Η Κίνα κέρδισε το 2020
Joschka Fischer, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2020-12-05
Το 2020 θα περάσει στην Ιστορία ως το έτος της μεγάλης πανδημίας του COVID-19, και ορθώς. Θα το θυμόμαστε όμως επίσης ως τη χρονιά που τερματίστηκε η άθλια θητεία του Ντόναλντ Τραμπ. Και τα δύο αυτά συμβάντα έχουν στενούς δεσμούς και θα αφήσουν μακροχρόνια ίχνη, εν μέρει διότι εκτυλίχθηκαν στη διάρκεια μιας ευρύτερης παγκόσμιας μετάβασης από έναν 20ό αιώνα κυριαρχούμενο από τις ΗΠΑ σε έναν 21ο αιώνα κυριαρχούμενο από την Κίνα.
Σε αυτό το φόντο, το 2020 αποδείχθηκε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη χρονιά για την Κίνα. Βέβαια, τα πράγματα δεν έδειχναν έτσι στην αρχή του, όταν ένας νέος κορωνοϊός, ο SARS-Cov-2, αφηνίαζε στη μητρόπολη της Ουχάν. Σοβαρά λάθη των κινεζικών Αρχών επέτρεψαν στο ξέσπασμα να εξελιχθεί σε μια πανδημία που έχει σκοτώσει πλέον σχεδόν 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους και έχει ακινητοποιήσει την παγκόσμια οικονομία. Στις αρχές της χρονιάς, η κεντρική ηγεσία της Κίνας έμοιαζε να αντιμετωπίζει μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης. Ακολουθώντας έναν εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, ο COVID-19 προς στιγμήν έκανε τη χώρα να γονατίσει.
Αλλά η θέση της Κίνας μοιάζει σαφώς βελτιωμένη στο τέλος του 2020. Οι αποτυχίες της στην έναρξη της πανδημίας μοιάζει να έχουν σε μεγάλο βαθμό ξεχαστεί, ιδιαίτερα εντός της Κίνας. Δεν υπάρχουν πλέον σημάδια απώλειας της λαϊκής εμπιστοσύνης στην κεντρική ηγεσία. Εφαρμόζοντας ριζοσπαστικά μέτρα, το αυταρχικό, μονοκομματικό κράτος της Κίνας τιθάσευσε γρήγορα τον COVID-19 και επανέφερε την οικονομία στον σωστό δρόμο, επιτρέποντας μια σχεδόν απόλυτη επιστροφή στην κανονικότητα.
Στον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ η Κίνα έχει κάνει ελάχιστες υποχωρήσεις (κυρίως μια υπόσχεση αγοράς αμερικανικών αγαθών ύψους 200 δισ. δολαρίων). Η καταστολή στο Χονγκ Κονγκ μοιάζει να λειτουργεί ακριβώς όπως ήλπιζε ο κινέζος πρόεδρος. Και τον Νοέμβριο η Κίνα έστησε ένα είδος γεωπολιτικού πραξικοπήματος με την υπογραφή της Περιφερειακής Συνολικής Οικονομικής Συνεργασίας (ΠΣΟΣ), μιας νέας εμπορικής συμφωνίας που θα τη θέσει στο κέντρο της μεγαλύτερης ζώνης ελεύθερου εμπορίου παγκοσμίως. Η ΠΣΟΣ θα συνδέσει την τεράστια αγορά της Κίνας με εκείνες της Ενωσης Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας - από την Ινδονησία και τη Σιγκαπούρη έως το Βιετνάμ - και θα περιλαμβάνει σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία. Προς το παρόν, η Ινδία δεν συμμετέχει, ίσως όμως ενταχθεί αργότερα. Ο μοναδικός περιφερειακός παράγοντας που αφέθηκε εκτός είναι η Αμερική.
Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη ριάλιτι TV. Οταν ο Τραμπ έφτασε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο του 2017, μία από τις πρώτες αποφάσεις του ήταν η απόσυρση των ΗΠΑ από τη Δια-Ειρηνική Συνεργασία, μια συμφωνία που είχε διαπραγματευτεί ο Μπαράκ Ομπάμα και η οποία θα είχε δημιουργήσει κάτι σαν την ΠΣΟΣ, αλλά με την Αμερική στο κέντρο και με την Κίνα εκτός. Παρακολουθώντας αυτή την πράξη αυτοτραυματισμού των ΗΠΑ, οι ηγέτες της Κίνας μάλλον δεν θα μπορούσαν να πιστέψουν την τύχη τους και η κυβέρνηση Σι εργάζεται σκληρά έκτοτε ώστε να αξιοποιήσει το γενναιόδωρο δώρο του Τραμπ.
Χωρίς μια αποκατάσταση της παγκόσμιας ηγετικής θέσης των ΗΠΑ υπό τον Τζο Μπάιντεν, η Κίνα οδεύει προς το να γίνει η κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο, και αυτή δεν είναι μια καθησυχαστική προοπτική για τους αμερικανούς εταίρους και συμμάχους στην Ευρώπη, στην περιοχή του Ινδικού και του Ειρηνικού και αλλού.
