Το ότι η ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και η ψήφος για τη συμφωνία για το Μακεδονικό συνέπεσαν χρονικά και συσχετίστηκαν μας δίνει την ευκαιρία να δούμε αρκετά καθαρά πώς τα δύο κόμματα εξουσίας διαβάζουν και πώς προσπαθούν να εκμεταλλευτούν επικοινωνιακά τα μεγάλα θέματα τα οποία, όπως λένε αμφότερα, πρέπει να μας ενώνουν.

Αρχίζοντας από τη Νέα Δημοκρατία, είθισται η αξιωματική αντιπολίτευση να διαφωνεί με την κυβέρνηση –τα ίδια και χειρότερα δεν έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ;– και στην περίπτωση της Συμφωνίας των Πρεσπών κάποιο δίκιο θα το είχε αν περιοριζόταν στους μικροκομματικούς ελιγμούς της κυβέρνησης που θέλησε όχι μόνο να λύσει το Μακεδονικό αλλά και να φέρει σε δύσκολη θέση τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Η ιστορία καταγράφει και αξιολογεί όσους παίρνουν καθαρή θέση με αίσθημα ιστορικής ευθύνης στην υπηρεσία του δημόσιου συμφέροντος. Και η ΔΗΜΑΡ παίρνει καθαρή θέση. Όπως κάνουν εξάλλου η Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία, ο χώρος της Ανανεωτικής Αριστεράς, η Σοσιαλιστική Διεθνής. Είναι θετικό γεγονός ότι υπάρχουν δυνάμεις και στελέχη του προοδευτικού χώρου, εκτός του ΣΥΡΙΖΑ εννοώ, που παίρνουν καθαρή θέση και τοποθετούνται υπέρ της Συμφωνίας. Και είναι σαφές ότι όλοι εμείς δεν στηρίζουμε την κυβέρνηση, στηρίζουμε την επίλυση του Μακεδονικού. Είμαστε σταθερά απέναντι στην κυβέρνηση και υπέρ της επίλυσης του Μακεδονικού.

Η έκρηξη του… ηφαιστείου του μακεδονικού στις αρχές της δεκαετίας του 90 υπήρξε η μήτρα για την έκλυση της λάβας του ανορθολογισμού στη χώρα μας. Την ώρα που το “συγκλονιστικό 89” άλλαζε τον κόσμο η Ελλάδα στράφηκε στον εαυτό της, κλείστηκε σ’ αυτόν μηρυκάζοντας την “ένδοξη τρισχιλιετή στορία” της και χάνοντας σημαντικές ευκαιρίες της νέας ιστορικής περιόδου που ξεκινούσε. Η λάβα εκείνου του ανορθολογισμού κάλυψε έκτοτε την ελληνική κοινωνία, λαμβάνοντας κατά καιρούς διαφορετικές μορφές (Οτσαλάν, ταυτότητες, “αγανακτισμένοι” κ.ο.κ.) ενώ συνδέθηκε και με διαφορετικές πλευρές του πολιτικού φάσματος.

Η συμφωνία κινείται σε θετική κατεύθυνση καθώς έχει σημαντικά σημεία που ανταποκρίνονται στο πλαίσιο που έχει θέσει το Πολιτικό Συμβούλιο του Κινήματος Αλλαγής, ώστε να επιλυθεί το Μακεδονικό ζήτημα. Συγκεκριμένα η πρόταση προβλέπει σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, erga omnes, με διεθνή συμφωνία και αναθεώρηση του Συντάγματος με δεσμευτικές εγγυήσεις, για να αποτραπούν τα ζητήματα αλυτρωτισμού. Πρόκειται για την εθνική γραμμή και ακολουθήθηκε από το 1995 και έπειτα.

Υπάρχουν βέβαια και ορισμένα προβληματικά σημεία στη συμφωνία όπως το ζήτημα της ιθαγένειας και της γλώσσας αλλά και άλλα θέματα όπως τα εμπορικά σήματα που παραπέμπονται σε διαδικασίες που είναι αμφίβολο αν θα οδηγήσουν σε διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων.

Όταν τα πολιτικά ζητήματα και -ακόμα περισσότερο- αυτά της εξωτερικής πολιτικής, γίνονται «ταυτοτικά» προβλήματα, είναι βέβαιο ότι δεν μπορούν να επιλυθούν εύκολα. Διότι βεβαίως, όταν δημιουργείς στην κοινωνία θέμα «εθνικής ταυτότητας», «εθνικής συνείδησης» κ.α, το ζήτημα τίθεται υπεράνω πολιτικής. Παραπέμπει στο φαντασιακό, σε υπαρξιακά ιδεολογήματα, «ποιος είμαι», «από πού προέρχομαι», «πού πάω», κλπ. Εκεί ο ορθολογισμός φυσικά δεν μπορεί να εισχωρήσει.

Είμαστε σε μια κρίσιμη καμπή για το Μακεδονικό. Στα Σκόπια και στην Αθήνα κυριαρχούν τα «εθνικά συλλαλητήρια» και την ιδιά ώρα Ζάεφ και Τσίπρας, πάρα τις θετικές τους προθέσεις, μετρούν το κομματικό κόστος από τις διαμαρτυρίες προκειμένου να αποφασίσουν για έναν έντιμο συμβιβασμό.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η ελληνική κυβέρνηση χειρίζεται το όλο θέμα χωρίς να εξαντλεί τις απαραίτητες συναινέσεις στο εσωτερικό. Ταυτόχρονα η ΝΔ κινείται με μοναδική λογική το μικροκομματικό όφελος αφού υπαναχωρεί από την λύση της συνθέτης ονομασίας. Λύση που προφανώς θα περιλαμβάνει την λέξη «Μακεδονία» στην τελική ονομασία της γειτονικής χώρας.