Από την επανίδρυση του ΄κράτους΄, στην επανίδρυση της ΄δημοκρατίας΄
Κώστας Ανδρέου, Δημοσιευμένο: 2009-08-30
Μια πρώτη ματιά , διακρίνει ομοιότητες αλλά και διαφορές.
Δεν είναι μόνο η «επανίδρυση», αλλά και η συνάφεια που έχουν οι έννοιες «κράτος» και «δημοκρατία».
Ταυτόχρονα είναι σαφής η διαφορά, που περιέχουν οι δύο έννοιες, σε ότι αφορά το υποκείμενο των «επανιδρύσεων».
Το κράτος –με την έννοια των μηχανισμών- το επανιδρύεις από τα πάνω, την δημοκρατία όμως, δεν είναι ικανό κάτι τέτοιο μόνο. Χρειάζεται να αλλάξουν πράγματα και από τα κάτω.
Η ιδέα αυτή του Γ. Παπανδρέου, όπως εκφράστηκε στο Θερινό Πανεπιστήμιο των Γάλλων Σοσιαλιστών στην Λα Ροσιέλ, προσωπικά με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.
Συμφωνώ μαζί του, ότι υπάρχει πρόβλημα επάρκειας της Δημοκρατίας, όπως αυτή προσαρμόστηκε από το 80 και δώθε, με πρωτοβουλία των νεοφιλελεύθερων, στα πλαίσια του Νεοφιλελεύθερου Χρηματιστικού Πραξικοπήματος, όπως λέει και ο Μ. Ροκάρ.
Είναι προφανές, ότι με την γιγάντωση των ιδιωτικών ΜΜΕ και την συγκέντρωση υπερβολικής οικονομικής δύναμης στα χέρια του Χρηματιστικού Παγκοσμιοποιημένου Κεφαλαίου, η Δημοκρατία, αδυνατεί να παίξει τον ρόλο της. Αδυνατεί να ελέγξει πρώτα απ’όλα αυτή την τεράστια οικονομική εξουσία, αλλά και την ιδεολογική εξουσία των ΜΜΕ.
Είναι προφανές, ότι έχει διαμορφώσει δυό κατηγορίες οικονομικών υποκειμένων. Είναι τα οικονομικά υποκείμενα των «ευκαιριών» -που παίρνουν δάνεια ενώ δεν τα χρειάζονται- και τα οικονομικά υποκείμενα των «αναγκών», που δεν τα θέλουν οι τράπεζες και το χρηματιστικό κεφάλαιο στην «συμμαχία» τους.
Η επανιδρυμένη Δημοκρατία θα γίνει δυνατή, στην βάση της ανατροπής του Χρηματιστικού Πραξικοπήματος, πρώτα απ’όλα στο οικονομικό επίπεδο με σύμμαχους τις δυνάμεις των «αναγκών» και εδώ βλέπω να υπάρχει εύφορο έδαφος για συνεργασία των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς (Κρατικοποίηση της Εθνικής, προγράμματα Δημοσίων έργων κλπ).
Η Δημοκρατία στερείται δυνατοτήτων ελέγχου, όχι μόνο γιατί πολλές φορές αυτό δεν είναι δυνατό –εξωχώριες εταιρείες, Funts κλπ-, αλλά και επειδή πολύ συχνά αυτές οι εξωδημοκρατικές δυνάμεις, επεμβαίνουν στην εκλογή των αντιπροσώπων.
Στην χώρα μας πλέον, μόνο οι υπερσυντηρητικές-αντιδημοκρατικές δυνάμεις της εκκλησίας και του εθνικισμού, που διαχειρίζονται «αξίες» που δεν έγιναν ποτέ «αξίες» δημοκρατικής ή διεθνούς ενδιαφέροντος και διαχείρισης, μπορούν να θεωρηθούν χώροι που δεν έχουν αλωθεί, με συνέπεια να συσκοτίζουν το «απόλυτο» μέγεθος του Χρηματιστικού Πραξικοπήματος.
Οι εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις που συγκροτούσαν στην δεκαετία του 60 τα κέντρα γύρω από το παλάτι, που ανέβαζαν και κατέβαζαν κυβερνήσεις, με αποκορύφωμα το Ιουλιανό πραξικόπημα των αποστατών, κατάφεραν στον κύκλο της μεταπολίτευσης να αλώσουν την θεσμική κατάκτηση της «Δεδηλωμένης».
Είναι προφανές, ότι ελέγχουν ή επηρεάζουν την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου, την σταθερότητα της Κυβέρνησης και το εύρος των χειρισμών της εκάστοτε διακυβέρνησης.
Είναι φανερό, ότι πρέπει να βρεθεί ένα «νέο κάστρο» έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας.
