Η Ευρώπη πρέπει να επιταχύνει

Αndrea Canino, Το Βήμα της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-08-23

ΣΕ ΕΝΑ περιβάλλον που συνεχίζει να σημαδεύεται από μια βαθιά οικονομική κρίση, πάνω από την Ευρώπη πλανάται σήμερα το φάντασμα ενός θλιβερού θεάματος. Ενάντια στις Ηνωμένες Πολιτείες, που μπόρεσαν με τον Μπαράκ Ομπάμα να αποκτήσουν εκπληκτικά γρήγορα μια αξιόπιστη ηγεσία, και στον δυναμισμό των ταχέως αναπτυσσόμενων οικονομιών της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας, πλέον μόνιμα εγκατεστημένων στο κλαμπ των ισχυρών, η Ευρώπη κινδυνεύει να κολλήσει στο τέλμα μακροχρόνιων διαπραγματεύσεων οι οποίες θα δείξουν στον κόσμο την ανικανότητά μας να επιλέγουμε άμεσα τους άντρες που δύνανται να σταθούν στο ύψος της διεύθυνσης των κομβικών ευρωπαϊκών θεσμών. Αυτό το σενάριο θα μπορούσε να επαληθευτεί αρχικώς κατά τον διορισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και επί τη ευκαιρία του διορισμού Γενικού Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη Μεσόγειο.

Ο ατελείωτος χρόνος της Ευρώπης. Οι ευρωεκλογές διενεργήθηκαν στις 7 Ιουνίου 2009. Και όμως ορισμένοι επιθυμούν για πολιτικούς λόγους να αναβληθεί η ακρόαση του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα τέλη Οκτωβρίου. Αυτό ισοδυναμεί με το να αφήσουμε την Ευρώπη χωρίς νόμιμο εκτελεστικό όργανο για σχεδόν πέντε μήνες. Ακόμη και στα πιο ασταθή κράτη-μέλη μια τέτοια καθυστέρηση θα θεωρούνταν τρέλα. Αν ατυχώς συνέβαινε αυτό, οι ζημιές για την Ευρώπη θα ήταν σημαντικές. Πράγματι πρόκειται για πέντε μήνες κατά τους οποίους η Ενωσή μας πρέπει να πολεμήσει ενάντια στην ανεργία, που θα φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενδεχομένως να αντιμετωπίσει μια νέα ενεργειακή κρίση με τη Ρωσία, να προετοιμάσει την παγκόσμια σύνοδο για την κλιματική αλλαγή και να συμμετάσχει στη συγκρότηση των κανόνων της νέας παγκόσμιας οικονομικής τάξης στο πλαίσιο της συνόδου του G20 στο Πίτσμπεργκ.

Η ίδια ή και χειρότερη διαπίστωση μπορεί να γίνει και αναφορικά με τις συνεδριάσεις της Ενωσης για τη Μεσόγειο. Αφότου εγκαινιάστηκε με μεγαλοπρέπεια κατά τη διάρκεια της συνόδου του Παρισιού στις 13 Ιουλίου 2008-δηλαδή, πριν από περισσότερο από έναν χρόνο-, η Ενωση για τη Μεσόγειο στερείται ακόμη της ελάχιστης εκτελεστικής δομής. Και αυτό μάλιστα τη στιγμή που τα πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά χάσματα ανάμεσα στις δύο όχθες της mare nostrum δεν σταματούν να ανοίγουν επικίνδυνα και όταν τα άλλα μεγάλα σύνολα στον Βορρά και στον Νότο του πλανήτη δεν παύουν να αναπτύσσονται εις βάρος μας. Κατά την επανένωση της Ιταλίας ο Ναπολέων Γ΄ είχε πει στον Καβούρ μια φράση η οποία έγινε διάσημη: «Πράξτε, αλλά πράξτε γρήγορα». Αυτό επιθυμούμε να πούμε σήμερα στους πολιτικούς άντρες της Ευρώπης, οι οποίοι χρονοτριβούν εις βάρος της τύχης μας.

Η επιλογή των ατόμων. Το υπό εξέταση πρόβλημα παρουσιάζει και μια δεύτερη πτυχή που αφορά το ποιον επιλέγουμε. Σε αυτόν τον τομέα οι ευρωπαϊκοί θεσμοί παραλύουν συχνά από εθνικούς εγωισμούς που αλληλεξουδετερώνονται. Η επιλογή των ατόμων είναι συχνά καρπός αδιάλειπτων διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβερνήσεων και σχεδόν συστηματικά καταλήγει στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Παρ΄ όλα αυτά, η επιλογή των ηγετών αποτελεί τον κύριο παράγοντα επιτυχίας κάθε ανθρώπινης οργάνωσης. Η χειρότερη μέθοδος για την επιλογή τους είναι εκείνη του ελάχιστου κοινού παρονομαστή, η οποία δεν μπορεί παρά να αποδώσει υποψηφίους αδύναμους και χειραγωγήσιμους που θα αποδειχθούν ανίκανοι επί το έργον. Ο στρατηγός Μακ Αρθουρ κατέδειξε άριστα αυτό το σκεπτικό με το ακόλουθο, απολύ τως ταιριαστό, ευφυολόγημα: «Τα πρόβατα που διοικούνται από ένα λιοντάρι είναι πάντοτε πιο αποτελεσματικά από λιοντάρια που διοικούνται από έναν γάιδαρο».

