Το κόμμα των συναισθημάτων

Γιώργος Σιακαντάρης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2021-07-04

Ξεκίνησε χθες η προγραμματική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Οι διοργανωτές της διατείνονται πως σʼ αυτήν θα συζητηθούν θέματα που αφορούν τον οδικό χάρτη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Είμαι όμως σίγουρος πως μια ερώτηση- φάντασμα πλανάται πάνω από το Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας που πραγματοποιείται η Συνδιάσκεψη. Και το φάντασμα είναι η ερώτηση για το πόσο καιρό ακόμα ο ΣΥΡΙΖΑ θα εξακολουθεί να είναι κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Βεβαίως κανείς λογικός δεν αμφισβητεί πως στις επόμενες εκλογές θα εξακολουθεί να είναι αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι όμως πιο δύσκολη η απάντηση στο τι θα είναι στις μεθεπόμενες. Και σίγουρα λίγοι είναι αυτοί που θα στοιχημάτιζαν πως θα είναι κυβέρνηση.

Γιατί όμως ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται απέναντι σʼ αυτά τα υπαρξιακά ερωτήματα; Γιατί δεν έχουμε εδώ τη βεβαιότητα των εκλογικών αναμετρήσεων 1981-2009, όπου τότε ήταν σίγουρο πως η αξιωματική αντιπολίτευση κάποια στιγμή θα γινόταν κυβέρνηση και η κυβέρνηση αξιωματική αντιπολίτευση; Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ αν και προσπάθησε να γίνει ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί να είναι ΠΑΣΟΚ, όσα στελέχη και ψηφοφόροι απʼ αυτό και να ήρθαν στο κόμμα της «ριζοσπαστικής Αριστεράς»; Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ΠΑΣΟΚ, παρόλο που και αυτός αποτελεί όπως και αυτό μια «ετερόκλητη κοινωνική συμμαχία».

Καταρχάς να διευκρινίσω πως κατʼ εμέ οι μεγάλες δυσκολίες για την ερμηνεία του ΣΥΡΙΖΑ προέρχονται από το μεθοδολογικό κλειδί που επέλεξαν οι περισσότεροι αναλυτές. Η έννοια του εθνικολαϊκισμού όχι μόνο δεν ερμηνεύει τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και δεν βοηθά στη σημερινή αποκωδικοποίησή του. Παρά τις κατά καιρούς δηλώσεις του κ. Τσίπρα για την Ακρόπολη που αυτός αντικρίζει από το γραφείο του, ενώ η Μέρκελ κοιτά το Ράιχσταγκ και τα περί «όχι και τόσο Ελλήνων» για εκείνους που ψήφισαν μνημόνια, ο εθνικισμός δεν είναι το μείζον χαρακτηριστικό του. Ενώ ο υπαρκτός του λαϊκισμός δεν έχει πολλά να ζηλέψει από τον λαϊκισμό της περιόδου της μεταπολίτευσης, από τον λαϊκισμό των «μη προνομιούχων», του «πατριωτικού» ΠΑΣΟΚ και της μακεδονομάχου ΝΔ των Ζαππείων. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως είναι το κόμμα της συναισθηματικής συμπεριφοράς. Ούτε ο λαϊκισμός, ούτε οι «πατριωτικές» φωνές σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ στηρίχθηκαν αποκλειστικά στο συναίσθημα. Το χρησιμοποίησαν, αλλά το μεγαλύτερο όπλο τους ήταν η διαχειριστική τους ικανότητα να αντιμετωπίζουν καταστάσεις που υπερέβαιναν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις. Είναι τυχαίο που το ΠΑΣΟΚ κατέρρευσε, όταν οι πολίτες άρχισαν να αμφισβητούν τη διαχειριστική του ικανότητα; Είναι τυχαίο που η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη έχει ακόμη ελάχιστη φθορά, αφού ακόμη πείθει πως διατηρεί αυτήν την ικανότητα;

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανήλθε στην εξουσία όχι γιατί έπεισε για τη διαχειριστική του ικανότητα, αλλά γιατί έπαιξε με το συναίσθημα και τη συγκίνηση. Ο αριστερός, ο ριζοσπαστικός, ο αντιμνημονιακός, ο λαϊκιστικός, ο ΣΥΡΙΖΑ των δυο ψυχών ήταν πρωτίστως το κόμμα των ανορθολογικών συναισθημάτων. Και τα κόμματα της «συναισθηματικής συμπεριφοράς» (Μαξ Βέμπερ) δεν μετατρέπονται εύκολα σε κόμματα της ορθολογικής συμπεριφοράς και διαχείρισης. Παραμένουν κόμματα Ιανοί, κόμματα δυο ψυχών, των οποίων η μια είναι ο «ρεαλισμός» και η δεύτερη παραμένει εγκλωβισμένη στα συναισθηματικά ψέματά της. Καθόλου τυχαία επομένως που την προγραμματική Συνδιάσκεψη και την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ απασχολεί το πώς το κόμμα θα επανέλθει στην εξουσία και όχι το πώς θα αλλάξει.

Θέματα επικαιρότητας: ΣΥΡΙΖΑ

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Ο ΝΕΟΣ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗ

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2022-02-17

Μια ορθή πρόταση, σε ορθό χρόνο, με ορθό τρόπο κατατεθειμένη,...

Περισσότερα

Τι κόμμα θέλει να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ;

Τάσος Παππάς, 2022-02-05

Η νίκη του Πορτογάλου σοσιαλιστή Αντόνιο Κόστα προκάλεσε...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Το κόμμα των συναισθημάτων

Γιώργος Σιακαντάρης, 2021-07-04

Ξεκίνησε χθες η προγραμματική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Οι...

Περισσότερα
Γιώργος Σταθάκης

«Τις εκλογές δεν τις κερδίζει ο καταγγελτικός λόγος»

Γιώργος Σταθάκης, 2020-12-05

Ο πρώτος χρόνος ασυλίας της κυβέρνησης προφανώς παρήλθε....

Περισσότερα

Τι έχουν τα έρμα και δεν αβγαταίνουν;

Τάσος Παππάς, 2020-12-03

Αναρωτιούνται πολλοί γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εισπράττει τη φθορά...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Το πρόβλημα με την εσωστρέφεια

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2020-11-28

Επειδή έχω τη διαστροφή να διαβάζω πολλά από τα απειράριθμα...

Περισσότερα
Δημήτρης Σεβαστάκης

Η καρδάρα και το μισοχυμένο γάλα

Δημήτρης Σεβαστάκης, 2020-11-15

Ο κόσμος έχει χάσει κάθε ψευδαίσθηση, κάθε ρομαντισμό. Και...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τίνος παιδί είναι ο ΣΥΡΙΖΑ

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-07-04

Η επικαιρότητα κυριαρχείται από τις αποκαλύψεις για τρία...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Κώστας Καλλίτσης

Και η αντιπολίτευση;..

Κώστας Καλλίτσης, 2025-02-09

Η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης είναι πολύ κακή, κακή...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

×
×