Συνέδριο Die Linke: Με παραδοσιακή συντριπτική πλειοψηφία οι αποφάσεις
Κάκη Μπαλή, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2011-10-30
Όταν πριν από δύο χρόνια το κόμμα της Αριστεράς στη Γερμανία άρχιζε τη μακρά προετοιμασία για το προγραμματικό του συνέδριο ήταν ένα νεαρό κόμμα υπό διαμόρφωση και πολλά υποσχόμενο. Μόλις είχε βγει από τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2009 με ένα εντυπωσιακό 12%, η διεισδυτικότητά του στα δυτικά κρατίδια της χώρας αυξανόταν συνεχώς -στα ανατολικά ήταν από καιρό σχεδόν λαϊκό κόμμα- και οι μάχες που έδινε πρωτίστως για τα εργασιακά δικαιώματα και για μια δίκαιη αναδιανομή του εισοδήματος σε μια Γερμανία συνεχούς συμπίεσης των κοινωνικών παροχών κέρδιζαν τον σεβασμό όλο και πλατύτερων στρωμάτων. Με δεδομένη, μάλιστα, τότε τη συνεχή συρρίκνωση των Σοσιαλδημοκρατικών, το κόμμα της Αριστεράς αποτελούσε και μια εναλλακτική πρόταση εξουσίας σε μια χώρα με βαθιά ριζωμένη την κουλτούρα των κυβερνήσεων συνασπισμού.
Στο επίπεδο του πολιτικού προσωπικού το κόμμα είχε την τύχη να εκπροσωπείται από δύο χαρισματικές προσωπικότητες, τον Όσκαρ Λαφοντέν και τον Γκρέγκορ Γκίζι, ενώ οργανωτικά εγγυόταν τη συνοχή του -έργο εξαιρετικά δύσκολο, αφού ήταν μια «συγχώνευση» δύο ανόμοιων συνιστωσών, του ανατολικογερμανικού Κόμματος του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού PDS και της δυτικογερμανικής πρωτοβουλίας, σοσιαλδημοκρατικής, αλλά και αριστερίστικης προέλευσης WASG- ο παλαίμαχος και σεβαστός Λόταρ Μπίσκι.
Στα δύο χρόνια που πέρασαν το κόμμα της Αριστεράς βρέθηκε ενώπιον δύο μεγάλων προκλήσεων. Από τη μια πλευρά προσπαθούσε να επεξεργαστεί τις προγραμματικές του αρχές σε ένα... ιδιόμορφο περιβάλλον ευρωπαϊκής κρίσης και γενικευμένης ανασφάλειας, αλλά και εντυπωσιακής αύξησης της απασχόλησης στη Γερμανία σε επίπεδα ρεκόρ. Από την άλλη πλευρά δρομολογούσε την ανανέωση των στελεχών του αναδεικνύοντας στην ηγεσία δύο νέα πρόσωπα, τον δυτικογερμανό συνδικαλιστή Κλάους Έρνστ και την ανατολικοβερολινέζα Γκεζίνε Λετς, στη θέση των «πατέρων» του κόμματος- και με τις ευλογίες τους.
Σʼ αυτή την πορεία στράβωσαν πολλά. Η κόντρα μεταξύ των «παραδοσιακών αριστερών» και των «μεταρρυθμιστών» εντάθηκε κι αντί να προκύψουν συγκλίσεις το κόμμα άρχισε να χάνει έδαφος στις δημοσκοπήσεις, αλλά και στις τοπικές εκλογές, ενώ η χημεία του νέου ηγετικού διδύμου αποδείχτηκε σχεδόν καταστροφική, με αποτέλεσμα να εντείνονται οι φωνές εκείνων που ζητούν την επιστροφή της παλιάς γενιάς, τόσο του Όσκαρ Λαφοντέν που αποσύρθηκε από την κεντρική πολιτική σκηνή για λόγους υγείας όσο και του Γρέγκορ Γκίζι που περιορίστηκε στην εκπροσώπηση του κόμματος στη Βουλή- και ήταν επίσης έτοιμος για... συνταξιοδότηση.
Οπότε στο προγραμματικό συνέδριο στην Ερφούρτη το προηγούμενο Σαββατοκύριακο όλοι περίμεναν τη μεγάλη έκρηξη. Η οποία δεν έγινε. Αντιθέτως, με εντυπωσιακή πλειοψηφία σχεδόν 97% υπερψηφίστηκαν οι θέσεις του συνεδρίου -τις οποίες μέχρι το τέλος του χρόνου θα πρέπει να τις επικυρώσει με συνολική ψηφοφορία η βάση. Οι αναμενόμενοι καυγάδες μεταξύ των διαφορετικών πτερύγων αποφεύχθηκαν, το δίδυμο Έρνστ - Λετς πήρε παράταση ζωής μέχρι το τακτικό συνέδριο του 2012.