Χωρίς να ανατρέξουμε στον Ζαν Μονέ, όλοι θυμούνται τα κληροδοτήματα του ΖακΝτελόρ: Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, Συνθήκη του Μάαστριχτ, Συμφωνία του Σένγκεν, χωρίς να μετρήσουμε πλήθος οδηγίες άγνωστες στο ευρύ κοινό, οι οποίες όμως επέτρεψαν την ανάπτυξη μιας πραγματικής ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς, όπως π.χ. η οδηγία «Τηλεόραση χωρίς σύνορα» του 1989, η οποία γέννησε τη γρήγορη δημιουργία 6.000 δορυφορικών καναλιών και την εμφάνιση στην Ευρώπη δύο παγκόσμιων ηγετών στον τομέα των δορυφόρων. Περισσότερο όμως και από την αποτίμηση του έργου του, ο Ζακ Ντελόρ σημάδεψε την προεδρία του με την ικανότητά του να «ενσαρκώνει» τον θεσμό, κάνοντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να περάσει από το επίπεδο ενός ανώνυμου συλλόγου ανώτερων αξιωματούχων σε εκείνο της πραγματικής ευρωπαϊκής εκτελεστικής εξουσίας. Ποιος πρόκειται να θυμάται τους προκατόχους των ΡόιΤζένκινς και ΓκαστόνΘορν;

Ομοίως η σύγκριση των πρόσφατων προεδριών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της γαλλικής και της τσεχικής, κατέδειξε ότι στο ίδιο θεσμικό πλαίσιο η προσωπική ηγεσία μπορεί να ανατρέψει τα πάντα. Είτε πρόκειται για το δίπτυχο ενέργειας- περιβάλλοντος, την ευρωπαϊκή σύμβαση για τη μετανάστευση και το άσυλο, το πλάνο ευρωπαϊκής ανάκαμψης, την πρωτοβουλία της οργάνωσης του G20, τη γεωργιανή κρίση είτε την ίδρυση της Ενωσης για τη Μεσόγειο, η γαλλική προεδρία του ΝΙκολά Σαρκοζί συνδέθηκε με την επιτυχία. Η προεδρία της Τσεχίας, αντιθέτως, θα παραμείνει για πάντοτε χαραγμένη από την ανικανότητα που επέδειξε κατά τη διάρκεια της κρίσης που δημιουργήθηκε μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας αναφορικά με το φυσικό αέριο τον Ιανουάριο του 2009. Τέλος, αυτός ο τύπος παραλληλισμού θα μπορούσε να γίνει μεταξύ των αποτελεσμάτων της συνόδου της Λ΄Ακουιλα, της οποίας προήδρευε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, σε σχέση με την ασάφεια ορισμένων παλιότερων συνόδων του G8.

Αν είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για ένα τρίπτυχο Μονέ- Ντελόρ- Μπαρόζο, πέντε χρόνια στενής συνεργασίας με τον παρόντα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής λόγω της ιδιότητάς μου ως προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικής Συνεργασίας και του ΕcoΜedΜεσογειακού Επιχειρηματικού Συμβουλίου με κάνουν να πιστεύω ότι η δεύτερη θητεία του θα είναι πολύ καλή.

Αυτό που ισχύει για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχύει και για τη Γενική Γραμματεία της Ενωσης για τη Μεσόγειο, όπου τα προφίλ των υποψηφίων που κυκλοφορούν ξεπερνούν κατά πολύ αυτό που είναι απαραίτητο για να εξασφαλιστεί η εκκίνηση ενός τέτοιου σχεδίου. Συνεπώς ένα από τα δύο συμβαίνει: είτε η Ενωση για τη Μεσόγειο έχει την ιστορική αποστολή που της αποδίδουν οι υποστηρικτές της και επομένως οι ΧένριΓκουάινο, ΓκαμάλΜουμπάρακ και ΜιγκέλΑνχελΜορατίνος πρέπει να έχουν το θάρρος να εμπλακούν προσωπικά σε αυτό είτε αυτό δεν ισχύει. Σε αυτή την περίπτωση, από το να δημιουργηθεί άλλος ένας άχρηστος οργανισμός ο οποίος θα διευθύνεται από γραφειοκράτες καλύτερα είναι να παραιτηθούμε αμέσως!

Ας λάβουν γρήγορα υπόψη τους οι κυβερνήσεις και το Ευρωκοινοβούλιο την κοινή λογική του Μακ Αρθουρ! Διαφορετικά η μάχη θα χαθεί... και, για να παραφράσω τον ίδιο στρατηγό, «οι χαμένες μάχες συμπυκνώνονται σε δύο λέξεις:πολύ αργά».

