostrategies" Πιερ Τερζιάν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό, η συγκριτική θέση της Ελλάδας δεν χειροτερεύει: Μετά τη Σλοβενία (6,6%) και την Ισπανία (4,6%), πληθωρισμό 4,4%, όσο εμείς, είχαν το Μάρτιο τρεις ακόμα χώρες της Ευρωζώνης, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Κύπρος, και ακολουθούσαν η Μάλτα με 4,3% και η Ιρλανδία με 3,7%. Στην Ιταλία, παρά την οικονομική στασιμότητα, ο πληθωρισμός ήταν 3,6%. Ρυθμό 3,5% είχε να δει η Γαλλία από το 1991. Αλλά εκεί τουλάχιστον οδηγεί σε αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού (8,44 ευρώ την ώρα σήμερα), που καθορίζεται με διάταγμα, κατά 2,3% από την 1η Μαϊου.
Ως προς τα δημοσιονομικά, αντίθετα, σύμφωνα με προχθεσινή ανακοίνωση της Eurostat, η Ελλάδα παρουσίαζε πέρυσι το υψηλότερο έλλειμμα της Ευρωζώνης, 2,8% του ΑΕΠ, όταν 11 χώρες της Ένωσης είχαν πλεόνασμα, καθώς και το δεύτερο υψηλότερο δημόσιο χρέος μετά την Ιταλία: 94,5% του ΑΕΠ. Η ανακοίνωση περιλαμβάνει μιαν επιφύλαξη για το ύψος του ελληνικού ελλείμματος, μια διαφορά 0,6% του ΑΕΠ που μένει να διευκρινισθεί, παρά τις διαβεβαιώσεις του υπουργού Γ. Αλογοσκούφη ότι η εποχή των επιφυλάξεων της Eurostat είχε τελειώσει.
Όσο και αν η ακρίβεια ταλαιπωρεί τους καταναλωτές, συγκριτικά η Ευρωζώνη παραμένει όαση. Σημαντικά υψηλότερος ήταν ο πληθωρισμός στις περισσότερες νέες χώρες μέλη της Ένωσης: Μεταξύ 11,2 και 16,6% στις χώρες της Βαλτικής, 13,2% στη Βουλγαρία, 8,7% στη Ρουμανία. Στις ΗΠΑ άλλωστε οι τιμές καταναλωτή είχαν ετήσια άνοδο 4% το Μάρτιο, ενώ στην Κίνα έφθασαν 8,3%, με την ετήσια ανατίμηση των τροφίμων μάλιστα να φθάνει 21%, ανησυχώντας σοβαρά την κυβέρνηση. Αν όμως εκεί υπάρχει η οικονομική ισχύς, πολύ υψηλή ανάπτυξη και μεγάλα κρατικά πλεονάσματα, που επιτρέπει να αντιμετωπισθεί η άνοδος του κόστους διατροφής για τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού, σε άλλες χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής η ακρίβεια των τροφίμων παίρνει ολοένα και πιο τραγικές διαστάσεις. Οι εξεγέρσεις των πεινασμένων πολλαπλασιάζονται.
Την Πέμπτη η τιμή του ρυζιού στις διεθνείς αγορές έφθασε το πρωτοφανές επίπεδο των χιλίων δολαρίων ο τόνος, καθώς βασικές χώρες παραγωγοί όπως το Βιετνάμ, η Ινδία, η Αίγυπτος, η Κίνα, η Ινδονησία και η Καμπότζη επιβάλλουν αυστηρούς περιορισμούς στις εξαγωγές τους για να διασφαλίσουν επάρκεια για τους πληθυσμούς τους. Το αποτέλεσμα είναι χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές για να θρέψουν το δικό τους πληθυσμό, όπως οι Φιλιππίνες, να μην βρίσκουν στην αγορά τις ποσότητες που χρειάζονται.
Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή που καταρτίζει η Eurostat έφθασε έτσι μιαν ετήσια άνοδο 3,6% το Μάρτιο από 3,3% το Φεβρουάριο, αλλά χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα ο ρυθμός περιορίζεται σε ένα 2%, που θεωρείται γενικά ανεκτό. Το γεγονός πάντως ότι και αυτός ο δείκτης, χωρίς ενέργεια και τρόφιμα, είχε ετήσια άνοδο 2% το Μάρτιο από μόνο 1,8% το Φεβρουάριο και 1,7% τον Ιανουάριο, ίσως να δείχνει ότι οι ανατιμήσεις αρχίζουν να περνούν στην υπόλοιπη οικονομία. Καθοριστικό ωστόσο για την άνοδο των τιμών από μήνα σε μήνα στην Ευρωζώνη παραμένει το πετρέλαιο: Το Μάρτιο το πετρέλαιο θέρμανσης ήταν 6,3% ακριβότερο από το Φεβρουάριο, βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης ήταν 3,5% ακριβότερα, 5,2% ανέβηκαν τα αεροπορικά εισιτήρια.