Την παρτίδα την έσωσαν πάλι οι «πατέρες», ο Γκίζι και ο Λαφοντέν, ενώ επί της ουσίας επιβλήθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία όχι του νέου κόμματος, αλλά και του 20χρονου PDS, οι «παραδοσιακοί αριστεροί». Το νέο πρόγραμμα της Αριστεράς έχει την υπογραφή του Λαφοντέν κι όχι του Γκίζι, που, παρά τη συνεκτική του λειτουργία, εκφράζει κυρίως τους «μεταρρυθμιστές».
Το ενδιαφέρον είναι ότι τρεις μέρες μετά το συνέδριο και ενώ οι «νικητές» του προωθούσαν για τη θέση του Γκίζι στη Βουλή -είναι πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας- τη Σάρα Βάγκενκνεχτ, κάποτε επικεφαλής της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας, απέτυχαν. Για την ακρίβεια στόχος ήταν να υπάρξει και στη Βουλή ένα ισοδύναμο δίδυμο, αλλά μέχρι το τέλος της θητείας της -το 2013- αυτή η κοινοβουλευτική ομάδα αποφάσισε να κρατήσει μόνο έναν πρόεδρο.
Το 2009 η «σημαία» του κόμματος της Αριστεράς ήταν ο αγώνας που έδινε ενάντια στους αντεργατικούς, αντικοινωνικούς νόμους, τους οποίους σχεδίασε η κυβέρνηση συνασπισμού των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων και συνεχίζει να εφαρμόζει η σημερινή κυβέρνηση Μέρκελ.
Το 2011 «σημαία» του έγινε ο αγώνας ενάντια στη «δικτατορία των αγορών». Στην ομιλία του, που σφράγισε το συνέδριο, ο Λαφοντέν έθεσε ως στόχο τη «δημοκρατική ανανέωση» που πρέπει να αντισταθεί στην «τυραννία» και τη «βαρβαρότητα» που επιβάλλει ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός.
Το συνέδριο υιοθέτησε επίσης ένα ψήφισμα με το οποίο το κόμμα της Αριστεράς εκφράζει την αλληλεγγύη του στο κίνημα «Καταλάβατε τη Wall Street», ένα κίνημα που παίρνει διαστάσεις και στη Γερμανία με ανάλογες συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις τόσο στη Φρανκφούρτη -όπου είναι η έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των εμπορικών και επενδυτικών γερμανικών τραπεζών και του γερμανικού χρηματιστηρίου- και στο Βερολίνο, όσο και σε πολλές άλλες μικρότερες πόλεις. Το αν το εν λόγω κίνημα -που στα λόγια τουλάχιστον επιμένει στην πολιτική του ανεξαρτησία- θα αγκαλιάσει με τη σειρά του την Αριστερά, μένει να φανεί.
Στο επίπεδο του πολιτικού προσωπικού το κόμμα είχε την τύχη να εκπροσωπείται από δύο χαρισματικές προσωπικότητες, τον Όσκαρ Λαφοντέν και τον Γκρέγκορ Γκίζι, ενώ οργανωτικά εγγυόταν τη συνοχή του -έργο εξαιρετικά δύσκολο, αφού ήταν μια «συγχώνευση» δύο ανόμοιων συνιστωσών, του ανατολικογερμανικού Κόμματος του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού PDS και της δυτικογερμανικής πρωτοβουλίας, σοσιαλδημοκρατικής, αλλά και αριστερίστικης προέλευσης WASG- ο παλαίμαχος και σεβαστός Λόταρ Μπίσκι.
Στα δύο χρόνια που πέρασαν το κόμμα της Αριστεράς βρέθηκε ενώπιον δύο μεγάλων προκλήσεων. Από τη μια πλευρά προσπαθούσε να επεξεργαστεί τις προγραμματικές του αρχές σε ένα... ιδιόμορφο περιβάλλον ευρωπαϊκής κρίσης και γενικευμένης ανασφάλειας, αλλά και εντυπωσιακής αύξησης της απασχόλησης στη Γερμανία σε επίπεδα ρεκόρ. Από την άλλη πλευρά δρομολογούσε την ανανέωση των στελεχών του αναδεικνύοντας στην ηγεσία δύο νέα πρόσωπα, τον δυτικογερμανό συνδικαλιστή Κλάους Έρνστ και την ανατολικοβερολινέζα Γκεζίνε Λετς, στη θέση των «πατέρων» του κόμματος- και με τις ευλογίες τους.
