Οι αντιδράσεις των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων (με την εξαίρεση ΚΚΕ, Χρυσής Αυγής) στην άνοδο του Ε. Μακρόν στην εξουσία στη Γαλλία έδωσαν την εντύπωση ότι έχει επιτευχθεί ένα υψηλό consensus υπέρ της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Και, μολονότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να έχει ενστερνισθεί (και να στηρίζει) τη βαθύτερη, εσωτερική λογική και στόχους της ενοποίησης, ωστόσο η εικόνα της πολιτικής συναίνεσης γύρω από το ζήτημα «Ευρώπη» είναι εξόχως θετική. Τί γίνεται όμως σε επίπεδο κοινωνίας;

Πρώτα τα καλά νέα. Η Γαλλία, από ό,τι φαίνεται, θα προστεθεί αύριο στη σειρά των χωρών που ανακόπτουν την άνοδο των λαϊκιστών στην εξουσία. Η Γερμανία που ακολουθεί έχει διατηρήσει έτσι κι αλλιώς την πολιτική της σταθερότητα. Αυτό το σκηνικό θα ευνοήσει, στις προβλεπόμενες για τις αρχές του 2018 ιταλικές εκλογές, το Δημοκρατικό Κόμμα, το οποίο ανασυγκροτείται υπό τον Ρέντσι. Ετσι, στο άμεσο μέλλον φιλευρωπαϊκές κυβερνήσεις στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία θα έχουν την ευκαιρία να δείξουν στους ευρωπαίους πολίτες αν είναι σε θέση να καταφέρουν κάτι καλύτερο. Τώρα τα κακά νέα. Η Μαρίν Λεπέν θα κινηθεί, από όσο φαίνεται, κοντά στο 40%.

Η οικονομική παγκοσμιοποίηση και οι ευρύτερες οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις έχουν προκαλέσει νέες διαιρέσεις στις δυτικές κοινωνίες. Οι εκλογές στις ΗΠΑ, το βρετανικό δημοψήφισμα, οι γαλλικές, οι ολλανδικές και οι αυστριακές εκλογές, δείχνουν χώρες διαιρεμένες τόσο κοινωνικά και εισοδηματικά, όσο και γενεακά, αλλά και γεωγραφικά. Μπορούμε αβίαστα να μιλήσουμε για δύο «κόσμους».

Η πρώτη ανάγνωση είναι ότι οι νέες αυτές διαιρέσεις συμπαρασύρουν και τον παραδοσιακό πολιτικό άξονα Δεξιάς – Αριστεράς, αφού δεν έχει αντιστοίχηση με τις νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες.

Από εκείνη την αιματοβαμμένη 1η Μάη του 1886, όταν οι εργάτες του Σικάγου ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας το οκτάωρο, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι της Ιστορίας. Βέβαια η εργατική τάξη είχε αρχίσει τη διακριτή πολιτική και ιδεολογική εμφάνισή της στις παρυφές των ευρωπαϊκών αστικοδημοκρατικών επαναστάσεων του 1830 και του 1848. Εκτοτε, μετά την επέκταση της βιομηχανικής επανάστασης, η μαζική πια εργατική τάξη εισβάλλει δυναμικά στο ιστορικό προσκήνιο.

Το κείμενο του Cas Mudde για τις εκλογές στην Ισπανία και για την επιρροή τού εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές, δημοσιεύτηκε στον Guardian, στις 21 Δεκεμβρίου 2015.
Ο συγγραφέας συγκρίνει τους Podemos με τον ΣΥΡΙΖΑ, επισημαίνοντας ότι οι Podemos προσπάθησαν με κάθε τρόπο να αποστασιοποιηθούν από τον ΣΥΡΙΖΑ, μετά την καταστροφική εμπειρία άσκησης πολιτικής εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.

Η ισχνή πλειοψηφία που κέρδισε στις εκλογές της Πορτογαλίας το δεξιό «Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα» του πρώην πρωθυπουργού Κοέλιο δεν του επέτρεψε να σχηματίσει κυβέρνηση που να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, ενώ έδωσε τη δυνατότητα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα που ήρθε δεύτερο, να συνεργαστεί με το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα «Μπλόκο της Αριστεράς» και τη συμμαχία του Κομμουνιστικού Κόμματος Πορτογαλίας με τους Πράσινους και να σχηματίσει μια πλειοψηφική συμμαχία της κεντροαριστεράς.

