Το διπλό χάσμα της Ευρώπης

Κώστας Καλλίτσης, Η Καθημερινή, Δημοσιευμένο: 2023-11-12

Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση φλερτάρει με την ύφεση, δεν ήταν άγνωστο. Το νέο που πρόσθεσε προχθές ο Μάριο Ντράγκι είναι η βεβαιότητά του ότι η ύφεση θα έρθει στα τέλη του έτους. Η Κρ. Λαγκάρντ και η διοίκηση της ΕΚΤ κάνουν ό,τι μπορούν προς τούτο, ασκώντας μια αυστηρή νομισματική πολιτική, που ίσως θα είχε νόημα αν ο πληθωρισμός οφειλόταν σε υπερβάλλουσα ζήτηση. Τα υψηλά επιτόκια μεγαλώνουν τη δανειακή επιβάρυνση νοικοκυριών κι επιχειρήσεων και αποθαρρύνουν την ενίσχυση της προσφοράς μέσω νέων επενδύσεων. Αντί για καλό, φέρνουν ύφεση.

Αν στο έδαφος αυτής της νομισματικής πολιτικής και της δογματικής εμμονής σε έναν αυθαίρετο στόχο, τη συγκράτηση του πληθωρισμού στο 2% (πάμπολλα προβλήματα θα εξαφανίζονταν αν το 2% γινόταν 3%, είπε ο Ευ. Μυτιληναίος στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών…) δυσχεραίνεται η οικονομική συγκυρία, στο υπέδαφος λειτουργούν διαρθρωτικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη σταθερή υστέρηση της Ευρώπης συγκριτικά με τις οικονομίες των ΗΠΑ, της Κίνας κ.ά. Η Ευρώπη χάνει σε ανταγωνιστικότητα επί μια 20ετία, αλλά το παράβλεπε απολαμβάνοντας μια ευημερία που οφειλόταν στη δημοσιονομική επέκταση της Κίνας, τη φθηνή ενέργεια της Ρωσίας και την αμυντική ασπίδα των ΗΠΑ. Αυτά παρήλθαν. Τώρα ένα διπλό χάσμα κάνει έντονα την παρουσία του.

Το ένα σκέλος είναι εξωτερικό, χάσμα της Ευρώπης με τις άλλες μεγάλες οικονομίες του κόσμου, πρώτα πρώτα την αμερικανική. Η Ευρώπη των 450 εκατ. κατοίκων έχει μια οικονομία που σήμερα αντιστοιχεί στο 65% αυτής των ΗΠΑ των 330 εκατ. κατοίκων, ενώ αντιστοιχούσε στο 91% πριν από μια 10ετία. Το πιο σημαντικό: Οι ΗΠΑ, βλέποντας να μειώνεται σταθερά μετά το 2011 η παραγωγικότητα και να χάνει ανταγωνιστικότητα η βιομηχανία τους, άρχισαν να υλοποιούν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα κινήτρων, ύψους 369 δισ. δολ., για να προσελκύσουν επενδύσεις από όλο τον κόσμο (και απ’ την Ευρώπη) για την πράσινη αναγέννηση της βιομηχανικής βάσης τους. Η Γηραιά Ηπειρός μας έχασε την πρώτη επανάσταση, του Ιντερνετ – δεν υπάρχουν ευρωπαϊκές Alibaba, Amazon ή Google. Κινδυνεύει να χάσει και τη δεύτερη επανάσταση, των κβαντικών κομπιούτερ και της τεχνητής νοημοσύνης. Κινδυνεύει με στρατηγική υποβάθμιση, να χάσει τις μεγάλες, σύγχρονες επενδύσεις, καθώς οι ευρωπαϊκές εταιρείες προκρίνουν να τις κάνουν στην εκείθεν πλευρά του Ατλαντικού. Και όμως, αντί να αντιδράσει, με κοινό δανεισμό και κοινή χρηματοδότηση, περιορίζεται στην ανακύκλωση των αδιάθετων δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης – διά πάσαν νόσον…

Ετσι διευρύνεται το δεύτερο, το εσωτερικό χάσμα. Η απουσία κοινού δανεισμού και χρηματοδότησης συνοδεύεται με κρατικές ενισχύσεις που προσφέρουν μεμονωμένα τα οικονομικά ισχυρότερα ευρωπαϊκά κράτη στις εθνικές επιχειρήσεις τους που μένουν στην Ευρώπη, κάτι που αδυνατούν να κάνουν τα ασθενέστερα κράτη. Η εξέλιξη του ύψους των κρατικών ενισχύσεων είναι εντυπωσιακή: Το 2015 ήταν 102,8 δισ. ευρώ. Το 2021 ανέβηκαν στα 334,54 δισ. ευρώ. Και από τις αρχές του 2022 μέχρι τον Αύγουστο, φέτος, έφτασαν τα 733 δισ. ευρώ. Ενας αθέμιτος ανταγωνισμός είναι σε πλήρη εξέλιξη εις βάρος των επιχειρήσεων του ευρωπαϊκού Νότου, με την ενιαία αγορά να κατακερματίζεται.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομία

Κώστας Καλλίτσης

Δύο εν σειρά παράδοξα

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-07

Με ποια κριτήρια διαμορφώνεται η ευρωπαϊκή στρατηγική...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Κάτι βλέπουν;..

