Έγκλημα και αμηχανία

Μπορεί ο Μαρξ να έπλεξε, καταφανώς σατιρικά, το εγκώμιο του εγκλήματος αναδεικνύοντας τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη της οικονομίας και του κοινωνικού καταμερισμού της εργασίας καθώς και στην παραγωγή της τέχνης και της λογοτεχνίας. Μπορεί οι νεοναζί και οι τρομοκράτες να χρησιμοποιούν τα βίαια εγκλήματα ως μέσον της φαντασιακής τους θρησκευτικής, ταξικής, ρατσιστικής ή εθνοτικής πάλης και διάφοροι, αφελείς ή ιδεοληπτικοί αναρχίζοντες να θεωρούν τις ληστείες ως πραγμάτωση της κοινωνικής επαναϊδιοποίησης του πλούτου.

Μπορεί οι Νεοέλληνες, όλων των κοινωνικών βαθμίδων, να υποδέχονταν κάποτε στα λαϊκά κέντρα με αλαλαγμούς όσους τραγουδούσαν ότι ήταν «μια ζωή μέσα στους δρόμους και στις νύχτες, μια ζωή με παρανόμους και ξενύχτες», αναπαράγοντας τον μύθο της ανυπότακτης παράνομης ζωής. Μπορεί οι νομικοί και κοινωνικοί επιστήμονες να αναζητούν και να διερμηνεύουν τις ποικίλες αιτίες της εγκληματικής παραβατικότητας. Μπορεί όλα αυτά να συνέβησαν και να συμβαίνουν, όμως το έγκλημα δεν έπαυσε και δεν παύει ποτέ να είναι έγκλημα. Μια βίαιη δηλαδή προσβολή των έννομων αγαθών της ζωής, της ελευθερίας, της περιουσίας και της τιμής των πολιτών.

Η εγκληματικότητα δε, ως το σύνολο των πάσης φύσεως εγκλημάτων που διαπράττονται σε μια κοινωνία, παράγει αποτελέσματα με ταξικές επιπτώσεις. Από τη διάχυση της εγκληματικότητας, ακόμα και της χαμηλής, πλήττονται περισσότερο τα αγαθά, ο ιδιωτικός και ο δημόσιος χώρος των λαϊκών τάξεων και περιοχών, διότι η φύλαξη και η προστασία τους επαφίεται μόνο στους προβληματικούς πλέον κρατικούς μηχανισμούς ενώ τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα έχουν τη δυνατότητα της ιδιωτικής ασφάλειας. Δυστυχώς η αύξηση της εγκληματικότητας και η γενίκευση της ανασφάλειας και του φόβου αντιμετωπίζονται με τη συνήθη ανορθολογική ελαφρότητα. Τις σχετικά μεγάλες ποινές που προβλέπουν οι νόμοι και επιβάλλουν τα δικαστήρια ακολουθεί μια αλλοπρόσαλλη αντιμετώπιση της διάρκειας της έκτισής τους.

Σ’ αυτό οδηγούν ο υπερπληθυσμός και οι άθλιες συνθήκες των φυλακών και η επιλογή ως λύση στα προβλήματα αυτά των απολύσεων, σχεδόν αδιάκριτα, ακόμα και δραστών βαρύτατων εγκλημάτων, χωρίς κανέναν έλεγχο της μετέπειτα συμπεριφοράς τους. Υπονομεύει την κατασταλτική δυνατότητα των μηχανισμών του κράτους, απονομιμοποιεί τη συγκρότηση μιας πραγματικά φιλελεύθερης ανθρωπιστικής σωφρονιστικής πολιτικής και συντελεί πολλαπλασιαστικά στη δημιουργία μιας ακραία φοβικής κοινωνίας.