ΑΝΑΝΕΩΣΗ στη δράση
ΤΟΛΜΗ στην πολιτική
ΕΥΘΥΝΗ για την κοινωνία και τη χώρα
Δυόμισι χρόνια μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου του 2019 η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιταχύνει την εφαρμογή του αντικοινωνικού της σχεδίου, συσσωρεύοντας υπερκέρδη για επίλεκτους συμπαραστάτες της και αδιαφορώντας για τα σωρευμένα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας.
Στις επικείμενες εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ τίθεται μοιραία το ερώτημα: Με ποιον θα συνεργαστεί μετεκλογικά; Τι μας επιφυλάσσουν άραγε οι επόμενες Βουλευτικές Εκλογές, που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι πρόωρες και θα διεξαχθούν εντός του 2022 και μάλιστα με απλή αναλογική;
Η ΝΔ προφανώς θα ζητά αυτοδυναμία, την οποία βεβαίως και δεν μπορεί να κερδίσει. Η προοπτική Κυβέρνησης συνεργασίας με τον Κ. Βελόπουλο, δεν φαίνεται πιθανή.
Οφείλουμε να μετουσιώσουμε την οργή των νέων σε μια νέα πολιτική πρόταση. Και εδώ ήμασταν και θα είμαστε ανοιχτοί. Χωρίς βεβαιότητες και έτοιμες λύσεις, αλλά πρωτίστως ανοίγοντας ερωτήματα. Στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στους χώρους εργασίας, στις γειτονιές, σε κάθε χώρο που δημιουργεί η νέα γενιά.
Η σημερινή πολιτική συγκυρία καθιστά πλέον πολύπλευρα την κυρίαρχη αντίθεση που διαμορφώνεται στην κοινωνία. Στους πολίτες το δίλημμα καθημερινά θα γίνεται και πιο πιεστικό: ή θα γίνεται ανεκτή με τη σιωπή ή την ανοχή η συνέχιση των πολιτικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη που απροκάλυπτα πλέον κάνει δώρο μερίδια αγοράς της εγχώριας παραγωγικής βάσης στις συστημικές δυνάμεις που πλέον χωρίς κανόνες κερδοσκοπούν, ή θα γίνει διακριτή η διεκδίκηση προοδευτικής διακυβέρνησης για να ξεδιπλωθούν πολιτικές αλλαγής του παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου.
Η μεγάλη συναισθηµατική φόρτιση που δημιούργησε ο τόσο πρόωρος θάνατος της Φώφης Γεννηματά, το άνοιγμα του εσωκομματικού ανταγωνισμού και, προπάντων, η υποψηφιότητα-έκπληξη του Γιώργου Παπανδρέου έφεραν –με τρόπο δυστυχώς δραματικό, αλλά πολιτικά εντυπωσιακό– στο κέντρο του δημόσιου ενδιαφέροντος τις εσωκομματικές εκλογές στο ΚΙΝΑΛ. Και όμως, πριν από τη φρενήρη αυτή αλληλουχία γεγονότων τίποτε δεν έδειχνε ότι το Κίνημα «κινείται».
Η σχέση με τον «λόγο», την κεντρική άποψη του κόμματος, διαταράσσεται από πολλές αιτίες. Πρώτον, δεν υπάρχει κομματικός λόγος ενιαίος και συμπαγής με τους όρους της μεταδικτατορικής Αριστεράς και των πειθαρχιών της και, δεύτερον, δεν υπάρχει κοινό, παραλήπτες με ισχυρή ενοποιητική βάση, όπως, σε ένα βαθμό, ήταν το κοινό της Αριστεράς της ίδιας περιόδου. Υπάρχει και μια σημαντική τρίτη αιτία.
Όπως ξεκαθάρισε ο Άδ. Γεωργιάδης («δεν θα μας πουν οι γιατροί τι θα κάνουμε»), τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο τον έχει η κυβέρνηση
Είναι φανερό ότι η κατάσταση με την πανδημία καθημερινά επιδεινώνεται. Οι ευθύνες της κυβέρνησης, που έσπευσε να κηρύξει περίπου λήξασα την πανδημία, είναι επίσης δεδομένη. Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η επιτροπή ειδικών λοιμωξιολόγων έχει πλέον παραμεριστεί.
Προχτές, ένας μεγάλος εκδοτικός οίκος, ο οίκος Springer, κυκλοφόρησε ένα ασυνήθιστο βιβλίο. Θέμα, οι μαζικές αντιδράσεις και διαμαρτυρίες που ξεσπάνε παγκοσμίως
στο άνοιγμα του 21ου αιώνα (World Protests: A Study of Key Protest Issues in the 21st Century). Γράφτηκε με στόχο να ακούσουν, να καταλάβουν και να δράσουν αναλόγως οι ανά
τον κόσμο πολιτικές ηγεσίες. Στο βιβλίο αναλύονται 2.809 εκδηλώσεις μαζικής διαμαρτυρίας στην 15ετία 2006-2020, σε 101 χώρες όπου ζει το 93% του ανθρώπινου πληθυσμού.
