Σε αδιέξοδο και «επί ξύλου κρεμάμενες» βρίσκονται οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου μπροστά στην κλιμακούμενη ένταση στην ανατολική Μεσόγειο. Ομως με κοπιώδη διπλωματική προσπάθεια, διαφορετική προσέγγιση και πολιτική βούληση σε τρία επίπεδα –Χάγη, Κυπριακό, Ευρωτουρκικά- μπορούν να ανακτήσουν την πρωτοβουλία, εκτιμά ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Ροζάκης.

Αποτελεί όντως η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ «ένα από τα σπουδαιότερα σημεία καμπής στην αμερικανική ιστορία», όπως δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν; Μακάρι για τις Ηνωμένες Πολιτείες, μακάρι και για τον υπόλοιπο κόσμο, που ακόμα κι αν δεν είναι πολιτικός δορυφόρος των ΗΠΑ, είναι σίγουρα πολιτισμικός ακόλουθός τους. Και μακάρι βέβαια να είναι σημείο καμπής για τον ίδιο τον Μπάιντεν, αντίπαλο του Ντόναλντ Τραμπ, αυτής της ενσάρκωσης του Αδιανόητου.

Στις αρχές της πανδημίας παγώσαμε από τις αντιδράσεις στην Ευρώπη. Κάθε χώρα ακολουθούσε το δικό της πρωτόκολλο και στο ζήτημα των οικονομικών επιπτώσεων απερρίφθη η αμοιβαιότητα ανάληψης του κόστους. Προϊούσης της κρίσης, όμως, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες, και η ισχυρότερη γερμανική, αντιλήφθηκαν ότι η αλληλεγγύη δεν είναι ηθικό αίτημα των αδυνάμων, των διανοουμένων ή της Αριστεράς, αλλά κοινό συμφέρον όλων. Ετσι ένα δόγμα που φάνταζε απαρασάλευτο το 2010 και το 2015, και το οποίο προκάλεσε στην Ελλάδα τόσες άσκοπες θυσίες, ανατράπηκε το 2020, δημιουργώντας μια γενικότερη ανακούφιση στην Ευρώπη.

Η εξασθένηση βασικών οικονομικών δεικτών ήταν ορατή στα τέλη του περασμένου έτους. Το τρίτο τρίμηνο του 2019 η μισθολογική δαπάνη σημείωσε μείωση (πρώτη φορά ύστερα από επτά τρίμηνα). Το τέταρτο τρίμηνο του 2019 το ΑΕΠ ήταν μειωμένο 0,7% συγκριτικά με το αμέσως προηγούμενο και αυξημένο μόνο 1 ποσοστιαία μονάδα συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Φέτος, το πρώτο δίμηνο τα φορολογικά έσοδα έφεραν εμφανή σημάδια κόπωσης, υστερούσαν έναντι των στόχων. Ενώ στο τρίμηνο το ΑΕΠ ήταν μειωμένο 0,9% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019 και (κάτι που είναι σημαντικό…) η βασική αιτία ήταν η μείωση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου 6,4%. Με δυο λόγια, πριν ακόμη ξεσπάσει η κρίση (μέσα Μαρτίου) η δυναμική της ελληνικής οικονομίας ήταν ασθενική. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία. Πού οφείλεται; Στην απουσία μεγάλων, αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.

Σε αδιέξοδο και «επί ξύλου κρεμάμενες» βρίσκονται οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου μπροστά στην κλιμακούμενη ένταση στην ανατολική Μεσόγειο. Ομως με κοπιώδη διπλωματική προσπάθεια, διαφορετική προσέγγιση και πολιτική βούληση σε τρία επίπεδα –Χάγη, Κυπριακό, Ευρωτουρκικά- μπορούν να ανακτήσουν την πρωτοβουλία, εκτιμά ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Ροζάκης.

Οι τίτλοι της είδησης για τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Αμύνης της Τουρκίας, όπως παρουσιάστηκε από τα δικά μας ΜΜΕ, είχαν όλοι τους σχεδόν το ρήμα «προκαλεί». Φαίνεται ότι οι περισσότεροι από εμάς θεωρήσαμε ότι ο Ακάρ μάς προκαλεί, όταν υποστηρίζει ότι «δεν είναι μαθηματικά βολικό», για την Ελλάδα, να επιχειρήσει στρατιωτική αναμέτρηση με την Τουρκία. Καταλαβαίνω πολύ καλά την οδύνη αυτού του θυμού: είναι επειδή –δυστυχώς– ο Ακάρ έχει δίκιο και μέσα μας το ξέρουμε, ανεξαρτήτως του πατριωτισμού μας και των ευγενών προθέσεών μας για αυτοθυσία.