Aντί να δουλεύουµε, κλαίµε για τα χαµένα δανεικά ...
Φώτης Γεωργελές, Athens Voice, Δημοσιευμένο: 2011-03-17
Είχα βρεθεί στη Νέα Υόρκη τα Χριστούγεννα µετά το 9/11. Η πόλη ακόµα θρηνούσε τους 3.000 νεκρούς της. Συνεργεία οξυγονοκολλούσαν τα φρεάτια των δρόµων, φοβόντουσαν νέα βοµβιστική επίθεση. Η σκόνη υπήρχε ακόµα στην ατµόσφαιρα, στο κέντρο της πόλης µια τεράστια πληγή, συντρίµµια φωτισµένα µέρα νύχτα. Στους δρόµους, σε διαφηµίσεις, σε αφίσες, στις βιτρίνες των µαγαζιών, µια λίγο αυτοσαρκαστική, λίγο «δεν το βάζουµε κάτω» επιγραφή έλεγε: «Σε περίπτωση που αναρωτιέστε, η Ν. Υόρκη είναι ανοιχτή για τις γιορτές». Προσπαθούσαν να πείσουν τους εαυτούς τους και τους ξένους που ακύρωναν το ταξίδι τους, ότι η ζωή συνεχίζεται, ότι η ζωή νικάει. Πέρυσι η πόλη της Ν. Υόρκης ανακοίνωσε ότι έσπασε το ρεκόρ της, οι τουρίστες ξεπέρασαν τα 48 εκατοµµύρια.
Στο Παρίσι κάνουν πεζόδροµους τους δρόµους ταχείας κυκλοφορίας στη δεξιά όχθη του Σηκουάνα. Κρατάνε τις τεχνητές πλαζ µέχρι τον Οκτώβρη. Υποδέχονται 10 εκατοµµύρια ξένους το χρόνο. Υπολογίζουν ότι οι θέσεις εργασίας που δηµιουργεί ο τουρισµός φτάνουν τα 2,5 εκατοµµύρια. Πριν 10 χρόνια είχαµε 10 εκατοµµύρια τουρίστες στην Ελλάδα, 10 εκατοµµύρια είχε και η Τουρκία. Σήµερα εµείς έχουµε πάντα 10. Η Τουρκία υποδέχεται 33 εκατοµµύρια το χρόνο.
Κάποιοι, καλοπροαίρετα νοµίζω, στην ηλεκτρονική AΤΗΕΝS VOICE ρωτάνε: Τι σηµαίνει «τα κάνουµε όλα λάθος», τι σηµαίνει «αντί να δουλεύουµε για να αναπληρώσουµε τα χαµένα εισοδήµατα, κλαίµε για τα χαµένα δανεικά που δεν πρόκειται να ξανάρθουν»; Να ένα παράδειγµα τι θα µπορούσαµε να κάνουµε. ∆εν µπορούµε να κάνουµε αύριο Nokia. ∆εν ξέρουµε πώς να τα κάνουµε. Χρειάζεται να αλλάξουν πρώτα τα πανεπιστήµια, να πάψουν να παράγουν «αδιόριστους καθηγητές», να πάψει στις εισαγωγικές η σχολή Αστυνοµίας να έχει βάση 18.674 µόρια, παραπάνω από τη σχολή Χηµικών Μηχανικών, να πάψουν δηλαδή να παράγουν δηµόσιους υπάλληλους, και µετά από 10 χρόνια ίσως να παράγουµε τεχνολογία. Προς το παρόν όµως, αύριο, σήµερα, έχουµε κάτι να πουλήσουµε. Την Αθήνα. ∆εν υπάρχει άλλη πόλη σε ολόκληρη την περιοχή που να έχει µέτωπο στη θάλασσα από τον Πειραιά ως το Σούνιο, που να έχει αυτό το ιστορικό και εµπορικό κέντρο, αυτή τη ζωή, αυτό το κλίµα, οι άνθρωποι να κάθονται έξω στα καφέ ∆εκέµβρη µήνα µε 20 βαθµούς. Κι όµως, σ’ αυτή την πόλη, οι ξένοι επισκέπτες θέλουν αν είναι δυνατόν να διακτινίζονται