Η πανδημία της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19) που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019 στην πόλη Γουχάν στην Κίνα, έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους και έχει πλέον τροποποιήσει τη ζωή και την καθημερινότητά μας σε τραγικό βαθμό. Οι επιπτώσεις της είναι εμφανείς στην απώλεια ανθρώπινων ζωών και στη νοσηρότητα του πληθυσμού, αλλά ταυτόχρονα σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, γιατί ο ιός αυτός δεν ξεχωρίζει φυλές και θρησκείες, πλούσιους και φτωχούς, βορρά και νότο. Τι μάθαμε όμως από την πανδημία COVID-19, εκτός από το ότι ενώ ο ιός δεν σέβεται τα σύνορα των χωρών, οι ίδιες κλείνουν τα σύνορά τους για να τον αντιμετωπίσουν; Ας δούμε αναλυτικά τι συνέβη με τη διαχείριση της πανδημίας:

Κορώνα - γράμματα η μοίρα της ανθρωπότητας. Για εφιαλτική κυριολεξία πρόκειται, όχι για μακάβριο λογοπαίγνιο. Ο κορωνοϊός αφάνισε ήδη χιλιάδες ανθρώπους, απειλεί δε ασύγκριτα περισσότερους – και μάλιστα, προς το παρόν, κυρίως σε χώρες ακμαίες. Παγώνει ο νους, εικάζοντας τι θα συμβεί αν η νόσος αλώσει και την Αφρική ή την Ινδία με τους αναρίθμητους πένητες, που δεν έχουν καν πρόσβαση σε καθαρό νερό (ποιο σαπούνι), καθώς και χώρες εκθεμελιωμένες από τον πόλεμο: τη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν

...Είναι ενδιαφέρον να δούμε την ελληνική Ιστορία δυο αιώνων από την άποψη της διαχείρισης των πληθυσμών και της αντιμετώπισης των θανατηφόρων λοιμών: Χολέρα το 1928, πανώλη το 1837, ξανά χολέρα το 1854. Αντιμετωπίζονταν με πνεύμα μέτρων αποτροπής και καταστολής. Οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί από το 1859 έως το 1908 επταπλασιάστηκαν, ωστόσο οι δαπάνες για την Υγεία είχαν μειωθεί σε απόλυτους αριθμούς. Χρειάστηκαν οι πόλεμοι, η προσφυγιά και οι επιδημίες για να αρχίσουν να μπαίνουν οι βάσεις ενός δημόσιου συστήματος Υγείας.

Είναι πολύ νωρίς για ακριβείς προβλέψεις αλλά φαίνεται ότι ο ιός θα αλλάξει πολλά πράγματα στην ζωή μας ακόμα και όταν θα έχει υποχωρήσει. Το Covid – 19 δεν τρομοκρατεί μόνο αλλά προσφέρεται και για περισυλλογή.

Ξαφνικά, φαινομενικά από το πουθενά, τα πάντα αλλάζουν και η ζωή του καθενός απειλείται. Περισσότερο του αδύναμου αλλά και ο ισχυρός ανακαλύπτει ότι δεν είναι θωρακισμένος, όσο τουλάχιστον νόμιζε. Βεβαιότητες καταρρέουν με πρώτη αυτή που επέβαλε μια ακραία εκδοχή της φιλελεύθερης ιδεολογίας, σύμφωνα με την οποία το φάρμακο για κάθε κρίση είναι η αυτορρύθμιση της αγοράς.

Τώρα δεν είναι η ώρα να συζητάμε τα διαχρονικά προβλήματα και δυσλειτουργίες του ΕΣΥ. Είναι η ώρα να το εμπιστευτούμε, να το στηρίξουμε, να δώσουμε κουράγιο, δύναμη και ελπίδα στους γιατρούς, τους νοσηλευτές και όλους τους εργαζόμενους των δημόσιων δομών.

Μέσα σε καθεστώς πανδημίας, ο Ανδρέας Ξανθός, τέως υπουργός Υγείας, ξεκαθαρίζει ότι θα όριζε και θα εμπιστευόταν την ίδια Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων με επικεφαλής τον Σωτήρη Τσιόδρα, θα ακολουθούσε την ίδια γραμμή ευαισθητοποίησης της κοινωνίας και αυστηρής τήρησης των μέτρων περιορισμού και θα επιδίωκε την αναδιανομή δημόσιων πόρων υπέρ του ΕΣΥ και την πληρέστερη κάλυψη των αναγκών του με μόνιμο προσωπικό.

Οι συνέπειες της κρίσης του κορωνοϊού στην ελληνική οικονομία εξαρτώνται από την έκταση/διάρκεια της επιδημίας. Ετσι, η αναστολή λειτουργίας πολλών υπηρεσιών πλην φαρμακείων και σούπερ μάρκετ, θα ήταν μια πολύ θετική απόφαση. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, οι αρνητικές συνέπειες θα είναι σημαντικές. Οι πρώτες εκτιμήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, για αρνητική επίπτωση 0,3-0,9 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, θεωρώ ότι είναι ακραία αισιόδοξες. Σύμφωνα με εγκυρότερες, στο ιδανικό σενάριο που τα κρούσματα αρχίζουν να περιορίζονται στις αρχές Απριλίου, τα δύο πρώτα τρίμηνα θα υπάρξει ύφεση και η ετήσια αύξηση ΑΕΠ θα φτάσει στη 1 ποσοστιαία μονάδα. Στο κακό σενάριο, αν τα κρούσματα αρχίζουν να περιορίζονται το 3ο τρίμηνο, η ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ θα είναι αρνητική.

Ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics του Λονδίνου Ηλίας Μόσιαλος εξηγεί γιατί θεωρεί απειλή τον νέο κορωνοϊό και πώς μπορούμε να την αποφύγουμε. Το παράδειγμα της Κίνας θα ήταν δύσκολο να εφαρμοστεί σε άλλες χώρες, λέει ο διακεκριμένος έλληνας καθηγητής, αλλά επιμένει ότι η αυστηρή προσήλωση στους κανόνες και η υπεύθυνη στάση πολιτείας και πολιτών είναι τα όπλα μας ενάντια στην νέα ιική απειλή. Μια απειλή της οποίας την έκταση και την ένταση είναι στο χέρι μας να περιορίσουμε.

«Nα μην υπερεκτιμούμε το πρόβλημα από τη μία μεριά –δεν είναι ο κορονοϊός σαν το SARS, όπου η θνητότητα είναι 10%– αλλά και να μην το υποτιμούμε ως πρόβλημα, γιατί με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα ο κορονοϊός δεν είναι και απλή γρίπη».

Ο Ηλίας Μόσιαλος, πρώην υπουργός Επικρατείας, καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics, μιλάει στην «Εφ.Συν.» για τον Covid-19 και ιεραρχεί τις εθνικές και παγκόσμιες προτεραιότητες: για τη χώρα μας «αυτή την περίοδο δεν προέχει η μείωση της φορολογίας αλλά η άμεση ενίσχυση του ΕΣΥ», ενώ για την παγκόσμια κοινότητα «η ενίσχυση των φτωχών χωρών του Νότου δεν επιτάσσεται μόνο στο πλαίσιο της αλληλεγγύης για να μειωθούν οι σημαντικές ανισότητες μεταξύ τους, αλλά υπάρχει και οικονομικό επιχείρημα γιατί οι οικονομικές επιπτώσεις από τις πανδημίες μας αφορούν όλους».