Μετά την Ελλάδα, και οι εξελίξεις στην Πορτογαλία βάζουν ταφόπλακα στη διάκριση μεταξύ «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών» πολιτικών δυνάμεων. Αλλά και σφραγίζουν, ακόμα πιο κρίσιμα, την ένταξη της κυβερνητικής Αριστεράς στο ευρωπαϊκό σχέδιο, παρά τα μεγάλα προβλήματα του.

Συμπληρώνονται αυτήν την εβδομάδα 46 χρόνια από την 21η Αυγούστου του 1968, όταν τα σοβιετικά τανκς κατέλυαν την προτελευταία απόπειρα για τη δημιουργία ενός σοσιαλισμού με δημοκρατικό πρόσωπο. Η τελευταία ήταν αυτή του Γκορμπατσόφ.
Είναι η μοναδική επέτειος για την οποία αισθάνομαι δεσμευμένος να γράφω κάτι κάθε χρόνο. Βεβαίως υπάρχουν πολλές επέτειοι οι οποίες αξίζουν κάθε χρόνο να αναδεικνύονται, η καταστολή όμως της Ανοιξης της Πράγας έχει μια ιδιαίτερη συναισθηματική αξία για όσους σε κάποια στιγμή της ζωής τους ασπάστηκαν τη φράση του έλληνα θεωρητικού της πολιτικής κοινωνιολογίας Νίκου Πουλαντζά: «Ο σοσιαλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει».

Με απόλυτη επίγνωση της τιμής που μου έγινε και με τη δέσμευση που απαιτείται από μέρους μου, αποδέχτηκα την πρόσκληση να μιλήσω στην εναρκτήρια τελετή του ακαδημαϊκού έτους 2011-2012 του Collège d’Europe. Πρόκειται για μια τιμή που αισθάνομαι πολύ έντονα επειδή εδώ και καιρό θεωρώ αυτό το ίδρυμα ως έναν από τους πιο λαμπρούς φάρους για την ανάπτυξη και τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής συνείδησης όπως αυτή συνεχίζει να αναπτύσσεται.

Όταν πριν από δύο χρόνια το κόμμα της Αριστεράς στη Γερμανία άρχιζε τη μακρά προετοιμασία για το προγραμματικό του συνέδριο ήταν ένα νεαρό κόμμα υπό διαμόρφωση και πολλά υποσχόμενο. Μόλις είχε βγει από τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2009 με ένα εντυπωσιακό 12%, η διεισδυτικότητά του στα δυτικά κρατίδια της χώρας αυξανόταν συνεχώς -στα ανατολικά ήταν από καιρό σχεδόν λαϊκό κόμμα- και οι μάχες που έδινε πρωτίστως για τα εργασιακά δικαιώματα και για μια δίκαιη αναδιανομή του εισοδήματος σε μια Γερμανία συνεχούς συμπίεσης των κοινωνικών παροχών κέρδιζαν τον σεβασμό όλο και πλατύτερων στρωμάτων.

Το κυριότερο καθήκον για την Ευρωπαϊκή Ένωση τους ερχόμενους μήνες, είναι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης και η οικοδόμηση της σταθερότητας.

Η σταθερότητα βασίζεται στην εμπιστοσύνη - την εμπιστοσύνη των πολιτών στις κυβερνήσεις τους και στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, την εμπιστοσύνη μεταξύ των εταίρων στο ευρώ και την εμπιστοσύνη των αγορών στο ευρώ και την ευρωζώνη.

Μοιραίες μέρες: Η Δύση γιορτάζει στις 8, η Ρωσία στις 9 Μαΐου τη νίκη επί της ναζιστικής Γερμανίας -- και σʼ εμάς, στην επίσημη γλώσσα, αποκαλούνται "Ημέρες της Απελευθέρωσης". Φέτος, οι Ένοπλες Δυνάμεις των Συμμάχων του πολέμου κατά της Γερμανίας (μαζί και μια πολωνική μονάδα) βάδισαν μαζί στην παρέλαση της νίκης. Στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας η Άγγελα Μέρκελ στεκόταν ακριβώς δίπλα στον Πούτιν. Η παρουσία της υπογράμμιζε το πνεύμα μιας «νέας» Γερμανίας: οι μεταπολεμικές γενιές δεν έχουν λησμονήσει ότι απελευθερώθηκαν και από το ρωσικό στρατό -- αυτόν με τις μεγαλύτερες θυσίες.