Στις Σκανδιναβικές χώρες, έχει κατακτηθεί από τις δεκαετίες του 30, η προαπαίτηση της «δεδηλωμένης» των συνδικάτων στον Προϋπολογισμό, για να κατατεθεί αυτός στην Βουλή.
Εδώ, κάτι τέτοιο, μάλλον δεν θα ήταν εύκολο να γίνει και να λειτουργήσει , με δεδομένη την επάρκεια των συνδικάτων για κάτι τέτοιο, αλλά και του βαθμού συναίνεσης προς αυτά, του λαού.
Εδώ χρειάζεται να προσφύγουμε σε κάτι λιγότερο απαιτητικό. Χρειάζεται κατά την γνώμη μου, να υιοθετηθεί ένα εκλογικό σύστημα-δημοψήφισμα.
Ανεξάρτητα από το σύστημα εκλογής των βουλευτών, οι ψηφοφόροι να τους επιλέγουν για ολόκληρη ή μισή θητεία.
Αν η περιφέρεια είναι διεδρική ο πρώτος θα εκλέγεται για ολόκληρη και ο δεύτερος για μισή θητεία.
Ετσι στα δύο χρόνια, θα ανανεώνεται το μισό κοινοβουλευτικό σώμα κάθε φορά και με την ευκαιρία θα δίνεται και στην κυβέρνηση το απαραίτητο μήνυμα είτε και η ανατροπή της.
Ένα τέτοιο σύστημα, θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να λαμβάνει υπόψη πολύ περισσότερο τις δεσμεύσεις της προς το εκλογικό σώμα.
Εδώ να πώ ότι η υιοθέτηση του Γερμανικού ή του Γαλλικού συστήματος, επιβάλλουν τις εκλογικές συμμαχίες, σε γενικό ή τοπικό επίπεδο και ανοίγουν επί της ουσίας το ζήτημα των «παρατάξεων».
Δεν θα έβλεπα με άσχημο μάτι την δοκιμή αυτής της «παραταξιακής συνεργασίας» με τον ισχύοντα νόμο στις «μονοεδρικές περιφέρειες».
Θα μπορούσε στις μισές να κατεβεί υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ και στις υπόλοιπες μισές υποψήφιος της ανανεωτικής αριστεράς.
Μια τέτοια επανίδρυση της Δημοκρατίας, φαντάζομαι ότι εννοεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και νομίζω πως μπορεί να αποτελέσει ζήτημα συζήτησης με την Ανανεωτική Αριστερά.
Δεν είναι μόνο η «επανίδρυση», αλλά και η συνάφεια που έχουν οι έννοιες «κράτος» και «δημοκρατία».
Ταυτόχρονα είναι σαφής η διαφορά, που περιέχουν οι δύο έννοιες, σε ότι αφορά το υποκείμενο των «επανιδρύσεων».
Το κράτος –με την έννοια των μηχανισμών- το επανιδρύεις από τα πάνω, την δημοκρατία όμως, δεν είναι ικανό κάτι τέτοιο μόνο. Χρειάζεται να αλλάξουν πράγματα και από τα κάτω.
Η ιδέα αυτή του Γ. Παπανδρέου, όπως εκφράστηκε στο Θερινό Πανεπιστήμιο των Γάλλων Σοσιαλιστών στην Λα Ροσιέλ, προσωπικά με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.
Συμφωνώ μαζί του, ότι υπάρχει πρόβλημα επάρκειας της Δημοκρατίας, όπως αυτή προσαρμόστηκε από το 80 και δώθε, με πρωτοβουλία των νεοφιλελεύθερων, στα πλαίσια του Νεοφιλελεύθερου Χρηματιστικού Πραξικοπήματος, όπως λέει και ο Μ. Ροκάρ.
Είναι προφανές, ότι με την γιγάντωση των ιδιωτικών ΜΜΕ και την συγκέντρωση υπερβολικής οικονομικής δύναμης στα χέρια του Χρηματιστικού Παγκοσμιοποιημένου Κεφαλαίου, η Δημοκρατία, αδυνατεί να παίξει τον ρόλο της. Αδυνατεί να ελέγξει πρώτα απ’όλα αυτή την τεράστια οικονομική εξουσία, αλλά και την ιδεολογική εξουσία των ΜΜΕ.
Είναι προφανές, ότι έχει διαμορφώσει δυό κατηγορίες οικονομικών υποκειμένων. Είναι τα οικονομικά υποκείμενα των «ευκαιριών» -που παίρνουν δάνεια ενώ δεν τα χρειάζονται- και τα οικονομικά υποκείμενα των «αναγκών», που δεν τα θέλουν οι τράπεζες και το χρηματιστικό κεφάλαιο στην «συμμαχία» τους.
