Ο λαϊκισμός βλάπτει σοβαρά το Μακεδονικό
Γιάννης Μπαλάφας, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2008-05-14
Το Μακεδονικό, με αιχμή τη διαφορά στην ονομασία της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), παραμένει σε εκκρεμότητα. Στο Βουκουρέστι, στη σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τις πρώτες μέρες του Απρίλη, όπως είχαμε προβλέψει από τούτες εδώ τις στήλες ("Αυγή", 3 Απρίλη), δεν προέκυψε λύση και η όλη υπόθεση οδηγήθηκε σε αναβολή.
Στη μετά-Βουκουρέστι περίοδο, με την επιβράδυνση των εξελίξεων που παρατηρείται και η οποία προβλέπεται να συνεχιστεί μέχρι τη διενέργεια των εκλογών στην ΠΓΔΜ την 1η Ιουνίου, ας επιχειρήσουμε μια ψύχραιμη εκτίμηση ή και επανεκτίμηση ορισμένων σημαντικών παραμέτρων.
Ένα πρώτο ζήτημα είναι η αδιαλλαξία και οι εθνικιστικές κορώνες που πυροδότησε η προεκλογική περίοδος στη γειτονική χώρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπερβολή χτυπάει "κόκκινο". Όμως δεν πρέπει να υπερεκτιμήσουμε τη σημασία των εκδηλώσεων αυτών που, σε μεγάλο βαθμό, υπηρετούν προεκλογικές σκοπιμότητες. Για παράδειγμα, δεν προσφέρουν καλές υπηρεσίες, στην προοπτική επίλυσης, δημοσιεύματα στον ελληνικό τύπο που, απολυτοποιώντας τα όσα λένε στα προεκλογικά μπαλκόνια οι ηγέτες της ΠΓΔΜ, αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο ουσιαστικού συμβιβασμού Ελλάδας και ΠΓΔΜ για το θέμα της ονομασίας ("Έθνος", 2 Μαϊου). Ας περιμένουμε τις εκλογές, τα πράγματα θα επανέλθουν στις πραγματικές τους διαστάσεις. Και, πρωτίστως, ως χώρα, ας μην επιδιώξουμε να ανταποδώσουμε τα ίδια την μεταβατική αυτή περίοδο.
Επανέρχονται και την περίοδο αυτή, οι γνωστοί για το ρόλο τους στο "Σκοπιανό" - όπως το ονομάζουν - κ.κ. Σαμαράς και Παπαθεμελής. Κάνουν λόγο για "κατασκευασμένο έθνος", το οποίο σύντομα θα διαλυθεί (λόγω και της μεγάλης αλβανικής μειονότητας), γι’ αυτό δεν θα πρέπει να βιαζόμαστε για διαπραγματεύσεις και συνεννοήσεις. Πέρα από το γεγονός ότι οι πλέον σοβαρές εκτιμήσεις δεν θεωρούν πιθανό το σενάριο διάλυσης της ΠΓΔΜ, δεν κατανοούν άραγε οι συγκεκριμένοι πολιτικοί ότι η παρουσία της ΠΓΔΜ ως κρατικής οντότητας στα βόρεια σύνορά μας είναι προς το συμφέρον της χώρας μας; Ας μην επαναλάβουμε τις πλειοδοσίες και τους λαϊκισμούς του 1992, στους οποίους πρωταγωνίστησαν -με πολύ αρνητικά αποτελέσματα- ο κ. Σαμαράς, ως υπουργός Εξωτερικών και ο κ. Παπαθεμελής.
Εντύπωση προκάλεσε, τη συγκεκριμένη περίοδο που διανύουμε, η εκδηλωθείσα εξέλιξη -σκλήρυνση την ονομάζουν πολλοί- της θέσης του ΠΑΣΟΚ για το Μακεδονικό και την ονομασία της ΠΓΔΜ.
Σε συνέντευξή του ("Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", 4 Μαϊου), ο κ. Αντρέας Λοβέρδος, "σκιώδης" υπουργός Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισε το (πιθανό) όνομα - πρόταση "Νέα Μακεδονία" ως αλυτρωτικό. Πιθανόν να είναι τυχαίο, πρόκειται, όμως, για εντυπωσιακή σύμπτωση, ότι η τοποθέτηση του εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ έγινε λίγες μέρες μετά την προτροπή έγκριτου δημοσιογράφου προς τη Χαριλάου Τρικούπη "να ξεκαθαρίσει επ’ αυτού τη θέση της", αφού, λίγες γραμμές πιο πάνω, ο ίδιος δημοσιογράφος "κάρφωνε" το Θόδωρο Πάγκαλο για την "ένθερμη υποστήριξή του" στην άποψη της Ντόρας Μπακογιάννη υπέρ του "Νέα Μακεδονία", στο πρόσφατο Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής ("Κόσμος του Επενδυτή", 26-27 Απριλίου).
