Οταν συζητάμε γενικά και αόριστα, όλοι παραδεχόμαστε ότι η εξωτερική πολιτική του κάθε κράτους καθορίζεται από τα συμφέροντά του. Ταυτόχρονα όμως –και εδώ έγκειται το πρόβλημα– επικρατεί η εντύπωση ότι η δική μας εξωτερική πολιτική χαράσσεται με μόνο και απόλυτο γνώμονα το δίκαιο. Για να γίνω σαφέστερος, δεν πρόκειται για την εναρκτήρια κίνηση σε ένα παιχνίδι όπου ακολουθούν κι άλλες κινήσεις, αλλά αποτελεί μια κατ’ αρχάς και κατ’ αρχήν θέση, την οποία διακηρύσσουμε έχοντας την απαίτηση να μας πάρουν στα σοβαρά.

«Κυβερνάμε μια χώρα που είναι 12 φορές καλύτερα από το Βέλγιο, το πανηγυρίζω!» είπε στις 23 Νοεμβρίου ο Αδωνις Γεωργιάδης, υπουργός (!) Ανάπτυξης. Σχεδόν έναν μήνα μετά, η Ελλάδα είναι, σύμφωνα με το Bloomberg, ουραγός της Ευρώπης στη διαχείριση της πανδημίας. Είναι απίθανο να πετύχατε την είδηση στα περισσότερα κανάλια χθες.

Οι αποφάσεις της υπουργού Παιδείας επιτρέπουν τη συνειδητοποίηση του γεγονότος πως αυτό που διακυβεύεται σήμερα στην εκπαίδευση αφορά ολόκληρο τον κόσμο του πολιτισμού.

Οταν παρατηρεί κανείς τη σιωπή του πνευματικού κόσμου της χώρας σε σχέση με την απόσυρση των κοινωνικών επιστημών και τον περιορισμό της καλλιτεχνικής παιδείας από την εγκύκλια γνώση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δυσφορεί, αγανακτεί.

Προκάλεσε ευλόγως μεγάλο ενδιαφέρον η συνέντευξη του Γιώργου Παπανδρέου στο περιοδικό «Πατρινόραμα». Και αυτό, γιατί ανοίγει θέμα προοδευτικής διακυβέρνησης την ώρα που οι σχέσεις ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. είναι κάτι παραπάνω από παγωμένες. Την ώρα που ένα καθόλου ευκαταφρόνητο τμήμα του ΚΙΝ.ΑΛΛ. λοξοκοιτά προς τα δεξιά ενώ αντανακλαστικά ένα μέρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία δείχνει να ικανοποιείται με μια περιορισμένη -καθόλου πιθανή και κατά πάσα πιθανότητα εκλογικά αναποτελεσματική- ενότητα της Αριστεράς.

Κατά κάποιο τρόπο, η Ελλάδα έχει υποκαταστήσει την αναγκαία πολιτική διαλόγου και διαπραγμάτευσης με την πολιτική των κυρώσεων. Αυτό είναι λάθος

1.Ελλάδα και Κύπρος «έχουν βάλει όλα τα κεράσια τους στο καλάθι των κυρώσεων», μην έχοντας υπολογίσει τους συσχετισμούς στην Ευρώπη, και το ποιοι είναι οι στόχοι των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών. Οι Ευρωπαίοι δεν επιθυμούν κατά βάση κυρώσεις στην Τουρκία. Αυτό είναι φανερό εδώ και μήνες. Ελλάδα και Κύπρος δεν το έχουν αντιληφθεί ή παριστάνουν ότι δεν το αντιλαμβάνονται. Αν δεν το καταλάβουμε, αντί να απομονωθεί η Τουρκία, όπως θέλουν κάποιοι, κινδυνεύουμε να απομονωθούμε εμείς. Η Ελλάδα ξοδεύει άσκοπα πολύτιμο πολιτικό και διπλωματικό κεφάλαιο επιμένοντας στην άγονη πολιτική των κυρώσεων.

Το γεωπολιτικό πλαίσιο στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδίως μετά την εκλογή Mπάιντεν, θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει με πιο γρήγορους ρυθμούς.

Προφανώς, η γεωπολιτική προτεραιότητα των ΗΠΑ θα εξακολουθήσει να εστιάζει στην Κίνα. Το στρατηγικό διακύβευμα όμως της Ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί να το αγνοήσει και να αφήσει τη διαχείρισή του σ’ έναν παράγοντα αβεβαιότητας, την Τουρκία (με αναβαθμισμένο περιφερειακό ρόλο), και μάλιστα ευάλωτη στις επιδιώξεις της Ρωσίας.

