ΡΟΜΑΝΟ ΠΡΟΝΤΙ

«Ψηφίστε». Την έκκληση απευθύνει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομάνο Πρόντι μία εβδομάδα πριν από τις ευρωεκλογές. Ο πρόεδρος παραδέχεται ότι τα μεγάλα ευρωπαϊκά θέματα δεν βρίσκονται στο επίκεντρο της προεκλογικής αντιπαράθεσης κι ότι σε κάθε χώρα οι πολίτες ψηφίζουν ή καταψηφίζουν την κυβέρνηση. Θεωρεί όμως την ψήφο καθοριστική για τη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών θεσμών.

**Αναφερόμενος στο Κυπριακό, επισημαίνει ότι το ζήτημα βρίσκεται στα χέρια του ΟΗΕ, ενώ τονίζει ότι δεν μπορεί να γίνει πρόβλεψη από τώρα αν θα πάρει το «ναι» η Τουρκία τον Δεκέμβριο.

* Στις 13 Ιουνίου οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα κληθούν να ψηφίσουν για το Ευρωκοινοβούλιο. Με ποιο τρόπο η ψήφος τους θα επηρεάσει τις προσπάθειες για τη δημιουργία μιας νέας ευρωπαϊκής δομής;

- Ο ρόλος του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι κεντρικός (βασικός) για την πολιτική ζωή των θεσμών. Εγκειται στο ίδιο το Ευρωκοινοβούλιο να εμπνεύσει, να παράγει κατευθυντήριες γραμμές, να προσφέρει το όραμα και να δώσει τα «σήματα» στην Ευρώπη. Και είναι το Ευρωκοινοβούλιο που εγγυάται τη δημοκρατική νομιμότητα των πράξεων της εκτελεστικής εξουσίας. Οπότε, αυτό που μπορώ να πω είναι, ψηφίστε! Γιατί αυτοί είναι οι θεσμοί σας και εξαρτάται από εσάς να καθορίσετε πώς θέλετε να γίνουν. Κάντε το σύμφωνα με τη συνείδηση σας, σύμφωνα με το όραμά σας για την Ευρώπη και με το ενδιαφέρον σας για τις επόμενες γενιές.

* Οι πολίτες από τις δέκα νέες χώρες πρόκειται να ψηφίσουν πρώτη φορά. Πιστεύετε ότι η διεύρυνση της Ευρώπης βάζει εμπόδια στην προσπάθεια για μια πιο «συμπαγή» Ευρωπαϊκή Ενωση;

- Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των χωρών, αλλά οι κανόνες που πρέπει να υιοθετηθούν ώστε η διαδικασία λήψης αποφάσεων να γίνει πιο αποτελεσματική και να αποφευχθεί ο κίνδυνος παράλυσης στο όνομα της απαίτησης για ομοφωνία. Συμπερασματικά ελπίζω ότι το σύνταγμα θα εγκριθεί σύντομα στην καλύτερη δυνατή του εκδοχή.

* Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και ομάδων στα βασικά ευρωπαϊκά θέματα (σύνταγμα, οικονομική ανάπτυξη, ανεργία, κοινωνικό κράτος, μετανάστευση).

-Η μεγαλύτερη διαφορά διαπερνά τις κομματικές γραμμές. Πρόκειται για τη μάχη ανάμεσα σε δύο αντικρουόμενα οράματα για την Ευρώπη: Το πρώτο όραμα αφορά μια Ευρώπη που θα δρα μόνο σε διακυβερνητικό επίπεδο μ’ ό,τι εκτείνεται πέρα από τη ζώνη ελεύθερου εμπορίου να στραγγαλίζεται και να πνίγεται από τα βέτο. Το δεύτερο αφορά μια Ευρώπη, γνήσια ένωση ανθρώπων και κρατών, που απολαμβάνει αυτονομία έχει δημιουργική παρουσία και ικανότητα να υπάρχει μόνη της απέναντι στους γίγαντες αυτού του κόσμου (Αμερική, Κίνα, Ρωσία, Ινδία) και να υπεραμύνεται του μοντέλου της, από το να ακολουθεί πίσω από μια ομάδα απροσδιόριστων συμφερόντων. Εναπόκειται στους ευρωπαίους πολίτες να αποφασίσουν ποιο όραμα προτιμούν.