Είναι απορίας άξιον ότι ο κ. Λοβέρδος ομιλεί περί αλυτρωτισμού, ενώ είμαι βέβαιος ότι γνωρίζει ότι σε όλα τα σοβαρά λεξικά ο όρος "αλυτρωτισμός" αφορά κινήσεις για απελευθέρωση υπόδουλων ομοεθνών και ανάκτηση εδαφών. Εκτός, εάν ο κ. Λοβέρδος συμφωνεί με την τοποθέτηση του ίδιου έγκριτου δημοσιογράφου ότι "το μείζον είναι να εξουδετερωθεί η γεωπολιτική υποθήκη που επιχειρούν να εγγράψουν (σ.σ.: "οι Σκοπιανοί" και το "κρατίδιο") στο σύνολο της Μακεδονίας μέσω του ονόματος (!)".
Από την πλευρά μας επισημαίνουμε τη σπουδή και την ισχυρή δόση λαϊκισμού, που επανέφεραν στη μνήμη πολλών παλιότερες πρακτικές του ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνησης, όπως για παράδειγμα την επιβολή εμπάργκο στη γειτονική χώρα.
Η Αριστερά στη χώρα μας πρέπει να συμβάλει στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και στην επιδίωξη ενός έντιμου συμβιβασμού, με μια ονομασία σύνθετη και αποδεκτή και από τις δύο χώρες. Παράλληλα, να εξασφαλισθεί ο σεβασμός των συνόρων, να απορριφθούν οι κάθε λογής εθνικισμοί και να εξασφαλισθούν οι σχέσεις καλής γειτονίας.
Ως προς τις ονομασίες, ας μην απολυτοποιούμε τις "κόκκινες γραμμές", γιατί, όπως είπε ο Αλέκος Αλαβάνος σε πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή, "θέλει προσοχή η κόκκινη γραμμή και τα μεγάλα λόγια... είμαστε αντίθετοι σε ένα παιχνίδι πλειοδοσίας πάνω σ’ αυτό το ζήτημα". Έχει άδικο;
Στη μετά-Βουκουρέστι περίοδο, με την επιβράδυνση των εξελίξεων που παρατηρείται και η οποία προβλέπεται να συνεχιστεί μέχρι τη διενέργεια των εκλογών στην ΠΓΔΜ την 1η Ιουνίου, ας επιχειρήσουμε μια ψύχραιμη εκτίμηση ή και επανεκτίμηση ορισμένων σημαντικών παραμέτρων.
Ένα πρώτο ζήτημα είναι η αδιαλλαξία και οι εθνικιστικές κορώνες που πυροδότησε η προεκλογική περίοδος στη γειτονική χώρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπερβολή χτυπάει "κόκκινο". Όμως δεν πρέπει να υπερεκτιμήσουμε τη σημασία των εκδηλώσεων αυτών που, σε μεγάλο βαθμό, υπηρετούν προεκλογικές σκοπιμότητες. Για παράδειγμα, δεν προσφέρουν καλές υπηρεσίες, στην προοπτική επίλυσης, δημοσιεύματα στον ελληνικό τύπο που, απολυτοποιώντας τα όσα λένε στα προεκλογικά μπαλκόνια οι ηγέτες της ΠΓΔΜ, αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο ουσιαστικού συμβιβασμού Ελλάδας και ΠΓΔΜ για το θέμα της ονομασίας ("Έθνος", 2 Μαϊου). Ας περιμένουμε τις εκλογές, τα πράγματα θα επανέλθουν στις πραγματικές τους διαστάσεις. Και, πρωτίστως, ως χώρα, ας μην επιδιώξουμε να ανταποδώσουμε τα ίδια την μεταβατική αυτή περίοδο.