Η επανιδρυμένη Δημοκρατία θα γίνει δυνατή, στην βάση της ανατροπής του Χρηματιστικού Πραξικοπήματος, πρώτα απ’όλα στο οικονομικό επίπεδο με σύμμαχους τις δυνάμεις των «αναγκών» και εδώ βλέπω να υπάρχει εύφορο έδαφος για συνεργασία των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς (Κρατικοποίηση της Εθνικής, προγράμματα Δημοσίων έργων κλπ).
Η Δημοκρατία στερείται δυνατοτήτων ελέγχου, όχι μόνο γιατί πολλές φορές αυτό δεν είναι δυνατό –εξωχώριες εταιρείες, Funts κλπ-, αλλά και επειδή πολύ συχνά αυτές οι εξωδημοκρατικές δυνάμεις, επεμβαίνουν στην εκλογή των αντιπροσώπων.
Στην χώρα μας πλέον, μόνο οι υπερσυντηρητικές-αντιδημοκρατικές δυνάμεις της εκκλησίας και του εθνικισμού, που διαχειρίζονται «αξίες» που δεν έγιναν ποτέ «αξίες» δημοκρατικής ή διεθνούς ενδιαφέροντος και διαχείρισης, μπορούν να θεωρηθούν χώροι που δεν έχουν αλωθεί, με συνέπεια να συσκοτίζουν το «απόλυτο» μέγεθος του Χρηματιστικού Πραξικοπήματος.
Οι εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις που συγκροτούσαν στην δεκαετία του 60 τα κέντρα γύρω από το παλάτι, που ανέβαζαν και κατέβαζαν κυβερνήσεις, με αποκορύφωμα το Ιουλιανό πραξικόπημα των αποστατών, κατάφεραν στον κύκλο της μεταπολίτευσης να αλώσουν την θεσμική κατάκτηση της «Δεδηλωμένης».
Είναι προφανές, ότι ελέγχουν ή επηρεάζουν την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου, την σταθερότητα της Κυβέρνησης και το εύρος των χειρισμών της εκάστοτε διακυβέρνησης.
Είναι φανερό, ότι πρέπει να βρεθεί ένα «νέο κάστρο» έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας.
Στις Σκανδιναβικές χώρες, έχει κατακτηθεί από τις δεκαετίες του 30, η προαπαίτηση της «δεδηλωμένης» των συνδικάτων στον Προϋπολογισμό, για να κατατεθεί αυτός στην Βουλή.
Εδώ, κάτι τέτοιο, μάλλον δεν θα ήταν εύκολο να γίνει και να λειτουργήσει , με δεδομένη την επάρκεια των συνδικάτων για κάτι τέτοιο, αλλά και του βαθμού συναίνεσης προς αυτά, του λαού.
Εδώ χρειάζεται να προσφύγουμε σε κάτι λιγότερο απαιτητικό. Χρειάζεται κατά την γνώμη μου, να υιοθετηθεί ένα εκλογικό σύστημα-δημοψήφισμα.
Ανεξάρτητα από το σύστημα εκλογής των βουλευτών, οι ψηφοφόροι να τους επιλέγουν για ολόκληρη ή μισή θητεία.
Αν η περιφέρεια είναι διεδρική ο πρώτος θα εκλέγεται για ολόκληρη και ο δεύτερος για μισή θητεία.
Ετσι στα δύο χρόνια, θα ανανεώνεται το μισό κοινοβουλευτικό σώμα κάθε φορά και με την ευκαιρία θα δίνεται και στην κυβέρνηση το απαραίτητο μήνυμα είτε και η ανατροπή της.
Ένα τέτοιο σύστημα, θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να λαμβάνει υπόψη πολύ περισσότερο τις δεσμεύσεις της προς το εκλογικό σώμα.
Εδώ να πώ ότι η υιοθέτηση του Γερμανικού ή του Γαλλικού συστήματος, επιβάλλουν τις εκλογικές συμμαχίες, σε γενικό ή τοπικό επίπεδο και ανοίγουν επί της ουσίας το ζήτημα των «παρατάξεων».
Δεν θα έβλεπα με άσχημο μάτι την δοκιμή αυτής της «παραταξιακής συνεργασίας» με τον ισχύοντα νόμο στις «μονοεδρικές περιφέρειες».
Θα μπορούσε στις μισές να κατεβεί υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ και στις υπόλοιπες μισές υποψήφιος της ανανεωτικής αριστεράς.
Μια τέτοια επανίδρυση της Δημοκρατίας, φαντάζομαι ότι εννοεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και νομίζω πως μπορεί να αποτελέσει ζήτημα συζήτησης με την Ανανεωτική Αριστερά.
