Όχι στη Συνθήκη της Λισσσαβώνας. Ναι σ ένα δημοκρατικό Σύνταγμα της Ε.Ε.
Μιχάλης Σαμπατακάκης, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2008-04-26
Αυτές τις μέρες συζητείται στο ελληνικό κοινοβούλιο η επικύρωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας, που υποκαθιστά την απορριφθείσα Συνταγματική Συνθήκη. Ο ΣΥΝ και το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς έχουν πει "όχι" στη Συνθήκη της Λισσαβώνας και ζητάνε δημοψηφίσματα για την επικύρωσή της. Η δημόσια συζήτηση είναι πλήρως υποβαθμισμένη. Θα δοκιμάσουμε να δούμε τι είναι η νέα Συνθήκη, τι περιλαμβάνει, γιατί διαφωνούμε, καθώς και τι Ευρώπη και τι Σύνταγμα θέλουμε.
Τι είναι η νέα Συνθήκη
Η Συνθήκη της Λισσαβώνας υποκαθιστά την απορριφθείσα Συνταγματική Συνθήκη. Η νέα Συνθήκη τροποποιεί τις υπάρχουσες ευρωπαϊκές συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η πρώτη είναι η Συνθήκη του Μάαστριχτ, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ και τη Συνθήκη της Νίκαιας και η δεύτερη είναι η Συνθήκη της Ρώμης, όπως τροποποιήθηκε αργότερα.
Πρόκειται ουσιαστικά για την πρόταση της Γερμανικής Προεδρίας, όπως αυτή τροποποιήθηκε και εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούνιο 2007, μετά τις αντιπαραθέσεις που υπήρξαν τότε ανάμεσα στη Γερμανία και Γαλλία από τη μια πλευρά, και τη Βρετανία και Πολωνία από την άλλη. Στη συνέχεια, συζητήθηκε στη Διακυβερνητική Διάσκεψη και εγκρίθηκε και υπογράφτηκε σε Συνόδους Κορυφής.
Η διαδικασία επικύρωσης γίνεται μέσα στο 2008 από τα εθνικά κοινοβούλια και όχι από δημοψηφίσματα (με εξαίρεση την Ιρλανδία και ίσως τη Δανία). Θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2009, λίγους μήνες πριν τις Ευρωεκλογές.
Τι περιλαμβάνει
Η νέα ευρωπαϊκή Συνθήκη είναι στην κατεύθυνση του Σχεδίου Συνταγματικής Συνθήκης.
Προέρχεται όμως από Διακυβερνητική Διάσκεψη και όχι από Συντακτική Συνέλευση.
Δεν χρησιμοποιεί τον όρο Σύνταγμα και δεν υπάρχει μνεία συμβόλων της Ένωσης.
Προβλέπεται Πρόεδρος με θητεία δυόμισι ετών ανανεώσιμη άπαξ, αντί του εναλλασσόμενου ανά εξάμηνο.
Διατηρείται ο υπάρχων τίτλος Ύπατος Εκπρόσωπος αντί του Υπουργού Εξωτερικών.
Επεκτείνονται οι αρμοδιότητες του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο θα έχει 750 έδρες (αντί των 785).
Οι αποφάσεις θα συνεχίσουν να λαμβάνονται με ομοφωνία στα θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας, κοινωνικής πολιτικής, ίδιων πόρων και αναθεώρησης των συνθηκών.
Διευρύνεται το πεδίο λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στα θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικής ασφάλειας. Η Βρετανία και η Ιρλανδία θα έχουν τη δυνατότητα αυτοεξαίρεσης.
Στην κατανομή των αρμοδιοτήτων, στην Ε.Ε. θα υπάγονται τα θέματα Τελωνειακής Ένωσης, ανταγωνισμού, νομισματικής πολιτικής και εμπορίου, ενώ θα μοιράζονται τις αρμοδιότητες η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη στα θέματα κοινωνικής πολιτικής, ενέργειας, εσωτερικής αγοράς και έρευνας.
Προβλέπεται η δυνατότητα ενισχυμένης συνεργασίας από ομάδα τουλάχιστον 9 κρατών – μελών (δηλ. το 1/3), ενώ ταυτόχρονα είναι δυνατή η αυτοεξαίρεση από αποφάσεις.
Με υπογραφές ενός εκατομμυρίου πολιτών η Επιτροπή υποχρεούται να επεξεργαστεί σχέδιο απόφασης.
