Μια μοναδική ευκαιρία...

Δύο εβδομάδες και δυο ημέρες απέμειναν μέχρι τις ευρωεκλογές, και τίποτα δεν μας θυμίζει πως πρόκειται για μια εκλογική αναμέτρηση. Ούτε πανό ούτε συγκεντρώσεις ούτε συνθήματα ούτε καν οι περίφημες τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις και κοκορομαχίες. Να είναι οι πρόσφατες εθνικές εκλογές που μας έχουν κουράσει; Να είναι τα κομματικά επιτελεία, που δεν βρίσκουν πρόσφορα και ελκυστικά συνθήματα και τρόπους για να διεγείρουν το ενδιαφέρον μας; Να είναι η απαξίωση της πολιτικής στα μάτια των πολιτών; Μάλλον το τελευταίο πρέπει να το αποκλείσουμε. Αλλωστε, στις εκλογές του Μαρτίου η αποχή δεν ήταν μεγάλη -συγκριτικά με άλλες αναμετρήσεις- και η πλειονότητα των πολιτών έδειξε ενδιαφέρον. Ισως στις δύο άλλες αιτίες πρέπει να αναζητήσουμε απαντήσεις για το φαινόμενο, ίσως ακόμη και στο γεγονός ότι πρόκειται για ευρωεκλογές, για εκλογές δηλαδή που δεν αλλάζουν κυβερνήσεις, δεν επηρεάζουν καθοριστικά τα πολιτικά πράγματα στο εσωτερικό της χώρας.

Είναι όμως έτσι; Το Ευρωσύνταγμα, που συζητείται έντονα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δεν μας αφορά; Οι αποφάσεις που παίρνει η Ε.Ε. (και το Ευρωκοινοβούλιο δεν είναι αμέτοχο πάντα, μπορεί συχνά-πυκνά να παίξει σημαντικό ρόλο ασκώντας πιέσεις) δεν μας αγγίζουν; Μάλλον έχουν άδικο όσοι υποστηρίζουν ότι οι ευρωεκλογές δεν παίζουν ρόλο, δεν επηρεάζουν έστω σε μικρό βαθμό τις ζωές των πολιτών των χωρών της Ενωσης. Αλλά και αν ακόμη έτσι είναι, αν δηλαδή οι κυβερνήσεις των «25» αποφασίζουν για μας χωρίς εμάς ή, τέλος πάντων, ελάχιστα παίρνουν υπόψη τους τις βουλήσεις των λαών, αυτό ακριβώς το δεδομένο δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αιτούμενο μέσα από τις εκλογές αυτές;

Παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο τα κοινοβουλευτικά κόμματα έκαναν τις επιλογές τους για τα ευρωψηφοδέλτια, θα παρατηρήσει κάποιος πως στα δύο κόμματα εξουσίας τουλάχιστον, τα κριτήρια ήταν επικοινωνιακού χαρακτήρα και στόχο είχαν την κάλυψη των εσωτερικών αναγκών τους. Η Νέα Δημοκρατία προσπάθησε να τοποθετήσει πρόσωπα που θα σηματοδοτούσαν το παλαιό και το νέο μαζί, να ισορροπήσει εσωκομματικά, αλλά και να στείλει ένα μήνυμα «προς τα έξω». Με το ευρωψηφοδέλτιό της επιχείρησε να τακτοποιήσει εκρεμμότητες εσωκομματικού χαρακτήρα. Να βρει έναν πρόσφορο τρόπο για να πετύχει την ομαλή και χωρίς πολλές αναταράξεις επάνοδο του Αντώνη Σαμαρά, να τακτοποιήσει την εκκρεμότητα του Γιάννη Βαρβιτσιώτη και -για τα μάτια του κόσμου- να τοποθετήσει και μερικά νέα στην πολιτική πρόσωπα για να σηματοδοτήσει, υποτίθεται, την ανανέωση του στελεχικού της δυναμικού.

Και το ΠΑΣΟΚ, όμως, δεν κινήθηκε μακριά από αυτήν τη λογική. Ο νέος αρχηγός του προσπάθησε με το ευρωψηφοδέλτιο να υλοποιήσει το μήνυμα που του έστελναν πολλοί οπαδοί του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του Μαρτίου. «Γιώργο τώρα, άλλαξέ τα όλα», του φώναζαν και αυτός αδυνατώντας, προς το παρόν τουλάχιστον, να τα αλλάξει στο εσωτερικό, να κάνει τομές στο ίδιο το κόμμα του, έκανε ένα -γενναίο είναι η αλήθεια- βήμα μέσω του ευρωψηφοδελτίου. Κύριος στόχος του, όμως, δεν ήταν να στείλει τα κατάλληλα πρόσωπα που θα έχουν τις γνώσεις και την πείρα για να δώσουν τις μάχες τους στις Βρυξέλλες. Κινήθηκε, όπως προαναφέραμε, με γνώμονα το κομματικό συμφέρον και, κατ’ επέκταση, το προσωπικό του πολιτικό μέλλον. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αρκετοί από αυτούς που φιλοξενούνται στο ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ δεν είναι καλοί γνώστες όσων συμβαίνουν στο Ευρωκοινοβούλιο.

Εκτός από τα δεδομένα αυτά, όμως, υπάρχει και η παραδοσιακή συμπεριφορά των Ελλήνων ψηφοφόρων στις ευρωεκλογές. Αυτή που επιβεβαιώνει ότι οι πολίτες πάντα στις ευρωεκλογές λειτουργούν πιο ελεύθερα, πιο δημοκρατικά.

Η ψήφος τους βρίσκεται πιο κοντά στις πολιτικές τους επιλογές και μακρύτερα από την πίεση του δικομματισμού και των συνδρόμων για το ποιος θα τους κυβερνήσει. Σε σημαντικό βαθμό, η ψήφος τους βρίσκεται κοντά στη συνείδησή τους. Και αυτό επιβεβαιώνουν τα αυξημένα ποσοστά που συγκεντρώνουν τα μικρά κόμματα στις ευρωπαϊκές εκλογές, συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές.

Αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία, λοιπόν, οι πολίτες να εκφραστούν στις εκλογές αυτές όπως θέλουν. Χωρίς το βραχνά των πιέσεων που συνήθως ασκούνται στις εθνικές εκλογές, να επιλέξουν εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που είναι σίγουρο πως θα αγωνιστούν γι’ αυτούς, που δεν περιλαμβάνουν επαγγελματίες της πολιτικής (και τέτοιοι δεν φιλοξενούνται μόνο στα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας, αλλά δυστυχώς και αλλού). Να ψηφίσουν πολιτικές δυνάμεις έτοιμες ν’ αντισταθούν στην παγκοσμιοποίηση της ισοπέδωσης των πάντων.