Χτυπούν καμπάνες συναγερμού

Ελίζα Παπαδάκη, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-07-26

Η μία μετά την άλλη χτυπάνε οι καμπάνες συναγερμού για την ελληνική οικονομία, αλλά η κυβέρνηση κρατά τα αυτιά της κλειστά. Αλόγιστα δανείζεται, όσο μπορεί ακόμα, αλόγιστα ξοδεύει και τους πιο γενναιόδωρους -λόγω κρίσης- κοινοτικούς πόρους. Με ορίζοντα τις εκλογές συντηρεί έτσι μια ψευδή αίσθηση ευημερίας στα πιο ευνοημένα στρώματα, εντείνοντας την επερχόμενη επιδείνωση. Αποσπασματικές περικοπές μεθοδεύει όπου δεν προσδοκά ψήφους...

Στη σύνοδο του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προχθές συζητήθηκε και η τελική φετεινή έκθεση για την Ελλάδα: Προβλέπει μείωση του ΑΕΠ 1,7% φέτος και 0,4% το 2010, ανεργία αντίστοιχα 9,5% και 10,5%, δημόσιο έλλειμμα 6,2% και 7,5% του ΑΕΠ, που θα ανεβάσει το δημόσιο χρέος της χώρας από το 98% του ΑΕΠ το 2008 στο 109% φέτος και στο 116% το 2010. Ανάλογα δυσμενείς αναμένονται οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ, στην έκθεσή του για τη χώρα μας που θα δημοσιευθεί τις επόμενες μέρες. Και πραγματικά ανησυχητικές είναι οι προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αναθεωρεί διαρκώς προς το χειρότερο τις δικές της προβλέψεις.

Αλλά δεν χρειάζεται το κύρος διεθνών οργανισμών για να αντιληφθούμε σε τί κατάσταση βρισκόμαστε. Κραυγάζουν όλα τα εγχώρια στοιχεία και οι έρευνες: Οι πληροφορίες ότι οι πωλήσεις προϊόντων της βιομηχανίας το Μάιο παρουσίαζαν ετήσια μείωση 30,7%, οι δε παραγγελίες για την παραγωγή των επόμενων μηνών έπεσαν κατά 37,7%, και ότι τον Απρίλιο οι καταμετρημένοι άνεργοι ήσαν 86.000 περισσότεροι από τον ίδιο μήνα πέρυσι (9,4% από 7,7%) ήρθαν να προστεθούν στην πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ και της Μακίνσεϊ: όπου από ένα δείγμα 587 επιχειρήσεων με 90.000 απασχολούμενους βρέθηκαν οι μισές περίπου να αναμένουν μείωση του τζίρου τους μέχρι 20% το επόμενο δωδεκάμηνο. Τόσες προτίθενται να μειώσουν τον αριθμό ειδικευμένων εργαζομένων που απασχολούν, ενώ ακόμα περισσότερες, το 59%, θα απολύσουν ανειδίκευτους.

Η έρευνα έδωσε μάλιστα και μια διαφωτιστική εικόνα για τη στρεβλή διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας: ενώ χειρότερα πλήττονται οι βιομηχανικές και οι εμπορικές επιχειρήσεις, πιο ανθεκτικές στην κρίση εμφανίζονται οι επιχειρήσεις στους κλάδους της ιδιωτικής υγείας και ιδιωτικής εκπαίδευσης. Έχουμε έτσι άλλη μια ένδειξη για την ένταση των ανισοτήτων στη χώρα μας: οι πιο εύποροι, αυτοί που κυρίως αγοράζουν ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης, δεν δυσκολεύονται ιδιαίτερα. Ιδιωτικές κλινικές και τα ιδιωτικά σχολεία, φροντιστήρια και κολέγια αναπτύσσονται προς όφελος των λιγότερων. Ο λόγος είναι ότι δημόσια υγεία και εκπαίδευση υστερούν. Και κινδυνεύουν να υποβαθμίζονται ολοένα περισσότερο, μαζί με όλα τα δημόσια αγαθά, όσο επιδεινώνονται τα δημόσια ελλείμματα και το χρέος ανεβαίνει. Η κυβέρνηση καθυστερεί όσο μπορεί την ενημέρωση για τις δημοσιονομικές εξελίξεις, καμία αμφιβολία δεν υπάρχει όμως για τη ραγδαία επιδείνωση.