Η Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων δεν αποτελεί μέρος της Συνθήκης. Θα είναι, όμως, δεσμευτική με βάση δήλωση. Αυτοεξαιρείται η Βρετανία.
Η Συνθήκη δεν περιλαμβάνει τις πολιτικές ανταγωνισμού, αγοράς, γεωργίας και ΟΝΕ, αλλά τις διατηρεί στις παλιές συνθήκες όπου βρίσκονταν. Αναφέρεται, όμως, στην άκρως ανταγωνιστική οικονομία της αγοράς.
Η Συνθήκη δεσμεύει τα κράτη–μέλη να βελτιώσουν τις στρατιωτικές τους δυνατότητες. Θεωρεί το ΝΑΤΟ ως θεμέλιο της συλλογικής άμυνας και όργανο εφαρμογής της.
Γιατί διαφωνούμε
Η νέα Συνθήκη δεν ανταποκρίνεται στο αίτημα για περισσότερο κοινωνική, δημοκρατική και ενωμένη Ευρώπη.
Αποτελεί μια σύντομη εκδοχή της απορριφθείσας Συνταγματικής Συνθήκης που δέσμευε την Ε.Ε. στο νεοφιλελευθερισμό, απέρριπτε την κοινωνική Ευρώπη, καλλιεργούσε τη στρατιωτικοποίηση και τους εξοπλισμούς και συντηρούσε το έλλειμμα δημοκρατίας στη λειτουργία της Ε.Ε.
Δεν έχει δημοκρατικές εγγυήσεις, καθώς δεν προέρχεται από Συντακτική Συνέλευση με ισχυρό ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων και δεν προβλέπονται δημοψηφίσματα για την επικύρωσής της.
Μισό αιώνα μετά την ίδρυσή της, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εμπνέει πλέον εμπιστοσύνη στους πολίτες. Οι δυνάμεις που διαχειρίστηκαν την πορεία ενοποίησης της Ευρώπης, απέτυχαν να δώσουν την αναγκαία ώθηση στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές με την εξάπλωση της ανεργίας και της επισφαλούς εργασίας, τη συμπίεση των μισθών και τη φτώχεια, την υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους αλλά και το έλλειμμα δημοκρατικής λειτουργίας δημιουργούν γενικευμένη ανασφάλεια και απομακρύνουν την ΕΕ από τους πολίτες.
Τι Ευρώπη θέλουμε
Ο ΣΥΝ και το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, που εμπνέονται από έναν αριστερό ευρωπαϊσμό, θεωρούν ότι η αναζωογόνηση του ευρωπαϊκού οράματος απαιτεί ριζικά διαφορετικές πολιτικές από τις σημερινές. Πολιτικές αντίθεσης με το νεοφιλελευθερισμό. Για να ξανακερδίσει η Ε.Ε. την εμπιστοσύνη των πολιτών και να αποτελέσει ένα διαφορετικό πρότυπο στον πλανήτη. Επιδίωξή μας είναι η οικοδόμηση μιας ενωμένης, ειρηνικής, δημοκρατικής, κοινωνικής και οικολογικής Ευρώπης, ανεξάρτητης από τις ΗΠΑ.
Σήμερα η ενοποίηση της Ευρώπης είναι περισσότερο αναγκαία από κάθε προηγούμενη περίοδο. Η απάντηση στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και την κυριαρχία των ΗΠΑ που γεννάει όλο και μεγαλύτερη ανασφάλεια, ανισότητες, πολέμους και καταστροφές στο περιβάλλον, απαιτεί όχι μόνο τη διεθνοποίηση των λαϊκών αντιστάσεων αλλά και των δημοκρατικών διαδικασιών και θεσμών. Το έδαφος γι’ αυτά είναι πρόσφορο στην Ευρώπη με τις μεγάλες παραδόσεις του εργατικού κινήματος και των κοινωνικών αγώνων που έφεραν το "ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο" και τις δημοκρατικές εγγυήσεις του κράτους δικαίου στην καρδιά του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Υπερασπιζόμαστε σταθερά τη διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης με όρους δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Τι Σύνταγμα θέλουμε
Η Ε.Ε. χρειάζεται Σύνταγμα συνώνυμο με τη δημοκρατία, την ελευθερία, την κοινωνική προστασία, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της ειρήνης, που θα υιοθετηθεί δημοκρατικά.