από το αεροδρόµιο στο καράβι για τα νησιά, χωρίς να µείνουν ούτε ένα βράδυ, ούτε µία διανυκτέρευση. Άδικο έχουν; Συγκοινωνίες δεν έχει, σκουπίδια έχει, κλοπές έχει, γκέτο, πορνεία, εµπόριο ναρκωτικών, λαθρεµπόριο, βρόµα, εγκληµατικότητα, ανασφάλεια στο κέντρο της πόλης, η λιγότερο βιώσιµη πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Αν ήµασταν σοβαρό κράτος, δυναµική κοινωνία, από τους πρώτους µήνες της οικονοµικής κρίσης, πέρυσι δηλαδή, θα βάζαµε στόχους για τα επόµενα χρόνια. Για µια πόλη που θα υποδέχεται 10 εκατοµµύρια τουρίστες. Όχι στόχους αφηρηµένους, συγκεκριµένα πράγµατα που θα δεσµεύουν το δήµαρχο της πόλης, τους αρµόδιους υπουργούς, τον αρχηγό της Αστυνοµίας, όλους. Θα λέγαµε ότι σε 3 µήνες, στις 17 Ιουνίου, το ιστορικό και εµπορικό κέντρο της πόλης θα έχει γίνει «παιδική χαρά». Το πιο καθαρό, ασφαλές, ζωντανό κέντρο της Ευρώπης. Φωτεινό και ανοιχτό µέρα νύχτα για όλους. Η Κωνσταντινούπολη αυτές τις µέρες διοργανώνει φεστιβάλ τουρισµού και shopping, ένα µήνα µε τα καταστήµατα ανοιχτά 24 ώρες το 24ωρο. Έχουν ξοδέψει 35 εκατοµµύρια για τη διαφήµισή τους και περιµένουν να εισπράξουν 800 από εκατοντάδες χιλιάδες ξένους που θα φτάσουν στην πόλη από την ανατολή, τη Ρωσία και τις άλλες πρώην σοβιετικές δηµοκρατίες, τις αραβικές χώρες, τα Βαλκάνια.
Θα αντιµετωπίσουµε βέβαια την ελληνική συντήρηση, που στην εποχή µας είναι συχνά µεταµφιεσµένη σε αριστερή. Θα µας πουν ότι δεν γίνονται αυτά, ότι έτσι µετατοπίζουµε το πρόβληµα των ναρκωτικών και της εγκληµατικότητας στους δίπλα δρόµους, ότι αν δεν αλλάξει το σύστηµα δεν λύνονται τα προβλήµατα. Ότι θέλουµε να κάνουµε την πόλη «Ντίσνεϊλαντ για τουρίστες». Ότι το δικαίωµα της διαδήλωσης είναι ιερό, άρα πρέπει να γίνονται 900 διαδηλώσεις µέσα στο 2010, να χάνουν 40% του τζίρου τους τα καταστήµατα κάθε φορά και τελικά να χρεοκοπούν και να µένουν άδειες βιτρίνες. Θα µας πουν ότι κι αν καίγονται ενίοτε ζωντανοί 3 άνθρωποι και ακυρώνονται µεµιάς 70% διανυκτερεύσεις στην Αθήνα, είναι παράπλευρες απώλειες που δεν αµαυρώνουν το λαϊκό κίνηµα. Ότι η Κυριακή αργία είναι αναφαίρετο δικαίωµα, ότι θα ’χει προβλήµατα ο εκκλησιασµός, ότι είναι κεκτηµένο δικαίωµα να κλείνουν το απόγευµα τα καταστήµατα. Πρέπει να πούµε ότι οι 800 χιλιάδες άνεργοι θέλουν να δουλέψουν, όχι να γίνουν δηµόσιοι υπάλληλοι. Ότι όλες οι χώρες τα έλυσαν αυτά τα προβλήµατα χωρίς να περιµένουν τη δευτέρα παρουσία.
