Διαβάζεις για τις καθημερινές επιθέσεις κατά των μεταναστών σε όλη την Ελλάδα και εξοργίζεσαι με τη βαρβαρότητα των δολοφόνων, με την τρομοκρατημένη υποκρισία των καταστηματαρχών, με την ανικανότητα της Αστυνομίας, με την απάθεια των κυβερνώντων. Ο οργανωμένος, κοινοβουλευτικά νομιμοποιημένος ρατσισμός είναι πια για τα καλά ανάμεσά μας, δεν θα ξεριζωθεί εύκολα. Αντίθετα, θα θεριέψει.

Διαβάζεις στο tovima.gr τη μαρτυρία του Γιάννη Ζουμπουλάκη από ένα καφέ στη Μαρίνα του Φλοίσβου και καταλαβαίνεις ότι η εικόνα είναι πιο σύνθετη. «Αttack!» φώναξαν οι δύο καλογυμνασμένοι άνδρες με τις στρατιωτικές βερμούδες και τη σαγιονάρα στο σκυλί τους, κι εκείνο όρμησε εναντίον του μελαψού παιδιού με το ακορντεόν, αλλά σταμάτησε έγκαιρα, γιατί τα σκυλιά είναι πιο ευαίσθητα, πιο έξυπνα, πιο πολιτισμένα από τους ανθρώπους. Φέρνεις στο νου σου τη σκηνή και μαζί της περνούν σε παράταξη ο ιχθυοπώλης της λαϊκής, ο χασάπης, ο νεαρός στην κάβα της γειτονιάς, που σου είπαν στις περασμένες εκλογές πως είτε ψήφισαν είτε κόντεψαν να ψηφίσουν τη Χρυσή Αυγή (ο χασάπης ταλαντευόταν μεταξύ ΧΑ και ΣΥΡΙΖΑ), «για να μπουν λίγο σε τάξη τα πράγματα». Κάποιοι μπορεί να παραπλανήθηκαν, πολλοί όμως ήξεραν, η επιλογή τους ήταν συνειδητή, η ευθύνη τους ακέραιη.

«Ενα από τα πικρά, επιβιωτικά αποστάγματα της κρίσης είναι ότι εθίζεται κανείς στο σκοτάδι», έγραφε χθες ο Φ στο facebook. Το σκοτάδι που δημιουργεί η παράλυση της ελπίδας, η απουσία της αλληλεγγύης, η κυριαρχία της ασχήμιας. Τι θα μπορούσε να δώσει μια διέξοδο; Μια εκλογική ανατροπή; Η ανακάλυψη τεραστίων κοιτασμάτων πετρελαίου; Η αναγνώριση του περιούσιου χαρακτήρα του λαού μας από την Ευρώπη; Οχι, η πληγή είναι βαθιά, χρειάζονται ριζικά πράγματα, το κλειδί βρίσκεται στα σχολεία, τα φάρμακα λέγονται ιστορία, λογοτεχνία, μουσική. Αν έχεις ακούσει τον Μάνο Λοΐζο να τραγουδά το «Κι αν τα μάτια σου», από τις Μπαλάντες του Μάνου, δεν μπορεί, κάτι καλό θα σου έχει αφήσει.

Διαβάζεις την περιγραφή της δολοφονικής επίθεσης εναντίον του Ιρακινού και καταλαβαίνεις ότι μερικά βιβλία πρέπει να περιλαμβάνονται υποχρεωτικά στη διδακτέα ύλη των σχολείων. Με πρώτο, την «Κοινοτοπία του Κακού», της Χάνα Αρεντ.