Τελικά ο συνασπισμός ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ καλά κρατεί. Πολλοί εξεπλάγησαν που τον Ιανουάριο του 2015 ο κ. Τσίπρας και ο κ. Καμμένος, σαν έτοιμοι από παλιά, ανακοίνωσαν με τόση ευκολία τη συνεργασία τους. Κάποιοι προέβλεψαν πως αυτή η φιλία δεν θα κρατήσει για πολύ. Εκαναν λάθος. Αλλοι, αντιθέτως, είπαν ότι αυτή η συνεργασία θα κρατήσει μέχρι τέλους, γιατί η συγκολλητική της ουσία είναι η παραμονή στην εξουσία. Είναι αλήθεια. Ενώθηκαν όμως και για έναν ακόμα σπουδαίο λόγο. Γιατί μοιάζουν σε περισσότερα απ’ όσα διαφέρουν.

Ο κ. Τσίπρας όχι μόνο μίλησε στο Συνέδριο του SPD, του ιστορικού κόμματος των γερμανών σοσιαλδημοκρατών, αλλά και καταχειροκροτήθηκε. Χειροκροτήθηκε πολύ περισσότερο σε ένταση και σε συχνότητα από όσο στο τελευταίο συνέδριο του κόμματός του. Εκεί τα χειροκροτήματα έκλεψε ο ακροδεξιός σύντροφος Καμμένος. Χειροκροτείται εκεί όπου είχαν χειροκροτηθεί πραγματικοί statesmen της πολιτικής, δημόσιοι άντρες σαν τον Willy Brandt, τον Helmut Schmidt και τον Gerhard Schröder, ένας άνθρωπος «χωρίς ιδιότητες», σοβαρές ιδέες και αίσθηση της ηθικής της ευθύνης.

Η πιο συχνά συναντώμενη ερμηνεία των συνεχόμενων ηττών της σοσιαλδημοκρατίας είναι πως αυτή «δεν είναι αρκετά αριστερή, υποχώρησε στον νεοφιλελευθερισμό, στο κεφάλαιο, στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, στους Γερμανούς, στους Αμερικανούς» και ποιος ξέρει πού αλλού. Μια τέτοια «ερμηνεία» πλεονεκτεί γιατί είναι απλούστατη και επιδερμική. Απόρροια μιας «οκνηρής σκέψης». Αποτέλεσμα μιας τέτοιας ερμηνείας είναι και η πρόταση του πρόεδρου της ευρωομάδας των Σοσιαλιστών και Σοσιαλδημοκρατών κ. Ούντο Μπούλμαν για τη συγκρότηση μιας «προοδευτικής συμμαχίας» μεταξύ σοσιαλδημοκρατών και ριζοσπαστών αριστερών για να αντιμετωπίσουν από κοινού «τη Δεξιά και την Ακροδεξιά».

...Υπάρχει και ένα αξίωμα το οποίο διαπερνά εγκάρσια ολόκληρη την πολιτική διαδρομή της σοσιαλδημοκρατίας. Αυτή μισεί το μίσος. Γιʼ αυτή δεν υπάρχουν «ελαττωματικές ιδέες», δεξιές ή αριστερές, δεν υπάρχουν εμείς ή αυτοί, σε σχέση με αυτούς που κινούνται στο πλαίσιο σεβασμού της φιλελεύθερης δημοκρατίας και των κανόνων της.

Η ελληνική σοσιαλδημοκρατία θα αναπτυχθεί μόνο αν υπερβεί κάθε μορφή μυθολογίας και μίσους. Αυτή η υπέρβαση δεν έχει μόνο θεωρητική σημασία. Γιατί μόνο τότε θα είμαστε σίγουροι πως habemus ισχυρή σοσιαλδημοκρατία.

Κάποιοι, ενώ αρνούνται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σοσιαλδημοκρατικοποιείται, δεν «διστάζουν» να τον κατατάξουν στις δυνάμεις της προόδου. Από εδώ και το εύκολο συμπέρασμα. Αφού δεν υπάρχει δυνατότητα συνεργασίας με τον «σοσιαλδημοκράτη» ΣΥΡΙΖΑ, μήπως να «τα βρούμε» με τον «προοδευτικό» ΣΥΡΙΖΑ; Θεωρώ αυτή την άποψη πολύ πιο «πονηρή» από αυτήν τής με το ζόρι σοσιαλδημοκρατικοποίησής του. Πίσω από τη θεωρία του «προοδευτικού» ΣΥΡΙΖΑ κρύβονται οι προσδοκίες όλων όσοι ελπίζουν να τον κρατήσουν και μετεκλογικά στο κυβερνητικό κάδρο.

Στην κατακλείδα του βιβλίου του «Περί Ελευθερίας» ο Τζον Στιούαρτ Μιλ υποστήριζε ότι «ένα κράτος που μικραίνει τους ανθρώπους του, για να είναι πιο πειθήνια όργανα στα χέρια του, ακόμη και για αγαθούς σκοπούς, θα διαπιστώσει ότι με μικρούς ανθρώπους δεν γίνονται μεγάλα πράγματα». Το ελληνικό πολιτικό σύστημα τόσα χρόνια παρήγε μικρούς ανθρώπους από τους οποίους τώρα ζητεί μεγάλα πράγματα. Οι ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ με την αντιπολίτευσή τους απελευθέρωσαν τα αποθέματα μίσους ενός μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας, το οποίο κατασκήνωνε στην άνω και κάτω πλατεία

Η πραγματική συζήτηση δεν θα έπρεπε να είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει σοσιαλδημοκρατία, αλλά τι είναι αυτό που σπρώχνει την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία να γίνεται ΣΥΡΙΖΑ. Τι συμβαίνει και ο κ. Ούντο Μπούλμαν, συνεχιστής της γραμμής Πιτέλα, σημερινός πρόεδρος των ευρωομάδας των σοσιαλιστών και σοσιαλδημοκρατών, καλεί την ελληνική Κεντροαριστερά να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ «για μια προοδευτική κυβέρνηση με προοδευτικές ιδέες»; Τι συμβαίνει και ένας κρατιστής και σχεδόν φανερός αντιευρωπαϊστής όπως ο Κόρμπιν φαντάζει στο μυαλό ορισμένων ως η ελπίδα της σοσιαλδημοκρατίας;

Στις 5 Μαΐου 2018 συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από τη γέννηση του Καρλ Μαρξ. Αυτός και ο Μακιαβέλι είναι δύο στοχαστές που προκαλούν μέχρι σήμερα τις πιο αντιφατικές κρίσεις για το έργο τους. Για παράδειγμα, από τη μια ο κ. Τσίπρας, σε ομιλία του στην Μπολόνια το 2014, χάρισε τον Μακιαβέλι «στην αντιδραστική και συντηρητική Ευρώπη», ενώ από την άλλη κάποιοι «δογματικοί φιλελεύθεροι» - μερικοί απʼ αυτούς «γνωρίζουν» τον Μαρξ μέσω των τρισάθλιων σοβιετικών εγχειριδίων «μαρξισμού - λενινισμού» - εντάσσουν τον Μαρξ στο ρεύμα του αντι-Διαφωτισμού. Ο Μακιαβέλι όμως είναι ο προπάτορας και ο Μαρξ τέκνο του Διαφωτισμού.