Έπειτα, ο επόµενος στόχος θα ’ναι σε 3 χρόνια να ’χουν γίνει δέκα οι δύο γραµµές του µετρό. Γιατί χωρίς µετρό δεν θα ζήσει αυτή η πόλη, έτσι που έχει γίνει. Θα ’ναι δύσκολο, αλλά και η κατάσταση είναι δύσκολη. ∆εν έχουµε λεφτά, αλλά θα βρούµε, µε ιδιωτικές συµπράξεις, µε παραχώρηση των κερδών από τα εισιτήρια, µε έξτρα µπόνους στους κατασκευαστές για τη συντοµότερη παράδοση των σταθµών. Πάλι η ελληνική συντήρηση θα δηµιουργεί προβλήµατα. Κόµµατα και πολιτικοί θα καθυστερούν µέχρι να οριστούν οι µίζες, διαπλεκόµενες εταιρείες θα υπερτιµολογούν τα έργα, µέσα ενηµέρωσης θα εκβιάζουν, «προοδευτικοί» υπερασπιστές του δηµοσίου θα λένε ότι αν είναι να γίνουν τα έργα από ιδιώτες καλύτερα να µη γίνουν καθόλου, αλλά και πάλι πρέπει να µην τους ακούσουµε. Όπως βρήκαν τον τρόπο όλες οι πρωτεύουσες της Ευρώπης, έτσι µπορούµε να τον βρούµε κι εµείς.
Μετά, αφού έχουµε προγραµµατίσει τα απολύτως απαραίτητα, θα αναθέσουµε µάλλον, γιατί δεν έχουµε χρόνο για διαγωνισµούς, σε δέκα ελληνικά και ξένα διάσηµα αρχιτεκτονικά γραφεία να κάνουν τα εµβληµατικά έργα, αυτά που θα αλλάξουν την πόλη. Το Ελληνικό, το δέλτα του Φαλήρου, την παραθαλάσσια βόλτα 30 χιλιοµέτρων της παραλιακής που θα γίνει η πιο συναρπαστική της Μεσογείου, πάρκα και πλατείες µέσα στην Αθήνα. Τα ίδια λίγο πολύ και στη Θεσσαλονίκη. Με στόχο στο τέλος της δεκαετίας οι δυο πόλεις να έχουν γίνει αυτό που φανταζόµασταν στις αρχές της προηγούµενης, αλλά το εγκαταλείψαµε: οι Μητροπόλεις της Μεσογείου. Που θα θέλουν όλοι να τις ζήσουν. Και οι ίδιες θα ζουν απ’ αυτό. Περιέργως, αντί να συζητάµε αυτά, ενάµιση χρόνο τώρα µας απασχολεί το «επίδοµα βιβλιοθήκης» και το «επίδοµα έγκαιρης προσέλευσης».
Στο Παρίσι κάνουν πεζόδροµους τους δρόµους ταχείας κυκλοφορίας στη δεξιά όχθη του Σηκουάνα. Κρατάνε τις τεχνητές πλαζ µέχρι τον Οκτώβρη. Υποδέχονται 10 εκατοµµύρια ξένους το χρόνο. Υπολογίζουν ότι οι θέσεις εργασίας που δηµιουργεί ο τουρισµός φτάνουν τα 2,5 εκατοµµύρια. Πριν 10 χρόνια είχαµε 10 εκατοµµύρια τουρίστες στην Ελλάδα, 10 εκατοµµύρια είχε και η Τουρκία. Σήµερα εµείς έχουµε πάντα 10. Η Τουρκία υποδέχεται 33 εκατοµµύρια το χρόνο.