Διεκδικούμε το μετασχηματισμό της Ε.Ε. σε μια ισχυρή πολιτική, οικονομική, κοινωνική και οικολογική ένωση που διέπεται από δημοκρατικές αρχές. Με προστασία του κοινωνικού κράτους, με θεμελιώδη δικαιώματα που έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα. Το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή και ασφαλή εργασία, το δικαίωμα στην κοινωνική προστασία, το δικαίωμα της προστασίας από την εξαθλίωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό, πρέπει να είναι εγγυημένα συνταγματικά. Με προστασία των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων και το δικαίωμα της πανευρωπαϊκής γενικής απεργίας. Επιδιώκουμε ένα Σύνταγμα που θα υποχρεώνει την Ένωση και τα κράτη-μέλη να προωθούν την κοινωνική πρόνοια και την ευημερία. Η ανάπτυξη πρέπει να υπακούει σε οικολογικά κριτήρια. Όλα τα όργανα και οι θεσμοί της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να δεσμεύονται από αυτούς τους στόχους.
Θέλουμε μια Ευρώπη δημοκρατική με πρωταγωνιστές τους λαούς, τους πολίτες και τα κινήματα. Οι αρμοδιότητες και ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρέπει να ενισχυθούν. Θέλουμε να διαμορφώσουμε μια Ε.Ε. ως χώρο ελευθερίας και δικαιοσύνης. Το Σύνταγμα πρέπει να εγγυάται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία, και τις αρχές του κράτους δικαίου σε όλα τα κράτη-μέλη. Να αναγνωρίζει τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα των μεταναστών και να αποκρούει την ξενοφοβία και το ρατσισμό. Μια Ε.Ε. που θα δεσμεύεται στην επιδίωξη της ειρήνης, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και μιας ισότιμης διεθνούς οικονομικής τάξης. Οι επιθετικοί πόλεμοι να κηρύσσονται αντισυνταγματικοί, εγκληματικοί και να επιφέρουν ποινικές κυρώσεις. Μια Ε.Ε. που θα εργάζεται για την απάλειψη των συμβατικών όπλων και των όπλων μαζικής καταστροφής.
Ο ΣΥΝ, οργανικό μέρος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, λέει όχι στη Συνθήκη της Λισσαβώνας και ζητάει δημοψήφισμα για την επικύρωσή της. Αγωνίζεται για ένα ευρωπαϊκό Σύνταγμα δημοκρατικό, κοινωνικό, οικολογικό και φιλειρηνικό.
* Ο Μιχάλης Σαμπατακάκης είναιμέλος της Π.Γ. και υπεύθυνος Ευρωπαϊκής Πολιτικής του ΣΥΝ
Τι είναι η νέα Συνθήκη
Η Συνθήκη της Λισσαβώνας υποκαθιστά την απορριφθείσα Συνταγματική Συνθήκη. Η νέα Συνθήκη τροποποιεί τις υπάρχουσες ευρωπαϊκές συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η πρώτη είναι η Συνθήκη του Μάαστριχτ, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ και τη Συνθήκη της Νίκαιας και η δεύτερη είναι η Συνθήκη της Ρώμης, όπως τροποποιήθηκε αργότερα.
Πρόκειται ουσιαστικά για την πρόταση της Γερμανικής Προεδρίας, όπως αυτή τροποποιήθηκε και εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούνιο 2007, μετά τις αντιπαραθέσεις που υπήρξαν τότε ανάμεσα στη Γερμανία και Γαλλία από τη μια πλευρά, και τη Βρετανία και Πολωνία από την άλλη. Στη συνέχεια, συζητήθηκε στη Διακυβερνητική Διάσκεψη και εγκρίθηκε και υπογράφτηκε σε Συνόδους Κορυφής.
Η διαδικασία επικύρωσης γίνεται μέσα στο 2008 από τα εθνικά κοινοβούλια και όχι από δημοψηφίσματα (με εξαίρεση την Ιρλανδία και ίσως τη Δανία). Θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2009, λίγους μήνες πριν τις Ευρωεκλογές.
Τι περιλαμβάνει
Η νέα ευρωπαϊκή Συνθήκη είναι στην κατεύθυνση του Σχεδίου Συνταγματικής Συνθήκης.
Προέρχεται όμως από Διακυβερνητική Διάσκεψη και όχι από Συντακτική Συνέλευση.
