Ξεκινάω με γνώμονα την επαγγελματική εμπειρία

H εμπειρία της επικοινωνίας με τη Τζένη Λειβαδάρου για την ανάγκη της συνέντευξης ήταν συγκλονιστική. Μια δυναμική γυναίκα, με αποφασιστικότητα, ενθουσιασμό και αισιοδοξία, αλλά κυρίως με μια έντονη ανάγκη συλλογικής προσφοράς.

Ζητώντας να μου περιγράψει εν συντομία τον εαυτό της με τρία χαρακτηριστικά, η επιστήμονας απάντησε ότι είναι επίμονη, προσεγγίζει τα ζητήματα με «τεχνικό τρόπο» ώστε να βρίσκει λύσεις και ότι της αρέσει να βοηθάει τους γύρω της. Στην πρώτη μας αυτήν συζήτηση, λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, με αφορμή τη συμμετοχή της στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. στην 6η θέση, επιβεβαίωσε και τα τρία.

Είστε μια νέα γυναίκα με ένα «βαρύ» βιογραφικό και μεγάλη εργασιακή εμπειρία στον εκσυγχρονισμό των τεχνολογιών για ένα βιώσιμο μέλλον. Έχετε συναντηθεί ακόμα και με τον καθηγητή Στίβεν Χόκινγκ. Με τι ασχολείστε αυτό το διάστημα; Ποια είναι η γνώμη σας για το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο;

Καταρχήν, σας ευχαριστώ πολύ για την εισαγωγή και τα θερμά σας λόγια. Η μέχρι στιγμής πορεία μου ήταν ένας δρόμος με αρκετές δυσκολίες, καθώς προσπάθησα να συνδυάσω αφενός μεν ακαδημαϊκή εξέλιξη και αφετέρου απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας.

Ξεκινώντας από την τελευταία ερώτηση για το ελληνικό πανεπιστήμιο, θα ήθελα πρωτίστως να καταστήσω σαφές ότι τρέφω απεριόριστο σεβασμό στη δωρεάν εκπαίδευση η οποία παρέχεται στη χώρα μας. Τα πανεπιστήμιά μας αναδεικνύουν άριστους επιστήμονες, με εχέγγυα τέτοια ώστε να σταθούν επάξια σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές επαγγελματικό περιβάλλον. Λέμε ότι οι Έλληνες διαπρέπουν στο εξωτερικό και είναι μεγάλη αλήθεια. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι οι περισσότεροι εξ αυτών πήραν τα εφόδια και τις βάσεις από το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο και κατόπιν έφυγαν στο εξωτερικό. Τα εφαλτήρια για μια τέτοια απόφαση εστιάζονται κυρίως στην έλλειψη περαιτέρω επαγγελματικής εξέλιξης.

Εν συνεχεία, κάνεις δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι υπάρχουν ελλείψεις και εγγενείς αδυναμίες στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Για τη στήριξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης οφείλουμε να ανταποκρινόμαστε στα αιτήματα της ακαδημαϊκής κοινότητας. Θεμελιώδες ζήτημα αποτελεί η νέα γενιά να έχει πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ανεξάρτητα από οικονομικούς και κοινωνικούς περιορισμούς. Εξίσου σημαντικό ζήτημα θεωρώ πως αποτελεί ο εκσυγχρονισμός των πανεπιστημιακών τμημάτων, ούτως ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις σύγχρονες ανάγκες για έρευνα και να μπορούν να συμπλεύσουν με τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Για να επιτευχθούν και οι δύο αυτοί πυλώνες που προανέφερα, προτεραιότητα είναι η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα των πανεπιστημίων και η στήριξη της Εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να τονίσω ότι όλα όσα σας αναφέρω δεν είναι μια απλή πεποίθηση ή μια θεωρητική προσέγγιση, αλλά προέκυψαν από τη δική μου εξέλιξη μέσα στο ελληνικό σύστημα Παιδείας. Ως νέα μηχανικός εργάστηκα σε έργα υποδομής αξιοποιώντας τα πτυχία μου από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Αργότερα, και αφού πέρασα για κάποια χρόνια από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ασχολήθηκα αποκλειστικά με τεχνολογίες για την ενεργειακή μετάβαση. Η βασική μου ενασχόληση είναι ο βιομηχανικός εκσυγχρονισμός για ένα βιώσιμο μοντέλο παραγωγής, η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας καθώς και η διερεύνηση του συνόλου των τεχνολογιών που άπτονται της ενεργειακής μετάβασης.

