Ή - Και
Αντώνης Ανηψητάκης, Δημοσιευμένο: 2009-12-19
Με ρώτησες
Ποιό σύνδεσμο προτιμώ
Το διαζευκτικόν "ή" ή το συνδετικόν "καί"
Το "και", το "και" είπα ως έτοιμος από καιρό
γιατί τα θέλω όλα
αλλά και γιατί δεν μ’ αρέσουν οι αποκλεισμοί
Βλέπεις, δεν κατάλαβα πως απαντώντας σου
αποδέχτηκα το "ή" της ερώτησης σου
Το στιχούργημα τούτο, “σόφισμα” το τιτλοδότησα, μπορεί να είχε άλλη αφορμή. Κατέληξε όμως κατ’ εξοχήν πολιτικό. Απ´ το αυτόνομο ταξίδι του επέστρεψε για να μου αποκαλύψει την ουσία της πολιτικής, ως υπόθεση δυο συνδέσμων. Του διαζευκτικού “ή” και του συνδετικού “και” που συμπληρώνουν ταπεινά στον προσωπικό μου τρόπο σκέψης τον αριστοτέλειο ορισμό της πολιτικής ως τέχνης του εφικτού.
Με το “ή” ορίζεις στόχους. Με το “και” προσδιορίζεις συμμάχους για να πετύχεις τους στόχους.
Πολιτική μόνο με “ή”, που έχει δηλαδή μόνο στόχους, που βλέπει παντού εχθρούς, συνεπάγεται αποτυχία. Συνήθως άλλοθι έχει την ιδεολογική καθαρότητα. Είναι η πολιτική των μικρών κομμάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αριστερά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, που μοιάζει να προσάραξε στον αντιεξουσιασμό. Στον αντίποδα του ΕΑΜ και της ΕΔΑ, το κρεσέντο του “ή” μοιάζει να μην έχει τέλος. Αφού εξαντλήσει την κατακεραύνωση των εκτός των τειχών εχθρών, η εξουσιομανής όμως στο εσωκομματικό πεδίο αριστερά, αναλαμβάνει με απανωτά “ή” να προσδιορίσει και κατόπιν να εκκαθαρίσει τους εσωτερικούς εχθρούς. Στο όνομα βεβαίως της ιδεολογικής καθαρότητας και του σοφού λαού που σοφά με τη σειρά του την ανταμείβει με τα κατάλληλα ποσοστά. Στο όνομα επίσης του απεριόριστου πολιτικού χρόνου, ο οποίος υπάρχει διαθέσιμος ες αεί εις πείσμα της κλιματικής απειλής και που κάποτε, τη Δευτέρα Παρουσία ίσως, θα δώσει την ποθητή ιδεολογική ομογενοποίηση και την ατσάλινη καθοδήγηση που θα ανατρέψει τους συσχετισμούς...
Από την άλλη πολιτική μόνο με “και” , είναι μια άνοστη πολιτική σούπα. Στο όνομα της πολυσυλλεκτικότητας, να ικανοποιήσουμε και τον ένα, να ικανοποιήσουμε και τον άλλο καταλήγει στο τέλμα. Αυτές τις πολιτικές του “και” διακόνησαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, αυτές πληρώνουμε τώρα. Να ικανοποιήσουμε και τα ρετιρέ με παχυλή σύνταξη απ’ τα 45-50, να ικανοποιήσουμε και τον θαλασσοδανειοβίωτο φοροδιαφεύγοντα και εισφοροδιαφεύγοντα επιχειρηματία, να ικανοποιήσουμε και τον αποτυχόντα βουλευτή και το βετεράνο στρατηγό, να γλυκάνουμε με ψίχουλα και τους αναξιοπαθούντες. Μόνο όσους χάνουν στα λογής χαρτιά δεν αποζημίωσαν. Πως τα καταφέραμε όμως να ικανοποιήσουμε τόσα “και”, τόσες κοινωνικές ομάδες; Ο τρόπος γνωστός. Δανεικά και πάλι δανεικά, ιδιωτικοποιήσεις, ξεπούλημα δηλαδή των ασημικών που φιλοτέχνησε ο Έλληνας με τον ιδρώτα του. Κάποτε θέλανε να πουλήσουν και τις βραχονησίδες σε κροίσους, αλλά παραήταν χοντρό, μετά όμως κάναν όλη την Ελλάδα οικόπεδο με θέα, natura και αρχαιότητες μέσα, αυτό πέρασε πιο εύκολα. Και οι Έλληνες που καμαρώνουμε ότι τα δίνουμε όλα για τα παιδιά μας, αυτά κυρίως καταστρέψαμε καταδικάζοντάς τα να δουλέψουν, αν δουλέψουν, σε μαύρες συνθήκες, εργασιακές, μισθολογικές, ασφαλιστικές και σε μια Ελλάδα περιβαλλοντικά ρημαγμένη.
