Αριστερά πέραν της λογικής

Γιώργος Σιακαντάρης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2011-05-30

Η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα σύµφωνα µε την οποία ο έλληνας Πρωθυπουργός είναι σαν τον (δικτάτορα της Χιλής) Πινοσέτ, και ιδιαίτερα η «διόρθωση» πως εννοούσε όχι ότι είναι δικτάτορας αλλά νεοφιλελεύθερος, είναι όλα τα λεφτά. Είναι µνηµείο για το πώς κατανοεί αυτός ο χώρος και ο αρχηγός του τι είναι πολιτική αντιπαράθεση. Η τοποθέτηση στον ίδιο παρονοµαστή του Πινοσέτ, του νεοφιλελευθερισµού και του Πρωθυπουργού µιας δηµοκρατικά εκλεγµένης κυβέρνησης αποκαλύπτει έναν εν πλήρει συγχύσει πολιτικό λόγο. Εναν λόγο που δεν γνωρίζει ούτε από Ιστορία ούτε από οικονοµία αλλά και δεν αναγνωρίζει τις βασικές αρχές που σε µια αντιπροσωπευτική δηµοκρατία διέπουν τον πολιτικό διάλογο.

Πώς όµως να µη συµβαίνει αυτό, όταν πλέον εδώ και πολύ καιρό ο συγκεκριµένος πολιτικός χώρος έχει πάρει διαζύγιο από τον ορθό λόγο;

Πολλοί εστιάζουν την κριτική τους κατά του ΣΥΡΙΖΑ στις πρακτικές βίας που ασκεί εναντίον όσων σκέπτονται διαφορετικά από τον ίδιο. Οι ύβρεις κατά του Πρωθυπουργού, οι αντισυγκεντρώσεις, οι προπηλακισµοί κατά των µελών άλλων κοµµάτων, αλλά και κατά όσων θέλουν να πληρώνουν εισιτήρια και διόδια, το γιαούρτωµα των στελεχών της κυβέρνησης (ή, έστω, η σιωπηρή ανοχή του) και άλλα παρόµοια είναι το επιφαινόµενο µιας βαθύτατης δοµικής αλλαγής που έχει συµβεί στον χώρο της πρώην Ανανεωτικής Αριστεράς.

Η σοσιαλδηµοκρατία αρχικά, αργότερα η ευρωκοµµουνιστική και τέλος η Ανανεωτική Αριστερά διαµορφώθηκαν ως αντίπαλες δυνάµεις στην απαξίωση της δηµοκρατίας, όπως αυτή προωθούνταν από την κοµµουνιστική Αριστερά. Η κατάλυση της δηµοκρατίας στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισµού ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά εκείνων των αριστερών που πίστευαν πως καµία κοινωνική δικαιοσύνη, καµία ισότητα και κοινωνική πρόνοια δεν µπορεί να υπάρξει σε συνθήκες διαχωρισµού της ισότητας από την ελευθερία. Σε ανελεύθερες συνθήκες το πρώτο θύµα είναι η ισότητα. Τα θύµατα του υπαρκτού σοσιαλισµού δεν ήταν µόνο οι «καπιταλιστές», αλλά όλοι οι πολίτες. Ο σταλινικός µεσαίωνας απέδειξε πως ακόµη και η νοµενκλατούρα, συχνά µε ευκολία, γίνονταν από θύτης θύµα. Αυτή η Αριστερά πίστεψε πως η δηµοκρατία καιο διάλογος δεν αποτελούν συστήµατα παραπλάνησης των πολιτών, αλλά το αναγκαίο επίπεδο πάνω στο οποίο στήνεται το σκηνικό του αιτήµατος της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτή η Αριστερά (όχι χωρίς αντιφάσεις) αντιτάχθηκε στην αναγωγή της δηµοκρατίας σε απλό σύστηµα εκλογής αντιπροσώπων, άποψη που αποτελεί εµπόδιο στην προσπάθεια διαµόρφωσης µιας καλύτερης και πιο δίκαιης κοινωνίας και βούτυρο στο ψωµί κάθε είδους ολοκληρωτισµού. Αυτή ήταν η Αριστερά της νεωτερικότητας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ σήµερα, σε πλήρη αντίθεση µε όλα τα παραπάνω, ανακαλύπτει όλο και περισσότερο τις αξίες του νεοµπολσεβικισµού και τις ασπρόµαυρες ερµηνείες της πραγµατικότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ εµφανίζεται ως ο κατ’ εξοχήν οπαδός της ρήσης του Σαρτρ «η Κόλαση είναι οι άλλοι». Η πολύπλευρη κοινωνική πραγµατικότητα χωρίζεται σε δύο επίπεδα. Στο επίπεδο των φίλων οι οποίοι είναι µόνο όσοι ερµηνεύουν τον κόσµο µε τον δικό µας τρόπο – και στο επίπεδο των εχθρών, όσων σκέφτονται διαφορετικά από εµάς αλλά, κυρίως, όσων σκέφτονται πιο σύνθετα και χωρίς λαϊκιστικές κορόνες.

Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο αντιλαµβάνεται την πολιτική ο κλασικός συντηρητικός και φιλοναζιστής πολιτικός στοχαστής Καρλ Σµιτ, ως τη σφαίρα δηλαδή στην οποία διακρίνεται ο εχθρός από τον φίλο. Είναι άραγε τυχαίο που ο υπερσυντηρητικός Χρήστος Γιανναράς ανέλαβε να τεκµηριώσει θεωρητικά τις πρακτικές των γιαουρτωµάτων;

Η οµαδοποίηση σε εχθρούς και φίλους και η «ποινικοποίηση» όλων των κριτικών στάσεων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί µια πλευρά του ολοκληρωτικού και συντηρητικού πνεύµατος που διέπει αυτόν τον χώρο. Η άλλη αφορά τον απλουστευτικό τρόπο ερµηνείας της σύνθετης πραγµατικότητας. Γι’ αυτήν την Αριστερά, ο νεοφιλελευθερισµός αποτελεί την έννοια κλειδί µε την οποία ξεκλειδώνει η ερµηνεία κάθε κοινωνικής παθογένειας. Η τρίτη πλευρά του αφορά τη συνωµοσιολογική εξήγηση της Ιστορίας, πρώτο παιδί της οποίας είναι ο αντιαµερικανισµός και δεύτερο ο αντισηµιτισµός. Μόνο που, επειδή αυτό το δεύτερο είναι πολύ ντροπαλό, κρύβει το πρόσωπό του µε την παλαιστινιακή µαντίλα.

Αυτή η ιδεοληπτική Αριστερά αρνείται να καταλάβει πως το ελληνικό πρόβληµα οφείλεται όχι τόσο στις συνθήκες αναπαραγωγής του ελληνικού καπιταλισµού αλλά στην ταύτιση του δηµοσίου συµφέροντος µε τον κρατισµό, ενώ αντιλαµβάνεται το δηµόσιο ταµείο ως το µέσογια την ικανοποίηση αναγκών τις οποίες δεν µπορεί να στηρίξει ο παραγωγικός ιστός. Εχουµε λοιπόν µια Αριστερά που δεν θέλει να αλλάξουν οι συνθήκες, οι οποίες δηµιουργούν ελλείµµατα και διαφθορά. Είναι µια παράδοξη συντηρητική Αριστερά που αγωνίζεται να παραµείνουν όλα ως έχουν. Είναι τελικά µια Αριστερά µακριά από τις αρχές και της νεωτερικότητας και του ορθολογισµού.

Θέματα επικαιρότητας: Ελληνικά Κόμματα

Ο καχεκτικός νέος δικομματισμός

Νίκος Μαραντζίδης, 2021-04-18

Οι εκλογές του 2019 ξανάβαλαν το κομματικό σύστημα σε ράγες...

Περισσότερα
Νίκος Μπίστης

Τίνος παιδιά είναι η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ;

Νίκος Μπίστης, 2020-07-13

Σε ένα ενδιαφέρον άρθρο του στα ΝΕΑ στις 5/7/2020 με τίτλο «Τίνος...

Περισσότερα

Ποιες είναι ειδήσεις και ποιες όχι;

Τάσος Παππάς, 2020-07-06

Στην παρούσα φάση δεν έχει καμιά σημασία ποιος είναι μπλεγμένος...

Περισσότερα
Στέργιος Καλπάκης

Εθνική συνεννόηση, όχι μονομερής συνεργασία με ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ

Στέργιος Καλπάκης, 2018-10-21

...Διαφωνώ με τη λογική μετώπων που φέρουν το πρόθεμα “αντί”....

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών και μετά εκλογές

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2018-10-21

H σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό erga omnes με...

Περισσότερα
Νίκος Μπίστης

Περί πατριωτικού ΠΑΣΟΚ

Νίκος Μπίστης, 2018-02-05

Ή όπως αρέσει σε κάποιους «περί της κοινωνικής βάσης του...

Περισσότερα

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ δεν θα ψηφίσει ποτέ τον "ΥΠΟΥΡΓΟ της ΖΑΡΝΤΙΝΙΕΡΑΣ"

2016-10-29

Η Δημοκρατική Συμπαράταξη παραμένει σταθερή στην θέση...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Η «Αυγή», η Νεοελληνική Ηθική και το Πνεύμα του ΣΥΡΙΖΑ

Γιώργος Σιακαντάρης, 2016-08-21

Η «Αυγή», πάλι δια της «γραφίδος» του Θανάση Καρτερού, αφού...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

Θόδωρος Τσίκας

Ο ανεμοστρόβιλος Τραμπ

Θόδωρος Τσίκας, 2024-12-13

Ο «ανεμοστρόβιλος» Τραμπ-Μασκ με τις δηλώσεις που έγιναν...

×
×