Σʼ αυτή την πορεία στράβωσαν πολλά. Η κόντρα μεταξύ των «παραδοσιακών αριστερών» και των «μεταρρυθμιστών» εντάθηκε κι αντί να προκύψουν συγκλίσεις το κόμμα άρχισε να χάνει έδαφος στις δημοσκοπήσεις, αλλά και στις τοπικές εκλογές, ενώ η χημεία του νέου ηγετικού διδύμου αποδείχτηκε σχεδόν καταστροφική, με αποτέλεσμα να εντείνονται οι φωνές εκείνων που ζητούν την επιστροφή της παλιάς γενιάς, τόσο του Όσκαρ Λαφοντέν που αποσύρθηκε από την κεντρική πολιτική σκηνή για λόγους υγείας όσο και του Γρέγκορ Γκίζι που περιορίστηκε στην εκπροσώπηση του κόμματος στη Βουλή- και ήταν επίσης έτοιμος για... συνταξιοδότηση.
Οπότε στο προγραμματικό συνέδριο στην Ερφούρτη το προηγούμενο Σαββατοκύριακο όλοι περίμεναν τη μεγάλη έκρηξη. Η οποία δεν έγινε. Αντιθέτως, με εντυπωσιακή πλειοψηφία σχεδόν 97% υπερψηφίστηκαν οι θέσεις του συνεδρίου -τις οποίες μέχρι το τέλος του χρόνου θα πρέπει να τις επικυρώσει με συνολική ψηφοφορία η βάση. Οι αναμενόμενοι καυγάδες μεταξύ των διαφορετικών πτερύγων αποφεύχθηκαν, το δίδυμο Έρνστ - Λετς πήρε παράταση ζωής μέχρι το τακτικό συνέδριο του 2012.
Την παρτίδα την έσωσαν πάλι οι «πατέρες», ο Γκίζι και ο Λαφοντέν, ενώ επί της ουσίας επιβλήθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία όχι του νέου κόμματος, αλλά και του 20χρονου PDS, οι «παραδοσιακοί αριστεροί». Το νέο πρόγραμμα της Αριστεράς έχει την υπογραφή του Λαφοντέν κι όχι του Γκίζι, που, παρά τη συνεκτική του λειτουργία, εκφράζει κυρίως τους «μεταρρυθμιστές».
Το ενδιαφέρον είναι ότι τρεις μέρες μετά το συνέδριο και ενώ οι «νικητές» του προωθούσαν για τη θέση του Γκίζι στη Βουλή -είναι πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας- τη Σάρα Βάγκενκνεχτ, κάποτε επικεφαλής της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας, απέτυχαν. Για την ακρίβεια στόχος ήταν να υπάρξει και στη Βουλή ένα ισοδύναμο δίδυμο, αλλά μέχρι το τέλος της θητείας της -το 2013- αυτή η κοινοβουλευτική ομάδα αποφάσισε να κρατήσει μόνο έναν πρόεδρο.
Το 2009 η «σημαία» του κόμματος της Αριστεράς ήταν ο αγώνας που έδινε ενάντια στους αντεργατικούς, αντικοινωνικούς νόμους, τους οποίους σχεδίασε η κυβέρνηση συνασπισμού των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων και συνεχίζει να εφαρμόζει η σημερινή κυβέρνηση Μέρκελ.
Το 2011 «σημαία» του έγινε ο αγώνας ενάντια στη «δικτατορία των αγορών». Στην ομιλία του, που σφράγισε το συνέδριο, ο Λαφοντέν έθεσε ως στόχο τη «δημοκρατική ανανέωση» που πρέπει να αντισταθεί στην «τυραννία» και τη «βαρβαρότητα» που επιβάλλει ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός.
Το συνέδριο υιοθέτησε επίσης ένα ψήφισμα με το οποίο το κόμμα της Αριστεράς εκφράζει την αλληλεγγύη του στο κίνημα «Καταλάβατε τη Wall Street», ένα κίνημα που παίρνει διαστάσεις και στη Γερμανία με ανάλογες συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις τόσο στη Φρανκφούρτη -όπου είναι η έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των εμπορικών και επενδυτικών γερμανικών τραπεζών και του γερμανικού χρηματιστηρίου- και στο Βερολίνο, όσο και σε πολλές άλλες μικρότερες πόλεις. Το αν το εν λόγω κίνημα -που στα λόγια τουλάχιστον επιμένει στην πολιτική του ανεξαρτησία- θα αγκαλιάσει με τη σειρά του την Αριστερά, μένει να φανεί.