Παρά την έκρηξη των τιμών, η κατανάλωση πετρελαίου δεν επιβραδύνεται στις πλούσιες χώρες, σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), ενώ στον υπόλοιπο κόσμο εξακολουθεί να επιταχύνεται. Αλλά χωρίς κάμψη της ζήτησης για το πετρέλαιο, οι τιμές του δεν πρόκειται να υποχωρήσουν, εξηγούσε προχθές στην Le Monde ο διευθυντής της επιθεώρησης "Geostrategies" Πιερ Τερζιάν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό, η συγκριτική θέση της Ελλάδας δεν χειροτερεύει: Μετά τη Σλοβενία (6,6%) και την Ισπανία (4,6%), πληθωρισμό 4,4%, όσο εμείς, είχαν το Μάρτιο τρεις ακόμα χώρες της Ευρωζώνης, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Κύπρος, και ακολουθούσαν η Μάλτα με 4,3% και η Ιρλανδία με 3,7%. Στην Ιταλία, παρά την οικονομική στασιμότητα, ο πληθωρισμός ήταν 3,6%. Ρυθμό 3,5% είχε να δει η Γαλλία από το 1991. Αλλά εκεί τουλάχιστον οδηγεί σε αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού (8,44 ευρώ την ώρα σήμερα), που καθορίζεται με διάταγμα, κατά 2,3% από την 1η Μαϊου.
Ως προς τα δημοσιονομικά, αντίθετα, σύμφωνα με προχθεσινή ανακοίνωση της Eurostat, η Ελλάδα παρουσίαζε πέρυσι το υψηλότερο έλλειμμα της Ευρωζώνης, 2,8% του ΑΕΠ, όταν 11 χώρες της Ένωσης είχαν πλεόνασμα, καθώς και το δεύτερο υψηλότερο δημόσιο χρέος μετά την Ιταλία: 94,5% του ΑΕΠ. Η ανακοίνωση περιλαμβάνει μιαν επιφύλαξη για το ύψος του ελληνικού ελλείμματος, μια διαφορά 0,6% του ΑΕΠ που μένει να διευκρινισθεί, παρά τις διαβεβαιώσεις του υπουργού Γ. Αλογοσκούφη ότι η εποχή των επιφυλάξεων της Eurostat είχε τελειώσει.
Όσο και αν η ακρίβεια ταλαιπωρεί τους καταναλωτές, συγκριτικά η Ευρωζώνη παραμένει όαση. Σημαντικά υψηλότερος ήταν ο πληθωρισμός στις περισσότερες νέες χώρες μέλη της Ένωσης: Μεταξύ 11,2 και 16,6% στις χώρες της Βαλτικής, 13,2% στη Βουλγαρία, 8,7% στη Ρουμανία. Στις ΗΠΑ άλλωστε οι τιμές καταναλωτή είχαν ετήσια άνοδο 4% το Μάρτιο, ενώ στην Κίνα έφθασαν 8,3%, με την ετήσια ανατίμηση των τροφίμων μάλιστα να φθάνει 21%, ανησυχώντας σοβαρά την κυβέρνηση. Αν όμως εκεί υπάρχει η οικονομική ισχύς, πολύ υψηλή ανάπτυξη και μεγάλα κρατικά πλεονάσματα, που επιτρέπει να αντιμετωπισθεί η άνοδος του κόστους διατροφής για τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού, σε άλλες χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής η ακρίβεια των τροφίμων παίρνει ολοένα και πιο τραγικές διαστάσεις. Οι εξεγέρσεις των πεινασμένων πολλαπλασιάζονται.
Την Πέμπτη η τιμή του ρυζιού στις διεθνείς αγορές έφθασε το πρωτοφανές επίπεδο των χιλίων δολαρίων ο τόνος, καθώς βασικές χώρες παραγωγοί όπως το Βιετνάμ, η Ινδία, η Αίγυπτος, η Κίνα, η Ινδονησία και η Καμπότζη επιβάλλουν αυστηρούς περιορισμούς στις εξαγωγές τους για να διασφαλίσουν επάρκεια για τους πληθυσμούς τους. Το αποτέλεσμα είναι χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές για να θρέψουν το δικό τους πληθυσμό, όπως οι Φιλιππίνες, να μην βρίσκουν στην αγορά τις ποσότητες που χρειάζονται.
