Αν ισχύει ότι στην πολιτική ο χρόνος έχει ιδιαίτερη σημασία, τότε στα χρόνια της κρίσης η αλήθεια αυτή διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Γιατί οι εξελίξεις μέσα στην κρίση υπήρξαν καταιγιστικές, σαν ένα μεγάλο τσουνάμι που ήρθε να ανατρέψει βεβαιότητες και να καταρρίψει εικονικές πραγματικότητες δεκαετιών. Πάνω απ” όλα όμως ήρθε ν” αποκαλύψει την πραγματική αιτία της ίδιας της κρίσης, μια αιτία που ακόμα και τώρα προσπαθούν απεγνωσμένα κάποιοι να κρατήσουν διπλαμπαρωμένη στα πολιτικά τους μπαούλα. Η Ελλάδα πλήρωσε και πληρώνει τις συνέπειες του ανεξέλεγκτου και πολλές φορές ακραίου λαϊκισμού που κυβέρνησε με διαφορετικά χρώματα τη χώρα στη διάρκεια της μεταπολίτευσης. Ενός λαϊκισμού που διέβρωσε τον δημόσιο βίο, έστησε το πελατειακό κράτος, γέννησε τη διαφθορά, μοίρασε αφειδώς υποσχέσεις και δανεικά και υπερασπίστηκε με πάθος τη στασιμότητα.

Ο λαϊκισμός διαπέρασε εγκάρσια τις πολιτικές δυνάμεις χαράζοντας στο εσωτερικό τους τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ προόδου και συντήρησης.

Η Αριστερά – όπως έμπρακτα αποδεικνύει ο ΣΥΡΙΖΑ – δεν είναι αυτομάτως προοδευτική λόγω τίτλου, η Δεξιά δεν έγινε ξαφνικά μεταρρυθμιστική λόγω της εκλογής Μητσοτάκη, ο μεσαίος χώρος δεν είναι κατ” ανάγκην ενιαίος. Κι επειδή πληθαίνουν τελευταία οι εκκλήσεις για την ανασυγκρότηση του χώρου της κεντροαριστεράς, θα μπορούσε να διερωτηθεί κανείς πως είναι δυνατόν να συγκροτηθεί μια ενιαία πολιτική δύναμη από αυτούς που αγωνίστηκαν και προώθησαν στην πράξη μεταρρυθμίσεις με προσωπικό κόστος από τη μιά και τους παντός καιρού σιγουρατζήδες που ακόμα και σήμερα ξερογλύφονται στη θέα των τρακτέρ ή ζητούν συγχώρεση από τον Θεό για την ψήφο τους στη Βουλή από την άλλη. Αυτός είναι ο κύριος λόγος που δεν έγινε, παρ” όλες τις προσπάθειες, δυνατή η ανασυγκρότηση του χώρου της κεντροαριστεράς μέχρι σήμερα.

Στον κεντρώο ριζοσπαστικό χώρο κινείται ωστόσο ο μεγάλος όγκος των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων του τόπου. Δυνάμεις ζωντανές με σταθερό και επίμονο προσανατολισμό που έχουν τη δυνατότητα να συσπειρώσουν και τις φιλελεύθερες μεταρρυθμιστικές φωνές σε μια προσπάθεια να βγει η χώρα από τη σημερινή κατάσταση. Ας μην επικαλούνται κάποιοι το πρόσημο των μεταρρυθμίσεων σαν εμπόδιο σε μια τέτοια συσπείρωση. Οι μεταρρυθμίσεις είναι προοδευτικές ή δεν είναι μεταρρυθμίσεις.

Ο λαϊκισμός είναι το ίδιο ύπουλος κι επικίνδυνος ακόμα κι όταν εκφράζεται με διαφορετική γλώσσα. Και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά παρά από μια όσο γίνεται πιο πλατιά συμμαχία αντιλαϊκίστικων δυνάμεων, έναν ισχυρό μεταρρυθμιστικό πόλο. Μόνο που ο χρόνος δεν θα περιμένει άλλο τις προσωπικές φιλοδοξίες να υποχωρήσουν. Αύριο θα είναι και πάλι αργά.

Για τη χώρα!