Κάποιοι, καλοπροαίρετα νοµίζω, στην ηλεκτρονική AΤΗΕΝS VOICE ρωτάνε: Τι σηµαίνει «τα κάνουµε όλα λάθος», τι σηµαίνει «αντί να δουλεύουµε για να αναπληρώσουµε τα χαµένα εισοδήµατα, κλαίµε για τα χαµένα δανεικά που δεν πρόκειται να ξανάρθουν»; Να ένα παράδειγµα τι θα µπορούσαµε να κάνουµε. ∆εν µπορούµε να κάνουµε αύριο Nokia. ∆εν ξέρουµε πώς να τα κάνουµε. Χρειάζεται να αλλάξουν πρώτα τα πανεπιστήµια, να πάψουν να παράγουν «αδιόριστους καθηγητές», να πάψει στις εισαγωγικές η σχολή Αστυνοµίας να έχει βάση 18.674 µόρια, παραπάνω από τη σχολή Χηµικών Μηχανικών, να πάψουν δηλαδή να παράγουν δηµόσιους υπάλληλους, και µετά από 10 χρόνια ίσως να παράγουµε τεχνολογία. Προς το παρόν όµως, αύριο, σήµερα, έχουµε κάτι να πουλήσουµε. Την Αθήνα. ∆εν υπάρχει άλλη πόλη σε ολόκληρη την περιοχή που να έχει µέτωπο στη θάλασσα από τον Πειραιά ως το Σούνιο, που να έχει αυτό το ιστορικό και εµπορικό κέντρο, αυτή τη ζωή, αυτό το κλίµα, οι άνθρωποι να κάθονται έξω στα καφέ ∆εκέµβρη µήνα µε 20 βαθµούς. Κι όµως, σ’ αυτή την πόλη, οι ξένοι επισκέπτες θέλουν αν είναι δυνατόν να διακτινίζονται από το αεροδρόµιο στο καράβι για τα νησιά, χωρίς να µείνουν ούτε ένα βράδυ, ούτε µία διανυκτέρευση. Άδικο έχουν; Συγκοινωνίες δεν έχει, σκουπίδια έχει, κλοπές έχει, γκέτο, πορνεία, εµπόριο ναρκωτικών, λαθρεµπόριο, βρόµα, εγκληµατικότητα, ανασφάλεια στο κέντρο της πόλης, η λιγότερο βιώσιµη πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Αν ήµασταν σοβαρό κράτος, δυναµική κοινωνία, από τους πρώτους µήνες της οικονοµικής κρίσης, πέρυσι δηλαδή, θα βάζαµε στόχους για τα επόµενα χρόνια. Για µια πόλη που θα υποδέχεται 10 εκατοµµύρια τουρίστες. Όχι στόχους αφηρηµένους, συγκεκριµένα πράγµατα που θα δεσµεύουν το δήµαρχο της πόλης, τους αρµόδιους υπουργούς, τον αρχηγό της Αστυνοµίας, όλους. Θα λέγαµε ότι σε 3 µήνες, στις 17 Ιουνίου, το ιστορικό και εµπορικό κέντρο της πόλης θα έχει γίνει «παιδική χαρά». Το πιο καθαρό, ασφαλές, ζωντανό κέντρο της Ευρώπης. Φωτεινό και ανοιχτό µέρα νύχτα για όλους. Η Κωνσταντινούπολη αυτές τις µέρες διοργανώνει φεστιβάλ τουρισµού και shopping, ένα µήνα µε τα καταστήµατα ανοιχτά 24 ώρες το 24ωρο. Έχουν ξοδέψει 35 εκατοµµύρια για τη διαφήµισή τους και περιµένουν να εισπράξουν 800 από εκατοντάδες χιλιάδες ξένους που θα φτάσουν στην πόλη από την ανατολή, τη Ρωσία και τις άλλες πρώην σοβιετικές δηµοκρατίες, τις αραβικές χώρες, τα Βαλκάνια.
