Διαφάνεια και συμμετοχή, τα μυστικά επιτυχίας της Ηθικής Τράπεζας

Μάουρο Μετζιολάρο, Συνέντευξη στην Ελένη Τσερεζόλε, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-03-22

Δέκα χρόνια ζωής κλείνει φέτος η Banca Etica, η Ηθική Τράπεζα στην Ιταλία -ένα άκρως επιτυχημένο πείραμα εναλλακτικής τράπεζας, που δείχνει τον δρόμο εξόδου από τη σημερινή κρίση. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με τις άλλες τράπεζες που σήμερα γνωρίζουν σοβαρότατη κρίση, οι καταθέσεις στην Ηθική Τράπεζα αυξάνονται αλματωδώς.

Βάση της λειτουργίας της δεν είναι η επιδίωξη δικού της κέρδους αλλά η ανάπτυξη υγιών επενδύσεων με γνώμονα την κοινωνική ευθύνη, την αλληλεγγύη, την προστασία του περιβάλλοντος -τα κριτήρια που θέτει για τη χορήγηση δανείου σε επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα αυστηρά στους τομείς αυτούς. Οι δραστηριότητές της δεν έχουν τίποτε το "ακαταλαβίστικο", το τζογαδόρικο, καθώς επικεντρώνονται στην υγιή, πραγματική οικονομία και επενδύει σε κρατικά ομόλογα.

Ενδεικτικό παράδειγμα των δραστηριοτήτων της: χρηματοδοτεί την οργάνωση Libera, που δρα κυρίως στον Νότο της Ιταλίας κατά του οργανωμένου εγκλήματος, της Μαφίας. Το 1999, χάρη σε δάνεια της Ηθικής Τράπεζας η Libera μπόρεσε να ανακαινίσει ένα κτίριο που είχε κατασχεθεί από έναν μαφιόζο και να το κάνει Γεωργική Σχολή.

Στη συνέχεια, με τη βοήθεια πάντα της τράπεζας, δόθηκε η δυνατότητα να δημιουργήσουν συνεταιρισμούς για την καλλιέργεια της γης. Αποτέλεσμα είναι η παραγωγή μακαρονιών, λαδιού, αλευριού μάρκας Libera από τον συνεταιρισμό "Δουλειά και όχι μόνο".

Η Ηθική Τράπεζα ενθαρρύνει επίσης το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο μέσω συνεργειών με τις διεθνείς οργανώσεις Consortium Etimos και Fairtrade TransFair, που πιστοποιούν, χορηγούν χρηματοδότηση ή προσφέρουν εγγυήσεις στους παραγωγούς.

Η τράπεζα επίσης χρηματοδοτεί επίσης ιδιώτες με τα ίδια κριτήρια, οικολογικά, σεβασμού του περιβάλλοντας, κ.ά., π.χ. για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος ή οικοδόμηση ενεργειακά ουδέτερης κατοικίας.

Σε ό,τι δε αφορά τα στελέχη της, αυτά αμείβονται με κλασικά κριτήρια και όχι τους υπέρογκους, προκλητικούς μισθούς των golden boys. Για το έργο και τις αρχές της Ηθικής Τράπεζας μίλησε στην Αθήνα (στα γραφεία του Συλλόγου Υπαλλήλων Τραπεζών Ελλάδας) ο Μάουρο Μετζιολάρο, στέλεχος της τράπεζας, προσκεκλημένος του Δικτύου Ιταλών Ελλάδας Bella Ciao. Με την ευκαιρία μίλησε στην "Κ.Α." για την εμπειρία της Ηθικής Τράπεζας.

* Ποιο είναι το μυστικό επιτυχίας της Ηθικής Τράπεζας;

Το "μυστικό" αυτό συνίσταται στη διαφάνεια και τη συμμετοχή του κόσμου. Αν αφήσετε τον κόσμο να μετέχει, τότε αυτό σημαίνει ότι τον εμπιστεύεστε και ότι αυτός σας εμπιστεύεται. Και αυτή ακριβώς η εμπιστοσύνη είναι που λείπει από τη σημερινή χρηματοπιστωτική κρίση. Δηλαδή η εμπιστοσύνη στις τράπεζες και η διαφάνεια των τραπεζών. Αυτά είναι τα δύο μυστικά, οι αιτίες, αν θέλετε, της επιτυχίας της τράπεζάς μας σήμερα.