* Είναι οι ευρωπαίοι πολίτες καλά πληροφορημένοι για τα θέματα που έχουν συζητηθεί στις Βρυξέλλες για το μέλλον της Ευρώπης;

- Δυστυχώς, δεν υπάρχει ευρωπαϊκός τύπος με την ίδια δομή που έχει ο εθνικός τύπος, ώστε να μεταδίδει ό,τι κάνουμε. Οπότε επιτρέψτε μου να απαντήσω στην ερώτησή σας με μια άλλη ερώτηση. Μπορείτε να εφοδιάσετε το κοινό με πρακτικές πληροφορίες χωρίς να μεταδίδετε κουτσομπολιά και χωρίς να ακολουθείτε τις πολιτικές ατζέντες άλλων;

* Στην Ελλάδα πολλοί ψηφοφόροι εμφανίζονται αδιάφοροι για τις ευρωεκλογές. Πώς είναι η κατάσταση στην υπόλοιπη Ευρώπη;

- Τα πράγματα είναι λίγο πολύ τα ίδια παντού. Αλλά πάλι, είναι απόλυτα φυσιολογικό σε μια δημοκρατία περίπου το 60% του ενεργού πληθυσμού να συμμετέχει στις εκλογές. Θυμάμαι εκλογές στην Αμερική που η συμμετοχή των ψηφοφόρων ήταν μόλις λίγο πάνω από το 40%.

* Βρίσκονται τα σημαντικά ευρωπαϊκά ζητήματα στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, δύο μόλις βδομάδες πριν από τις εκλογές;

- Οχι, σίγουρα όχι. Σε κάθε χώρα, ως συνήθως, οι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν υπέρ ή κατά της εκάστοτε εθνικής τους κυβέρνησης.

* Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι μεγάλες προκλήσεις για την Ευρώπη τους επόμενους μήνες και τα χρόνια που έρχονται;

- Πρώτο και κύριο, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας. Μετά, το σύνταγμα και τα μεγάλα κενά στην κατεύθυνση της οικονομικής και της εξωτερικής πολιτικής.

* Υπάρχουν ωστόσο πισωγυρίσματα στο δρόμο προς την ενοποίηση.

- Χρειάζεται χρόνος, υπομονή και σύνεση. Η πρόοδος θα έρθει μέσα από τη συναίνεση και όχι με τη διαίρεση και την ένταση. Οπότε είμαι πολύ αισιόδοξος για το μέλλον και βέβαιος για το γεγονός ότι δεν θα κάνουμε κάποιο βήμα πίσω.

* Ποια δομή της Ευρώπης οραματίζεστε για το μακρινό μέλλον;

- Πρώτα, πρέπει να αποφασίσουμε πού θέλουμε να πάμε. Αλλά αυτό που οραματίζομαι εγώ είναι μια ένωση ανθρώπων που οι απόψεις τους θα εκφράζονται απευθείας στο Ευρωκοινοβούλιο και οι χώρες θα εκπροσωπούνται με μια ψήφο η καθεμιά στο Συμβούλιο. Υποστηριζόμενη, φυσικά, από την Επιτροπή, την πηγή ενέργειας της Ενωσης.

* Η Κύπρος είναι ακόμη διαιρεμένη. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει νέα πρωτοβουλία για επανένωση του νησιού;

- Το ζήτημα βρίσκεται στα χέρια των Ηνωμένων Εθνών, και έχουμε πλήρη εμπιστοσύνη στην ικανότητα του ΟΗΕ για την επίλυσή του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να βοηθήσει και να στηρίξει οποιαδήποτε διαδικασία φέρει τις δύο κοινότητες ακόμη πιο κοντά.

* Θα πει η Ευρωπαϊκή Ενωση «ναι» στην Τουρκία τον Δεκέμβριο;

- Κανένα σχόλιο. Η επιτροπή επεξεργάζεται την έκθεσή της και δεν πρόκειται να προβλέψουμε το αποτέλεσμα πριν από τη δημοσιοποίησή της.

* Πού σταματούν τα σύνορα της Ενωμένης Ευρώπης;

- Εκεί που είναι τώρα, συν τη Νορβηγία και την Ελβετία εάν και αυτές το επιθυμούν, και τις βαλκανικές χώρες και την Τουρκία, όποτε ετοιμαστούν. Για τους υπόλοιπους έχουμε εγκρίνει την πολιτική της «γειτονίας». Εχουμε ενισχύσει τους δεσμούς μας με τους φίλους μας από τη Ρωσία, το Μαρόκο, που βασίζεται στην πρότασή μας να μοιραζόμαστε τα πάντα μαζί τους (στον εμπορικό τομέα, την έρευνα, την εκπαίδευση κ.τ.λ.) χωρίς όμως να τους εισαγάγουμε πλήρως στους κοινούς μας θεσμούς, όπως είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.