Δεν χρησιμοποιεί τον όρο Σύνταγμα και δεν υπάρχει μνεία συμβόλων της Ένωσης.
Προβλέπεται Πρόεδρος με θητεία δυόμισι ετών ανανεώσιμη άπαξ, αντί του εναλλασσόμενου ανά εξάμηνο.
Διατηρείται ο υπάρχων τίτλος Ύπατος Εκπρόσωπος αντί του Υπουργού Εξωτερικών.
Επεκτείνονται οι αρμοδιότητες του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο θα έχει 750 έδρες (αντί των 785).
Οι αποφάσεις θα συνεχίσουν να λαμβάνονται με ομοφωνία στα θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας, κοινωνικής πολιτικής, ίδιων πόρων και αναθεώρησης των συνθηκών.
Διευρύνεται το πεδίο λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στα θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικής ασφάλειας. Η Βρετανία και η Ιρλανδία θα έχουν τη δυνατότητα αυτοεξαίρεσης.
Στην κατανομή των αρμοδιοτήτων, στην Ε.Ε. θα υπάγονται τα θέματα Τελωνειακής Ένωσης, ανταγωνισμού, νομισματικής πολιτικής και εμπορίου, ενώ θα μοιράζονται τις αρμοδιότητες η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη στα θέματα κοινωνικής πολιτικής, ενέργειας, εσωτερικής αγοράς και έρευνας.
Προβλέπεται η δυνατότητα ενισχυμένης συνεργασίας από ομάδα τουλάχιστον 9 κρατών – μελών (δηλ. το 1/3), ενώ ταυτόχρονα είναι δυνατή η αυτοεξαίρεση από αποφάσεις.
Με υπογραφές ενός εκατομμυρίου πολιτών η Επιτροπή υποχρεούται να επεξεργαστεί σχέδιο απόφασης.
Η Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων δεν αποτελεί μέρος της Συνθήκης. Θα είναι, όμως, δεσμευτική με βάση δήλωση. Αυτοεξαιρείται η Βρετανία.
Η Συνθήκη δεν περιλαμβάνει τις πολιτικές ανταγωνισμού, αγοράς, γεωργίας και ΟΝΕ, αλλά τις διατηρεί στις παλιές συνθήκες όπου βρίσκονταν. Αναφέρεται, όμως, στην άκρως ανταγωνιστική οικονομία της αγοράς.
Η Συνθήκη δεσμεύει τα κράτη–μέλη να βελτιώσουν τις στρατιωτικές τους δυνατότητες. Θεωρεί το ΝΑΤΟ ως θεμέλιο της συλλογικής άμυνας και όργανο εφαρμογής της.
Γιατί διαφωνούμε
Η νέα Συνθήκη δεν ανταποκρίνεται στο αίτημα για περισσότερο κοινωνική, δημοκρατική και ενωμένη Ευρώπη.
Αποτελεί μια σύντομη εκδοχή της απορριφθείσας Συνταγματικής Συνθήκης που δέσμευε την Ε.Ε. στο νεοφιλελευθερισμό, απέρριπτε την κοινωνική Ευρώπη, καλλιεργούσε τη στρατιωτικοποίηση και τους εξοπλισμούς και συντηρούσε το έλλειμμα δημοκρατίας στη λειτουργία της Ε.Ε.
Δεν έχει δημοκρατικές εγγυήσεις, καθώς δεν προέρχεται από Συντακτική Συνέλευση με ισχυρό ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων και δεν προβλέπονται δημοψηφίσματα για την επικύρωσής της.
Μισό αιώνα μετά την ίδρυσή της, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εμπνέει πλέον εμπιστοσύνη στους πολίτες. Οι δυνάμεις που διαχειρίστηκαν την πορεία ενοποίησης της Ευρώπης, απέτυχαν να δώσουν την αναγκαία ώθηση στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές με την εξάπλωση της ανεργίας και της επισφαλούς εργασίας, τη συμπίεση των μισθών και τη φτώχεια, την υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους αλλά και το έλλειμμα δημοκρατικής λειτουργίας δημιουργούν γενικευμένη ανασφάλεια και απομακρύνουν την ΕΕ από τους πολίτες.
