1. Στη Μέση Ανατολή το κορυφαίο γεγονός

Κορυφαίο γεγονός στο διεθνές σκηνικό είναι αναμφισβήτητα ο πόλεμος που ξέσπασε, με αφορμή την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, μέσα στο έδαφος του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Πρόκειται για μία εξέλιξη που από τους περισσότερους παράγοντες δεν θεωρείτο εφικτή, με τις έως τότε γνωστές δυνατότητες της Χαμάς. 

H εργατική τάξη των ΗΠΑ έχει βγει εδώ και μήνες στους δρόμους, παλεύοντας ενάντια στην απληστία των επιχειρηματικών ελίτ για καλύτερους μισθούς και μια αξιοπρεπή ζωή. Δεν είναι μόνο οι χιλιάδες σεναριογράφοι του Χόλιγουντ που απέργησαν επί σχεδόν πέντε μήνες και νίκησαν τελικά, εξαναγκάζοντας νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα τα στούντιο σε αποδοχή του μεγαλύτερου μέρους των αιτημάτων τους.

Πότε τέλειωσε ο παλαιός διπολικός Κόσμος του 20ου αιώνα; Το 1989 με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου ή έστω το 1991 με τη διάλυση της ΕΣΣΔ, θα απαντούσαμε σχεδόν όλοι. Σωστό; Λάθος; Κατά βάση σωστό, αρκεί να είχαμε στο μυαλό μας και μια προηγούμενη παραγνωρισμένη ημερομηνία. Το 1979.Τότε ο κινέζος ηγέτης Τενγκ Σιαοπίνγκ επέβαλε τη στροφή της παραπαίουσας κόκκινης αυτοκρατορίας προς τη διεθνή αγορά. Τέσσερις δεκαετίες αργότερα η Κίνα έχει γίνει μια φιλόδοξη υπερδύναμη. Τότε το 1979, ο Αγιατολάχ Χομεϊνί ανέτρεψε τον Σάχη με όπλο το Ισλάμ και κλόνισε τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή.Έκτοτε η περιοχή αποτελεί μόνιμη πηγή εντάσεων και συγκρούσεων.

Η διεθνής οικονομία βαίνει προς επιβράδυνση της μεγέθυνσής της ή και σε αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής. Μια αιτία είναι η παράταση του πολέμου στην Ουκρανία: όλες οι μετριοπαθείς προβλέψεις στηρίζονται στην υπόθεση ότι ο πόλεμος θα λήξει σε λίγες εβδομάδες, ενώ φαίνεται ότι ίσως διαρκέσει μήνες ή χρόνια – ο «περίπατος» εξελίσσεται σε τακτικό πόλεμο δύο κρατών, με άγνωστη διάρκεια, αβέβαιο αποτέλεσμα, απροσδιόριστη κλιμάκωση.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι τεμπέλικος. Προκειμένου να περιορίσει το αίσθημα ανασφάλειας μπροστά σε κάθε νέο φαινόμενο έχει την τάση να ανατρέχει στο παρελθόν αναζητώντας στις προγενέστερες εμπειρίες τις απαραίτητες πληροφορίες. Αυτό ίσως εξασφαλίζει μια κάποια ταχύτητα στην ανάλυση των δεδομένων, αλλά διακινδυνεύει παρανοήσεις, ιδιαίτερα όταν νομίζει πως ξαναζεί ένα φαινόμενο που στην πραγματικότητα είναι εντελώς νέο.

Νησιά του Σολομώντος, Φίτζι, Παπουασία, Νέα Γουινέα, μέχρι στιγμής ήταν γνωστά στο ευρύ κοινό ως εξωτικοί νησιωτικοί προορισμοί.

Για τον Λευκό Οίκο, το Πεντάγωνο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τα τρία παραπάνω νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού έχουν ήδη γίνει οικεία όσο και η Χερσόνησος της Κριμαίας.

Οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία φαίνεται ότι θα επηρεάσουν το παρόν και το μέλλον της ενωμένης Ευρώπης ακόμη και πριν διεξαχθούν. Πράγματι, μόλις δύο εβδομάδες πριν τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου, θα συνεδριάσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο θα κληθεί να πάρει αποφάσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία.

Μήπως ξέρετε ποια χώρα κατατάχθηκε πρώτη παγκοσμίως το 2021 με κριτήριο τον βαθμό ευτυχίας των κατοίκων της; Η Φινλανδία! Η ταπεινή αυτή χώρα κατέλαβε και πάλι την πρώτη θέση στην ετήσια Παγκόσμια Εκθεση Ευτυχίας που δημοσιεύθηκε από το Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης, μια πρωτοβουλία του ΟΗΕ που αφορά περίπου 150 χώρες.

Ελπίζω ο πόλεμος να τελειώσει γρήγορα μέσω διαπραγματεύσεων. Αν δεν γίνει αυτό, η Ουκρανία θα καταστραφεί, οι θάνατοι θα πολλαπλασιαστούν και οι οικογένειες θα διαλυθούν. Ανεξάρτητα όμως από το τι θα γίνει στη μαρτυρική αυτή χώρα, τρεις είναι οι εξελίξεις που μπορούν να αλλάξουν την οργάνωση του σημερινού κόσμου.

Η εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία, με την παραβίαση κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου, και ο συνεχιζόμενος πόλεμος, εδώ και 22 ημέρες, άνοιξε ένα άλλο πεδίο τρομακτικής ανασφάλειας και ανισορροπίας στην ήπειρό μας, με συνέπειες που ακόμα δεν είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε, αλλά αντιλαμβανόμαστε σίγουρα ότι οι αναδιατάξεις θα είναι τεκτονικές.

Το απότομο τέλος της νομιμοποίησης των σχέσεων με το περιβάλλον Πούτιν έχει ταρακουνήσει την Κύπρο. Για χρόνια πατούσε σε δύο βάρκες, εκμεταλλευόμενη την ιδιότητα του πλήρους μέλους της Ε.Ε., για να κάνει τη δική της «α λα καρτ» εξωτερική πολιτική. Ποιος θα επανατοποθετήσει τη χώρα στο απαιτητικό ευρωπαϊκό περιβάλλον; O πλέον ακατάλληλος είναι ο Ν. Αναστασιάδης

Όταν γράφονται αυτές οι γραμμές παρακολουθούμε την ανάπτυξη της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία. Στα λόγια ο Πούτιν διέταξε επίθεση για την υποστήριξη των αυτονομιστών του Ντονμπάς με τη στρατιωτική αποδυνάμωση της Ουκρανίας αλλά ουσιαστικά στοχεύει στην κατάλυση της κυριαρχία της.