Κώστας Καλλίτσης, 2024-03-03

Εν αρχή, οι τιμές είχαν αρχίσει να πιέζονται λόγω της σταδιακής...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Το διπλό χάσμα της Ευρώπης

Κώστας Καλλίτσης, 2023-11-12

Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση φλερτάρει με την ύφεση, δεν ήταν άγνωστο....

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Πριν από 50 χρόνια και σήμερα

Κώστας Καλλίτσης, 2023-10-15

Μερικές πινελιές: Πόλεμοι σε περιοχές που παράγουν απαραίτητες...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Ακρίβεια χωρίς επιδόματα

Κώστας Καλλίτσης, 2023-09-02

Τρία ενδιαφέροντα στοιχεία είδαν το φως της δημοσιότητας...

Περισσότερα

Λόγια, λόγια, λόγια. Παχιά

Τάσος Παππάς, 2023-06-21

Στα ψιλά πέρασε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που έγινε...

Περισσότερα
Μάνος Ματσαγγάνης

Χαμηλή φορολογία ή οργανωμένη κοινωνία;

Μάνος Ματσαγγάνης, 2023-06-11

Ένας σίγουρος τρόπος για να καταλάβουμε την κοινωνική συνείδηση...

Περισσότερα

Ισχύς στο εξωτερικό και ορθολογισμός στην Οικονομία

Βαγγέλης Αρεταίος, 2023-06-04

Μια νέα Τουρκία, με πυλώνες την προβολή ισχύος - όπως ερμηνεύεται...

Περισσότερα

Άρθρα/ Ευρωπαϊκή Ένωση

Θόδωρος Τσίκας

Τί σημαίνει η άνοδος της ακροδεξιάς στη Γερμανία

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-08

Η Θουριγγία και η Σαξονία, στις οποίες έγιναν εκλογές, είναι...

Κώστας Καλλίτσης

Από τον Λέττα στον Ντράγκι

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-15

Στην Ευρώπη το είχαμε όλοι, ίσως όσο ποτέ άλλοτε, ανάγκη,...

Μέρες του 36, μέρες του 2024

Παύλος Τσίμας, 2024-06-22

...Στο μεταξύ, ως προς την δική μας περί κεντροαριστεράς...

Κώστας Καλλίτσης

Δύο εν σειρά παράδοξα

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-07

Με ποια κριτήρια διαμορφώνεται η ευρωπαϊκή στρατηγική...

Θόδωρος Τσίκας

Προχωρά η ευρωπαϊκή Άμυνα, αν και με μικρά βήματα

Θόδωρος Τσίκας, 2024-03-22

Ας αρχίσουμε από τα βασικά: οι καλές εποχές πέρασαν. Η περίοδος...

Θα αυτοτραυματιστεί η Ευρώπη;

Παύλος Τσίμας, 2024-02-03

«Ευρώπη θα γίνουμε»! Στα ελληνικά ακούγεται θετικό, κάτι...

Π.Κ. Ιωακειμίδης

9+1 Ερωτήσεις - απαντήσεις για το Βέτο στην Ευρώπη

Π.Κ. Ιωακειμίδης, 2023-12-23

Είναι το πολιτικά πιο ευαίσθητο θέμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση...

Το μπούνκερ είναι αδιαπέραστο

Γιώργος Καπόπουλος, 2023-11-18

Μια απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης,...

Κώστας Καλλίτσης

Το διπλό χάσμα της Ευρώπης

Κώστας Καλλίτσης, 2023-11-12

Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση φλερτάρει με την ύφεση, δεν ήταν άγνωστο....

Σωτήρης Βαλντέν

Η νέα διεύρυνση της ΕΕ και το μέλλον της Ευρώπης

Σωτήρης Βαλντέν, 2023-09-07

Όταν πέρσι τον Ιούνιο οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφάσισαν...

Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ευρωεκλογές του 2024

Μανώλης Σπινθουράκης, 2023-06-28

Οπως πολύ σωστά είπε την Κυριακή ο Αλέξης Τσίπρας, το επόμενο...

Λόγια, λόγια, λόγια. Παχιά

Τάσος Παππάς, 2023-06-21

Στα ψιλά πέρασε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που έγινε...

×
×