Αυτή είναι η δυστυχία της πολιτικής μας ζωής. Η αδιατάρακτη συμφωνία του πολιτικού κόσμου κατανομής ρόλων σε κόμματα εξουσίας των “και” χωρίς “ή” και σε κόμματα διαμαρτυρίας των “ή” χωρίς “και”.
Τώρα όμως που τα ασημικά τέλειωσαν, που οι τοκογλύφοι δανειστές μας κυνηγούν, που η ξεφτίλα των stage στέρεψε, τώρα που η Ελλάδα μοιάζει βομβαρδισμένη χώρα με βόμβες πολιτικής ανικανότητας δεκαετιών, τώρα τι λες; Ποιο το σωστό “ή” και ποιο το “και” .
Τώρα λοιπόν εγώ ο αναθεωρητής θυμάμαι τι έκανε ο Ζαχαριάδης με το Μεταξά όταν το “ή” της εποχής ήταν η επίθεση του Μουσολίνι. Φυλακισμένος απ’ το μεταξικό καθεστώς διέθεσε το ΚΚΕ στη διάθεση του δικτάτορα. Βλέποντας λοιπόν το “ή” της σήμερον στο βαθύ ΠΑΣΟΚ, που εννοεί να λαμογέψει και τα συντρίμμια της χώρας, θα ήθελα οι πολιτικές δυνάμεις, αυτές έστω που εγώ νιώθω συγγενείς, η ανανεωτική αριστερά και οι οικολόγοι, να βάλουν πλάτη συνδράμοντας τον καλοπροαίρετο, πρίγκηπα έστω, Γεώργιο, να βάλουν τα μικρά τους “και” σ’ αυτή την υπόθεση σωτηρίας της πατρίδας μας, όντας βέβαιος για τη μαζική επικρότηση μιας τέτοιας στάσης.
Την αφορμή μου την έδωσε το βαθύ ΠΑΣΟΚ του Νομαρχιακού Συμβουλίου Λασιθίου που απέρριψε το προωθούμενο από τα επιστημονικά επιμελητήρια της Κρήτης διεθνές συνέδριο για την περιοχή Τοπλού - Κάβο Σίδερο που συγκεντρώνει την πλατιά στήριξη οργανώσεων και προσωπικοτήτων απ’ όλες τις γωνιές της γης.
Ας τελειώσω όμως, όπως άρχισα, μ’ ένα άλλο στιχούργημα, μελαγχολικό γιατί υποσημειώνει την ασήμαντη πιθανότητα να εισακουστώ.
Συστήματα και Εξισώσεις
Οι αριστεροί το συνηθίζουμε
να μιλάμε με εξισώσεις
και να τις λύνουμε στο πι και φι
Οι αλλόδοξοι συνομιλητές μας
δεν έχουν καμιά τύχη
Τώρα, αν η ζωή τις λύσεις μας
δεν επιβεβαιώνει
φταίει φυσικά το σύστημα
των εξισώσεων