Η συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο ΜΕΓΚΑ ανέδειξε ότι ο πρωθυπουργός… τρέχει ακόμη το μίλι του για την έξοδο από την πανδημία, ενώ ταυτόχρονα επιμένει να «τρέχει» τους πολίτες της χώρας εφαρμόζοντας πολιτικές και πρακτικές που ανοίγουν διαρκώς βαθιές πληγές στο σώμα της κοινωνίας.
Για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, όμως, οι όποιες προσπάθειες παρουσίασης ενός αφηγήματος επιτυχίας για μια κυβερνητική θητεία 28 μηνών εξακολουθούν να προσκρούουν σε μια ζοφερή πραγματικότητα και στην καθημερινότητα.
1.Ας δούμε τη μεγάλη εικόνα της σημερινής πολιτικής συγκυρίας. Οι πολίτες έχουν στην ουσία δύο επιλογές: ʼΗ τη συνέχιση των πολιτικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη που απροκάλυπτα πλέον υπηρετεί τις συστημικές δυνάμεις. Ή την προοδευτική διακυβέρνηση που διεκδικεί την αλλαγή του παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου. Με στήριξη της εγχώριας παραγωγικής βάσης και των συντελεστών που τη διαμορφώνουν. Με άρση των κοινωνικών και γεωγραφικών ανισοτήτων, για την πρόσβαση όλων στα κοινωνικά αγαθά, την πράσινη μετάβαση και τις νέες τεχνολογίες.
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, το έλλειμμα προετοιμασίας και η εξάντληση των αντοχών του ΕΣΥ είναι αδιαμφισβήτητα , το «βάλτωμα» του εμβολιαστικού προγράμματος είναι επίσημα ομολογημένο.
Βιώνουμε τις τελευταίες μέρες μια ραγδαία επιδείνωση των επιδημιολογικών δεικτών στη χώρα και μια ανεξέλεγκτη διασπορά του ιού στο γενικό πληθυσμό. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, το έλλειμμα προετοιμασίας και η εξάντληση των αντοχών του ΕΣΥ είναι αδιαμφισβήτητα , το «βάλτωμα» του εμβολιαστικού προγράμματος είναι επίσημα ομολογημένο.
To Facebook άλλαξε όνομα σε ΜΕΤΑ, το μείζον όμως θέμα που αφορά στη λειτουργία του παραμένει: θα υπάρχουν κανόνες για τη ρύθμιση τού τι επιτρέπεται και τι όχι να «ανεβαίνει», ή υποχρεωτικά να «κατεβαίνει» στην πλατφόρμα του; Ποιος θα θέτει τους κανόνες αυτούς; Και, εξίσου σημαντικό, ποιο όργανο θα φροντίζει για την εφαρμογή τους;
Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια, ίσως και για καμία πόλη. Αλλά το σε ποια πόλη θα πάει, καμία σημασία δεν έχει με το ότι αυτός άλλαξε προς το καλύτερο την πόλη στην οποία έζησε. Συνεχιστής του διακοπέντος από τους προηγούμενους Πάπες έργου δύο πολύ μεγάλων Παπών: του Ιωάννη ΚΓ’ (1958-1963) και του Παύλου ΣΤ’ (1963-1978)...
Δύο τινά, αλληλοαποκλειόμενα, σημαίνει η «βόλτα» πολιτικών από υπουργείο σε υπουργείο. Ή ότι τα πηγαίνουν τόσο καλά που ο πρωθυπουργός κρίνει ότι οφείλει να εκμεταλλευθεί την αξιοσύνη τους και σε άλλους τομείς. Ή ότι τα πηγαίνουν τόσο άσχημα που κρίνεται αναγκαία η μετακίνησή τους.
Πάνω από 8.300 λέξεις είχαν οι διατάξεις του πρώτου νόμου αυτής της κυβέρνησης (4777/2021) για την «ασφάλεια και προστασία των ΑΕΙ». Ηταν μια υπέροχη έκθεση φαντασίας και ο νόμος εμπεριείχε, εκτός από τη μακαρίτισσα πανεπιστημιακή αστυνομία, πολλά ηλεκτρονικά παραφερνάλια.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA για το θέμα των συνεργασιών είπε μεταξύ άλλων: «Η πλειοψηφία των πολιτών λέει “βρείτε τα” για να έχουμε μiα λύση απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε μία πρωτοβουλία και είπαμε ότι είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε. Από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά υπήρξε άρνηση ή καθυστέρηση προκειμένου να διαμορφωθεί προοδευτική απάντηση. Αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων».
Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου, «αρκεί εμείς να τους προσέξουμε και αυτοί να τους εφαρμόζουν». Δυστυχώς, οι θεσμοί διαφάνειας στην Ελλάδα είναι σαν τα χωριά Ποτέμκιν. Στήνονται σαν σκηνικό για βαρύγδουπες συνεντεύξεις Τύπου με δηλώσεις όπως «βάζουμε τέλος σε ένα καθεστώς αδιαφάνειας…». Και μετά σιωπή…
Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία Γεώργιο Παπαδόπουλο να υποδύεται τον γιατρό, βέβαιος ότι η τραγελαφική καθαρεύουσά του ήταν η γλώσσα του Πλάτωνα: «Ευρισκόμεθα ενώπιον ενός ασθενούς, τον οποίον έχομεν επί της χειρουργικής κλίνης. Οι περιορισμοί τους οποίους θα επιβάλωμεν είναι το δέσιμον του ασθενούς». Εκτοτε, οποιαδήποτε ιατρικού τύπου μεταφορά προς εξήγηση (παρα)πολιτικών αποφάσεων μάς προκαλεί φρίκη και φόβο.
Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί για κάποιο διάστημα, που δε γνωρίζουμε πόσο θα είναι ούτε και γνωρίζουμε τι μπορεί να το αλλάξει. Ένα πρώτο τεστ της αντοχής του θα πρέπει να είναι οι επικείμενες έρευνες της αμερικανικής εταιρίας Chevron σε περιοχές που καλύπτονται από το τουρκολιβυκό μνημόνιο , το οποίο η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει ως έγκυρο. Και επειδή η περιοχή βρίσκεται στη Λιβυκή πλευρά του μνημονίου, η Τουρκία μπορεί να μην επέμβει
Ο γεωοικονομικός και γεωπολιτικός παγκόσμιος μετασχηματισμός και οι ανακατατάξεις που συντελούνται στην ευρωπαϊκή ήπειρο κατά την δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, ουσιαστικά, έχουν στο υπόβαθρο τους, μεταξύ άλλων, την κυριαρχία της μετάβασης της ψηφιακής τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης και των σπάνιων γαιών στην παραγωγή, την οικονομία και την κοινωνία.
Την ίδια μέρα που ανακοινώθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού ανακοινώθηκαν και τα στοιχεία της Eurostat που έδειξαν ότι οι Έλληνες παραμένουν προτελευταίοι σε αγοραστική δύναμη σε όλη την Ε.Ε., ξεπερνώντας μόνον τη Βουλγαρία. Χθες, στην κυριακάτικη καθιερωμένη ανάρτησή του, ο πρωθυπουργός μάς ενημέρωσε ότι «η Ελλάδα πλέον βρίσκεται στην 11η θέση ανάμεσα στις 22 χώρες της Ε.Ε. που έχουν θεσμοθετημένο κατώτατο μισθό σε ό,τι αφορά το ύψος του μικτού βασικού μισθού και στη 13η θέση ως προς την αγοραστική δύναμη».
Μόνο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου η αμερικανική κυβέρνηση εξαφάνισε 8.000 ιστοσελίδες, όπως έγραψαν οι New York Times, εφημερίδα που ο Τραμπ χαρακτήρισε «σκουπίδια». Από αυτές, οι 3.000 είχαν να κάνουν με τον τομέα της Υγείας. Οι κυβερνητικές ιστοσελίδες που εξαλείφονται είναι, όπως γράφαμε και την προηγούμενη εβδομάδα («Το πρώτο αουτονταφέ της ηλεκτρονικής εποχής», «Εφ.Συν.» 17-03-2025), κυρίως από τα υπουργεία Παιδείας, Υγείας, Εργασίας και Γεωργίας.
Η θεματική μας είναι «Η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων: Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς». Η άποψή μου είναι ότι αυτό το πλαίσιο αναφοράς δεν χρειάζεται αναζήτηση. Λίγο ή πολύ το γνωρίζουμε όλοι μας, ανεξαρτήτως αν σε πολλές περιπτώσεις δεν θέλουμε να το παραδεχθούμε. Το πλαίσιο αυτό υφίσταται και επιδρά πάνω μας κάθε στιγμή.
Στην τελική ευθεία για ένα σαφώς αυταρχικό καθεστώς εισήλθε πλέον η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν. Η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου και άλλων περίπου 100 προσωπικοτήτων του στενού και ευρύτερου κύκλου του, αποτελεί τον τελευταίο μεγάλο σταθμό της ιστορικής απόκλισης της χώρας από κάθε προοπτική εκδημοκρατισμού.