* Ο κ. Αndrea Canino είναι πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικής Συνεργασίας και του ΕcoΜed- Μεσογειακού Επιχειρηματικού Συμβουλίου.

Θέματα επικαιρότητας: Η Ευρώπη των 27

«Αν το 2009 είχαμε υιοθετήσει τα ευρωομόλογα, τα πράγματα θα ήταν πιο εύκολα»

Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, 2021-02-20

Στην εφʼ όλης της ύλης συζήτηση, ο Ζ.-Κ. Γιούνκερ -ο οποίος...

Περισσότερα

ΕΕ: Σταυρόλεξο ή άλυτος γρίφος;

Πολυδεύκης Παπαδόπουλος, 2018-10-23

H διαπίστωση ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση διέρχεται μια από...

Περισσότερα

Εμμανουέλ Μακρόν: Η Ευρώπη Μπροστά! Όχι στους υπνοβάτες ευρωσκεπτικιστές!

Τέτα Παπαδοπούλου, 2018-05-24

Στο Στρασβούργο τον Απρίλιο, τις ημέρες της Ολομέλειας...

Περισσότερα

Ευρωπαϊκές ανισορροπίες

Χρίστος Αλεξόπουλος, 2018-01-21

Ο πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας...

Περισσότερα
Π.Κ. Ιωακειμίδης

Τα τέσερα «αντί» της Ευρώπης

Π.Κ. Ιωακειμίδης, 2017-10-20

Ανεξάρτητα από τον κυβερνητικό συνασπισμό που θα προκύψει...

Περισσότερα

Στην Καταλωνία διακυβεύεται το μέλλον της ΕΕ

Joschka Fischer, 2017-10-20

...Μόνο να ελπίζει κανείς μπορεί πως η λογική θα επικρατήσει,...

Περισσότερα
Γιάννης Παπαθεοδώρου

Παλιοί δαίμονες

Γιάννης Παπαθεοδώρου, 2017-09-25

Χτες, για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα ακροδεξιό...

Περισσότερα
Γεράσιμος Γεωργάτος

Επαναπολιτικοποίηση των ευρωπαϊκών διαδικασιών

Γεράσιμος Γεωργάτος, 2017-09-09

Η ομιλία Μακρόν στην Πνύκα ήταν μια ομιλία για την Ευρώπη....

Περισσότερα

Άρθρα/ Ευρωπαϊκή Ένωση

Θόδωρος Τσίκας

Τί σημαίνει η άνοδος της ακροδεξιάς στη Γερμανία

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-08

Η Θουριγγία και η Σαξονία, στις οποίες έγιναν εκλογές, είναι...

Κώστας Καλλίτσης

Από τον Λέττα στον Ντράγκι

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-15

Στην Ευρώπη το είχαμε όλοι, ίσως όσο ποτέ άλλοτε, ανάγκη,...

Μέρες του 36, μέρες του 2024

Παύλος Τσίμας, 2024-06-22

...Στο μεταξύ, ως προς την δική μας περί κεντροαριστεράς...

Κώστας Καλλίτσης

Δύο εν σειρά παράδοξα

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-07

Με ποια κριτήρια διαμορφώνεται η ευρωπαϊκή στρατηγική...

Θόδωρος Τσίκας

Προχωρά η ευρωπαϊκή Άμυνα, αν και με μικρά βήματα

Θόδωρος Τσίκας, 2024-03-22

Ας αρχίσουμε από τα βασικά: οι καλές εποχές πέρασαν. Η περίοδος...

Θα αυτοτραυματιστεί η Ευρώπη;

Παύλος Τσίμας, 2024-02-03

«Ευρώπη θα γίνουμε»! Στα ελληνικά ακούγεται θετικό, κάτι...

Π.Κ. Ιωακειμίδης

9+1 Ερωτήσεις - απαντήσεις για το Βέτο στην Ευρώπη

Π.Κ. Ιωακειμίδης, 2023-12-23

Είναι το πολιτικά πιο ευαίσθητο θέμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση...

Το μπούνκερ είναι αδιαπέραστο

Γιώργος Καπόπουλος, 2023-11-18

Μια απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης,...

Κώστας Καλλίτσης

Το διπλό χάσμα της Ευρώπης

Κώστας Καλλίτσης, 2023-11-12

Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση φλερτάρει με την ύφεση, δεν ήταν άγνωστο....

Σωτήρης Βαλντέν

Η νέα διεύρυνση της ΕΕ και το μέλλον της Ευρώπης

Σωτήρης Βαλντέν, 2023-09-07

Όταν πέρσι τον Ιούνιο οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφάσισαν...

Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ευρωεκλογές του 2024

Μανώλης Σπινθουράκης, 2023-06-28

Οπως πολύ σωστά είπε την Κυριακή ο Αλέξης Τσίπρας, το επόμενο...

Λόγια, λόγια, λόγια. Παχιά

Τάσος Παππάς, 2023-06-21

Στα ψιλά πέρασε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που έγινε...

×
×