Πολιτικός ρεαλισμός με ακροδεξιά ρητορική
Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2023-09-30
Με μεγάλη ένταση επανήλθε στην επικαιρότητα η συζήτηση για το Μεταναστευτικό/Προσφυγικό. Η αύξηση των «ροών» δημιουργεί πολιτικό πανικό, αφού τα νούμερα δεν είναι καν κοντά σε αυτά του 2015. Στη Γερμανία η συζήτηση επηρεάζει την κυβερνητική συμμαχία, στην Ιταλία η κυβέρνηση τονίζει ότι εάν συνεχιστούν οι αφίξεις η χώρα κινδυνεύει με κατάρρευση.
Η ιταλίδα πρωθυπουργός με επιστολή της ζητάει συντονισμό των EU MED 9 (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Κροατία, Μάλτα, Κύπρος, Πορτογαλία, Σλοβενία, Γαλλία) για το Μεταναστευτικό, ενώ ο Μάνφρεντ Βέμπερ και ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης σε κοινό άρθρο ζητούν περισσότερες απελάσεις και επιστροφές, ρίχνοντας την ευθύνη για την αποτυχία εξεύρεσης ευρωπαϊκής λύσης σε σοσιαλδημοκράτες και φιλελεύθερους, τονίζοντας ότι αγνοούν τη νέα πραγματικότητα η οποία έχει διαμορφωθεί.
Ταυτόχρονα σε πολλές χώρες πλέον οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό είναι έντονες και υπάρχουν πρωτοβουλίες για την προσέλκυση μεταναστών για να καλυφθούν κενά στην αγορά εργασίας. Βέβαια σε σύγκριση με το 2015 έχει μεσολαβήσει ένα γεγονός το οποίο θα έπρεπε να έχει βάλει τα ζητήματα σε μια διαφορετική διάσταση: το Ουκρανικό. Μέσα σε λίγους μήνες το 2022 η ΕΕ υποδέχθηκε πάνω από 8 εκατομμύρια πρόσφυγες λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Μοιάζει επομένως λογικό το μέτρο σύγκρισης να είναι αυτό και όχι η «κρίση» του 2015. Παρ’ όλα αυτά τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να συζητούν, να αντιδρούν και να ενεργούν με γνώμονα το 2015.
Εχουμε ξαναγράψει ότι το ζήτημα σε αυτό το πλαίσιο είναι ο ρατσισμός και όχι κάποια πολιτική ή άλλη ανησυχία. Ηταν εύκολο να εφαρμοστεί η πιο άμεση διαδικασία της προσωρινής προστασίας σε λευκούς χριστιανούς Ευρωπαίους. Ποιος μπορεί να ξεχάσει το «αυτοί είναι αληθινοί πρόσφυγες» του τότε αρμόδιου υπουργού, Νότη Μηταράκη.
Οι κυβερνήσεις μετρούν τις αντιδράσεις της κοινωνίας και κυρίως τα δημοκοπικά ευρήματα και προσαρμόζουν τη ρητορική τους. Την Πέμπτη ανακοινώθηκε ότι η γερμανική κυβέρνηση συμφώνησε στην έγκριση του κανονισμού για τις κρίσεις, ο οποίος είναι μέρος του νέου συμφώνου για τη μετανάστευση. Φαίνεται ότι οι Γερμανοί Πράσινοι υποχώρησαν υπό την πολιτική πίεση στην κυβέρνηση συνεργασίας.
Είναι σαφές ότι από το 2015 και μετά το πολιτικό αφήγημα έχει μετατοπιστεί προς τα δεξιά με αφορμή τη συζήτηση για τη μετανάστευση. Αρα δεν πρέπει να μας εκπλήσσει η σκληρή ρητορική των κυβερνήσεων άσχετα με την πολιτική και ιδεολογική τους τοποθέτηση. Πρέπει όμως να μας ανησυχεί εν όψει ευρωεκλογών, αφού είναι δεδομένο ότι το Μεταναστευτικό/Προσφυγικό θα είναι κεντρικό ζήτημα. Φοβάμαι ότι θα βρεθούμε εντός μιας νέας ευρωπαϊκής πραγματικότητας, η οποία δεν θα έχει καμία σχέση με αυτό που γνωρίζουμε για την ΕΕ με όλα τα θετικά και αρνητικά της στο όνομα ενός πολιτικού ρεαλισμού με ακροδεξιά χαρακτηριστικά.