Ποιο ήταν το έναυσμα για να συμμετέχετε ενεργά στην πολιτική και γιατί με τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.;

Ο πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας μου έκανε την εξαιρετικά τιμητική πρόταση να ενταχθώ στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία. Δεν σας κρύβω ότι το σκέφτηκα αρκετά, καθώς δεν είμαι επαγγελματίας πολιτικός και, εκτός αυτού, έχω μια επαγγελματική πορεία την οποία έχτισα με κόπο. Όμως μέσα από αυτήν την πρόταση θεώρησα πως μου δίνεται ο χώρος να ασχοληθώ με θέματα που γνωρίζω και μπορώ έμπρακτα να συνδράμω σε ευρύτερο επίπεδο.

Προς επίρρωση των παραπάνω, να αναφέρω ένα παράδειγμα. Στη διάρκεια ενασχόλησής μου με την ενεργειακή μετάβαση, κατάλαβα τον τρόπο που αναπτύσσονται οι ΑΠΕ στη χώρα μας. Κατάλαβα επίσης ότι η επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης βάζει στο στόχαστρο το ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης, κατά συνέπεια και της Ελλάδας. Τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής είναι λίγο -πολύ γνωστά. Βιώσαμε αύξηση των τιμών ενέργειας, αυξήσεις σε όλα τα αγαθά και το σημαντικότερο όλων αυτών είναι ότι διευρύνεται το ποσοστό των συμπολιτών μας που βρίσκονται στο όριο της φτώχειας. Όντως οι ΑΠΕ δίνουν τη λύση για εγχώρια παραγωγή ενέργειας με ελεγχόμενο κόστος. Ωστόσο, για να γίνει αυτή η μετάβαση δίκαιη, θα πρέπει να συμμετέχει και η κοινωνία. Άλλωστε για ποιον γίνεται η ενεργειακή μετάβαση, αν όχι για τους πολίτες;

Ενα εξαιρετικό εργαλείο για να έχουν άμεση μείωση στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος οι πολίτες είναι οι ενεργειακές κοινότητες, οι οποίες θεσμοθετήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ για πρώτη φορά στη χώρα μας το 2018. Πρόκειται για φωτοβολταϊκά πάρκα έως 500 kw, που λειτουργούν μέσω συνεταιρισμού νοικοκυριών. Με απλά λόγια, ό,τι ενέργεια παράγεται από το πάρκο αφαιρείται από την ενέργεια που καταναλώθηκε από το νοικοκυριό. Πόσες είναι οι ενεργειακές κοινότητες σήμερα τις οποίες συμμετέχουν στην πλειονότητα νοικοκυριά; Ελάχιστες. Γιατί; Γιατί, πολύ απλά, μεγαλύτερα έργα ΑΠΕ αναπτύσσονται ταχύτερα, παίρνουν χώρο στο δίκτυο και όταν πια η ενεργειακή κοινότητα είναι έτοιμη να συνδεθεί, δεν υπάρχει ο ηλεκτρικός χώρος να παραλάβει την ενέργεια που παράγεται. Με αυτήν την περιγραφή σας αναφέρω συγκεκριμένο παράδειγμα της ενεργειακής κοινότητας στην οποία συμμετέχω και ακόμα δεν έχουμε συνδεθεί. Άρα η προτεραιοποίηση των ενεργειακών κοινοτήτων, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη -όπως αναφέρει και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.- θα πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαιτέρως αν θέλουμε να έχει η κοινωνία άμεσο κέρδος από την ενεργειακή μετάβαση.