Αλλά ούτε για να σκεφτούμε τί πρέπει να κάνουμε χρειάζεται να περιμένουμε τις υποδείξεις του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το επισημαίνουν καιρό τώρα όλοι οι σοβαρά ασχολούμενοι με τα οικονομικά και στον τόπο μας, αλλά μπορεί να το καταλάβει ο καθένας: Αφενός να φέρουμε σε ισορροπία τα δημόσια οικονομικά, να εξαλείψουμε τα ελλείμματα και να αρχίσουμε να μειώνουμε το υπέρογκο δημόσιο χρέος, καθώς οι τόκοι του κατατρώγουν ολοένα μεγαλύτερο μερίδιο του εθνικού εισοδήματος. Αφετέρου να ενισχύσουμε την παραγωγική ικανότητα της χώρας με επενδύσεις που θα διευρύνουν και θα βελτιώσουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παράγουμε για να πωλούμε περισσότερα εδώ και στις ξένες αγορές, ώστε να αυξηθούν σε διατηρήσιμη βάση η απασχόληση και τα εισοδήματα. Διότι δεν αρκεί προσωρινά να στηρίζονται κάποια εισοδήματα με (δανεικούς ή κοινοτικούς) πόρους που αύριο δεν θα υπάρχουν.

Χωρίς σχέδιο για ενίσχυση της παραγωγής και μείωση των ελλειμμάτων

Με ποιες πολιτικές θα υπηρετηθούν καλύτερα οι δύο βασικοί και επιτακτικοί στόχοι, η ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της οικονομίας και η δημοσιονομική εξυγίανση, είναι ένα ερώτημα προς πολιτική αντιπαράθεση, εφόσον συνεπάγεται επιλογές για ανακατανομές πόρων που θίγουν συμφέροντα - μια μεταρρύθμιση στο φορολογικό σύστημα, για παράδειγμα, στο ασφαλιστικό, στους κανόνες δόμησης ή στην κοστολόγηση της ενέργειας. Για να προωθηθούν αυτοί οι στόχοι, οι όποιες επιλογές δεν είναι υποχρεωτικό να συμπίπτουν με τις υποδείξεις του ΔΝΤ ή της Κομισιόν. Οπωσδήποτε όμως οι πολιτικές πρέπει να ενταχθούν σε ένα πιο μακροχρόνιο σχέδιο, αφού οι αναγκαίες αλλαγές είναι αδύνατο να συντελεστούν μέσα σε ένα ή δύο χρόνια.

Αλλά από τις αλλεπάλληλες κυβερνητικές παρεμβάσεις το τελευταίο διάστημα καμία δεν υπακούει σε κάποια τέτοια λογική. Σε ό,τι αφορά μάλιστα τη διεύρυνση της εγχώριας παραγωγικής βάσης, πολλές κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση, απλώς τονώνουν το εισαγωγικό εμπόριο.

Είναι σίγουρα πολύ καλό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω της κρίσης αποφάσισε οι κοινοτικοί πόροι να διατίθενται στις χώρες - μέλη την τρέχουσα διετία χωρίς εθνική συμμετοχή. Προσφέρει έτσι την ευκαιρία για καλύτερη αξιοποίησή τους - αλλά και για κατασπατάλησή τους με κοντόφθαλμα πελατειακά κριτήρια.

Ύστερα από ποια ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων, για παράδειγμα, αποφάσισε το υπουργείο Οικονομίας να διαθέσει 250 εκατομμύρια ευρώ από το ΕΣΠΑ για να προμηθευτούν με κρατική επιδότηση ηλεκτρονικούς υπολογιστές 50.000 γιατροί, οδοντίατροι, μηχανικοί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι και οικονομικοί σύμβουλοι για τα επαγγελματικά τους γραφεία; Εκτίμησε ότι αυτοί ειδικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες, περισσότερο από άλλους -βιοτέχνες, αγρότες (ή και δημοσιογράφους που δουλεύουν με δελτίο παροχής)- έχουν ανάγκη να εκσυγχρονίσουν τον εξοπλισμό τους αλλά το εισόδημά τους δεν τους το επιτρέπει; Ότι έχοντας πάρει την επιδότηση θα βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους και θα συγκρατήσουν τις τιμές των υπηρεσιών που πουλάνε; Ή ότι θα γίνουν συνεπέστεροι στις φορολογικές τους υποχρεώσεις;