Το 2020 κλείνει σε περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας για την Κύπρο. Ο ΟΗΕ προσανατολίζεται να συγκαλέσει άτυπη Διάσκεψη «5+1», τέλη Ιανουαρίου ή αρχές Φεβρουαρίου του νέου έτους. Θα το κάνει ακόμα και με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας, ίσως γιατί ελπίζει να συγκρατήσει τα μέρη σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον. Αλλά μετά τι;

Μάθατε τι συνέβη στην Αυστραλία; Την Παρασκευή ανιχνεύθηκαν 28 κρούσματα COVID-19 στην παραλιακή περιοχή του Σίδνεϊ. Ακαριαία επιβλήθηκαν σε όλη τη χώρα περιορισμοί στις μετακινήσεις, τα σχέδια χιλιάδων οικογενειών που είχαν προγραμματίσει χριστουγεννιάτικα ταξίδια ανατράπηκαν, οι 250.000 Αυστραλοί που κατοικούν στις παραλίες του Σίδνεϊ υποχρεώθηκαν να παραμείνουν οίκαδε, πισίνες, άλλοι αθλητικοί χώροι και όλες οι οργανωμένες παραλίες σε μήκος 29 χιλιομέτρων έκλεισαν, εστίαση-τουρισμός αντί για πελάτες δέχονται εκατοντάδες ακυρώσεις, τέλος, μια μεγάλη επιχείρηση ανίχνευσης κρουσμάτων τέθηκε σε κίνηση. Ετσι αντέδρασαν οι Αρχές της Αυστραλίας για είκοσι οκτώ (28) κρούσματα. 

Με αφορμή την πρωτοβουλία του υπουργείου Δικαιοσύνης για τροποποιήσεις στο οικογενειακό μας δίκαιο, έχει έλθει στην επικαιρότητα το ζήτημα της επιμέλειας των τέκνων σε περίπτωση λύσης ή ακύρωσης του γάμου ή διάστασης των συζύγων και ειδικότερα το ζήτημα αν είναι προτιμότερο να υπάρχει σʼ αυτή την περίπτωση κοινή επιμέλεια των δύο γονέων (συνεπιμέλεια). Υπάρχει σχετικώς μεγάλη δημόσια προβολή της θέσης των υποστηρικτών της συνεπιμέλειας.

Είναι γνωστό ότι η εν εξελίξει νομοθετική πρωτοβουλία για τη φύλαξη των πανεπιστημίων δεν υπήρξε κεραυνός εν αιθρία. Φρόντισαν πρόσφατα οι γνωστοί «μπαχαλάκηδες» να μας υπενθυμίσουν, με τις ανεκδιήγητες αθλιότητές τους σε βάρος του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου, ότι σοβεί ένα σοβαρότατο πρόβλημα προστασίας των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας. Το ερώτημα λοιπόν, με βάση αυτά τα δεδομένα, δεν είναι το αν χρειάζονται μέτρα φύλαξης -αυτό μόνο κάποιοι αθεράπευτα ιδεοληπτικοί το αμφισβητούν - αλλά το ποια θα είναι αυτά τα μέτρα.

Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι η αφορμή για την αποτύπωση των δύο διαφορετικών στρατηγικών για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας την επαύριο της οικονομικής κρίσης της πανδημίας. Στο επίκεντρο της διαμάχης είναι τα εργασιακά, το φορολογικό σύστημα, το συνταξιοδοτικό, οι ιδιωτικοποιήσεις, το κοινωνικό κράτος και οι μεταρρυθμίσεις σε δημόσια διοίκηση, δικαιοσύνη, χωροταξία, περιβάλλον. Τελικά το ίδιο το αναπτυξιακό μοντέλο στην επόμενη δεκαετία.

Δέκα χρόνια μετά την αυτοπυρπόληση του πλανόδιου Τυνήσιου οπωροπώλη που πυροδότησε το ντόμινο εξεγέρσεων στην Αίγυπτο, τη Συρία και τη Λιβύη που γρήγορα βαφτίστηκε «αραβική άνοιξη», η κατάσταση πραγμάτων στον αραβικό κόσμο προβάλλει ως αποκαρδιωτική.