Αγνοια και ερασιτεχνισμοί

Π.Κ. Ιωακειμίδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-03-05

Ολοένα και περισσότερο γίνεται εμφανές ότι η κυβέρνηση αδυνατεί να κάνει ευρηματική χρήση των μηχανισμών διαμόρφωσης πολιτικής και λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή, ακόμη, εμφανίζεται να αγνοεί πλήρως ορισμένους από τους μηχανισμούς αυτούς και τη διαπραγματευτική τους αξιοποίηση. Τα συμπτώματα πολλαπλασιάζονται. Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις των τελευταίων ημερών: Ο Πρωθυπουργός διακήρυξε ότι πέτυχε προφορική δέσμευση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Διάσκεψη Κορυφής των ηγετών της Ενωσης) για το μη κλείσιμο των συνόρων με τη λήψη μονομερών ενεργειών.

Μα ακόμα και ένας πρωτοετής φοιτητής Ευρωπαϊκών Σπουδών γνωρίζει ότι προφορικές δεσμεύσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν υπάρχουν και δεν υπήρξαν ποτέ. Οι οποιεσδήποτε δεσμεύσεις είναι πάντοτε γραπτές και καταγράφονται στο κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου. Αλλά τέτοια γραπτή δέσμευση δεν υπήρξε λόγω εμφανούς αδυναμίας αξιοποίησης των κατάλληλων θεματικών διασυνδέσεων την κατάλληλη ώρα, διασυνδέσεων που μπορούσαν να γίνουν.

Δεύτερο παράδειγμα: Η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός ιδιαίτερα επισείουν την απειλή της άσκησης βέτο πάνω σε θέματα προσφυγικής/μεταναστευτικής πολιτικής προκειμένου να πετύχουμε δεσμεύσεις που μας ενδιαφέρουν. Αλλά το βέτο στο πεδίο της μεταναστευτικής πολιτικής είναι ανύπαρκτο. Προβλέπεται ρητά (άρ. 77 Συνθήκης Λισαβόνας) ότι οι αποφάσεις για τα θέματα αυτά λαμβάνονται με τη «συνήθη νομοθετική διαδικασία», δηλαδή με ειδική πλειοψηφία, στη χρήση της οποίας καμιά μεμονωμένη χώρα - μέλος δεν έχει τη δυνατότητα βέτο. Και ευτυχώς που δεν έχει, γιατί στην αντίθετη περίπτωση το σύνολο σχεδόν των αποφάσεων θα είχε μπλοκαριστεί από κάποιες χώρες - μέλη εθνικοδεξιάς εξαλλοσύνης της Ανατολικής Ευρώπης.

Κάθε χώρα, ιδιαίτερα μια χώρα μεσαίου μεγέθους όπως η Ελλάδα, οφείλει να αξιοποιεί όλα τα θεσμικά μέσα της Ενωσης για τη μεγιστοποίηση των στόχων της. Να κάνει ευφυείς διασυνδέσεις θεμάτων, ιδιαίτερα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται με συναίνεση (by consensus). Αλλά δεν μπορεί άνετα και άκαιρα να επικαλείται βέτο και άλλα συναφή γιατί, πρώτα απ’ όλα, αυτό καταλήγει στην απομόνωση και την αυτοπαγίδευση. Το κεκτημένο της ΕΕ προσφέρει πολλαπλά εργαλεία σε κάθε χώρα για να διαπραγματευθεί αποτελεσματικά. Αλλιώς, καταλήγουμε σε διαπραγμάτευση αδιεξόδου. Η Ελλάδα οφείλει ακόμη να παίρνει πρωτοβουλίες. Θα μπορούσε π.χ. να συγκάλεσει δική της σύνοδο όλων των βαλκανικών χωρών με τη συμμετοχή και των θεσμών της ΕΕ, της Γερμανίας και άλλων - μια σύνοδο θεμιτή και νομοποιημένη. Γιατί δεν το έκανε και άφησε το πεδίο ανοιχτό, για παράδειγμα στην Αυστρία;

Αυτό όμως που δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να κάνει η κυβέρνηση είναι να επιχειρεί τις εντελώς άστοχες και επιβλαβείς διασυνδέσεις, όπως π.χ. ανάμεσα στο Προσφυγικό/Μεταναστευτικό αφενός και στην αξιολόγηση του προγράμματος ή στην ελάφρυνση του χρέους αφετέρου. Μια τέτοια διασύνδεση θα οδηγούσε σε αρνητικά αποτελέσματα και για τα δύο θέματα. Θα μετέτρεπε πιθανότατα την Ελλάδα σ’ ένα απέραντο hotspot προσφύγων για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, για δε την αξιολόγηση, εάν υπήρχε παραχώρηση, θα ήταν εντελώς περιορισμένου χαρακτήρα, για τα μάτια. Μια τέτοια διασύνδεση, όμως, θα άφηνε έκθετη την Ελλάδα σε κάθε είδους πιέσεις ή και εκβιασμούς. Οι δεσμεύσεις του Μνημονίου δεν πρόκειται να αλλάξουν ουσιαστικά και ελάφρυνση χρέους δεν πρόκειται να υπάρξει πέρα από τα όσα προβλέπονται στις σχετικές αποφάσεις (Eurogroup Νοεμβρίου 2012). Αφήστε που τέτοιες διασυνδέσεις πλήτουν την αξιοπιστία της χώρας που τις επιχειρεί.

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Θέματα επικαιρότητας: Νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ

Νίκος Μπίστης

Υπάρχουν δύο γραμμές στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ;

Νίκος Μπίστης, 2018-03-26

Έρχεται ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης...

Περισσότερα
Νίκος Τσούκαλης

Ακυρώθηκε ο σχεδιασμός για δομικές αλλαγές

Νίκος Τσούκαλης, 2018-03-02

Ο ανασχηματισμός φέρει την σφραγίδα του απρόοπτου και του...

Περισσότερα
Γιάννης Παπαθεοδώρου

Κυνηγοί κεφαλών

Γιάννης Παπαθεοδώρου, 2018-02-26

«Εμείς είμαστε από άλλο υλικό, δεν τρομάζουμε», είπε ο πρωθυπουργός...

Περισσότερα
Δημήτρης Χατζησωκράτης

Στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία σκιών για τους πολιτικούς αντιπάλους

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2018-02-18

Ο στόχος της κυβέρνησης είναι έκδηλος: η δημιουργία σκιών,...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Καθυστερήσεις και άγνοια κινδύνου

Κώστας Καλλίτσης, 2018-02-17

Οι αυταπάτες είναι κακός σύμβουλος. Και η κυβέρνηση φέρεται...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Κυβέρνηση με διχασμένη προσωπικότητα

Κώστας Καλλίτσης, 2017-10-01

Ο πρωθυπουργός επισκέπτεται κέντρα τεχνολογίας, επαινεί...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Άλλαξαν όλα σε λίγες μέρες

Γιάννης Βούλγαρης, 2017-05-27

Μέσα σε μια εβδομάδα η ελληνική πολιτική κατάσταση άλλαξε...

Περισσότερα

Την πάτησε...

Νίκος Φιλιππίδης, 2017-05-24

«Μας κοροϊδέψατε. Μας βάλατε να ψηφίσουμε μέτρα και τώρα...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×