Αντίστοιχα, πώς σκέφτηκε το ΥΠΕΧΩΔΕ να πριμοδοτήσει τώρα την απόσυρση παλαιών αυτοκινήτων και την αντικατάστασή τους με νέα, λιγότερο ρυπογόνα, τα οποία θα εξακολουθούν πάντως να εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα; Ούτε μία εγχώρια παραγωγική επιχείρηση, ούτε μία θέση εργασίας στην παραγωγή δεν στηρίζεται έτσι, μόνον οι εισαγωγικές επιχειρήσεις και οι υπάλληλοί τους, ενώ και τα νέα αυτοκίνητα θα πρέπει να ξεπεραστούν το ταχύτερο για να πάμε στις μηδενικές εκπομπές. Είναι να μη ζηλεύει κανείς την Πορτογαλία που φιλοδοξεί να γίνει η «οικο-κοιλάδα ηλεκτρικών οχημάτων» της Ευρώπης, μόλις υποδέχθηκε επένδυση της Νισάν για ένα εργοστάσιο μπαταριών λιθίου για αυτοκίνητα και κατασκευάζει ένα δίκτυο 1.300 σταθμών για την επαναφόρτιση των μπαταριών;

Και γιατί έπρεπε να πριμοδοτηθεί η αντικατάσταση των κλιματιστικών με νέα, ενεργοβόρα και αυτά, προς όφελος ξανά αποκλειστικά του εισαγωγικού εμπορίου, όταν στη χώρα μας εύκολα μπορούμε να κατασκευάσουμε πιο φιλικούς στο περιβάλλον ανεμιστήρες οροφής, όταν έχουμε καλές βιομηχανίες μονωτικών υλικών και κουφωμάτων, εξαιρετικές αρχιτεκτονικές μελέτες για βιοκλιματικές κατασκευές, αλλά η εφαρμογή τους δεν γίνεται υποχρεωτική;

Πώς, υπέρ ποιών συμφερόντων, διαθέτει η κυβέρνηση το δημόσιο χρήμα, πού δίνει λογαριασμό, ποιος την ελέγχει;

Άρθρα/ Πολιτική

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Bing bang στην Κεντροαριστερά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-10-06

...Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να συμμετέχει...

Ζητούμενο η ποιότητα  της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ζητούμενο η ποιότητα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

2024-09-28

Αν την ευθύνη για την χρεοκοπία και την πολυεπίπεδη κρίση...

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

2024-09-26

Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία χρειάζεται έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ...

Θόδωρος Τσίκας

Κρίσιμο όριο ο χειμώνας για το ουκρανικό μέτωπο

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-29

Ο χειμώνας αλλάζει τις συνθήκες του πολέμου στην περιοχή...

Γεράσιμος Μοσχονάς

Λάμψη, ταλέντο και μετά κενό

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2024-09-22

Εν αρχή ην το γνωστικό κενό. Η μη καλή γνώση της χώρας, του...

Γιάννης Δρόσος

Η καθαίρεση

Γιάννης Δρόσος, 2024-09-16

Για ζητήματα κρίνει αποφασιστικά το ίδιο το κόμμα, μέσω...

Στέργιος Καλπάκης

3 σημεία για την επόμενη ημέρα στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Στέργιος Καλπάκης, 2024-09-12

Η διχαστική ομιλία Κασσελάκη στην έναρξη των εργασιών της...

Ελληνοτουρκικά, εξαΰλωση του ρεαλισμού

Κώστας Κωστής, 2024-09-22

Δεν είμαι ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, πολύ περισσότερο...

Καταστατικό ΣΥΡΙΖΑ: Από την άγνοια, στη διαστρέβλωσή του

Τρύφων Αλεξιάδης, 2024-09-14

Οι πρόσφατες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, έφεραν ξανά στη δημοσιότητα...

Μαρία Ρεπούση

Η μεγάλη περιπέτεια του ΣΥΡΙΖΑ

Μαρία Ρεπούση, 2024-09-14

Μετά τη διπλή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στις...

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

H δημοκρατία έχει κανόνες, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προχωρά μπροστά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-09-11

Πριν από περίπου έναν χρόνο εκλέχθηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική...

Κώστας Καλλίτσης

Καθημερινότητα και μεταρρυθμίσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-08

Μεταρρυθμίσεις ή φροντίδα για την καθημερινότητα; Συνήθως...

×
×