Μπορεί ο Ομπάμα να «χτίσει» ένα κίνημα;
Michael Gerson, The Washington Post, To Βήμα, Δημοσιευμένο: 2008-01-10
Oι αρχικές εκτιμήσεις σχετικά με τις προκριματικές εκλογές στις ΗΠΑ υπήρξαν κατά κύριο λόγο εσφαλμένες. Οι Δημοκρατικοί υποτίθεται ότι θα επέστρεφαν στις παλαιές καλές ημέρες του «κλιντονισμού» με φλογερές εκστρατείες, ανυποχώρητο κομματισμό, κομψές διατυπώσεις και διαψεύσεις. Ωστόσο η εκδοχή της Χίλαρι Κλίντον δείχνει λιγότερο ελκυστική από εκείνη του συζύγου της. Πρόκειται για έναν «κλιντονισμό» με λιγότερη γοητεία. Αυτό επέτρεψε στον Μπάρακ Ομπάμα να μετατρέψει μια τυπική εκλογική «στέψη» σε μια μάχη για το χρίσμα.
«Αν έρθει κάποια ημέρα που ο Ομπάμα γίνει πρόεδρος,η Αμερική θα έχει διαφορετική εικόνα για τον εαυτό της» λέει στέλεχος του κόμματος. Διαθέτει όμως η υποψηφιότητα του γερουσιαστή από το Ιλινόι τη δυναμική και τα εχέγγυα για να αποτελέσει τελικά κίνημα; Οι συνεργάτες του το πιστεύουν. Αν αυτό αληθεύει, ποια είναι τα συστατικά του εν λόγω κινήματος;
Η απάντηση είναι ότι πάνω απ΄ όλα ένα τέτοιο πολιτικό κίνημα εμπεριέχει την επιστροφή στον ιδεαλισμό. Ο κ. Ομπάμα υπερασπίστηκε την «ελπίδα» εναντίον των κατηγοριών της κυρίας Κλίντον ότι προσφέρει «ψευδείς ελπίδες». Κανείς δεν θέλει να πιστέψει ότι δεν πρέπει να ελπίζει στην αλλαγή. Και ο κ. Ομπάμα δείχνει να αποτελεί τον πλέον εντυπωσιακό φορέα αυτής της αλλαγής. Το προσωπικό του στυλ παραπέμπει στη χρυσή εποχή του μη απειλητικού, σκεπτόμενου φιλελευθερισμού των αρχών της δεκαετίας του ΄60 δίνοντάς του μεγάλη απήχηση στους νέους. Ωστόσο ο καλοφτιαγμένος και κομψός τρόπος ντυσίματος και έκφρασής του αγγίζει και τα «συντηρητικά κοστούμια».
Παρά τις αριστερόστροφες ιδεολογικές θέσεις του, ο κ. Ομπάμα έχει αφήσει περιθώρια για μελλοντικές συμβιβαστικές λύσεις σε σειρά θεμάτων που ποικίλλουν από τις αμβλώσεις και το ΑΙDS ως την παγκόσμια ανάπτυξη. Και σε καμία περίπτωση δεν έχει κάνει χρήση της αφροαμερικανικής καταγωγής του με κυνικό τρόπο.
Αυτή, η καταγωγή του, έχει τεράστια σημασία. Διότι το μεγαλύτερο μέρος της αμερικανικής ιστορίας υπήρξε μια ατέρμονη αντιπαλότητα μεταξύ της αγνότητας των ιδανικών μας και της διαφθοράς των νόμων και των ψυχών μας. Η ημέρα που ένας Αφροαμερικανός, ο ίδιος ο κ. Ομπάμα ή κάποιος άλλος, θα σταθεί στα σκαλοπάτια του αμερικανικού Καπιτωλίου, το οποίο χτίστηκε με τον μόχθο των μαύρων σκλάβων, και ορκιστεί πρόεδρος των ΗΠΑ θα είναι μια στιγμή ενωτική, αισιόδοξη και λαμπερή.
«Αν έρθει κάποια ημέρα που ο Ομπάμα γίνει πρόεδρος,η Αμερική θα έχει διαφορετική εικόνα για τον εαυτό της» λέει στέλεχος του κόμματος. Διαθέτει όμως η υποψηφιότητα του γερουσιαστή από το Ιλινόι τη δυναμική και τα εχέγγυα για να αποτελέσει τελικά κίνημα; Οι συνεργάτες του το πιστεύουν. Αν αυτό αληθεύει, ποια είναι τα συστατικά του εν λόγω κινήματος;
Η απάντηση είναι ότι πάνω απ΄ όλα ένα τέτοιο πολιτικό κίνημα εμπεριέχει την επιστροφή στον ιδεαλισμό. Ο κ. Ομπάμα υπερασπίστηκε την «ελπίδα» εναντίον των κατηγοριών της κυρίας Κλίντον ότι προσφέρει «ψευδείς ελπίδες». Κανείς δεν θέλει να πιστέψει ότι δεν πρέπει να ελπίζει στην αλλαγή. Και ο κ. Ομπάμα δείχνει να αποτελεί τον πλέον εντυπωσιακό φορέα αυτής της αλλαγής. Το προσωπικό του στυλ παραπέμπει στη χρυσή εποχή του μη απειλητικού, σκεπτόμενου φιλελευθερισμού των αρχών της δεκαετίας του ΄60 δίνοντάς του μεγάλη απήχηση στους νέους. Ωστόσο ο καλοφτιαγμένος και κομψός τρόπος ντυσίματος και έκφρασής του αγγίζει και τα «συντηρητικά κοστούμια».
Παρά τις αριστερόστροφες ιδεολογικές θέσεις του, ο κ. Ομπάμα έχει αφήσει περιθώρια για μελλοντικές συμβιβαστικές λύσεις σε σειρά θεμάτων που ποικίλλουν από τις αμβλώσεις και το ΑΙDS ως την παγκόσμια ανάπτυξη. Και σε καμία περίπτωση δεν έχει κάνει χρήση της αφροαμερικανικής καταγωγής του με κυνικό τρόπο.
Αυτή, η καταγωγή του, έχει τεράστια σημασία. Διότι το μεγαλύτερο μέρος της αμερικανικής ιστορίας υπήρξε μια ατέρμονη αντιπαλότητα μεταξύ της αγνότητας των ιδανικών μας και της διαφθοράς των νόμων και των ψυχών μας. Η ημέρα που ένας Αφροαμερικανός, ο ίδιος ο κ. Ομπάμα ή κάποιος άλλος, θα σταθεί στα σκαλοπάτια του αμερικανικού Καπιτωλίου, το οποίο χτίστηκε με τον μόχθο των μαύρων σκλάβων, και ορκιστεί πρόεδρος των ΗΠΑ θα είναι μια στιγμή ενωτική, αισιόδοξη και λαμπερή.