Επανέρχονται και την περίοδο αυτή, οι γνωστοί για το ρόλο τους στο "Σκοπιανό" - όπως το ονομάζουν - κ.κ. Σαμαράς και Παπαθεμελής. Κάνουν λόγο για "κατασκευασμένο έθνος", το οποίο σύντομα θα διαλυθεί (λόγω και της μεγάλης αλβανικής μειονότητας), γι’ αυτό δεν θα πρέπει να βιαζόμαστε για διαπραγματεύσεις και συνεννοήσεις. Πέρα από το γεγονός ότι οι πλέον σοβαρές εκτιμήσεις δεν θεωρούν πιθανό το σενάριο διάλυσης της ΠΓΔΜ, δεν κατανοούν άραγε οι συγκεκριμένοι πολιτικοί ότι η παρουσία της ΠΓΔΜ ως κρατικής οντότητας στα βόρεια σύνορά μας είναι προς το συμφέρον της χώρας μας; Ας μην επαναλάβουμε τις πλειοδοσίες και τους λαϊκισμούς του 1992, στους οποίους πρωταγωνίστησαν -με πολύ αρνητικά αποτελέσματα- ο κ. Σαμαράς, ως υπουργός Εξωτερικών και ο κ. Παπαθεμελής.
Εντύπωση προκάλεσε, τη συγκεκριμένη περίοδο που διανύουμε, η εκδηλωθείσα εξέλιξη -σκλήρυνση την ονομάζουν πολλοί- της θέσης του ΠΑΣΟΚ για το Μακεδονικό και την ονομασία της ΠΓΔΜ.
Σε συνέντευξή του ("Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", 4 Μαϊου), ο κ. Αντρέας Λοβέρδος, "σκιώδης" υπουργός Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισε το (πιθανό) όνομα - πρόταση "Νέα Μακεδονία" ως αλυτρωτικό. Πιθανόν να είναι τυχαίο, πρόκειται, όμως, για εντυπωσιακή σύμπτωση, ότι η τοποθέτηση του εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ έγινε λίγες μέρες μετά την προτροπή έγκριτου δημοσιογράφου προς τη Χαριλάου Τρικούπη "να ξεκαθαρίσει επ’ αυτού τη θέση της", αφού, λίγες γραμμές πιο πάνω, ο ίδιος δημοσιογράφος "κάρφωνε" το Θόδωρο Πάγκαλο για την "ένθερμη υποστήριξή του" στην άποψη της Ντόρας Μπακογιάννη υπέρ του "Νέα Μακεδονία", στο πρόσφατο Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής ("Κόσμος του Επενδυτή", 26-27 Απριλίου).
Είναι απορίας άξιον ότι ο κ. Λοβέρδος ομιλεί περί αλυτρωτισμού, ενώ είμαι βέβαιος ότι γνωρίζει ότι σε όλα τα σοβαρά λεξικά ο όρος "αλυτρωτισμός" αφορά κινήσεις για απελευθέρωση υπόδουλων ομοεθνών και ανάκτηση εδαφών. Εκτός, εάν ο κ. Λοβέρδος συμφωνεί με την τοποθέτηση του ίδιου έγκριτου δημοσιογράφου ότι "το μείζον είναι να εξουδετερωθεί η γεωπολιτική υποθήκη που επιχειρούν να εγγράψουν (σ.σ.: "οι Σκοπιανοί" και το "κρατίδιο") στο σύνολο της Μακεδονίας μέσω του ονόματος (!)".
Από την πλευρά μας επισημαίνουμε τη σπουδή και την ισχυρή δόση λαϊκισμού, που επανέφεραν στη μνήμη πολλών παλιότερες πρακτικές του ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνησης, όπως για παράδειγμα την επιβολή εμπάργκο στη γειτονική χώρα.
Η Αριστερά στη χώρα μας πρέπει να συμβάλει στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και στην επιδίωξη ενός έντιμου συμβιβασμού, με μια ονομασία σύνθετη και αποδεκτή και από τις δύο χώρες. Παράλληλα, να εξασφαλισθεί ο σεβασμός των συνόρων, να απορριφθούν οι κάθε λογής εθνικισμοί και να εξασφαλισθούν οι σχέσεις καλής γειτονίας.
Ως προς τις ονομασίες, ας μην απολυτοποιούμε τις "κόκκινες γραμμές", γιατί, όπως είπε ο Αλέκος Αλαβάνος σε πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή, "θέλει προσοχή η κόκκινη γραμμή και τα μεγάλα λόγια... είμαστε αντίθετοι σε ένα παιχνίδι πλειοδοσίας πάνω σ’ αυτό το ζήτημα". Έχει άδικο;