Με τέτοια παραδείγματα ξεκινάω, με γνώμονα την επαγγελματική μου εμπειρία. Και πιστεύω ότι μπορώ να βοηθήσω ώστε η ενεργειακή μετάβαση να είναι δίκαιη και να αποτελέσει ένα εργαλείο το οποίο θα χρησιμοποιεί η κοινωνία για την καταπολέμηση της ακρίβειας.

Ποια μέτρα θεωρείτε ως απαραίτητα να ληφθούν για μια πιο συμπεριληπτική πολιτική για τα Άτομα με Αναπηρία; Είχατε χαρακτηρίσει τον Στίβεν Χόκινγκ «ακτιβιστή» για τα δικαιώματά τους. Θεωρείτε αντίστοιχα και τον εαυτό σας ως τέτοιον;

Ο καθηγητής Στίβεν Χόκινγκ ήταν ακτιβιστής σε πολλά επίπεδα. Όσο συναναστράφηκα μαζί του μου έδινε την εντύπωση πως επιδίωκε να κάνει παρεμβάσεις τόσο στα θέματα προσβασιμότητας όσο και σε ζητήματα ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος. Ο ίδιος μας έδωσε το παράδειγμα μιας αξιοθαύμαστης πορείας, γεμάτης με δημιουργικότητα και προσφορά.

Αν μπορώ να πω κάτι για μένα, είναι ότι άκουσα προσεκτικά τις συμβουλές του. Επιδιώκω να είμαι δραστήρια και να εργάζομαι για το συλλογικό καλό. Δεν ξέρω αν είναι ο πιο δόκιμος όρος αυτός του ακτιβιστή για την περίπτωσή μου. Πάντως είμαι εδώ με γνώση και εμπειρία και θέλω να προσφέρω για να βελτιωθεί η ζωή όλων μας. Έχω σταθεί δίπλα σε ανθρώπους που ταλαιπωρούνται για να πιστοποιήσουν την αναπηρία τους ή για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους - τα αυτονόητα δηλαδή… Όμως χρειάζονται συστημική και δομική παρέμβαση και λύσεις οι οποίες θα βοηθήσουν το σύνολο της κοινωνίας.

Οι παρεμβάσεις που πρέπει να δρομολογηθούν είναι πολλές και δεν αφορούν μόνο στα Άτομα με Αναπηρία, αλλά θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών. Η προσβασιμότητα των κτηρίων και ο πολεοδομικός σχεδιασμός για τη δημιουργία προσβάσιμων γειτονιών είναι πλέον αναγκαιότητα. Η πιστοποίηση αναπηρίας πρέπει να εκσυγχρονιστεί ώστε να μην ταλαιπωρούνται οι εξεταζόμενοι με επαναλαμβανόμενες και ασύνδετες αξιολογήσεις. Ο προσωπικός βοηθός εξασφαλίζει την ανεξαρτησία στα Άτομα με Αναπηρία και θα πρέπει να επεκταθεί άμεσα στο σύνολο των ατόμων που πληρούν τα κριτήρια.

Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι ξεκάθαρο σε όλα τα παραπάνω ζητήματα και προς τη σωστή κατεύθυνση στα θέματα προσβασιμότητας. Η επόμενη κυβέρνηση καλείται να ανταποκριθεί σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, καθώς έχουμε σημαντικές ελλείψεις σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θέλει να τιμήσει την ψήφο των συμπολιτών μας σε κάθε δέσμευση. Ειδικά στα θέματα προσβασιμότητας, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θέλει να εξασφαλίσει ότι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση λύσεων μπορούν να πραγματοποιηθούν από ανθρώπους με εξειδικευμένη κατάρτιση αλλά και με προσωπική εμπειρία στα θέματα προσβασιμότητας.