Καθώς το Brexit και οι ευρωεκλογές πλησιάζουν, οι ανακατατάξεις στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας εντείνονται. Η πίεση που υφίσταται η μια από τις βασικές παρατάξεις της λεγόμενης Κοινωνικής Δημοκρατίας (Συντηρητικοί, Σοσιαλιστές και Φιλελεύθεροι) είναι ασφυκτική. Ας δούμε μερικά παραδείγματα των πρόσφατων εξελίξεων σε κάποιες από τις χώρες της ΕΕ και τις αιτίες τους.

Ο Δημήτρης Χατζησωκράτης, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΗΜΑΡ, μιλώντας σήμερα στο ρ/σ NEWS 247 στους δημοσιογράφους Βασίλη Σκουρή και Αγγελική Σπανού μεταξύ άλλων υπογράμμισε:

-Κάλεσμα από τον Αλ. Τσίπρα για συμπαράταξη
- Συμμετοχή στην παρουσίαση της Έκθεσης
«Ευημερία για όλους σε μια Βιώσιμη Ευρώπη»
-Η "στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ"

...Ο κίνδυνος μιας γενικότερης αποσύνθεσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, λόγω της ανόδου αντιευρωπαϊκών, λαϊκίστικων, δήθεν αντισυστημικών και ακροδεξιών δυνάμεων, είναι μπροστά μας. Ευθύνη των προοδευτικών δυνάμεων είναι να ανατρέψουμε αυτή την άνοδο στις επικείμενες ευρωεκλογές. Με στόχο μία δημοκρατική Ευρώπη ισότητας και ελευθερίας, που θα δίνει τη μάχη της βιώσιμης ανάπτυξης, για μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, θα αντιπαρατίθεται αποφασιστικά στον εθνικισμό, τον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία και θα στοχεύει ξεκάθαρα στην ενοποίηση της.

....Σήμερα προοδευτικό είναι να φύγει αυτή η Κυβέρνηση για να αντικατασταθεί από μια Κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας και όχι μόνο Κυβέρνηση ΝΔ – ΚΙΝΑΛ, όπου τον πρώτο λόγο θα έχει η συντηρητική ατζέντα της ΝΔ.

Προοδευτικό στο προσεχές μέλλον είναι να συγκροτηθεί και στη χώρα μας μια σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία, δίχως τις παθογένειες του απώτερου αλλά και πρόσφατου παρελθόντος, για να εκφράσει τον κόσμο της Κεντροαριστεράς, που αποτελεί και την πλειοψηφία στη χώρα μας.

Η αντίφαση είναι φανερή: Την ώρα που ο υπουργός Οικονομικών τονίζει ότι τα πλεονάσματα 3,5% είναι ανάγκη να περιοριστούν, η κυβέρνηση «πετυχαίνει» να παράγει ακόμη μεγαλύτερα από τα απαιτούμενα. Είναι εντυπωσιακό ότι την τελευταία τριετία, αντί για πλεόνασμα 0,5% ή 1,75% ή 3,5% του ΑΕΠ, τα υπερπλεονάσματα έφταναν το 3,9% ετησίως. Πρόκειται για εντυπωσιακή αστοχία, με απτές συνέπειες στην οικονομική μεγέθυνση. Το καλό (αν μπορεί κανείς να το πει…) είναι ότι, πάντως, αυτά τα υπερπλεονάσματα δεν σπαταλήθηκαν. Τα 10 δισ. από τα συνολικά 13 δισ. ευρώ (το 85% περίπου...) παραμένουν στα κρατικά ταμεία. Ούτε κοινωνικό μέρισμα έγιναν ούτε, πολύ περισσότερο, καπνός.

Οι πολιτικοί δεν συνηθίζουν να ομολογούν δημόσια ότι έκαναν λάθος. Φυσικά, λάθη γίνονται και πολλά μάλιστα, αλλά γι’ αυτά ευθύνονται πάντα οι αντίπαλοι.
Οποιος δεν βαριέται να παρακολουθεί τους σκυλοκαβγάδες τους, ξέρει ότι, σύμφωνα με την αντιπολίτευση, οι αποφάσεις της κυβέρνησης είναι εξ ορισμού κακές, και αντίστροφα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, η αντιπολίτευση θα καταστρέψει τη χώρα, αν κερδίσει τις εκλογές.
Εξαιρέσεις με την έννοια της αυτοκριτικής υπάρχουν, αλλά είναι ελάχιστες και κατά κανόνα εκ του πονηρού. Διότι δεν απαιτείται ιδιαίτερη ευφυΐα για να αντιληφθεί κανείς ποιο είναι το σκεπτικό γι’ αυτές τις σπανιότατες εκρήξεις ειλικρίνειας και ταπεινοφροσύνης: η παραδοχή του λάθους δηλώνεται δημόσια, όταν οι πολιτικοί κρίνουν ότι η αυτοκριτική είναι ο μόνος τρόπος να περιορίσουν τη ζημιά.