Ο Γιόσκα Φίσερ, υπουργός Εξωτερικών και αντικαγκελάριος της Γερμανίας από το 1998 έως το 2005, υπήρξε ηγέτης των Γερμανών Πρασίνων για σχεδόν 20 χρόνια.
Σε αυτό το φόντο, το 2020 αποδείχθηκε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη χρονιά για την Κίνα. Βέβαια, τα πράγματα δεν έδειχναν έτσι στην αρχή του, όταν ένας νέος κορωνοϊός, ο SARS-Cov-2, αφηνίαζε στη μητρόπολη της Ουχάν. Σοβαρά λάθη των κινεζικών Αρχών επέτρεψαν στο ξέσπασμα να εξελιχθεί σε μια πανδημία που έχει σκοτώσει πλέον σχεδόν 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους και έχει ακινητοποιήσει την παγκόσμια οικονομία. Στις αρχές της χρονιάς, η κεντρική ηγεσία της Κίνας έμοιαζε να αντιμετωπίζει μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης. Ακολουθώντας έναν εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, ο COVID-19 προς στιγμήν έκανε τη χώρα να γονατίσει.
Αλλά η θέση της Κίνας μοιάζει σαφώς βελτιωμένη στο τέλος του 2020. Οι αποτυχίες της στην έναρξη της πανδημίας μοιάζει να έχουν σε μεγάλο βαθμό ξεχαστεί, ιδιαίτερα εντός της Κίνας. Δεν υπάρχουν πλέον σημάδια απώλειας της λαϊκής εμπιστοσύνης στην κεντρική ηγεσία. Εφαρμόζοντας ριζοσπαστικά μέτρα, το αυταρχικό, μονοκομματικό κράτος της Κίνας τιθάσευσε γρήγορα τον COVID-19 και επανέφερε την οικονομία στον σωστό δρόμο, επιτρέποντας μια σχεδόν απόλυτη επιστροφή στην κανονικότητα.
Στον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ η Κίνα έχει κάνει ελάχιστες υποχωρήσεις (κυρίως μια υπόσχεση αγοράς αμερικανικών αγαθών ύψους 200 δισ. δολαρίων). Η καταστολή στο Χονγκ Κονγκ μοιάζει να λειτουργεί ακριβώς όπως ήλπιζε ο κινέζος πρόεδρος. Και τον Νοέμβριο η Κίνα έστησε ένα είδος γεωπολιτικού πραξικοπήματος με την υπογραφή της Περιφερειακής Συνολικής Οικονομικής Συνεργασίας (ΠΣΟΣ), μιας νέας εμπορικής συμφωνίας που θα τη θέσει στο κέντρο της μεγαλύτερης ζώνης ελεύθερου εμπορίου παγκοσμίως. Η ΠΣΟΣ θα συνδέσει την τεράστια αγορά της Κίνας με εκείνες της Ενωσης Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας - από την Ινδονησία και τη Σιγκαπούρη έως το Βιετνάμ - και θα περιλαμβάνει σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία. Προς το παρόν, η Ινδία δεν συμμετέχει, ίσως όμως ενταχθεί αργότερα. Ο μοναδικός περιφερειακός παράγοντας που αφέθηκε εκτός είναι η Αμερική.
Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη ριάλιτι TV. Οταν ο Τραμπ έφτασε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο του 2017, μία από τις πρώτες αποφάσεις του ήταν η απόσυρση των ΗΠΑ από τη Δια-Ειρηνική Συνεργασία, μια συμφωνία που είχε διαπραγματευτεί ο Μπαράκ Ομπάμα και η οποία θα είχε δημιουργήσει κάτι σαν την ΠΣΟΣ, αλλά με την Αμερική στο κέντρο και με την Κίνα εκτός. Παρακολουθώντας αυτή την πράξη αυτοτραυματισμού των ΗΠΑ, οι ηγέτες της Κίνας μάλλον δεν θα μπορούσαν να πιστέψουν την τύχη τους και η κυβέρνηση Σι εργάζεται σκληρά έκτοτε ώστε να αξιοποιήσει το γενναιόδωρο δώρο του Τραμπ.
Χωρίς μια αποκατάσταση της παγκόσμιας ηγετικής θέσης των ΗΠΑ υπό τον Τζο Μπάιντεν, η Κίνα οδεύει προς το να γίνει η κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο, και αυτή δεν είναι μια καθησυχαστική προοπτική για τους αμερικανούς εταίρους και συμμάχους στην Ευρώπη, στην περιοχή του Ινδικού και του Ειρηνικού και αλλού.
Ο Γιόσκα Φίσερ, υπουργός Εξωτερικών και αντικαγκελάριος της Γερμανίας από το 1998 έως το 2005, υπήρξε ηγέτης των Γερμανών Πρασίνων για σχεδόν 20 χρόνια.
