H επανάσταση του ανθρωπισμού

Μιχάλης Μητσός, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-06-25

Οι Βρετανοί είχαν ανέκαθεν ένα κόμπλεξ απέναντι στους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Η ιστορία τους, από το 1689 μέχρι σήμερα, χαρακτηριζόταν πάντα από σταθερότητα. Η ηπειρωτική Ευρώπη γνώρισε αυτό το διάστημα μεγάλη αναταραχή: τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, την αποτυχία των φιλελεύθερων επαναστάσεων του 1848, την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917. Το Ηνωμένο Βασίλειο έμεινε έξω απ’ όλα αυτά. Επιπλέον, ήταν η μόνη μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη που δεν γνώρισε ούτε φασισμό ούτε κατοχή. Οι Βρετανοί δεν έχουν κανέναν λόγο να ντρέπονται γι’ αυτά που έκαναν οι παππούδες τους, επισημαίνει με συνέντευξή του στη «Λιμπερασιόν» ο Βέρνον Μπόγκντανορ, καθηγητής Συνταγματικής Ιστορίας στο King’s College. Ο πατριωτισμός είναι γι’ αυτούς ένα ευγενές συναίσθημα. Εκεί πάνω πάτησαν οι Brexiters. Και χάρισαν στη χώρα την επανάσταση που της έλειπε.

Σε είκοσι ή τριάντα χρόνια από σήμερα, τα δικά μας παιδιά και εγγόνια που θα μελετούν την ιστορία της διάλυσης της Ευρώπης θα μας αντιμετωπίζουν με έκπληξη, ίσως και με μια δύσκολα συγκαλυμμένη περιφρόνηση. Καλά, τίποτα δεν είχατε καταλάβει; Είχατε τόσες ενδείξεις, για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, και εξακολουθούσατε να ζείτε με τις ψευδαισθήσεις σας; Εστω κι αν σας αιφνιδίασε τόσο πολύ το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία, δεν έπρεπε να περιμένετε στη συνέχεια την παραίτηση του Ρέντσι, τη νίκη του Τραμπ, τον θρίαμβο της Μαρίν Λεπέν, την εκτίναξη του AfD στη δεύτερη θέση; Κάθε φορά μένατε άναυδοι. Κάθε φορά τα βάφατε μαύρα. Κι όταν τελικά ήρθε το Grexit δεν είχατε πια δύναμη ούτε να αντιδράσετε.

Υπάρχει βέβαια και η άλλη εκδοχή: το αντίο των Βρετανών να προκαλέσει επιτέλους την αφύπνιση της Ευρώπης. Αντίθετα με τους γέρους της Βρετανίας, που θυσίασαν με το μαζικό τους «out» το μέλλον των νέων συμπατριωτών τους, οι γέροι της υπόλοιπης Ευρώπης να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία για να προσφέρουν στους νέους μια πιο ελκυστική ήπειρο. Στους φόβους για τους πρόσφυγες, στην ανησυχία από την αύξηση των ανισοτήτων, στην κόπωση από τη διαρκή λιτότητα, στη δυσπιστία απέναντι στις ελίτ, να απαντήσουν με περισσότερη δημοκρατία, με μεγαλύτερες επενδύσεις και με τον επαναπροσδιορισμό του ευρωπαϊκού σχεδίου. Στη βρετανική επανάσταση του λαϊκισμού και της ξενοφοβίας, να αντιτάξουν μια επανάσταση της δικαιοσύνης και του ανθρωπισμού. Στην πλάνη της εθνικής κυριαρχίας, να αντιπροτείνουν την ισότιμη συνεργασία.

Ποια από τις δύο εκδοχές θα επικρατήσει; Θα εξαρτηθεί από την τόλμη που θα επιδείξουν το προσεχές διάστημα οι ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας. Η κατάσταση δεν επιτρέπει μεγάλη αισιοδοξία. Ο Ολάντ δέχεται πίεση από τα αριστερά. Η Μέρκελ δέχεται πίεση από τα δεξιά. Τα σχέδια που είχαν επεξεργαστεί σε περίπτωση νίκης του Brexit περιορίζονταν στην ενίσχυση της συνεργασίας τους στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας. Δεν είναι αρκετό. Η πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι να εξηγήσουν γιατί η ενωμένη Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει. Η αποστολή τους είναι να προσφέρουν ένα νέο ευρωπαϊκό όραμα.

Και, φυσικά, να βρουν τρόπο να εντάξουν σε αυτό το όραμα τους προδομένους Βορειοϊρλανδούς και Σκωτσέζους.

Θέματα επικαιρότητας: BREXIT

Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Αριστεροί υπέρ του Brexit;

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2021-01-09

Τώρα που το Brexit δεν είναι πια θέμα αντιδικίας και ανάλυσης...

Περισσότερα

Το Brexit προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία για να γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές στην ΕΕ

Ζωρζέττα Λάλη, 2020-05-21

«Το Brexit προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία για να γίνουν οι αναγκαίες...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Γιατί κέρδισε το Brexit

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2019-12-28

Πριν από έναν χρόνο, περίπου, είδα κάτι που έπρεπε να με...

Περισσότερα
Γιώργος Καπόπουλος

Θρίαμβος με προσημειώσεις

Γιώργος Καπόπουλος, 2019-12-14

Ο Μπόρις Τζόνσον κέρδισε το στοίχημά του καθώς η προχθεσινή...

Περισσότερα

Τι εξασφάλισε στον Τζόνσον τη μεγάλη νίκη - Αντίστροφη μέτρηση για το Brexit

Κώστας Ράπτης, 2019-12-13

Στους λίγους μήνες της πρωθυπουργίας του Μπόρις Τζόνσον,...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Ψέματα και πολιτική

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2019-11-02

Πριν από μερικές εβδομάδες, ένας δημοσιογράφος στην Αγγλία...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Πώς αλλάζουν οι καιροί

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2019-09-21

Το τι θα συμβεί τελικά με το Brexit μόνο ο Θεός το ξέρει. Σε...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Οι Εργατικοί του Κόρμπιν και το Brexit

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2019-08-10

«Εχω μια καλή απάντηση. Μήπως έχετε καμιά ερώτηση;» λέει...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

×
×