Θα αντιµετωπίσουµε βέβαια την ελληνική συντήρηση, που στην εποχή µας είναι συχνά µεταµφιεσµένη σε αριστερή. Θα µας πουν ότι δεν γίνονται αυτά, ότι έτσι µετατοπίζουµε το πρόβληµα των ναρκωτικών και της εγκληµατικότητας στους δίπλα δρόµους, ότι αν δεν αλλάξει το σύστηµα δεν λύνονται τα προβλήµατα. Ότι θέλουµε να κάνουµε την πόλη «Ντίσνεϊλαντ για τουρίστες». Ότι το δικαίωµα της διαδήλωσης είναι ιερό, άρα πρέπει να γίνονται 900 διαδηλώσεις µέσα στο 2010, να χάνουν 40% του τζίρου τους τα καταστήµατα κάθε φορά και τελικά να χρεοκοπούν και να µένουν άδειες βιτρίνες. Θα µας πουν ότι κι αν καίγονται ενίοτε ζωντανοί 3 άνθρωποι και ακυρώνονται µεµιάς 70% διανυκτερεύσεις στην Αθήνα, είναι παράπλευρες απώλειες που δεν αµαυρώνουν το λαϊκό κίνηµα. Ότι η Κυριακή αργία είναι αναφαίρετο δικαίωµα, ότι θα ’χει προβλήµατα ο εκκλησιασµός, ότι είναι κεκτηµένο δικαίωµα να κλείνουν το απόγευµα τα καταστήµατα. Πρέπει να πούµε ότι οι 800 χιλιάδες άνεργοι θέλουν να δουλέψουν, όχι να γίνουν δηµόσιοι υπάλληλοι. Ότι όλες οι χώρες τα έλυσαν αυτά τα προβλήµατα χωρίς να περιµένουν τη δευτέρα παρουσία.
Έπειτα, ο επόµενος στόχος θα ’ναι σε 3 χρόνια να ’χουν γίνει δέκα οι δύο γραµµές του µετρό. Γιατί χωρίς µετρό δεν θα ζήσει αυτή η πόλη, έτσι που έχει γίνει. Θα ’ναι δύσκολο, αλλά και η κατάσταση είναι δύσκολη. ∆εν έχουµε λεφτά, αλλά θα βρούµε, µε ιδιωτικές συµπράξεις, µε παραχώρηση των κερδών από τα εισιτήρια, µε έξτρα µπόνους στους κατασκευαστές για τη συντοµότερη παράδοση των σταθµών. Πάλι η ελληνική συντήρηση θα δηµιουργεί προβλήµατα. Κόµµατα και πολιτικοί θα καθυστερούν µέχρι να οριστούν οι µίζες, διαπλεκόµενες εταιρείες θα υπερτιµολογούν τα έργα, µέσα ενηµέρωσης θα εκβιάζουν, «προοδευτικοί» υπερασπιστές του δηµοσίου θα λένε ότι αν είναι να γίνουν τα έργα από ιδιώτες καλύτερα να µη γίνουν καθόλου, αλλά και πάλι πρέπει να µην τους ακούσουµε. Όπως βρήκαν τον τρόπο όλες οι πρωτεύουσες της Ευρώπης, έτσι µπορούµε να τον βρούµε κι εµείς.
Μετά, αφού έχουµε προγραµµατίσει τα απολύτως απαραίτητα, θα αναθέσουµε µάλλον, γιατί δεν έχουµε χρόνο για διαγωνισµούς, σε δέκα ελληνικά και ξένα διάσηµα αρχιτεκτονικά γραφεία να κάνουν τα εµβληµατικά έργα, αυτά που θα αλλάξουν την πόλη. Το Ελληνικό, το δέλτα του Φαλήρου, την παραθαλάσσια βόλτα 30 χιλιοµέτρων της παραλιακής που θα γίνει η πιο συναρπαστική της Μεσογείου, πάρκα και πλατείες µέσα στην Αθήνα. Τα ίδια λίγο πολύ και στη Θεσσαλονίκη. Με στόχο στο τέλος της δεκαετίας οι δυο πόλεις να έχουν γίνει αυτό που φανταζόµασταν στις αρχές της προηγούµενης, αλλά το εγκαταλείψαµε: οι Μητροπόλεις της Μεσογείου. Που θα θέλουν όλοι να τις ζήσουν. Και οι ίδιες θα ζουν απ’ αυτό. Περιέργως, αντί να συζητάµε αυτά, ενάµιση χρόνο τώρα µας απασχολεί το «επίδοµα βιβλιοθήκης» και το «επίδοµα έγκαιρης προσέλευσης».