* Πιστεύετε ότι το μοντέλο της Ηθικής Τράπεζας μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο στη σημερινή κρίση που καταρρέει το οικονομικό σύστημα;

Αυτή καθαυτή η Ηθική Τράπεζα δεν μπορεί να είναι η λύση, λόγω του μικρού της μεγέθους, αλλά πιστεύω ότι γνωρίζει τις... συνταγές που μπορούν να μας βοηθήσουν να βγούμε από την κρίση. Έτσι πιστεύουμε ότι η Ηθική Τράπεζα γνωρίζει τις λύσεις: διαφάνεια, συμμετοχή, απλότητα και να συμπεριφερόμαστε στον πελάτη μας ως μέρος της τράπεζας και όχι ως απλό πελάτη.

* Έχετε κάποιες σχέσεις με την τράπεζα Γκράμιν του Μουχάμεντ Γιούνους;

Έχουμε σχέσεις με την έννοια ότι επισκεφθήκαμε την τράπεζα Γκράμιν και ο κ. Μουχάμεντ Γιούνους μας γνωρίζει πολύ καλά. Αλλά δεν συνεργαζόμαστε στην Ιταλία γιατί, αν και μας εμπνέουν οι ίδιες αρχές, κάνουμε διαφορετικά πράγματα.

* Ποιες οι σχέσεις σας με τις άλλες ιταλικές τράπεζες; Υπάρχει εχθρότητα απέναντί σας;

Η Ηθική Τράπεζα δεν είναι αντίθετη προς τις άλλες τράπεζες, είναι εντός του τραπεζικού συστήματος. Συνεργαζόμαστε με ορισμένες τράπεζες. Συνεργαζόμαστε με συνεταιριστικές και λαϊκές τράπεζες και με τράπεζες που δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των "τραπεζών των όπλων". Δεν συνεργαζόμαστε λοιπόν με τράπεζες που χρηματοδοτούν την εισαγωγή και εξαγωγή όπλων στον κόσμο.

* Υποθέτω ότι δεν έχετε τοξικές αξίες...

Δεν έχουμε τοξικές αξίες γιατί έχουμε στρέψει την προσοχή μας, πολύ απλά και διαφανή τραπεζικά προϊόντα.

* Στην τοποθέτησή σας κατά την εκδήλωση κάνατε λόγο για τη μετάβαση από τη χρηματοδότηση των συνεταιρισμών στη χρηματοδότηση του αλληλέγγυου, υπεύθυνου πολίτη. Αυτή θα είναι η μελλοντική κατεύθυνση της Ηθικής Τράπεζας;

Θα παραμείνουμε πάντα η τράπεζα των κοινωνικών συνεταιρισμών, θα κρατήσουμε τις ρίζες μας αλλά επεκτείνουμε τις δραστηριότητές μας στη χρηματοδότηση, στο μέτρο του δυνατού, τους υπεύθυνους πολίτες. Και πιστεύω ότι μπορούμε να το κάνουμε αυτό γιατί δεν θέλουμε να είμαστε απλά ένα σύμβολο. Θέλουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να αλλάξουν τα πράγματα. Να δημιουργήσουμε έναν πράγματι καλύτερο κόσμο. Γι’ αυτό και δεχόμαστε όλες τις οργανώσεις που θέλουν να κάνουν κάτι και γι’ αυτό δεν μπαίνουμε στη διαδικασία συζήτησης ή διαφωνίας σχετικά με την έννοια της λέξης "ηθική", με τη δεξιά, με την αριστερά. Θέλουμε απλά να φέρουμε σε επαφή ανθρώπους που στοχεύουν σε κάτι...

