Με έκπληξη παρατηρήσαμε πολλοί από εμάς τον τρόπο που η κυβέρνηση επέλεξε να τιμήσει τα 40 χρόνια από την ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Με μια σύντομη και συνοπτική εκδήλωση στο Ζάππειο Μέγαρο και ολιγάριθμους -λόγω πανδημίας- καλεσμένους, με μια ασαφή μουσική νότα και πολλά ακριβά ενδύματα η κυβέρνηση θεώρησε ότι ξεμπερδεύει με μια υποχρέωση, έτσι τουλάχιστον φαινόταν.

Μέσα σε όλο τον κυκεώνα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, υπάρχει μια συζήτηση από ορισμένα πρώην στελέχη του πάλαι ποτέ κραταιού ΠΑΣΟΚ, αλλά και εκπροσώπους του επονομαζόμενου «Μετώπου Λογικής», στην οποία επικαλούνται την ανάγκη ενίσχυσης του Κέντρου ως χώρου ευθύνης, νουνεχούς πολιτικής, ψυχραιμίας και συναίνεσης. Προβάλλουν μάλιστα και την επιτακτικότητα οργάνωσης του χώρου αυτού.

Επειτα από πολλές συζητήσεις, αντεγκλήσεις και προκλήσεις της τουρκικής πλευράς οι 61ες διερευνητικές συνομιλίες επιτέλους αρχίζουν. Μέσα σε ένα αντίξοο περιβάλλον, με μια Τουρκία που έρχεται εκούσα άκουσα στις συναντήσεις αλλά και μια ελληνική κυβέρνηση που δυσκολεύεται να αρθρώσει τους στόχους της.

Το Κυπριακό παραμένει μια ανοιχτή πληγή. Η επίλυσή του όχι μόνο θα ένωνε ένα διαιρεμένο κράτος αλλά είναι η αναγκαία προϋπόθεση για την υπέρβαση της έντασης σε βάθος χρόνου στην Ανατολική Μεσόγειο και την ειρήνη στην περιοχή. Το Κυπριακό είναι παράλληλα αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την Ελλάδα, ενώ Ελληνοτουρκικά και Κυπριακό αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοτροφοδοτούνται δεκαετίες τώρα.

Επειδή η υποκρισία και η κουτοπονηριά δεν είναι ποτέ καλός οδηγός στα εθνικά θέματα και έχοντας διανύσει το μεγαλύτερο μέρος του θέρους υπό τη σκιά των τουρκικών NAVTEX, οφείλουμε πλέον να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα:

Στην Ουκρανία και για την Ουκρανία, πρέπει να πάψουμε να μιλάμε με όρους «νίκης» και «ήττας» και, κυρίως, με όρους ηθικούς. Ως μέλος της Task Force της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ουκρανία, δεν εκτιμώ ότι το «καλό» και το «κακό» είναι σαφές.

Σήμερα ξεκινάμε. Ξεκινάμε μια δύσκολη προσπάθεια υπό αντίξοες συνθήκες, μια προσπάθεια αναγκαία, απαραίτητη, ζωτική για τον τόπο και την κοινωνία.

Η Δημοκρατική αριστερά - Προοδευτική Συνεργασία είναι πια γεγονός και οι δυνάμεις, οι άνθρωποι που αποφασίσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για τη δημιουργία ενός τρίτου πόλου, ως αυτόνομου χώρου, είμαστε εδώ.

Ζούμε σε έναν ιδιότυπο διπολισμό, με τον ΣΥΡΙΖΑ από τη μια και την ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ από την άλλη. Ανάμεσα σε έναν αριστερόστροφο λαϊκισμό και μια κυβερνητική συμμαχία που διολισθαίνει σε ολοένα και πιο συντηρητικές και αδιέξοδες πολιτικές. Κι αυτό, σε ένα πλαίσιο ολοένα και μεγαλύτερης ταύτισης της ηγετικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ με την πιο συντηρητική εκδοχή της ΝΔ.

Για μήνες, το ΠΑΣΟΚ δήλωνε σε όλους τους τόνους ότι θα αγωνιστεί για τη δημιουργία μιας ενιαίας κεντροαριστεράς. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ιδέα της συσπείρωσης δεν είναι απλά ενδιαφέρουσα αλλά απολύτως αναγκαία. Όμως, τα γεγονότα των τελευταίων ημερών έδειξαν τα όρια όλου του εγχειρήματος για τη δημιουργία της ελληνικής Ελιάς.

Ας θυμηθούμε μερικά απλά πράγματα:

Πρώτον, μια κεντροαριστερά είναι χρήσιμη όταν, από θέση ισχύος, προτείνει προοδευτικές εναλλακτικές σε σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Όταν για παράδειγμα, ψάχνει και εντοπίζει επίορκους και όχι απλά διαθεσίμους. Είναι χρήσιμη όταν ψάχνει, μάταια, για αντιρατσιστικό νόμο σε Υπουργικό Συμβούλιο με Υπουργό "Ανακατάληψης των πόλεων". Σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που στηρίζουν ή και συνεργάζονται με μια δεξιά κυβέρνηση, μπορεί να είναι χρήσιμα όταν είναι πολιτικά διακριτά, όταν έχουν έρμα και κόκκινες γραμμές.

- Στη σημερινή συγκυρία, για όλους όσοι αυτοπροσδιοριζόμαστε ως σοσιαλδημοκράτες, το ερώτημα είναι ποιος πολιτικός χώρος διατηρεί μια αυτονομία και κριτική στάση απέναντι στη Ν.Δ. και το ΣΥΡΙΖΑ, προτείνοντας μια άλλη προοδευτική πολιτική πρόταση. Ο εναγκαλισμός της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ με τη Ν.Δ., συχνά στην πιο δεξιά εκδοχή του, του στερεί αυτό το ηθικό, πρωτίστως, πλεονέκτημα. Η ΔΗΜ.ΑΡ., σύμφωνα με τις δηλώσεις της ηγεσίας της και τις αποφάσεις του Συνεδρίου, θέλει να συσπειρώσει τις κατακερματισμένες δυνάμεις του χώρου. Το σημερινό ΠΑΣΟΚ –μ’ αυτήν του την ηγεσία, τις πολιτικές του επιλογές και επειδή έχει χάσει τη διακριτότητά του από τη Ν.Δ.- δεν μπορεί. Από την άλλη, εάν ο χώρος εξαφανιστεί, εάν έχουμε μια μετωπική σύγκρουση ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., τότε η βιαιότητα της πολιτικής αντιπαράθεσης θα είναι πρωτόγνωρη. Ο σοσιαλδημοκρατικός χώρος είναι αναγκαίος για τη σταθερότητα του πολιτικού συστήματος. Σ” αυτό το πλαίσιο, κι εάν δεν υπήρχε η ΔΗΜ.ΑΡ. ως χώρος θα έπρεπε να την εφεύρουμε.