Οι νεοναζί στοχεύουν στο κέντρο της κοινωνίας

Tην περασμένη εβδομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο παρουσιάστηκε το ντοκιμαντέρ της Ανζελίκ Κουρούνη «Χρυσή Αυγή: Υπόθεση όλων μας». Ανάμεσα σ’ αυτούς που μίλησαν στην εκδήλωση ήταν και η Μαρτίνα Μίχελς, ευρωβουλευτής από τη Γερμανία, τη χώρα που γεννήθηκε ο ναζισμός. Είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε μαζί της στο περιθώριο της εκδήλωσης για το φαινόμενο της ανόδου ακροδεξιών κομμάτων, αλλά και του νεοναζισμού συνολικά στην Ευρώπη, όπως καταγράφηκε στη χώρα μας στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής και ο οποίος, όπως φάνηκε τελευταία, κάθε άλλο παρά έχει ξεριζωθεί και από τη Γερμανία.

Πόσο μεγάλος είναι κατά τη γνώμη σας ο κίνδυνος να δούμε οργανώσεις σαν τη Χρυσή Αυγή και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες στο μέλλον;

O κίνδυνος είναι ήδη υπαρκτός. Έχουμε σε όλη την Ευρώπη μια ενίσχυση τέτοιων αυταρχικών ακραίων δυνάμεων. Αν κοιτάξετε, για παράδειγμα, στη Γερμανία, έχουμε τόσο την Εναλλακτική για τη Γερμανία (ΑfD) όσο και τους περίφημους Reichsbürger (Πολίτες του Ράιχ), μια οργάνωση με καθαρά μιλιταριστικό χαρακτήρα και δράση, που διακηρύσσει ανοιχτά ως στόχο της την καταστροφή της Δημοκρατίας. Μια οργάνωση που έχει στο στόχαστρό της μειονότητες, αριστερούς και γενικότερα όσους διαφωνούν μαζί της. Η Χρυσή Αυγή είναι λοιπόν μια μόνο ψηφίδα σε ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό, το οποίο θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε συνολικά και αποφασιστικά.

Αναφερθήκατε στην ΑfD, που πρόσφατα γιόρτασε τα δέκατα γενέθλιά της στη Γερμανία. Ένα κόμμα που μέσα σ’ αυτό διάστημα έχει μετακινηθεί προς όλο και πιο ακραίες θέσεις. Πιστεύετε ότι αυτό έχει να κάνει με μια συνολικότερη μεταστροφή της γερμανικής κοινωνίας; Και υπάρχει κάποια άμεση σχέση με τους Reichsbürger;

Πιστεύω ότι υπάρχει σχέση κι αυτό πράγματι είναι ένα σύμπτωμα που μαρτυρά την κατάσταση της κοινωνίας. Η ΑfD ξεκίνησε με το σύνθημα για έξοδο από την Ευρωζώνη, λόγω της κρίσης τότε, και σήμερα, αν δει κανείς την ηγεσία της, πρόκειται για κανονικούς νεοναζί τόσο σε σχέση με τη ρητορική τους όσο και με τη δράση τους. Οι Reichsbürger έχουν μια απευθείας σύνδεση μαζί της και την αξιοποίησαν και ως δεξαμενή για τη στράτευση οπαδών τους. Το πιο τρομακτικό είναι ότι αυτή η ενίσχυση νεοναζιστικών ιδεών δεν αφορά μόνο κάποιο περιθωριακό κομμάτι της κοινωνίας. Θα έλεγα ότι αυτή η ενδυνάμωση τέτοιων κομμάτων προέρχεται ακριβώς από την καρδιά της κοινωνίας, από τον μεσαίο χώρο, κάτι που είδαμε και στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής. Είναι χαρακτηριστική η δικτύωσή τους σε τομείς όπως η αστυνομία και η Δικαιοσύνη. Καταλαμβάνουν συχνά υψηλά δημόσια αξιώματα. Προσπαθούν να στήσουν ένα δίκτυο που θα βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο της κοινωνίας για να εξαπλωθούν οι καταστροφικές τους ιδέες. Γι’ αυτό λέω ότι θα πρέπει να δούμε το πρόβλημα με ειλικρίνεια και χωρίς καμιά διάθεση ωραιοποίησης.