* Δεν έχετε κάποια πολιτική προτίμηση;

Ορισμένοι λένε ότι πρόκειται για αριστερή έννοια, γιατί η μόνο αριστερές οργανώσεις ασχολούνται με την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά, αν υπάρχουν δεξιές οργανώσεις που παίρνουν πρωτοβουλίες για το περιβάλλον, δεν έχουμε πρόβλημα να συνεργαστούμε και μαζί τους.

* Δεν είναι αντιφατικές οι λέξεις "τράπεζα" και "ηθική"; Πώς τις συμφιλιώσατε;

Δεν είμαστε "ηθικοί", δεν είμαστε "αγνοί". Αντιμετωπίζουμε τη λέξη "ηθική" ως μια τάση προς κάτι, το οποίο ακόμη δεν το έχουμε φθάσει. Αυτό είναι το νόημα της λέξης "ηθική" στην ονομασία μας. Δεν έχουμε φθάσει ακόμη στο σημείο αυτό. Το "ηθικό" παραμένει ο στόχος.

* Άρα οι τραπεζικές δραστηριότητες μπορούν να είναι θετικές; Δεν είναι δηλαδή "γονιδιακά" αρνητικές;

Όχι, όχι. Διαφορετικά δεν θα είχαμε δημιουργήσει την τράπεζα.

Άρθρα/ Οικονομία-Εργασία

Κώστας Καλλίτσης

Ποιόν συμφέρει;

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-22

Οι τιμές τροφίμων και άλλων ειδών λαϊκής κατανάλωσης ήταν...

Κώστας Καλλίτσης

Μια καλή κρίση γρήγορα!

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-01

Ηαρχιτεκτονική του ανατρέπεται. Βασικές δομές του καταρρέουν....

Τιμές: μεταρρύθμιση ή κρατισμός;

2024-08-04

Με τι περιθώριο κέρδους δούλεψε η επιχείρησή σας στην τελευταία...

Κώστας Καλλίτσης

Αλλάζοντας για να μένει το ίδιο

Κώστας Καλλίτσης, 2024-07-28

Χάνεται και η ευκαιρία που αντιπροσώπευε το Ταμείο Ανάκαμψης...

Τουρισμός: Από ελπίδα, πρόβλημα

Σπύρος Σαγιάς, 2024-07-28

Στην αρχή της δεκαετίας του 1950 το Ελληνικό Δημόσιο με φορέα...

Κώστας Καλλίτσης

Με αφορμή την ενέργεια

Κώστας Καλλίτσης, 2024-07-21

Κάτι το ιδιαίτερο σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες χώρες...

Κώστας Καλλίτσης

Φταίει το μοντέλο

Κώστας Καλλίτσης, 2024-07-14

Γιατί το δημόσιο έχει προχωρήσει σε αναστολή αρκετών πληρωμών;...

Κώστας Καλλίτσης

Πάμε σαν άλλοτε

Κώστας Καλλίτσης, 2024-07-07

Το υπουργείο Οικονομικών κατά κανόνα έχει -εκ της θέσεώς...

Κώστας Καλλίτσης

Ξεμένει το Δημόσιο;

Κώστας Καλλίτσης, 2024-06-23

Τον τελευταίο καιρό πολλές πληρωμές που όφειλε να κάνει...

Ψέματα στον ανεμιστήρα: πώς η μείωση των ΑΞΕ κατά -36% έγινε «έκρηξη επενδύσεων» +62%

Νίκος Ράπτης, 2024-05-09

Εκατοντάδες ΜΜΕ αναμάσησαν πρόσφατα το κυβερνητικό non paper...

Κώστας Καλλίτσης

Η καλή ακρίβεια

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-28

Ένας βασικός παράγοντας που υποδαυλίζει τον πληθωρισμό...

Κώστας Καλλίτσης

Η εθνική μας αφωνία

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-14

Βαδίζουμε προς τις ευρωεκλογές συζητώντας επί παντός επιστητού,...

×
×