Τι Ευρώπη θέλουμε
Ο ΣΥΝ και το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, που εμπνέονται από έναν αριστερό ευρωπαϊσμό, θεωρούν ότι η αναζωογόνηση του ευρωπαϊκού οράματος απαιτεί ριζικά διαφορετικές πολιτικές από τις σημερινές. Πολιτικές αντίθεσης με το νεοφιλελευθερισμό. Για να ξανακερδίσει η Ε.Ε. την εμπιστοσύνη των πολιτών και να αποτελέσει ένα διαφορετικό πρότυπο στον πλανήτη. Επιδίωξή μας είναι η οικοδόμηση μιας ενωμένης, ειρηνικής, δημοκρατικής, κοινωνικής και οικολογικής Ευρώπης, ανεξάρτητης από τις ΗΠΑ.
Σήμερα η ενοποίηση της Ευρώπης είναι περισσότερο αναγκαία από κάθε προηγούμενη περίοδο. Η απάντηση στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και την κυριαρχία των ΗΠΑ που γεννάει όλο και μεγαλύτερη ανασφάλεια, ανισότητες, πολέμους και καταστροφές στο περιβάλλον, απαιτεί όχι μόνο τη διεθνοποίηση των λαϊκών αντιστάσεων αλλά και των δημοκρατικών διαδικασιών και θεσμών. Το έδαφος γι’ αυτά είναι πρόσφορο στην Ευρώπη με τις μεγάλες παραδόσεις του εργατικού κινήματος και των κοινωνικών αγώνων που έφεραν το "ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο" και τις δημοκρατικές εγγυήσεις του κράτους δικαίου στην καρδιά του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Υπερασπιζόμαστε σταθερά τη διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης με όρους δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Τι Σύνταγμα θέλουμε
Η Ε.Ε. χρειάζεται Σύνταγμα συνώνυμο με τη δημοκρατία, την ελευθερία, την κοινωνική προστασία, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της ειρήνης, που θα υιοθετηθεί δημοκρατικά.
Διεκδικούμε το μετασχηματισμό της Ε.Ε. σε μια ισχυρή πολιτική, οικονομική, κοινωνική και οικολογική ένωση που διέπεται από δημοκρατικές αρχές. Με προστασία του κοινωνικού κράτους, με θεμελιώδη δικαιώματα που έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα. Το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή και ασφαλή εργασία, το δικαίωμα στην κοινωνική προστασία, το δικαίωμα της προστασίας από την εξαθλίωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό, πρέπει να είναι εγγυημένα συνταγματικά. Με προστασία των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων και το δικαίωμα της πανευρωπαϊκής γενικής απεργίας. Επιδιώκουμε ένα Σύνταγμα που θα υποχρεώνει την Ένωση και τα κράτη-μέλη να προωθούν την κοινωνική πρόνοια και την ευημερία. Η ανάπτυξη πρέπει να υπακούει σε οικολογικά κριτήρια. Όλα τα όργανα και οι θεσμοί της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να δεσμεύονται από αυτούς τους στόχους.
Θέλουμε μια Ευρώπη δημοκρατική με πρωταγωνιστές τους λαούς, τους πολίτες και τα κινήματα. Οι αρμοδιότητες και ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρέπει να ενισχυθούν. Θέλουμε να διαμορφώσουμε μια Ε.Ε. ως χώρο ελευθερίας και δικαιοσύνης. Το Σύνταγμα πρέπει να εγγυάται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία, και τις αρχές του κράτους δικαίου σε όλα τα κράτη-μέλη. Να αναγνωρίζει τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα των μεταναστών και να αποκρούει την ξενοφοβία και το ρατσισμό. Μια Ε.Ε. που θα δεσμεύεται στην επιδίωξη της ειρήνης, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και μιας ισότιμης διεθνούς οικονομικής τάξης. Οι επιθετικοί πόλεμοι να κηρύσσονται αντισυνταγματικοί, εγκληματικοί και να επιφέρουν ποινικές κυρώσεις. Μια Ε.Ε. που θα εργάζεται για την απάλειψη των συμβατικών όπλων και των όπλων μαζικής καταστροφής.
Ο ΣΥΝ, οργανικό μέρος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, λέει όχι στη Συνθήκη της Λισσαβώνας και ζητάει δημοψήφισμα για την επικύρωσή της. Αγωνίζεται για ένα ευρωπαϊκό Σύνταγμα δημοκρατικό, κοινωνικό, οικολογικό και φιλειρηνικό.
* Ο Μιχάλης Σαμπατακάκης είναιμέλος της Π.Γ. και υπεύθυνος Ευρωπαϊκής Πολιτικής του ΣΥΝ
