Ο Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα
Παντελής Μπουκάλας, Η Καθημερινή, Δημοσιευμένο: 2016-11-15
Μπορεί να βρίσκεται προς το τέλος και της δεύτερης θητείας του· μπορεί πριν από μία μόλις εβδομάδα το κόμμα του να υπέστη οδυνηρή ήττα, η οποία σε μεγάλο βαθμό χρεώνεται και στον ίδιο, εντούτοις εξακολουθεί να είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Κυρίως, δε, εξακολουθεί να είναι ο Μπαράκ Ομπάμα: ένας πολιτικός εξαιρετικής οξύνοιας και κουλτούρας, που το όνομά του θα μείνει εσαεί σαν σύμβολο - ορόσημο στην ιστορία των ΗΠΑ αλλά και της ανθρωπότητας. Σύμβολο μιας μεταστροφής κατ’ αρχάς πολιτιστικής, πνευματικής και κατόπιν πολιτικής, μολονότι τα επιτεύγματα της οκταετούς διακυβέρνησής του υστερούν κατά πολύ των επαγγελιών του. Ορισμένα μάλιστα από αυτά, όπως το Obamacare, η στάση στο μεταναστευτικό και η ανάληψη της ευθύνης για τη «συμβολή» των ΗΠΑ στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής κινδυνεύουν από τον αχαλίνωτα δημαγωγό Ντόναλντ Τραμπ, η εγκατάσταση του οποίου στον Λευκό Οίκο απειλεί να τον μετατρέψει σε Bleak House, στον Ζοφερό Οίκο δηλαδή που απαθανάτισε η πένα του Καρόλου Ντίκενς.
Μόνο ένα μίζερο αντιπολιτευτικό πάθος, λοιπόν, θα επιχειρούσε να μειώσει την αυτόδηλη σημασία του ερχομού του Ομπάμα στην Αθήνα. Δεν έρχεται άλλωστε για να συναντήσει τον αρχηγό κάποιου κόμματος, αλλά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό της χώρας. Και μάλιστα σε μια περίοδο που η αποσταθεροποιημένη γειτονιά της Ελλάδας έχει παραδοθεί σ’ έναν πόλεμο που διεξάγεται σε πολλά μέτωπα και υποδαυλίζεται από ποικίλα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα, ικανά να φέρουν σε αντίθεση ακόμα και παλαιούς συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ και η Τουρκία.
Φυσικά και δεν είναι ένας πρώιμος Αϊ-Βασίλης ο Μπαράκ Ομπάμα, με το σακούλι του γεμάτο δώρα και άμεσες λύσεις για τα πάντα, συμφερτικές για εμάς. Φυσικά και πρώτη έγνοια του είναι η χώρα του. Επειδή, ωστόσο, ο λόγος του παραμένει λόγος του προέδρου των ΗΠΑ, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα η συνηγορία του υπέρ της Ελλάδας στο ζήτημα του χρέους και στο προσφυγικό. Συνηγορία που αποτυπώθηκε και στη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» της Κυριακής. Ο θερμός έπαινός του για τη «γενναιοδωρία και τη συμπόνια που έχουν επιδείξει οι Ελληνες σε αυτή την κρίση» δεν μοιάζει τυπικός, μια συνήθης διπλωματική κολακεία. Ηχεί ειλικρινής, ειπωμένος από άνθρωπο ο οποίος και γνωρίζει για ποιο θέμα μιλάει και συμμερίζεται.
Ειλικρινή (προσδιορισμένα άλλωστε με την αυστηρότητα της αριθμητικής) είναι και όσα είπε για τη σχέση της Ελλάδας με το ΝΑΤΟ: «Παρά τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες, η Ελλάδα είναι ένας από τους πέντε συμμάχους-μέλη του ΝΑΤΟ που δαπανούν το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα». Από τα 28 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, μόνο πέντε έχουν τόσο υψηλές αμυντικές δαπάνες. Και η Ελλάδα ανάμεσά τους, με απανωτές (περιττές, εξόφθαλμα υπερβολικές ή και σκανδαλώδεις) «αγορές του αιώνα». Θα ’ναι περίεργο, λοιπόν, αν στις επετειακές μέρες που έρχονται, μέρες Πολυτεχνείου, ξανακουστεί το σύνθημα «Λεφτά για την Παιδεία και όχι για το ΝΑΤΟ»;
Μόνο ένα μίζερο αντιπολιτευτικό πάθος, λοιπόν, θα επιχειρούσε να μειώσει την αυτόδηλη σημασία του ερχομού του Ομπάμα στην Αθήνα. Δεν έρχεται άλλωστε για να συναντήσει τον αρχηγό κάποιου κόμματος, αλλά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό της χώρας. Και μάλιστα σε μια περίοδο που η αποσταθεροποιημένη γειτονιά της Ελλάδας έχει παραδοθεί σ’ έναν πόλεμο που διεξάγεται σε πολλά μέτωπα και υποδαυλίζεται από ποικίλα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα, ικανά να φέρουν σε αντίθεση ακόμα και παλαιούς συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ και η Τουρκία.
Φυσικά και δεν είναι ένας πρώιμος Αϊ-Βασίλης ο Μπαράκ Ομπάμα, με το σακούλι του γεμάτο δώρα και άμεσες λύσεις για τα πάντα, συμφερτικές για εμάς. Φυσικά και πρώτη έγνοια του είναι η χώρα του. Επειδή, ωστόσο, ο λόγος του παραμένει λόγος του προέδρου των ΗΠΑ, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα η συνηγορία του υπέρ της Ελλάδας στο ζήτημα του χρέους και στο προσφυγικό. Συνηγορία που αποτυπώθηκε και στη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» της Κυριακής. Ο θερμός έπαινός του για τη «γενναιοδωρία και τη συμπόνια που έχουν επιδείξει οι Ελληνες σε αυτή την κρίση» δεν μοιάζει τυπικός, μια συνήθης διπλωματική κολακεία. Ηχεί ειλικρινής, ειπωμένος από άνθρωπο ο οποίος και γνωρίζει για ποιο θέμα μιλάει και συμμερίζεται.
Ειλικρινή (προσδιορισμένα άλλωστε με την αυστηρότητα της αριθμητικής) είναι και όσα είπε για τη σχέση της Ελλάδας με το ΝΑΤΟ: «Παρά τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες, η Ελλάδα είναι ένας από τους πέντε συμμάχους-μέλη του ΝΑΤΟ που δαπανούν το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα». Από τα 28 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, μόνο πέντε έχουν τόσο υψηλές αμυντικές δαπάνες. Και η Ελλάδα ανάμεσά τους, με απανωτές (περιττές, εξόφθαλμα υπερβολικές ή και σκανδαλώδεις) «αγορές του αιώνα». Θα ’ναι περίεργο, λοιπόν, αν στις επετειακές μέρες που έρχονται, μέρες Πολυτεχνείου, ξανακουστεί το σύνθημα «Λεφτά για την Παιδεία και όχι για το ΝΑΤΟ»;