Βλέπουμε το τελευταίο διάστημα προσπάθειες, όπως αυτή του Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, να δημιουργήσουν στενότερες σχέσεις με κόμματα της Ακροδεξιάς, όπως οι νεοφασίστες της Μελόνι στην Ιταλία. Θεωρείτε πως είναι μια μεμονωμένη προσωπική πρωτοβουλία ή αποτελεί μια συνολικότερη πολιτική επιλογή της Κεντροδεξιάς στην Ευρώπη;

Δεν νομίζω πως είναι μια προσωπική επιλογή, αλλά μια συνολικότερη στάση, που αδιαφορεί για τις συνέπειες προκειμένου να μπορέσει να διασφαλίσει την εξουσία. Υπάρχει και η σκέψη διείσδυσης σε μια εκλογική πελατεία που θα μπορούσε να δώσει ψήφους. Το έχουμε δει αυτό σε αρκετές περιπτώσεις. Δεν είναι μοναδική η περίπτωση της Ιταλίας τώρα. Το έχουμε δει και σε άλλες χώρες - στη Σουηδία για παράδειγμα. Και φυσικά υπάρχει πάντα ο Όρμπαν στην Ουγγαρία, ο οποίος παρέμενε μέχρι πρότινος εξέχον μέλος του ΕΛΚ. Είναι μια τάση που μπορεί να προχωρά υπόγεια και αργόσυρτα, αλλά είναι σταθερή και είναι καθήκον για κάθε δημοκράτη, όταν βλέπει κάτι τέτοιο, να μην κλείνει τα μάτια και να αδιαφορεί, αλλά να θίγει αυτό το ζήτημα και να οργανώνει την αντίσταση ενάντια σε μια τέτοια συνεργασία.

Βλέπουμε λοιπόν μια ριζοσπαστικοποίηση συνολικά του συντηρητικού χώρου. Η Δεξιά γίνεται πιο επιθετική, πιο σκληρή. Μήπως θα έπρεπε και η Αριστερά να αντιμετωπίσει αυτό το φαινόμενο πιο «επιθετικά», πιο αποφασιστικά; Δεν χρειάζεται μια πιο ριζοσπαστική Αριστερά απέναντι στη ριζοσπαστική αυτή Δεξιά;

Δεν ξέρω αν η επιθετικότητα είναι η μόνη λύση. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, πιο τεκμηριωμένοι. Να εξηγήσουμε με επιχειρήματα ποια είναι τα αιτήματα και οι προτάσεις της Αριστεράς. Για παράδειγμα, να απαιτήσουμε τον «αφοπλισμό» αυτών των δυνάμεων, την αποκάλυψη των διασυνδέσεών τους με την αστυνομία και τη Δικαιοσύνη. Αυτά τα ζητήματα πρέπει να τα θέσουμε με μεγαλύτερη έμφαση στο επίκεντρο των προτάσεών μας. Αλλά, φυσικά, δεν μπορούμε να μένουμε και παρατηρητές στα κοινωνικά ζητήματα. Θα πρέπει να τα επεξεργαστούμε καλύτερα και να παρουσιάσουμε τεκμηριωμένες και ολοκληρωμένες απαιτήσεις και θέσεις. Να απαντήσουμε έτσι στον λαϊκισμό εκείνων που πολλές φορές προσπαθούν να υποβαθμίσουν τον κίνδυνο από τις θέσεις τους, χωρίς παράλληλα να αμφισβητούν το σύστημα και τις γενεσιουργές αιτίες των προβλημάτων. Αυτό πρέπει να κάνει η Αριστερά κι αυτό προσπαθούμε να κάνουμε κι εμείς στην Die Linke. Αυτό που ίσως έχουμε υποτιμήσει είναι ακριβώς η κατανόηση ότι το φαινόμενο της Ακροδεξιάς αφορά το «κέντρο» της κοινωνίας.