Την περασμένη Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να κηρύξει τα σύνορα ΗΠΑ - Μεξικού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ώστε να εξασφαλίσει τους πόρους για την κατασκευή του αντιμεταναστευτικού τείχους παρακάμπτοντας το Κογκρέσο. Οι Δημοκρατικοί αντέδρασαν με αναφορές για κατάχρηση εξουσίας και προανήγγειλαν προσφυγή στη Δικαιοσύνη. Είχε προηγηθεί το μεγαλύτερο σε διάρκεια στην αμερικανική ιστορία «λουκέτο» (shutdown) στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες, λόγω της πεισματικής άρνησης των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο να συμφωνήσουν με τη χρηματοδότηση του τείχους. Μετά την ανάκτηση του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων, οι Δημοκρατικοί «βάζουν δύσκολα» στον Αμερικανό πρόεδρο

Το ζήτημα της δέσμευσης της δεύτερης Βουλής από θεωρητική άποψη έχει πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές, όπως αποδεικνύεται και από τον πλούσιο διάλογο που αναπτύχθηκες στο περιοδικό του Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης» Constitutionalism.gr, στην οποία μπορεί να ανατρέξει όποιος ενδιαφέρεται να εντρυφήσει στο ζήτημα. Οι περισσότεροι συνάδελφοι εξέφρασαν την «κρατούσα» επί του θέματος γνώμη, σύμφωνα με την οποία η πρώτη Βουλή απλώς αποφασίζει για τις αναθεωρητέες διατάξεις, ενώ η δεύτερη είναι ελεύθερη να αποφασίσει ως προς το συγκεκριμένο περιεχόμενο των προταθεισών διατάξεων (χωρίς όμως να προσθέσει νέες). Τα επιχειρήματα υπέρ αυτής της άποψης είναι ισχυρά, καθώς βρίσκουν έρεισμα τόσο στην ιστορική όσο και στην γραμματική και την συστηματική ερμηνεία.

Τελικά, η λογική επικράτησε; Αυτό φαίνεται να δείχνει η συμφωνία κυβέρνησης - τραπεζών για την προστασία της πρώτης κατοικίας.

Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της; Πρώτον, η διαχείριση των κόκκινων στεγαστικών δανείων από παθητική γίνεται ενεργητική. Ενώ με τον νόμο Κατσέλη τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ρίχνονταν σε έναν κουβά όπου παρέμεναν κόκκινα έως ότου κριθεί η τύχη τους (σε 3, 5 ή 10 χρόνια…), τώρα, με την ενεργοποίηση της πλατφόρμας, οι ενδιαφερόμενοι θα ρυθμίζουν και θα εξυπηρετούν τα δάνειά τους. Δεύτερον, σε αντίθεση με τον νόμο Κατσέλη, δεν προσφέρει ευνοϊκή μεταχείριση σε κάθε μπαταχτσή που έχει λεφτά αλλά αρνείται να πληρώσει, εισάγονται σαφείς δικλίδες ασφαλείας. Με αυτήν την έννοια, είναι μια έντιμη συμφωνία.

Στη σημερινή ψηφοφορία για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, η ΔΗΜΑΡ παρέμεινε αταλάντευτα προσηλωμένη στην ανάγκη ευρύτερων συναινέσεων, γιατί μόνο αν ανοίξει τώρα η διαδικασία θα γίνει εφικτό να ολοκληρωθεί από την επόμενη κυβέρνηση. Για να μην χαθεί ακόμη μια πενταετία.

Για αυτό ψηφίσαμε 23 από τις 36 προς αναθεώρηση διατάξεις που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ, 42 από τις 106 προς αναθεώρηση διατάξεις που πρότεινε η ΝΔ και 5 από τις 10 συμπληρωματικές προτάσεις βουλευτών, αποδεικνύοντας στην πράξη πώς αντιλαμβανόμαστε την συναίνεση.

Η θετική μας ψήφος δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε πλήρως με το περιεχόμενο αλλά με την κατεύθυνση των αναθεωρητέων διατάξεων.

To Σύνταγμα του 1952 ψηφίστηκε μόνο από τα κεντρώα κόμματα της εποχής, η Δεξιά είχε αποχωρήσει από τη Βουλή και η Αριστερά, η τότε ΕΔΑ, καταψήφισε. Το Σύνταγμα της μεταπολίτευσης, του 1975, ψηφίστηκε μόνο από τη Δεξιά (ΝΔ)· το Κέντρο (ΕΚ-ΝΔ) και η Αριστερά («νέα» (ΠΑΣΟΚ), «παραδοσιακή», (ΚΚΕ) και «ανανεωτική» (ΚΚΕ Εσωτερικού, ΕΔΑ)) είχαν αποχωρήσει καταγγέλλοντάς το. Οι αλλαγές του 1986 ψηφίστηκαν μόνο από ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ.

Η γενιά που προηγείται της δικής μου (γεννήθηκα στα πρώτα-πρώτα μεταπολεμικά χρόνια) είχε να αντιμετωπίσει τον φασισμό. Η δική μου γενιά συγκρούστηκε με τον νεοφασισμό. Οι μεταγενέστερες (δύο τουλάχιστον) θα έχουν να αντιμετωπίσουν τον μεταφασισμό.

Πρόκειται για τρία φαινόμενα πολύ διαφορετικά, που δύσκολα μπορούν να ξαναπαρουσιαστούν, για τα χαρακτηριστικά τους, σε εποχές και συγκυρίες καινούργιες σε σχέση μʼ εκείνες όπου πρωτοπαρουσιάστηκαν και επιβλήθηκαν, αλλά που έχουν οπωσδήποτε παρόμοια γνωρίσματα. Έτσι δικαιολογούν, πέρα από τα προθέματα, το ουσιαστικό που τα εξομοιώνει: φασισμός.